Το χθεσινό, όπως και το σημερινό αφιέρωμα στο γαλλικό μαχητικό πολλαπλών ρόλων Rafale, συντάχθηκαν με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Γαλλία. Σκοπός είναι η παροχή μίας όσο το δυνατόν πληρέστερης εικόνας σχετικά με τις δυνατότητες του μαχητικού και τα κόστη που “το συνοδεύουν”. Παρόμοια αφιερώματα θα υπάρξουν και για άλλα μαχητικά…
Σημαντικότερο συγκριτικό πλεονέκτημα του γαλλικού μαχητικού δεν είναι το αεροσκάφος αυτό καθεαυτό ή τα συστήματά του! Άλλωστε όπως θα διαβάσετε κάποια από τα κόστη του είναι ήδη συγκρίσιμα με αυτά του 5ης γενιάς F-35. Είναι τα όπλα που φέρει, αντίστοιχα των οποίων (Μeteor, SCALP-EG, Exocet, HAMMER) η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, δεν έχει μέχρι σήμερα αποδεσμεύσει προς την Ελλάδα.
Γράφει ο ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ
Ανατρέχοντας στη διεθνή ειδησεογραφία και με δεδομένο το ότι θεωρούμε την προμήθεια 40 τουλάχιστον μονάδων αναγκαία (όπως και στην περίπτωση του F-35, οποιοδήποτε νούμερο μικρότερο από αυτό δεν αξίζει το μέγεθος της συνολικής επένδυσης που θα γίνει) θα δούμε τα κονδύλια που έχουν δαπανήσει οι χώρες που έχουν προμηθευτεί τον τύπο.
Ξεκινάμε με το Κατάρ, το οποίο υπέγραψε σύμβαση ύψους 6,3 δισεκατομμυρίων ευρώ (7,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την τότε ισοτιμία!) για την αγορά 24 μονάδων, μαζί με όπλα (δεν γνωστοποιήθηκε ποια και πόσα), αρχική υποστήριξη, εκπαίδευση 36 ιπταμένων και 100 τεχνικών όλων των ειδικοτήτων. Αυτό έγινε το Μάιο του 2015.
Δυόμιση χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2017, οι Καταριανοί άσκησαν το δικαίωμα προαίρεσης που προέβλεπε η σύμβαση του Μαΐου του 2015, υπογράφοντας άλλη μία σύμβαση για 12 ακόμη μονάδες έναντι 1,1 δισεκατομμυρίου ευρώ (1,3 δισεκατομμύρια δολάρια).
Η δεύτερη συμπληρωματική αυτή σύμβαση επομένως, που δεν περιλάμβανε όπλα, εξοπλισμό υποστήριξης, συντήρησης και εκπαίδευσης ή οτιδήποτε άλλο, αποκαλύπτει ότι η Fly Away τιμή που πλήρωσε ανά μονάδα η μικρή αραβική χώρα, ξεπέρασε τα 100 εκατομμύρια δολάρια.
Το νούμερο που ανακοινώθηκε για τη σύμβαση των 36 Rafale της Ινδίας ήταν κατά 400 εκατομμύρια ευρώ μεγαλύτερο. 7,8 δισεκατομμύρια ευρώ μαζί με τα όπλα (δεν ανακοινώθηκε ποια και πόσα) και εξοπλισμό υποστήριξης, συντήρησης και εκπαίδευσης.
Αυτά ανακοινώθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2016, όταν υπογράφηκε η σχετική διακρατική συμφωνία. Η αντιστοιχία σε δολάρια ήταν 8,8 δισεκατομμύρια… Ποσό το οποίο καλύπτει δεκαετή πλήρη υποστήριξη, καθώς και τα προγράμματα αντισταθμιστικών ωφελημάτων για την εγχώρια παραγωγή συγκεκριμένων τμημάτων του μαχητικού από την ινδική αεροπορική βιομηχανία.
Για τα 24 αεροσκάφη που απέκτησε η Αίγυπτος η εικόνα του κόστους, έστω και κατά προσέγγιση, δεν είναι ξεκάθαρη. Γιατί στα 5,9 δισεκατομμύρια δολάρια της σχετικής σύμβασης περιλήφθηκαν όπλα και υποστήριξη καθώς και μία φρεγάτα FREMM.
Η εικόνα που έχουμε επομένως, δείχνει Fly Away τιμή μεγαλύτερη των 100 εκατομμυρίων δολαρίων, σε κάθε περίπτωση. Με βάση δε τα νούμερα που παραθέσαμε μία ενδεχόμενη αγορά 40 μαχητικών Rafale από την Ελλάδα, θα είχε κόστος 8 έως 8,5 δισεκατομμυρίων ευρώ ή εννέα δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά προσέγγιση.
