Στις 28 Νοεμβρίου, εν μέσω μαθητικών καταλήψεων και κινητοποιήσεων για την επονείδιστη Συμφωνία των Πρεσπών, η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης χαρακτήριζε «δίκαιο» το αίτημα των μαθητών και των μαθητριών του Καλλιτεχνικού Σχολείου Θεσσαλονίκης οι οποίοι το τελευταίο διάστημα έχουν προχωρήσει σε κατάληψη του σχολείου διεκδικώντας την επίλυση του χρόνιου κτιριακού ζητήματος.
Όπως ανέφεραν στην ανακοίνωσή τους, «σε μια περίοδο που ακροδεξιοί χρησιμοποιούν τις καταλήψεις για να σηκώσουν κεφάλι, η κίνηση των μαθητών του συγκεκριμένου σχολείου έρχεται να μας αποδείξει την πραγματική χρησιμότητα της κατάληψης ως μέσου πάλης, μίας κατάληψης που στοχεύει στη βελτίωση τόσο της εκπαιδευτικής διαδικασίας όσο και της καθημερινότητας μαθητών και εκπαιδευτικών».
Ακολουθούν μερικές αρλούμπες περί «δίκαιου αγώνα» και περί ενός «ενιαίου σχολείου θεωρίας και πράξης, ενός σχολείου που θα αγκαλιάζει το διαφορετικό βασισμένο στις ανάγκες τις πολυπολιτισμικής ελληνικής κοινωνίας», αλλά η ουσία είναι μία και πρέπει να γίνει κατανοητή από όλους:
Το πρόβλημα του Τσίπρα δεν είναι οι καταλήψεις. Το πρόβλημα του Τσίπρα είναι να επιβληθεί η Συμφωνία των Πρεσπών χωρίς αντιδράσεις. Και για να το πετύχει, δεν διστάζει να ταυτίζει τους μαθητές που διαμαρτύρονται με την ακροδεξιά – και μάλιστα δια της γνωστής προπαγανδιστικής πρακτικής της αντιστροφής.
Δηλαδή όταν λένε «δεν θα ταυτίσουμε και δεν θα χαρίσουμε τα νιάτα μας στην ακροδεξιά», εννοούν και πράττουν το ακριβώς αντίθετο. Μέσω του μαγικού και άκρως προπαγανδιστικού «δεν»!
Θέλουν «δίκαιες» καταλήψεις!
Επομένως, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κατά των καταλήψεων, αλλά κατά των καταλήψεων που δεν είναι «δίκαιες»!
Και, όπως συμβαίνει σε όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, μόνο αυτοί, οι «πατερούληδες» ξέρουν τι είναι δίκαιο και ωφέλιμο για τον λαό. Ο οποίος λαός οφείλει να ταυτίζεται με τις απόψεις και τις επιδιώξεις του καθεστώτος. Και όσοι δεν το πράττουν, όσοι διαφωνούν, μεταμορφώνονται αυτόματα σε «εχθρούς του λαού», που πρέπει να στιγματιστούν, να ταυτιστούν με το Κακό, με την «μαύρη αντίδραση», με όσους επιβουλεύονται τις «μεγάλες λαϊκές κατακτήσεις» και το αλάνθαστο του κόμματος. Αυτοί είναι οι πεφωτισμένοι και οι άλλοι οι σκοταδιστές!
Όσοι σκύβουν το κεφάλι και βγάζουν τη νόρμα τους αδιαμαρτύρητα είναι «στρατιώτες του σοσιαλισμού». Όσοι σηκώνουν κεφάλι οδηγούνται στη Σιβηρία, στα ψυχιατρεία, στις φυλακές και σε άλλα ευαγή ιδρύματα.
Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα, ότι δεν γίνονταν καταλήψεις για την Μακεδονία, αλλά μεγάλα μαθητικά συλλαλητήρια.
Ο Τσίπρας και το καθεστώς του πάλι τα ίδια θα έλεγαν – η «μαύρη αντίδραση», οι «εχθροί του λαού», οι «εκπρόσωποι του σκοταδισμού».
