Φως σε αναπάντητα ερωτήματα για τη δεύτερη εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974 ρίχνει ένα βίντεο ντοκουμέντο που κυκλοφόρησε πρόσφατα στο Youtube. Για πρώτη φορά ακούγονται Αμερικανοί αξιωματούχοι οι οποίοι εξηγούν γιατί δεν απέτρεψαν την εξάπλωση των τουρκικών στρατευμάτων στο νησί.
Πρόκειται για τους Άρθουρ Χάρτμαν, Βοηθό Γραμματέα των ΗΠΑ για τις Ευρωπαϊκές και Καναδικές Υποθέσεις το 1974-1977, και τον Τόμας Μπογιάτ, Υπεύθυνο Γραφείου Κύπρου της Αμερικανικής Κυβέρνησης το 1974.
«’Ήταν ξεκάθαρο στις συσκέψεις που γίνονταν ότι δεν υπήρχε κατανόηση και ο Κάλαχαν (Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών) με ρώτησε: ‘‘Εσείς οι Αμερικανοί μπορείτε να σταματήσετε τη δεύτερη εισβολή που ετοιμάζουν’’;», αναφέρει ο Χάρτμαν.
Το βίντεο υπογραμμίζει, επίσης, την υπόθεση του σκανδάλου του Watergate και πως αυτό επηρέασε τη λήψη δραστικών αποφάσεων στις ΗΠΑ.
«Ήταν ξεκάθαρο για εμένα ότι δεν υπήρχε τρόπος να αποσπάσουμε την προσοχή της Κυβέρνησης σε κάτι τόσο σημαντικό, όπως είναι μια εμπλοκή στην Κύπρο για να σταματήσουμε τη δεύτερη εισβολή», είπε ο Χάρτμαν.
Ο Αμερικανός πρώην (Αύγουστο του 1974) αξιωματούχος, που αντιπροσώπευσε τα αμερικανικά συμφέροντα στη διάσκεψη της Γενεύης, είπε πως δύσκολα θα μπορούσε να εισακουστεί από τον Κίσινγκερ, που εκτελούσε τότε καθήκοντα Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, και παραθέτει τη δική του εκτίμηση.
Από την πλευρά του ο Μπογιάτ είπε πως «Ο Δρ Κίσινγκερ τον απομάκρυνε από τη θέση ως επικεφαλής της επιχείρησης Κύπρος μετά την πρώτη εισβολή, επομένως δεν μπορώ να μιλήσω για το τι ακολούθησε. Ωστόσο, εισηγήθηκα στον Κίσινγκερ να κρατήσει τους Τούρκους στον θύλακα που αρχικά αποβιβάστηκαν. Εντούτοις, φαίνεται πως δεν ασκήσαμε αρκετή πίεση για να το πετύχουμε αυτό, με αποτέλεσμα τα τουρκικά άρματα να προελάσουν, μοιράζοντας το νησί στη μέση».
Πηγή: SigmaLive, http://www.onalert.gr/