Του συνεργάτη μας
Δημήτρη
Κωνσταντάρα
Τα
προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ανάπηροι μέσα στην καθημερινότητά τους στην
Ελλάδα είναι πάρα πολλά για να μπορέσουν να κάνουν αυτή την καθημερινότητα
απλώς ανεκτή. Οργανώσεις, όμιλοι, σύνδεσμοι, ομοσπονδίες , ομάδες, πρωτοβουλίες
παλεύουν χρόνια με την αδιαφορία και την αδυναμία του Κράτους να κάνει ακόμα
και τα απολύτως απαραίτητα κι αν πετυχαίνουν κάτι, ένα ελάχιστο ποσοστό αυτών
που χρειάζονται αλλά και δικαιούνται οι ανάπηροι συνάνθρωποί μας, το πανηγυρίζουν. Ακόμα και όταν τους
«δίνονται» τα αυτονόητα.
Στο πλαίσιο
αυτής της συνεχούς δραστηριοποίησης των Φορέων της Αναπηρίας, η Συνομοσπονδία
(Ε.Σ.Α.μεΑ) απευθύνθηκε τις τελευταίες ημέρες στο Υπουργείο Παιδείας και στη
νέα υπουργό κ. Κεραμέως με αναλυτική επιστολή που έχει τον τίτλο « Κανένα παιδί
με αναπηρία εκτός σχολείου και εκτός υποστήριξης- άμεση ανάγκη η μετάβαση στη
συμπεριληπτική εκπαίδευση».
Το αυτονόητο έτσι; Θα δούμε. Αλλά σήμερα, τα
πράγματα δείχνουν να δυσκολεύουν για την κυρία Κεραμέως – που δεν αμφιβάλλω ότι
και ευαισθησίες έχει και τα θέματα γνωρίζει- η οποία δεν μπορεί να αντιδράσει
με απλές υποσχέσεις και απλές προσπάθειες. Κι αυτό γιατί υπάρχει πλέον, εδώ και
λίγες μέρες η αξιολόγηση της Ελλάδας από την Επιτροπή του ΟΗΕ για τη Σύμβαση
για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, σχετικά με την τήρηση των υποχρεώσεων
του κράτους προς τα άτομα με αναπηρία.
Η Έκθεση της
Επιτροπής δεν είναι κάτι που μπορεί κανείς εύκολα να «ξεπεράσει» με
διαβεβαιώσεις και υποσχέσεις. Εδώ χρειάζονται απαντήσεις. Συγκεκριμένες. Διότι
η Επιτροπή κάνει «συστάσεις». Και μπορεί η Έκθεση να αφιερώνει ένα αρκετά μεγάλο τμήμα της στην
κατάσταση των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο με αναπηρία – αναγνωρίζοντας
φυσικά το γενικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα από την με κάθε τρόπο
«άφιξη» στη χώρα δεκάδων χιλιάδων προσφύγων/μεταναστών αλλά επισημαίνει καίρια,
καθημερινά και χρόνια προβλήματα με τη
διαδικασία αποϊδρυματοποίησης και την ακούσια ψυχιατρική θεραπεία στην Ελλάδα,
τα μέτρα για την προστασία των γυναικών με αναπηρία από βία και κακομεταχείριση
και την άρνηση δικαιοπρακτικής ικανότητας σε άτομα με νοητικές και
ψυχοκοινωνικές αναπηρίες.
Ύστερα από
συνεργασία με την Εθνική Συνομοσπονδία αλλά και αφού άκουσαν την κα Ματθίλδη
Χατζηπαναγιώτου, Ειδική Συνεργάτιδα του Υπουργού Επικρατείας της Ελλάδας, που
τους παρουσίασε επίσημη έκθεση,, οι εμπειρογνώμονες της Επιτροπής επισημαίνουν
ότι « Η ιδρυματοποίηση των ατόμων με αναπηρία, ιδίως των παιδιών, αποτελεί
μεγάλη πηγή ανησυχίας για την Επιτροπή, η οποία έθεσε υπό αμφισβήτηση τις
συστημικές αλλαγές που έχουν υιοθετηθεί για την πλήρη και ολοκληρωτική
αποϊδρυματοποίηση όλων των παιδιών με αναπηρία και την υλοποίηση του
δικαιώματός τους να ζουν στην οικογένεια και στην κοινότητα».
Και όχι μόνον
αυτό. Οι Εμπειρογνώμονες της Επιτροπής ανέφεραν ότι παρόλο που υπάρχει ένα
πλαίσιο για την καταπολέμηση των άμεσων και έμμεσων διακρίσεων λόγω αναπηρίας,
η Ελλάδα πρέπει να λάβει συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα για να αναγνωρίσει την
άρνηση εύλογων προσαρμογών ως άμεση διάκριση και να καταργήσει νόμους που
εξακολουθούν να περιέχουν διατάξεις που συνεπάγονται διακρίσεις, όπως αυτές που
αφορούν στην κοινωνική προστασία και την κοινωνική πρόνοια.
Η ΕΣΑμεΑ
εργάστηκε με τέτοιο τρόπο ώστε η Επιτροπή να είναι πλήρως ενημερωμένη για την
πραγματικότητα που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και οι
οικογένειές τους στην Ελλάδα και αυτό φάνηκε από τις ερωτήσεις που απεύθυνε η
Επιτροπή στο Ελληνικό κράτος κατά την εξέτασή του. Οι ερωτήσεις αφορούσαν στην
αποϊδρυματοποίηση, στα Λεχαινά, στην δικαιοπρακτική ικανότητα και στην αφαίρεσή
της, στα δικαιώματα των ατόμων με ψυχοκοινωνικές και νοητικές αναπηρίες, στο
δικαίωμα ψήφου και στην εκλογική διαδικασία, στην κοινωνική προστασία, στην
καταπολέμηση των διακρίσεων, στα θέματα των γυναικών και των παιδιών με
αναπηρία, στην προσβασιμότητα (σε φυσικό και ψηφιακό περιβάλλον) και σε άλλα
θέματα που ανέδειξε η Ε.Σ.Α.μεΑ. ως κρίσιμα. Και φυσικά την Παιδεία. Για την
οποία, στην επιστολή της προς την Υπουργό, η Ε.Σ.Α.μεΑ τονίζει ότι « Η διαρκής
υποχρηματοδότηση του χώρου της Εκπαίδευσης, σε συνδυασμό με το ελλιπές θεσμικό
πλαίσιο που διέπει το σύστημα εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία, απαιτεί από
μέρους της ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας να προχωρήσει στο σχεδιασμό και στην
εφαρμογή ενός σχεδίου ουσιαστικής θεσμικής και διαδικαστικής ανασυγκρότησής
του. Στόνος: η μετάβαση σε ένα σχολείο για όλους τους μαθητές, ικανό να
ανταποκρίνεται θετικά σε μια εξατομικευμένη εκπαιδευτική διαδικασία στη βάση
της ποικιλομορφίας του μαθητικού πληθυσμού, αφαιρώντας όλα τα εμπόδια που
δυσχεραίνουν την πρόσβαση σε ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, όπως
επιτάσσει το σύνταγμα της χώρας και το άρθρο 24 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών
για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.
Εμπρός
λοιπόν. Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Αλλά απαραίτητα.