Το πρόβλημά τους είναι ότι ο λαός δεν συμφωνεί με τη συμφωνία Τσίπρα – Ζάεφ (ο οποίος έχει ξεσαλώσει και ήδη διεκδικεί «μακεδονική» μειονότητα στην Ελλάδα και θυμήθηκε και τους «Αιγαιάτες»)!
Και σα να μην έφθαναν όλα αυτά, στην ομιλία του στην Κ.Ε. του κόμματός του το περασμένο Σάββατο, ο Τσίπρας κοκορεύτηκε πως οι Γερμανοί ανακάλυψαν «ποιος είναι αξιόπιστος» και γι’ αυτό του κάνουν όλα τα χατίρια! Και όχι για την Μακεδονία, χάριν της οποίας πάμε από συναλλαγή σε συναλλαγή με διάφορα αχρείαστα μέτρα (όπως αυτό της περικοπής των συντάξεων) να μπαινοβγαίνουν με τόσο μεγάλη ευκολία ως μέσο πίεσης πρώτα και μετά επιβράβευσης.
Και επειδή ούτε αυτά φθάνουν, ακούσαμε και τον Τσίπρα, πάντα στην ίδια ομιλία ενώπιον της Κεντρικής Επιτροπής του να μας κάνει… μαθήματα Ιστορίας και να παρακινεί τους μαθητές να… μελετήσουν την ιστορία της πατρίδας μας. Όπως είπε, «θα καλέσω κι εγώ και θα καλέσουμε όλοι και τους εκπαιδευτικούς μας να το κάνουν. Ας πάρουν μια ώρα, μια μέρα από τα μαθήματα. Αξίζει τον κόπο. Και να παρακινήσουν τα παιδιά στα σχολεία να συζητήσουν και να μάθουν για την ιστορία του τόπου τους».
Αυτός ο ανελλήνιστος και ανιστόρητος, αυτός που δέχθηκε μετά χαράς το Ίλιντεν, αυτός που παραχώρησε στους Σκοπιανούς την σύγχρονη Ιστορία μας και τον Μακεδονικό Αγώνα, αυτός που αποδέχθηκε να μην αλλάξει το άρθρο 36 του Συντάγματός τους που μιλά για «εθνικοαπελευθερωτικούς μακεδονικούς πολέμους», μας καλεί να διδαχθούμε την Ιστορία, όπως του την επιβάλλουν οι Σκοπιανοί!
Και ως ανιστόρητος, αυτός και το κόμμα του, με τους κολαούζους των ΑΝΕΛ να κρατάνε το ίσο, θέλει τώρα να μας πει ότι οι μαθητές δικαιούνται να διαμαρτύρονται και να κάνουν καταλήψεις μόνο για θέματα που αφορούν τη στενή σχολική κοινότητα.
Ως ανιστόρητος δικαιολογείται. Προφανώς δεν γνωρίζει ότι το μαθητικό και το νεολαιίστικο κίνημα έδινε πάντα το «παρών» σε όλους τους αγώνες του έθνους.
Πάντα παρόντες οι μαθητές!
Από τα μικρά κλεφτόπουλα που μιλούσαν στο ντουφέκι τους (Γεια σου Κίτσο μου λεβέντη,
πόσες φορές, πόσες φορές με γλίτωσες απ’ των εχθρών τα χέρια κι απ’ των Τούρκων τα μαχαίρια), μέχρι τους αμούστακους αγωνιστές του Κυπριακού Αγώνα που οδηγούνταν στην αγχόνη των Άγγλων (που κοιτάτε τώρα τι έπαθαν με το Brexit, όπως θυμήθηκε να μας πει ο Τσίπρας, που μαζί με τον Καμμένο έτριβαν τα χέρια τους μετά το βρετανικό δημοψήφισμα).