Αυτό, επαναλαμβάνουμε, υποδεικνύουν τα νούμερα… Αυτόματα, αν ρίξουμε μία ματιά σε οποιοδήποτε οικονομικού χαρακτήρα δημοσίευμα σχετικά με το κόστος του F-35, που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι μαχητικό πέμπτης γενιάς με εντελώς διαφοροποιημένα σχεδιαστικά χαρακτηριστικά, αλλά και σαφώς πιο προηγμένη διασύνδεση συστημάτων αποστολής και μάχης, θα διαπιστώσουμε ότι ήδη η τιμή του αμερικανικού μαχητικού βρίσκεται κάτω από το επίπεδο των 100 εκατομμυρίων δολαρίων.
Η δε κατασκευάστρια εταιρεία LM έχει δεσμευθεί για περαιτέρω μείωση κάτω από τα 80 εκατομμύρια δολάρια. Πιο συγκεκριμένα, τα F-35A της παρτίδας -χαμηλού ρυθμού- παραγωγής (LOT 13/LRIP – Low Rate Initial Production 13) θα κοστίζουν ανά μονάδα περί τα 76 εκατομμύρια δολάρια (75,9 για την ακρίβεια). Δεν είναι κάτι που λέμε εμείς, επαναλαμβάνουμε, είναι νούμερο που έχει δώσει στη δημοσιότητα και την αμερικανική κυβέρνηση η Lockheed Martin.
Το κόστος ανά ώρα πτήσης για το F-35A είναι σαφώς υψηλότερο του Rafale, καθώς φτάνει σήμερα κατά προσέγγιση ή και ξεπερνά τα 35.000 δολάρια. Και εδώ υπάρχει βέβαια δέσμευση του κατασκευαστή έναντι των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ για μείωση του κόστους ανά ώρα πτήσης κάτω από τα 25.000 δολάρια.
Το ζήτημα στην πραγματικότητα δεν εντοπίζεται εκεί… Εντοπίζεται κυρίως στο ότι το Rafale είναι μαχητικό τέταρτης γενιάς που μπορεί να ισοσκελίσει εν μέρει τις οποίες αδυναμίες του έναντι του F-35 μέσω των όπλων που μπορεί να αξιοποιήσει (SCALP-EG και Exocet), αλλά πρέπει να αγοραστεί μετρητοίς.
Μόλις τώρα, και υπό προϋποθέσεις, οι Γάλλοι αρχίζουν να διερευνούν την προοπτική αποπληρωμών σε βάθος χρόνου, αναζητώντας χρηματοδοτήσεις μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Κάτι σαν FMS δηλαδή…
Εντοπίζεται επίσης και στο ότι οι Γάλλοι δεν μπορούν εκ των πραγμάτων (λόγω της μεγάλης διαφοράς στους αριθμούς των μονάδων που θα κατασκευαστούν) να προσφέρουν το βιομηχανικό έργο που έχουν τη δυνατότητα να αποδώσουν οι Αμερικανοί στην περίπτωση του F-35. Το αν θα κατορθώσουμε να πάρουμε αυτό το έργο, είναι κάτι που σε σχετικά μεγάλο βαθμό εξαρτάται από εμάς…
Επομένως για να καταλήξουμε… Από επιχειρησιακής πλευράς το Rafale μας καλύπτει απόλυτα για τα επόμενα 25 τουλάχιστον χρόνια. Από οικονομικής πλευράς και σε ό,τι αφορά στην απόδοση βιομηχανικού έργου, υπάρχει πραγματική (αν όχι καθοριστική) δυσκολία.
Προσωπική άποψη του γράφοντα είναι ότι για την ελληνική πλευρά θα ήταν σαφώς πιο συμφέρουσα μία προσπάθεια απόκτησης 20 έως 25 τουλάχιστον μεταχειρισμένων Mirage 2000-5, έστω και με δυνατότητες μόνο στον αγώνα αέρος-αέρος (φέρουν άλλωστε τα ίδια όπλα με τα Rafale πλήν του Meteor), για την συγκρότηση άλλης μίας Μοίρας. Θα λύναμε έτσι ένα σημαντικό επιχειρησιακό ζήτημα για την Πολεμική Αεροπορία για τα επόμενα 15 χρόνια…
Όσα στοιχεία παραθέτουμε, βασίζονται στα μέχρι τώρα ισχύοντα δεδομένα. Σε περίπτωση που το δημοσίευμά μας σχετικά με την πώληση 200 μαχητικών Rafale στην Ινδία, με παράλληλη μεταφορά της γραμμής παραγωγής του αεροσκάφους εκεί, επαληθευτεί, τότε είναι δεδομένο ότι δεν θα έχουν ισχύ όσα προαναφέραμε…
Οι Γάλλοι βέβαια είναι δεδομένο ότι θα κρατήσουν τις κρίσιμες τεχνολογίες, καθώς μία τέτοια εξέλιξη στην Ινδία θα τους επιτρέψει να χρηματοδοτήσουν προγράμματα όπως το FCAS, μαζί με την ανάπτυξη τεχνολογιών των συστημάτων που θα ενσωματώνει! Όπως και να έχει το μέλλον αναμένεται εξαιρετικά ενδιαφέρον…
defence-point
