Συνέντευξη παραχώρησε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, ναύαρχος εν αποστρατεία Ευάγγελος Αποστολάκης στο τηλεοπτικό σταθμό ALPHA και τον δημοσιογράφο Αντώνη Σρόιτερ. Το ΥΠΕΘΑ διέθεσε απομαγνητοφωνημένο το κείμενο της συνέντευξης, όπως ακολουθεί:
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Θα μείνουμε σε αυτές τις σημαντικές εξελίξεις, κυρίες και κύριοι, και στα γεγονότα που τρέχουν στα εθνικά μας θέματα, για να δούμε τώρα την κατάσταση, με τη βοήθεια του πλέον αρμόδιου. Μαζί μου, λοιπόν, εδώ στο studio, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, ο κ. Ευάγγελος Αποστολάκης. Κύριε Υπουργέ, καλησπέρα.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Καλησπέρα σας κ. Σρόιτερ.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Ευχαριστώ πολύ που είστε εδώ μαζί μας. Ακούσατε τις τελευταίες δηλώσεις του Ερντογάν, λοιπόν, είναι θέμα ημερών η εγκατάσταση των πυραύλων, την ίδια ώρα που το δεύτερο γεωτρύπανο κινείται ήδη και αυτό προς τη μεριά της Κύπρου. Αυτή είναι η εικόνα σήμερα.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Βεβαίως. Ο κ. Ερντογάν δεν σταματά τις προκλήσεις, ούτε τις δηλώσεις. Απ’ ό,τι φαίνεται τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα ή τουλάχιστον οι ενέργειες που έχουν γίνει δεν αναστέλλουν τις κινήσεις του. Όπως ξέρετε, σήμερα ο κ. Τσίπρας είναι στις Βρυξέλλες, στη Σύνοδο Κορυφής. Αυτή τη στιγμή επεξεργάζονται ένα λεκτικό, το οποίο θα είναι αρκετό σκληρό για την Τουρκία.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Από το προσχέδιο που άκουσα – βεβαίως, το προσχέδιο με το τελικό κείμενο πολλές φορές έχει τεράστιες διαφορές – δεν υπάρχει καμία αναφορά σε συγκεκριμένα μέτρα. Δεν υπάρχει καν η λέξη «μέτρα» κύριε Υπουργέ.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Δεν ξέρω. Απ’ ό,τι καταλαβαίνω και απ’ ό,τι μου έχει πει ο Πρωθυπουργός θα πουν για κάποια μέτρα, τα οποία θα ληφθούν στη συνέχεια, εάν δεν αλλάξει κάτι από τις κινήσεις της Τουρκίας.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Οι κινήσεις δεν φαίνεται να σταματούν, δεύτερο γεωτρύπανο οδεύει προς τη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Αν υπάρχει κάτι ευχάριστο μέσα σε όλα αυτά είναι ότι οι Τούρκοι, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον – εσείς βέβαια έχετε καλύτερη πληροφόρηση από εμένα – δεν φαίνεται να δείχνουν μια διάθεση να κάνουν το επόμενο βήμα, να πλησιάσουν, δηλαδή, την ελληνική ΑΟΖ και εκεί τα πράγματα να γίνουν πολύ δυσκολότερα.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Οι δηλωμένες προθέσεις τους και αυτά που κατά καιρούς περνάνε ότι έχουν σαν πρόθεση είχαν και αυτό το πλάνο και πιθανώς να το έχουν ακόμα. Η εκτίμηση, όμως, είναι ότι είναι τόσα τα θέματα που πρέπει να συνδυαστούν και τόσα τα προβλήματα που πρέπει να λύσουν, που δεν φαίνεται να έχουν πρόθεση να το κάνουν. Ωστόσο, επειδή πάντα μιλάμε με πιθανότητες, δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, γιατί υπάρχουν ενδιάμεσα ένα σωρό άλλα θέματα που θα προκύψουν, όπως οι αποφάσεις που θα παρθούν στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τι θα γίνει με τους Αμερικανούς, με τους οποίους είναι σε μια πολύ μεγάλη κόντρα αυτή τη στιγμή, εξαιτίας των S-400 και των F-35, και αν οι Αμερικανοί πάρουν κάποια μέτρα ή δεν θα πάρουν, δεν ξέρουμε. Όλα αυτά θα δούμε πώς θα εξελιχθούν.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Αυτά, δεν μπορείτε να τα προβλέψετε, προφανώς, τα παρακολουθείτε. Το ερώτημα κ. Υπουργέ είναι τι θα κάνουμε εμείς. Και εσείς και ο Πρωθυπουργός και όλη η ελληνική πολιτική ηγεσία έχει πει ότι δεν πρόκειται να καθίσουμε με σταυρωμένα χέρια εάν οι Τούρκοι επιχειρήσουν να μπουν στη θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου. Αυτό πρακτικά τι σημαίνει; Στέλνουμε το Στόλο εκεί; Αντιδρούμε με κάποιο άλλο τρόπο; Τι λένε τα επιχειρησιακά πλάνα;