Και μέχρι τους αγώνες των μαθητών κατά της ιταλικής και ναζιστικής Κατοχής, τη συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις που ακύρωσαν την επιστράτευση και τον αγώνα τους για να μην περάσει η Μακεδονία στον έλεγχο των Βουλγάρων. (Ακόμη και την ΕΠΟΝ «ξέχασε» ο Τσίπρας μέσα στη μανία του να παραδώσει την Μακεδονία!)
Και μέχρι τη συμμετοχή του μαθητικού κινήματος στην αντίσταση κατά της χούντας και στο Πολυτεχνείο.
Πόσων χρόνων ήταν για παράδειγμα ο Διομήδης Κομνηνός που έχασε τη ζωή του στη διασταύρωση των οδών Αβέρωφ και Μάρνη, όπου βρισκόταν με άλλους διαδηλωτές, το βράδυ της 16ης Νοεμβρίου 1973; Μόλις 17 ετών! Δηλαδή μαθητής!
Πόσων χρόνων ήταν ο Αλέξανδρος Σπαρτίδης, που σκοτώθηκε Πατησίων και Κότσικα το πρωί της 17ηςΝοεμβρίου 1973; Μόλις 16! Δηλαδή μαθητής!
(Θα μας πει, βέβαια, ο Τσίπρας πως τότε είχαμε χούντα, αλλά αυτό δεν απαντά στο ερώτημα αν οι μαθητές δικαιούνται να διαδηλώνουν για ζητήματα που δεν σχετίζονται με το στενό σχολικό τους περιβάλλον).
Να μάθουμε την Ιστορία μας, λοιπόν! Αυτήν που δεν έμαθαν ποτέ ο Τσίπρας και ο Καμμένος.
Η μάχη για την Μακεδονία
Οι οποίοι προφανώς αγνοούν μια από τις πιο λαμπρές σελίδες της Ιστορίας μας, όταν, τον Ιούλιο του 1943, οι Γερμανοί αποφάσισαν να παραδώσουν στους Βούλγαρους φασίστες και την Κεντρική Μακεδονία (την Ανατολική Μακεδονία και την Θράκη τις είχαν παραδώσει μετά την εισβολή στη χώρα μας, στις 25 Απριλίου 1941).
Στις 10 Ιουλίου 1943 οργανώθηκαν (από το ΕΑΜ και την ΕΠΟΝ, με μεγάλη συμμετοχή της μαθητικής ΕΠΟΝ) συλλαλητήρια σε όλη τη Μακεδονία. Και η μεγάλη μάχη, με τη συμμετοχή ηρωικών μαθητών και μαθητριών, κατά του διαμελισμού της Μακεδονίας, δόθηκε στην Αθήνα, στις 22 Ιουλίου.
Εκείνη την ημέρα, 400 χιλιάδες διαδηλωτές έδωσαν μάχη σώμα με σώμα και πρόταξαν στα στήθη τους στα γερμανικά τανκς, με τους Γερμανούς να ουρλιάζουν και το αίμα να χύνεται άφθονο για την Μακεδονία. Πάνω από τριάντα οι νεκροί, διακόσιοι οι τραυματίες, πεντακόσιες συλλήψεις, αλλά η επέκταση της βουλγαρικής κατοχής ακυρώθηκε.
Σε εκείνες τις δραματικές έξι ώρες, οι μαθητές και οι μαθήτριες πολέμησαν με λύσσα. Για την Μακεδονία. Η νεαρή Παναγιώτα Σταθοπούλου όρμησε σε ένα τανκ και έπεσε νεκρή. Μια άλλη, η 19χρονη Κούλα Λίλη, σκαρφάλωσε σε άλλο τανκ, χτύπησε με ένα παπούτσι τον Γερμανό πολυβολητή και έπεσε νεκρή.
