Από τη «στροφή των 360 μοιρών», τον διαχωρισμό ανάμεσα στα... νησιά Λέσβο και Μυτιλήνη, έως την «τυμβοθηρία» και την προεδρική «κατολίσθηση», τα πιο λαμπερά από τα γλωσσικά μαργαριτάρια του πρωθυπουργού παρουσιάζονται όλα μαζί συγκεντρωμένα για πρώτη φορά σαν συλλογή best of με τη μορφή μιας κατά φαντασίαν συνέντευξης
Αναζητώντας έγκυρες και άμεσες απαντήσεις στην πανδημη απορία για το τι τρέχει με τα ελληνικά του πρωθυπουργού, αποταθήκαμε απευθείας στο Μέγαρο Μαξίμου. Εντελώς απροσδόκητα, ο κ. Αλέξης Τσίπραςδέχτηκε αμέσως να μην μας μιλήσει ποτέ για τις γλωσσοπλαστικές του δεξιότητες.
Οπότε, αμέσως παρακάτω μπορεί κάθε Ελληνας πολίτης να διαβάσει, υπό μορφήν μιας φανταστικής συνομιλίας, ό,τι χρειάζεται να γνωρίζει για τις τολμηρές τομές που «εκτελεί» ο πρωθυπουργός στην ελληνική γλώσσα.
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, κατ' αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που μας παραχωρείτε λίγο από τον πολύτιμο χρόνο σας, προκειμένου να συζητήσουμε αποκλειστικά για τη συμβολή σας στον εμπλουτισμό και τη διεύρυνση της ελληνικής γλώσσας.
Αλέξης Τσίπρας: Εγώ σας ευχαριστώ που μου δίνετε την ευκαιρία, μέσα από την εφημερίδα σας -που ξέρετε την αδυναμία που εκτρέφω γι' αυτήν- να παρουσιάσω μια σχετικά άγνωστη πτυχή του έργου μου. Θέλω να είμαι διάτρητος μαζί σας ευθύς εξ αρχής: Ο ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε μια νεοελληνική γλώσσα χρεωκοπημένη. Μια γλώσσα με ακατάληπτους δεσμούς με την παγκόσμια κουλτούρα, αλλά μια γλώσσα που, δυστυχώς, είχε βαλτώσει -ιδιαίτερα στα χρόνια των μνημονίων που υπέγραψαν οι προκάτοχοί μας. Κι όμως εμείς, μέσα σε ένα εντελώς εχθρικό περιβάλλον στο εσωτερικό αλλά και το εξωτερικό της χώρας, καταφέραμε, με πολύ κόπο, να ξεκινήσουμε μια συντονισμένη προσπάθεια ανανέωσης των νέων ελληνικών. Κάναμε μια στροφή 360 μοιρών σε ό,τι αφορά στη γλώσσα μας. Με τη δική μου προσωπική φροντίδα, θα μου επιτρέψετε να πω. Διότι, εκτός από την οικονομία, ατού μου είναι και η φιλολογία. Και είναι η ώρα να θρέψουμε καρπούς και γι' αυτή μας την προσπάθεια.
- Κύριε Πρόεδρε, έχω μπροστά μου μερικές από τις καινοφανείς εκφράσεις σας. Τις έχω αλιεύσει μέσα από δημόσιες δηλώσεις σας. «Η Διεθνή έκθεση φέτος». - «Είχαν δώσει δικαίωμα βέτου». - «Της διεθνής δικτατορίας». - «Εξαιτίας του γεγονός». - «Δεν κάναμε δηλώσεις που εκτίθουν τη χώρα». Πώς νιώθετε τώρα που τις ακούτε ξανά;
Αλ.Τσίπρας: Πολύ όμορφα. Μπορώ να πω ότι συγκινούμαι κάπως, γιατί είναι σαν να κοιτάζω ένα άλμπουμ με παλιές φωτογραφίες. Παίρνω κουράγιο να συνεχίσω με ακόμη μεγαλύτερη επιμονή και ζήλο το έργο της αναμόρφωσης των ελληνικών. Για το γλωσσικό ζήτημα με έχουν γαργαλήσει πολλοί, αλλά σας λέω ότι δεν έχουν δει τίποτα ακόμη.
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, ας εστιάσουμε στις τελευταίες, φαντασμαγορικές αν μου επιτρέπετε, προσπάθειές σας να προσθέσετε στο λεξιλόγιο της νεοελληνικής νέες, πρωτότυπες και ευφάνταστες λέξεις και φράσεις.