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Κοιτάξτε, δεν μπορούμε να πούμε αυτή τη στιγμή τις ενέργειες που πρέπει να κάνουμε. Εκείνο, όμως, που δηλώνουμε και που νομίζω ότι ο τελευταίος Έλληνας το καταλαβαίνει είναι ότι δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε και να το αφήσουμε να γίνει.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Άρα, δεν θα γίνει, λέτε.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Δεν θα γίνει.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Το κρατάω αυτό. Διαβάζω και κάτι άλλο στο διαδίκτυο, είναι μια άποψη για την οποία θα ήθελα τη γνώμη σας, ότι οι Τούρκοι ήδη έχουν κερδίσει κάτι σημαντικό από όλη αυτή την υπόθεση που λέγεται «γεωτρήσεις». Ποιο είναι αυτό; Ότι έχουν καταστρατηγήσει ήδη, στην ουσία, το ενιαίο αμυντικό δόγμα Ελλάδας – Κύπρου, το οποίο προβλέπει ότι εάν υπάρχει απειλή σε βάρος της Κύπρου – εισβολή χαρακτήρισε αυτό που συμβαίνει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης – ταυτόχρονα μιλάμε για απειλή σε βάρος της Ελλάδας και αντιδρούμε. Δεν έχουμε αντιδράσει ως χώρα, παρά το γεγονός ότι βρίσκονται μέσα στην Κυπριακή ΑΟΖ και κάνουν γεώτρηση.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Κύριε Σρόιτερ, ας έρθουμε στην πραγματικότητα, γιατί το ενιαίο αμυντικό δόγμα δεν υφίσταται πλέον. Υπάρχει διμερής, διαρθρωμένη αμυντική συνεργασία, προβλέπει τα ίδια πράγματα, αλλά μην ξεχνάμε η Κύπρος είναι ένα άλλο κράτος.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Είναι.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Για να γίνει κάτι τέτοιο ή για να ληφθούν στρατιωτικές ενέργειες πρέπει να υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις. Κατ’ αρχήν, να το ζητήσει αυτό το κράτος, εμείς να ζυγίσουμε τα πράγματα, να δούμε αν μπορούμε να το κάνουμε ή όχι, ωστόσο δεν έφτασαν οι κινήσεις στο να πρέπει να αντιμετωπιστούν αυτή τη στιγμή με στρατιωτικά μέτρα.
Πρέπει, πριν φτάσουμε στα στρατιωτικά μέτρα, να εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες που υπάρχουν από τη διπλωματική οδό. Αυτή τη στιγμή είμαστε σε αυτή τη φάση. Έχετε υπόψη σας ότι αυτά έχουν συζητηθεί αρκετό καιρό πριν και με την Κύπρο και έχουμε κουβεντιάσει και τα πιθανά σενάρια και τις πιθανές αντιδράσεις. Δεν έχουμε ξαφνιαστεί, είναι κάτι που το περιμέναμε. Το περιμέναμε και έχουμε κάνει και τις ανάλογες προετοιμασίες.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Στα πλάνα, στα σενάρια και στα όσα συζητούσατε όλο αυτό το διάστημα φαντάζομαι ότι ζυγίζατε και τις αντιδράσεις και τη στήριξη που θα μπορούσαμε να έχουμε από τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους. Ως τώρα έχουμε λοιπόν λεκτική στήριξη, σε κάποιες περιπτώσεις πιο προωθημένη, σε κάποιες περιπτώσεις λιγότερη προωθημένη, το ερώτημα είναι κ. Υπουργέ αν έχετε διαβεβαίωση είτε εσείς προσωπικά είτε ο Πρωθυπουργός, είτε από τους Αμερικανούς είτε από τους Ευρωπαίους ότι στην περίπτωση ενός θερμού επεισοδίου θα έχουμε και στρατιωτική στήριξη, θα έχουμε έμπρακτη στήριξη ή θα μας αφήσουν μόνους μας με κάποια λεκτική συμπαράσταση και τίποτα παραπάνω.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Δεν υπάρχει τέτοια υπόσχεση, ούτε τέτοια υπόθεση προς το παρόν, αλλά εγώ έχω ξαναπεί ότι όταν θα χρειαστεί να κάνουμε κάτι ας υπολογίζουμε κατ’ αρχήν ότι θα είμαστε μόνοι μας.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Θα είμαστε μόνοι μας λέτε;
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Ακριβώς. Αυτό που έχουμε περάσει σαν εικόνα και στους Αμερικανούς και σε όλους τους φίλους μας είναι ότι αυτή τη στιγμή η κατάσταση είναι όπως είναι, πρέπει να βρεθούν τρόποι να σταματήσει η Τουρκία αυτές τις προκλητικές ενέργειες, διότι όταν θα φτάσει στην περίπτωση, όπως είπατε, του Καστελόριζου, εκεί πλέον δεν υπάρχουν επιλογές.
