Ο Τ. Ερντογάν κάνει δηλώσεις εξερχόμενος από το τέμενος Χαζράτ Αλί στην Κωνσταντινούπουλη, μετά την προσευχή της Παρασκευής. |
Η Τουρκία στέλνει και το δεύτερο πλωτό γεωτρύπανό της στην Ανατολική Μεσόγειο, το οποίο θα προστατεύεται από φρεγάτες, ήταν η σαφής απάντηση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ερώτηση που του ετέθη χθες για την απάντηση της Αγκυρας στις συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας με αμερικανικές εταιρείες για τα έσοδα από το φυσικό αέριο. Ο κ. Ερντογάν χρησιμοποίησε οξύτατους τόνους, λέγοντας ότι η Τουρκία θα υπερασπιστεί «ώς το τέλος το δικαίωμα των Τουρκοκυπρίων στις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες τους».
Οι δηλώσεις του κ. Ερντογάν μοιάζουν γενικές, ωστόσο λίγο αργότερα ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Χαμί Ακσόι προανήγγειλε ότι «τα πλωτά γεωτρύπανά μας, “Γιαβούζ” και “Φατίχ”, θα αρχίσουν γεωτρήσεις στο εγγύς μέλλον, στις περιοχές όπου η ΤΔΒΚ (σ.σ. το ψευδοκράτος) παραχώρησε άδειες στην “Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων” το 2011». Οι περιοχές στις οποίες αναφέρεται ο κ. Ακσόι, ταυτίζονται με μια περιοχή η οποία περιλαμβάνει το σύνολο της θάλασσας βόρεια και ανατολικά της Κύπρου, αλλά και μεγάλο μέρος της κυπριακής ΑΟΖ στα νότια του νησιού και συγκεκριμένα στα οικόπεδα 1, 2, 3, 8, 9 και 13.
Μόλις λίγες ώρες νωρίτερα, η Αμερικανίδα πρέσβειρα στη Λευκωσία, Τζούντιθ Γκάρμπερ, εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία της Ουάσιγκτον για την εξαγγελθείσα πρόθεση της Αγκυρας να αρχίσει γεωτρήσεις στα ανοιχτά της Κύπρου. Η σαφής προαναγγελία απόπλου σε σύντομο χρόνο του «Γιαβούζ» από την Κωνσταντινούπολη προς την Ανατολική Μεσόγειο από τον κ. Ερντογάν δεν αποκλίνει από το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει εξαρχής η Αγκυρα. Μεταδίδεται ότι στο «Γιαβούζ» έχει γίνει ήδη το 80% των απαραίτητων μετασκευών και εκτιμάται πως εντός του Ιουλίου θα βρίσκεται ήδη στα ανοιχτά της Κύπρου. Ιδανικά η Αγκυρα επιθυμεί την αποστολή του πριν από τις εκλογές της Κωνσταντινούπολης (23 Ιουνίου), ωστόσο, όπως φαίνεται, δεν αποκλείεται αυτό να γίνει χρονολογικά εγγύτερα στις ελληνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου. Κάτι που σημαίνει ότι η άνοδος του θερμομέτρου στην Ανατολική Μεσόγειο δεν οφείλεται αποκλειστικά και μόνον στην προεκλογική περίοδο στην Τουρκία, αλλά στην απόφαση της Τουρκίας να προωθήσει τα συμφέροντά της στην περιοχή.