Αλ.Τσίπρας: Πολύ ευχαρίστως και χαίρομαι που παρατηρήσατε κι εσείς αυτήν μου τη γλωσσική κατολίσθηση. Είναι αλήθεια ότι το τελευταίο διάστημα έχω πολλαπλασιάσει τις παρεμβάσεις μου στα ελληνικά, ίσως επειδή συμβουλεύομαι όλο και λιγότερο αυτά που μου γράφουν και μιλάω αυθόρμητα, από καρδιάς. Από πού θέλετε να ξεκινήσω; Από την «τυμβοθηρία»; Το «είμαστε διάτρητοι»; Την «ολιγαρκή αφθονία»; Την «απεύθυνση πλατιού καλέσματος» και την «αποφιλελευθεροποίηση του νεοφιλελευθερισμού»; Ή μήπως προτιμάτε την ατάκα «δεν γεννήθηκα εγώ με τη μεγάλη Δαμόκλειο σπάθη πάνω από το κεφάλι μου ότι πρέπει, γιατί είναι οικογενειακή παράδοση να γίνω Πρωθυπουργός, στα χνάρια του πατέρα μου»; Ποια άλλη κυβέρνηση, ποιος άλλος πρωθυπουργός, είχε την τόλμη να προχωρήσει σε τόσο βαθιές γλωσσικές τομές;
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, όντως, βρίσκεστε σε καταπληκτική φόρμα -και το λέω με πάσα ειλικρίνεια, χωρίς καμία διάθεση να σας κολακεύσω. Πείτε μου όμως: Είναι όλα αυτά δικής σας έμπνευσης ή αποτέλεσμα συλλογικής προετοιμασίας, μαζί με τους συμβούλους σας, στο Μαξίμου; Ας πάρουμε για παράδειγμα αυτό το εκπληκτικό κόσμημα με τη Δαμόκλειο σπάθη.Ποιος το σκέφτηκε;
Αλ.Τσίπρας: Ολα είναι ζήτημα παιδείας κύριε Τσακίρογλου. Την ώρα που άλλοι μας κουνάνε σαν λάβαρα τα πτυχία τους και τις σπουδές τους σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, στα Χάρβαρντ κι από δω κι από κει, εμείς ήμαστε υπερήφανοι που δίνουμε βήμα στην ημιμάθεια ή και στην ολοκληρωτική αμάθεια. Διατυπώνω ένα ρητορικό ερώτημα και θέλω να μου απαντήσετε: Με ποιον ταυτίζεται ο Ελληνας που πίστεψε ότι ψηφίζοντας ΣΥΡΙΖΑ πχ δεν θα ξαναπληρώσει ΕΝΦΙΑ; Με τους αστούς πολιτικούς που χρεωκόπησαν τη χώρα ή με εμάς που μιλάμε κυριολεκτικά στη γλώσσα του; Εμένα, εμένα προσωπικά, ως πρωθυπουργό και ως άνθρωπο, με έχετε δει ποτέ σε εκπαιδευτικό ίδρυμα οποιασδήποτε βαθμίδας; Κανα δυο φορές έχω πάει μόνο, εθιμοτυπικά, σε αγιασμό. Αυτά έχουν μεγάλη συμβολική σημασία κύριε Τσακίρογλου.
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε επιτρέψτε μου να επιμείνω: Σας ρώτησα για τη Δαμόκλειο σπάθη. Ηταν δική σας έμπνευση;
Αλ.Τσίπρας: Ναι, φυσικά. Ήθελα να τονίσω με μια πιο παραστατική φράση μια πληγή της ελληνικής πολιτικής, τον νεοποτισμό. Δικό μου ήταν όμως και το άλλο με το Νείλο.
Πρώτο Θέμα: Ποιο Νείλο; Ομολογώ ότι με πιάνετε αδιάβαστο κύριε Πρόεδρε.
Αλ.Τσίπρας: Ας το πάρει το ποτάμι (χα, χα). Δεν πειράζει κύριε Τσακίρογλου, μην νιώθετε άσχημα. Εξάλλου είναι τόσα πολλά... Τι είπα λοιπόν στην πρόσφατη συνέντευξή μου στον Αντ1; Δείτε την ξανά και δείξτε ιδιαίτερη προσοχή στο χρονικό σημείο 17'30". Η ακριβής φράση μου ήταν «κάθε φορά που ανοίγει ένα ζήτημα, εγώ πηγαίνω στη Βουλή και λέω 'εδώ, επί τον τύπον του Νείλου'».