Εκεί η κατάσταση θα έχει γίνει πιο δύσκολη. Αν, λοιπόν, θέλουν να βοηθήσουν να μη συμβεί κάτι τέτοιο, πρέπει να το κάνουν από τώρα. Αυτή είναι η βοήθεια στην οποία προσβλέπουμε από τους συμμάχους μας και βέβαια στην αποτρεπτική ισχύ που προκύπτει από το γεγονός ότι έχουμε φτιάξει ισχυρές συμμαχίες.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Είναι πολύ σημαντικό που το λέτε αυτό, για να ζυγίζει και ο καθένας τα πράγματα μέσα του, από ένα σημείο και μετά, ότι στην περίπτωση μιας σύγκρουσης ή ενός επεισοδίου είμαστε μόνοι μας και ξεκινάμε με αυτή τη λογική. Ούτε Αμερικανοί, ούτε Ευρωπαίοι, ούτε κανένας άλλος δεν θα προστρέξει. Όπως φαντάζομαι, κ. Υπουργέ, δεν θα προστρέξουν και δυνάμεις με τις οποίες συζητούσαμε όλο αυτό το διάστημα και κάναμε και στρατηγικές συμμαχίες, όπως για παράδειγμα το Ισραήλ ή η Αίγυπτος, με τις οποίες είναι ωραίες οι φωτογραφίες βεβαίως, ωραίες οι καλές προθέσεις, αλλά ούτε αυτές οι δυνάμεις έχουν δείξει κάποια έμπρακτη στήριξη το τελευταίο διάστημα που οι Τούρκοι κάνουν όσα κάνουν στην Κύπρο.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Κοιτάξτε, οι συνεργασίες και τα σχήματα τα οποία καλλιεργούμε και έχουν πάει πάρα πολύ καλά μέχρι τώρα, έχουν σχέση με την υποστήριξη που έχουμε στα διεθνή φόρα και την ισχύ η οποία προκύπτει από ομάδες κρατών, οι οποίες έχουν ίδια συμφέροντα, ίδιες απειλές.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Διπλωματική στήριξη.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Είναι πολύ μεγάλο κομμάτι, γιατί, όπως βλέπετε, το μεγάλο κομμάτι της πιέσεως εξασκείται με διπλωματικά μέσα.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Σωστό.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Οπότε θεωρώ ότι η βοήθεια ήδη υπάρχει, οι θέσεις τους είναι συγκεκριμένες, υποστηρίζουν αυτή τη στιγμή τα δικαιώματα της Κύπρου και προσπαθούν και εκείνοι – και με δηλώσεις και με πιέσεις, με όλους τους τρόπους – να αποτρέψουν τους Τούρκους να συνεχίσουν αυτό που κάνουν.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Και μακάρι να συμβεί αυτό. Δεν θα σας ρωτήσω αν είναι έτοιμος ο Ελληνικός Στρατός να αντιμετωπίσει μία πρόκληση. Είμαι βέβαιος, ότι θα μου πείτε ότι είναι έτοιμος.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Δεν θα σας πω είναι. Είναι έτοιμος.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Είμαι βέβαιος ότι αυτό θα μου πείτε ότι είναι έτοιμος, σας έχω ακούσει να το λέτε άλλωστε. Το ερώτημα κ. Υπουργέ είναι αν μετά από δέκα χρόνια κρίσης οι ισορροπίες που γνωρίζαμε στο Αιγαίο και γενικότερα στις αμυντικές δυνάμεις των δύο χωρών έχουν ανατραπεί. Εμείς δέκα χρόνια δεν έχουμε κάνει κάποια μεγάλη αμυντική παραγγελία είναι η αλήθεια, οι Τούρκοι έχουν επενδύσει πάρα πολλά χρήματα στο στρατό τους και θέλω να μου πείτε πώς βλέπετε και εσείς την αναλογία δυνάμεων αυτή τη στιγμή.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Η αναλογία δυνάμεων έχει διαταραχθεί. Αυτά που ξέραμε για τους συσχετισμούς έχουν αλλάξει. Τα τόσα χρόνια κρίσης που είμαστε οπωσδήποτε έχουν δημιουργήσει ένα πρόβλημα, γιατί παγώσαμε όλα μας τα καινούργια προγράμματα. Όμως έγινε ένα νοικοκύρεμα, μαζέψαμε τα κομμάτια μας και καταφέραμε αυτή τη στιγμή με πολύ καλή διαχείριση των χρημάτων που είχαμε και των προϋπολογισμών να κρατήσουμε σε ένα πολύ καλό επίπεδο και σε μία πολύ καλή επιχειρησιακή ικανότητα τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Κανείς δεν πίστευε ποτέ ότι έχουμε κρατήσει ένα τέτοιο επίπεδο. Επομένως, τηρουμένων των αναλογιών, οι Ένοπλες Δυνάμεις είναι σε εξαιρετική κατάσταση, γιατί η προσπάθειά μας ήταν αφού δεν μπορούσαμε να πάμε σε καινούργια προγράμματα να κρατήσουμε τα συστήματα και τα μέσα λειτουργικά και επιχειρησιακά. Και αυτό έγινε γιατί το προσωπικό είναι εξαιρετικό, γιατί είναι εξαιρετικοί επαγγελματίες και γιατί το πήραν προσωπικά.