Οι σύντομες αλλά περιεκτικές δηλώσεις του κ. Ερντογάν δεν πραγματοποιούνται σε κενό, αντιθέτως γίνονται σαφώς αντιληπτές ως μέρος και των έντονων τριβών ανάμεσα σε Αγκυρα και Ουάσιγκτον. Χθες, λίγο πριν από τη συνάντησή του με τον Ελληνα ομόλογό του Ευάγγελο Αποστολάκη, ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Πάτρικ Σάναχαν, ερωτήθηκε για το περιστατικό ανάμεσα σε ρωσικό και αμερικανικό πλοίο στις Φιλιππίνες και σχολίασε ως εξής: «Αυτές οι ενέργειες θυμίζουν την τουρκική επιθετικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Θα είμαι προσεκτικός στη σύνδεση των δύο, ωστόσο τέτοιες επικίνδυνες και αντιεπαγγελματικές πράξεις δεν θα μας αποτρέψουν από το να πραγματοποιήσουμε τις αποστολές μας». Ηδη τις προηγούμενες ημέρες, τουλάχιστον τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι (Ματ Πάλμερ, Γιούρι Κιμ και Τζούντιθ Γκάρμπερ) έχουν υπογραμμίσει έντονα την ανάγκη η Τουρκία να μη συνεχίσει τις ερευνητικές και λοιπές δραστηριότητές της μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ. Μετά και τη διαφαινόμενη απόφαση της Ουάσιγκτον να διακόψει την εκπαίδευση Τούρκων πιλότων σε F-35, οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις αναμένεται να επιδεινωθούν έτι περαιτέρω, λόγω της επιμονής της Αγκυρας να προχωρήσει στην αγορά των ρωσικών πυραύλων S-400. Δεν είναι λίγοι όσοι θεωρούν ότι αυτή η διαρκώς επιδεινούμενη αμερικανοτουρκική σχέση μπορεί να έχει παράπλευρες επιπτώσεις στο Αιγαίο.
Συγκεκριμένα, χθες, ο κ. Ερντογάν εξερχόμενος από το τέμενος Χαζράτ Αλί στο Σκουτάρι της Κωνσταντινούπολης μετά την προσευχή της Παρασκευής, είπε ότι «είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε μέχρι το τέλος τα δικαιώματα των Βορειοκυπρίων (sic) αδελφών μας και των Τούρκων συγγενών μας σε Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες. Συναφώς, τα πλωτά γεωτρύπανα που πρόσφατα αγοράσαμε αλλά και τα άλλα ερευνητικά πλοία μας οδεύουν προς την περιοχή και συνεχίζουν τα έργα τους». Εν συνεχεία υπογράμμισε ότι «οι φρεγάτες των Ενόπλων Δυνάμεών μας είναι στην περιοχή για την προστασία» των τουρκικών δραστηριοτήτων. Και πρόσθεσε ότι «τα δικαιώματα που έχει η νότια Κύπρος για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στην περιοχή, τα έχουν και οι Τουρκοκύπριοι ομογενείς μας». Κατέληξε, δε, λέγοντας ότι δεν θα επιτραπεί «σε όσους δεν έχουν δεσμούς» με την περιοχή να διεκδικήσουν αυτά τα δικαιώματα, αποστροφή που απευθύνεται σαφώς στις ξένες εταιρείες με τις οποίες συνεργάζεται η Λευκωσία.
Αναδίπλωση από το Λονδίνο
Ανέκρουσε πρύμναν το Λονδίνο σχετικά με τις δραστηριότητες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Η βρετανική κυβέρνηση έχει υπάρξει σαφής «τόσο δημοσίως όσο και κατ’ ιδίαν ότι εναντιώνεται στα σχέδια της Τουρκίας να πραγματοποιήσει γεωτρήσεις», αναφέρει ο υπουργός Ευρώπης Αλαν Ντάνκαν μέσω επιστολής του προς τον πρόεδρο της Εθνικής Κυπριακής Ομοσπονδίας Ηνωμένου Βασιλείου Χρίστο Καραολή, η οποία και δημοσιοποιήθηκε. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Ντάνκαν είχε περιγράψει ως «αμφισβητούμενης κυριαρχίας» την περιοχή όπου πραγματοποιεί γεωτρήσεις το τουρκικό πλωτό γεωτρύπανο «Φατίχ». Τονίζει ότι ο ίδιος έχει θίξει το ζήτημα της διακοπής των γεωτρήσεων στον Τούρκο πρέσβη στο Λονδίνο, όπως και, αντιστρόφως, ο Bρετανός πρέσβης στην Αγκυρα προς το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. Εν συνεχεία, ο κ. Ντάνκαν επαναλαμβάνει την πάγια βρετανική στάση περί σεβασμού του κυριαρχικού δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων που βρίσκονται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της. Επιπλέον, τονίζει ότι προκειμένου να υπάρξουν λύσεις, πρέπει να χρησιμοποιηθεί «διάλογος σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο» και όχι «βία, στρατιωτικοποίηση ή εξαναγκασμός». Ο κ. Ντάνκαν καταλήγει αναφερόμενος στη «μεγάλη σημασία που αποδίδει το Ηνωμένο Βασίλειο στην ανθεκτική φιλία» με την Κυπριακή Δημοκρατία.
kathimerini