Γι’ αυτούς τους μαθητές και τις μαθήτριες, τους φοιτητές και τις φοιτήτριες, έγραψε ο Ηλίας Βενέζης:
«…Μες στην Αθήνα στους μεγάλους δρόμους της, το πλήθος περπατά σιωπηλό και σκυφτό σα να σεργιανά στον ήλιο και στα αγάλματα. Τίποτα δεν προδίνει πως κάτι ετοιμάζεται, πως κάτι θα γίνει. Ωστόσο, η στυφή σιωπή είναι τόση μες στη χαρά του ήλιου που λάμπει, που το μαντεύεις: κάτι είναι σαν ηφαίστειο που άξαφνα θ’ ανάψει. Κι η σπίθα ανάβει…να κορίτσι, κρατώντας ένα στεφάνι από δάφνη, σκαλώνει στο άγαλμα του Φεραίου και το στεφανώνει. Ο λαός γονατίζει. Και όλα τα πικραμένα στόματα ψέλνουν τον Ύμνο στην Ελευθερία. {…} ενώ γύρω του λυσσασμένα άρχισαν να χύνουν μολύβι και αίμα τα άρματα πάνου σε ανθρώπους άοπλους και ανυπεράσπιστους, σε γυναίκες και παιδιά. «Όχι πια άλλο! Όχι άλλο! Κάτω οι τύραννοι!» Αφρισμένο τώρα κατέβαινε την πλατιά λεωφόρο το κύμα και βογκούσε. Την ίδια στιγμή ακούγονται απ’ την άκρη του δρόμου οι αλυσίδες του γερμανικού τανκ, που κίτρινο σαν το θάνατο, τρέχει προς το μέρος που άναψε η σπίθα. Όλα τα στόματα τώρα φωνάζουν, όλα τα στόματα ουρλιάζουν. «Όχι πια άλλο! Θέλουμε τη λευτεριά μας! Θέλουμε τη λευτεριά!». Στην κορυφή του κύματος μια ασπρογάλανη σημαία ξεδιπλώθηκε τότε. Κυμάτισε στο λίγο αγέρα, κυμάτισαν και τα μαλλιά του κοριτσιού που τη σήκωνε στα χέρια του. Προχωρούσε με σταθερό βήμα, ξαναμμένη και περήφανη, και πλάι της βάδιζε ο φίλος της. Τραγουδούσαν τον Ύμνο στην Ελευθερία και βάδιζαν.
Το γερμανικό άρμα φάνηκε στην άκρη του δρόμου απ’ την αντίθετη μεριά που κατέβαινε η διαδήλωση και χύθηκε πάνου στο πλήθος. Το πολυβόλο άρχισε να κροτά. Αλλά το κύμα που κατέβαινε με ορμή δεν ήταν μπορετό να σταματηθεί. Συνέχισε την πορεία. Το πολυβόλο έριχνε τώρα πάνου στα κορμιά. Βρήκε πρώτα κατάστηθα το νεανικό σώμα που είχε ανεμισμένα μαλλιά στο κεφάλι και που κρατούσε στα χέρια του την ανεμισμένη σημαία. Την ίδια στιγμή το τανκ που έτρεχε με δαιμονισμένο θόρυβο και είχε φτάσει, έπεσε πάνου στο λαβωμένο σώμα που σπάραζε, πέρασε από πάνω του τις βαριές αλυσίδες του, μπήκε μέσ’ στο πλήθος, το σκόρπισε για μια στιγμή και τράβηξε πέρα. Όλα έγιναν σαν αστραπή. Το αλαλιασμένο πλήθος μόλις πέρασε ο μηχανοκίνητος θάνατος ξεχύθηκε πάλι απ’ τις παρόδους όπου είχε καταφύγει, κι έτρεξε βογκώντας προς το σώμα του κοριτσιού, που έχοντας αγκαλιασμένη τη σημαία την έβρεχε με το αίμα που έτρεχε απ’ τις σπαραγμένες σάρκες του…».