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Κρατάω λοιπόν ότι η αναλογία δυνάμεων έχει ανατραπεί. Θέλω να κλείσουμε με την επόμενη ημέρα και η επόμενη ημέρα κ. Υπουργέ είναι ότι οι Τούρκοι έτσι όπως πάνε τα πράγματα είτε θα πάρουν τους S-400 είτε θα πάρουν τα F-35. Ένα εξαιρετικό όπλο το ένα, εξαιρετικό όπλο και το άλλο. Εκεί τα πράγματα για την Ελλάδα πώς θα είναι;
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Κοιτάξτε, δεν είναι ευχάριστο να αποκτά τέτοιες δυνατότητες η Τουρκία. Αυτή τη στιγμή το θέμα των S-400 είναι πάρα πολύ σοβαρό, ήδη επικαλούνται ότι είναι ένα αμυντικό σύστημα και είναι αμυντικό σύστημα, αλλά η ομπρέλα κάλυψης που έχει, εάν τοποθετηθούν στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο κοντά, εμείς είμαστε μέσα σε αυτή την ομπρέλα.
Τώρα τα F-35 είναι ένα αεροσκάφος, 5ης γενιάς, είναι μια εξαιρετική πλατφόρμα. Το F-35 δεν αντιμετωπίζεται με F-35, αντιμετωπίζεται με μοντέρνα συστήματα εγκαίρου προειδοποιήσεως και εντοπισμού με ένα καλύτερο αντιβληματικό σύστημα και βέβαια σιγά-σιγά πρέπει να μπούμε και εμείς στη νέα γενιά αεροσκαφών.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Μάλιστα.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Τώρα, η Αμερική, αυτή τη στιγμή, υποστηρίζει ότι δεν θα επιτρέψει να είναι στα ίδια χέρια το καλύτερο αεροσκάφος του κόσμου και ένα από τα σοβαρά αντίμετρα που έχει αυτό το αεροσκάφος, για πολλούς και διαφόρους λόγους. Αν το κρατήσουν μέχρι τέλους πιστεύω ότι θα φτάσουν να μην πάρουν τα F-35 οι Τούρκοι. Επειδή, όμως, εμφανίζονται διάφορες λύσεις, δεν ξέρουμε πού θα καταλήξει.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Μένει να το δούμε. Αντιλαμβάνομαι, από αυτό που είπατε, ότι πρέπει και εμείς, από εκεί και πέρα, να κοιτάξουμε το μέλλον των δικών μας συστημάτων. Εγώ να ευχηθώ ηρεμία και φαντάζομαι ότι αυτό θέλετε και εσείς και σίγουρα αυτό θέλουν και όλοι οι Έλληνες στην πορεία και του καλοκαιριού, αλλά βεβαίως και των επόμενων μηνών.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Θα μου επιτρέψετε να πω ότι αυτή τη στιγμή δεν πρέπει να ανησυχεί κανείς, δεν έχουμε φτάσει στο σημείο να ανησυχούμε. Η κατάσταση είναι υπό έλεγχο, όλη η Ευρώπη και η Αμερική προσπαθούν να σταματήσουν αυτή τη δραστηριότητα των Τούρκων.
Παράλληλα, εμείς είμαστε σε μία πάρα πολύ καλή κατάσταση και σήμερα μέσα στην κορυφαία Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η πρώτη φορά που κουβεντιάζουν για μέτρα, γιατί έχετε υπόψη σας και μετά τα Ίμια δεν είπε κανείς για μέτρα, αυτό που μας είπαν είναι πηγαίνετε να τα βρείτε.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Βρείτε τα μας είχαν πει τότε. Ας ελπίσουμε λοιπόν βλέποντας και το τελικό κείμενο ότι πραγματικά θα έχουμε μία ουσιαστική παρέμβαση. Να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ για την παρουσία σας.
Ε. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Εγώ σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την ευκαιρία που μου δώσατε.
Α. ΣΡΟΪΤΕΡ: Να είστε καλά.