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, αυτό είναι καταπληκτικό. Με μία και μόνη παραλλαγή σε πασίγνωστη βιβλική φράση («εις τον τύπον των ήλων», κατά κυριολεξία «στο αποτύπωμα των καρφιών»), εσείς κατορθώσατε να παραπέμψετε ταυτόχρονα στο Πάσχα αλλά και στον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας. Προφανώς με την αναφορά σας στον Νείλο εξυπονοείτε τις συμφωνίες της χώρας με την Αίγυπτο, την Κύπρο και το Ισραήλ. Σωστά;
Αλ.Τσίπρας: Ακριβώς. Ατού μου είναι και η γεωγραφία. Σας θυμίζω: «Θέλαμε να δούμε την πραγματική, σκληρή εικόνα που αντιμετωπίζει καθημερινά η Μυτιλήνη, η Λέσβος και τα άλλα νησιά της Ελλάδος». Για τις Πρέσπες έχω πει ότι «ο φίλος μου ο Ζόραν λέει 'Συμφωνία της Πρέσπας', εγώ λέω 'Συμφωνία των Πρεσπών' γιατί έχουμε δύο λίμνες εκεί, η μία ανήκει στην Ελλάδα και η άλλη ανήκει μισή στην Ελλάδα και μισή στη Βόρεια Μακεδονία». Επισήμανα την ανάγκη δημιουργίας ενός λιμανιού ξηράς στην Καστοριά. Επανέφερα την ονομασία «Μίκρα» για το αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης. Χώρισα μια πασίγνωστη πόλη από τη χώρα στην οποία ανήκει όταν δήλωνα «αναχωρήσαμε από τη φίλη Γαλλία για να πάμε στο Στρασβούργο». Συμπεριέλαβα το Ιράν στον αραβικό κόσμο. Να μην τα ξεχνάμε όλα αυτά. Να μην γυρίσουμε σε έναν άλλο αιώνα, τον Μεσαίωνα.
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, είναι στ' αλήθεια εντυπωσιακά τα γλωσσικά σας επιτεύγματα, εφάμιλλα όλων των υπολοίπων. Μιλήσατε για τη γεωγραφία, επιτρέψτε μου όμως να επιστρέψω στα αρχαία ελληνικά, στα οποία φαίνεται πως έχετε εντρυφήσει εις βάθος.
Αλ.Τσίπρας: Ασφαλώς. Και σε αυτό τον τομέα θα σας θυμίσω μερικές μόνο από τις ριζοσπαστικές καινοτομίες που έχω εισαγάγει σε κατά καιρούς ομιλίες μου. Ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου αποκατέστησα τη σωστή σειρά στη φράση του Θεμιστοκλή, όταν είπα περήφανα «άκουσον μεν, πάταξον δε». Ανέσυρα από την αφάνεια την «κόπρο του Αυγέα»,διορθώνοντας ένα λάθος χιλιετιών. Παρομοίασα την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μία με τηνΙφιγένεια που θυσιάζεται και την άλλη με τον Οδυσσέα που κλείνει τα αφτιά του στις Σειρήνες. Κι άσε τους πολιτικούς μας αντιπάλους στις απαρχαιωμένες αντιλήψεις τους, να λένε ότι ήταν η κόπρος του Αυγείου, η Ιφιγένεια δεν θυσιάστηκε και ο Οδυσσέας ήταν ο μόνος από το πλήρωμα που δεν έκλεισε τα αφτιά του. Για το εάν έχουμε δίκιο εμείς ή οι δυνάμεις της οπισθοδρόμησης και της συντήρησης, θα μιλήσουν οι κάλπες. Κυριακή κοντή γιορτή όπως λέει κι ο λαός μας.
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, εκτός από τα ελληνικά, είναι πλέον γνωστή τοις πάσι και η ευχέρειά σας στα αγγλικά. Ποιες είναι, κατά τη δική σας άποψη, οι μεγαλύτερες κατακτήσεις σας σε αυτή τη γλώσσα;
Αλ.Τσίπρας: Α, είναι αμέτρητες. Δεν θα παραπέμψω στην υπέροχη συζήτηση που είχαμε το 2015 με τον κύριο Κλίντον στη δική του μητρική γλώσσα. Αξέχαστη... Θα θυμίσω απλώς το σύνθημα «Greece is come back» που είχα απευθύνει σε ξένους επενδυτές. Κατόπιν είχα δηλώσει ότι η κυβέρνησή μου είναι «too hard to die»...
Πρώτο Θέμα: ...από τη σειρά ταινιών «Die Hard», σωστά; Τρομερή ιδέα η παραλλαγή του τίτλου.
Αλ.Τσίπρας: Ναι, βέβαια. Και δεν ξέρω εάν θυμάστε και το «we ate the camel and now we have the queue». Κατά την ταπεινή μου άποψη, ήταν κι αυτή μια πολύ καλή στιγμή.
Πρώτο Θέμα: Για την καμήλα και την ουρά συμβουλευτήκατε κάποιο σύστημα αυτόματης μετάφρασης στο ίντερνετ να υποθέσω;
Αλ.Τσίπρας: Δεν χρειάστηκε, κύριε Τσακίρογλου. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποδείξει πως έχει λύση για κάθε πρόβλημα. Αλλοι είναι που έχουν πρόβλημα για κάθε δική μας λύση. Εξάλλου, εάν χρειαστεί, εκτός από εμένα υπάρχει μια ολόκληρη dream league που δουλεύει δίπλα μου, μέρα νύχτα, σχεδιάζοντας συνεχώς τις μεγάλες τομές που επιχειρούμε στη γλώσσα μας. Γενικότερα, το όραμά μας σε ό,τι αφορά και στα ελληνικά, είναι να οριζοντιωθούμε με τις γραμμές των οριζόντων. Πρώτος εγώ το έκανα αυτό όταν πέταξα με F16 της Πολεμικής μας Αεροπορίας.
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, έχετε καταγάγει θριάμβους, στιγμές που μας έκαναν όλους βαθιά υπερήφανους ως Ελληνες, κατά τις συναντήσεις σας με μεγάλους, ξένους πολιτικούς ηγέτες. Και πάλι, ποιες από αυτές θα ξεχωρίζατε;
Αλ.Τσίπρας: Σήμερα η ελληνική είναι μια γλώσσα που χαίρει διεθνούς εκτίμησης, ακριβώς επειδή η δική μας κυβέρνηση, η πρώτη κυβέρνηση της αριστεράς στην ιστορία αυτού του τόπου, αποκατέστησε το κύρος των ελληνικών ανάμεσα στις γλώσσες του κόσμου. Προσωπικά έχω προσπαθήσει σκληρά γι' αυτό. Σας αναφέρω απλώς ένα παράδειγμα: Θυμάστε τις δηλώσεις μου κατά την υποδοχή του Μπαράκ Ομπάμα;
Πρώτο Θέμα: Βεβαίως κύριε Πρόεδρε. Εννοείτε τότε που μιλήσατε στα ελληνικά με αγγλική προφορά...
Αλ.Τσίπρας: Ακριβώς. Γιατί το έκανα αυτό κύριε Τσακίρογλου, αν όχι για να διαφημίσω τη γλώσσα μας; Μίλησα σαν Ελληνας μετανάστης που επιστρέφει στο χωριό του μετά από μακροχρόνια παραμονή στην Αμερική. Είπα με παχύ ρο, αμερικανίζοντας επίτηδες, λέξεις όπως «γνώRRιζα», «χRRίσμα», «ΕυRRώπη», «ΒRRυξέλλες» και τόσες άλλες. Η αντιπολίτευση και τα πρόθυμα φερέφωνά της άρχισαν να ειρωνεύονται και να τRRολάRRουν. Εκείνο που ούτε φαντάζονταν όμως, ήταν ότι εγώ συνειδητά παρίστανα τον Ελληνοαμερικάνο. Για να τιμήσω τους περήφανους ομογενείς μας, αλλά και για να δείξω στον φίλο Ομπάμα και σε όλο τον κόσμο ότι τα ελληνικά δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τα αγγλικά.
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, όντως, κτίσατε μια γέφυρα συμφιλίωσης αγγλικών και ελληνικών, όπως είχατε κάνει και όταν ενώσατε τον κόσμο της πολιτικής θεωρίας με το μόντελινγκ (Ναόμι Κλάιν=Ναόμι Κάμπελ). Σίγουρα δεν θα είστε υποψήφιος για το φετεινό Νόμπελ λογοτεχνίας;
Αλ.Τσίπρας: Ελάτε τώρα κύριε Τσακίρογλου, ας μην είμαστε υπερβολικοί. Νομίζω ότι το Νόμπελ Ειρήνης είναι αρκετό για μένα. Θα το σηκώσουμε με ένα άρθρο και έναν νόμο. Εμείς θα βαράμε τα νταούλια και οι κριτικές επιτροπές των βραβείων θα χορεύουν.
Πρώτο Θέμα: Κύριε Πρόεδρε, ανυπομονούμε να σας ακούσουμε στην τελετή απονομής, να απευθύνεστε στα αγγλικά στη Σουηδική Ακαδημία Επιστημών. Το Πρώτο Θέμα σάς ευχαριστεί θερμά που δεν μας δώσατε ποτέ αυτή τη συνέντευξη. Ήταν τιμή μας.
Απολαυστικά "μαργαριταρένια" βίντεο ΕΔΩ
protothema