Έγραψε στις 28 Ιουλίου 1943 η εφημερίδα «Ελευθερία» που κυκλοφορούσε παράνομα στην Μακεδονία:
«Η Μακεδονία ολόκληρη συνταράχτηκε από ένα τεράστιο κύμα παλλαϊκών απεργιών και διαδηλώσεων. Οι καταγανακτισμένες μάζες του λαού μας ξεχύθηκαν στους δρόμους των Μακεδονικών πόλεων… για το καινούριο έγκλημα του διαμελισμού της Μακεδονίας και της παράδοσης της Κεντρικής Μακεδονίας στους Βουλγάρους δολοφόνους φασίστες. Η Μακεδονική ύπαιθρος αντιλάλησε από τις μαχητικές κραυγές του λαού μας: Θάνατος και κατάρα στους δολοφόνους φασίστες. Έξω από τη χώρα μας οι Βούλγαροι, Γερμανοί και Ιταλοί κατακτητές. Κάτω οι εκτελέσεις και το αίσχος της ομηρίας. Ζήτω η ενιαία, ακέραια και ελεύθερη Ελλάδα μας».
Νωρίτερα, στις 8 Ιουλίου, είχε κυκλοφορήσει η προκήρυξη της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΑΜ, που καλούσε το λαό «σε συναγερμό για τη σωτηρία του Μακεδονικού λαού από τα νύχια των αιμοβόρων εισβολέων, που καταπατούν τα καθαγιασμένα χώματα των πλουσιότερων και ομορφότερων Ελληνικών περιφερειών». Και η προκήρυξη του ΕΑΜ κατέληγε ως εξής: «Θάνατος στους Βούλγαρους εισβολείς. Κάτω οι τύραννοι χιτλεροφασίστες. Ζήτω η Ελληνική Μακεδονία και ο Μακεδονικός λαός. Ζήτω η Ελλάδα μας».
«Ζήτω η Ελληνική Μακεδονία και ο Μακεδονικός λαός. Ζήτω η Ελλάδα μας».
Καταλάβατε, κύριε Τσίπρα; Γιατί τότε δεν είχε αναλάβει ακόμη ο Ζαχαριάδης και όλοι αυτοί που θαυμάζετε και οι οποίοι με την Πέμπτη Ολομέλεια του 1949, υπόσχονταν «ανεξάρτητο μακεδονικό κράτος». Για την Ιστορία, η συγκεκριμένη απόφαση ανέφερε:
«Στη Βόρεια Ελλάδα ο μακεδονικός (σλαβομακεδονικός) λαός τα ‘δωσε όλα για τον αγώνα και πολεμά με μια ολοκλήρωση ηρωισμού και αυτοθυσίας που προκαλούν το θαυμασμό. Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σαν αποτέλεσμα της νίκης του ΔΣΕ και της λαϊκής επανάστασης, ο μακεδονικός λαός θα βρει την πλήρη εθνική αποκατάστασή του έτσι όπως το θέλει ο ίδιος».
Οι μαθητές για την Κύπρο
Οι μαθητές έδωσαν το παρών και στον Κυπριακό Αγώνα κατά των Βρετανών αποικιοκρατών – στη Μεγαλόνησο οδηγούμενοι στην αγχόνη και στην Ελλάδα λαμβάνοντας μέρος σε ογκώδη συλλαλητήρια, όπου πολλές φορές αποσπούσαν την πρωτοκαθεδρία από τους φοιτητές.
Στις 22 Νοεμβρίου 1951, οργανώθηκε η πρώτη συγκέντρωση για το Κυπριακό στα Προπύλαια. Και τότε, ο υπουργός των Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ρέντης (κυβέρνηση Πλαστήρα), είχε δηλώσει: «Θέματα εθνικής πολιτικής δεν δύνανται να αποτελούν αντικείμενον διαχειρίσεως από τα πεζοδρόμια»…
Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν και το 1952 και το 1953, ενώ στις 19 Μαρτίου 1954, πραγματοποιήθηκε συλλαλητήριο 1.000 μαθητών της Ρόδου που κατέληξε σε συγκρούσεις με τη χωροφυλακή και λιθοβολισμό του εκεί αγγλικού προξενείου (Κυβέρνηση Παπάγου).
Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν σ’ όλη την διάρκεια του 1954 και το 1955 με οδομαχίες και συλλαλητήρια (τότε οι συλληφθέντες αφέθηκαν ελεύθεροι με εντολή Κωνσταντίνου Καραμανλή).
Την 1η Νοεμβρίου του 1955 είχαμε την αυθόρμητη μαθητική διαδήλωση στην Πάτρα και τον τραυματισμό ενός 15χρονου μαθητή.
Τον Μάρτιο του 1956 οι οδομαχίες για το Κυπριακό κράτησαν τρεις μέρες. Στη Θεσσαλονίκη, στο Ηράκλειο όταν καταστράφηκε το βρετανικό προξενείο, στην Αθήνα με διαδηλώσεις και λιθοβολισμούς κτιρίων που στέγαζαν επιχειρήσεις με βρετανική επωνυμία, στην Κομοτηνή με πετροπόλεμο, στη Ρόδο και στις Σέρρες. Πέντε μαθητές παραπέμφθηκαν σε δίκη.
Τον Μάιο οι συγκρούσεις στα συλλαλητήρια είχαν ως αποτέλεσμα τουλάχιστον τρεις νεκρούς και 200 τραυματίες.
Τον Μάρτιο του 1957 τα συλλαλητήρια και οι βίαιες συγκρούσεις κορυφώνονται μετά τον απαγχονισμό του 19χρονου Ευαγόρα Παλληκαρίδη, προερχόμενου από το μαθητικό κίνημα βεβαίως.
Οι μαθητές στην Κύπρο
Εκείνα τα χρόνια, στην Κύπρο η μαθητική νεολαία διακρίθηκε για την γενναιότητά της. Μάλιστα, από τον Φεβρουάριο του 1956 συμμετείχαν στον Αγώνα και οι μαθητές των δημοτικών σχολείων. Ο παράνομος Τύπος της εποχής της αγγλοκρατίας περιλάμβανε και δύο περιοδικά – η «Αγωγή των Νέων» για μαθητές των δημοτικών σχολείων (από τις 16 Σεπτεμβρίου 1958 μέχρι τις 2 Μαρτίου 1959) και το «Εγερτήριον Σάλπισμα» για μαθητές της μέσης εκπαίδευσης (από τις 10 Οκτωβρίου 1957 μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου 1959).
Στις 24 Μαΐου 1955, πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία η πρώτη οργανωμένη μαχητική διαδήλωση της μαθητικής νεολαίας της ΕΟΚΑ, με την συμμετοχή 700 περίπου μαθητών και μαθητριών, που λιθοβόλησαν την αστυνομία.
Στην εξέγερση της 1ης Απριλίου 1955, η συντριπτική πλειοψηφία των νεκρών ήταν νέοι, ανάμεσά τους μαθητές κάτω των 17. Τότε σκοτώθηκε και ο 7χρονος Δημητράκης Δημητριάδης, σε μαθητική διαδήλωση στη Λάρνακα.
Μαθητές συλλαμβάνονταν και υποβάλλονταν σε βασανιστήρια, ενώ οι Άγγλοι έδιναν εντολή να κλείνουν τα σχολεία όπου υψώνονταν ελληνικές σημαίες, με τα μαθήματα να συνεχίζονται σε σύγχρονα κρυφά σχολειά, αλλά και στα κρατητήρια, όπου οι καθηγητές κρατούμενοι οργανώνουν πλήρη προγράμματα για τους κρατούμενους μαθητές και μαθήτριες. Δυο μέρες είχαν κρατήσει οι μάχες με πρωταγωνιστές τους μαθητές του Παγκύπριου Γυμνασίου.
Το 1956, σε διαδηλώσεις έχασαν τη ζωή τους οι μαθητές Πετράκης Γιάλλουρος, που ξεψύχησε ανεμίζοντας την ελληνική σημαία και φωνάζοντας «Ζήτω η Ένωση», ο Πετράκης Κυπριανού, ο Αριστείδης Χαραλάμπους, ο μαθητής της πέμπτης τάξης του γυμνασίου Πάφου Ευαγόρας Παλληκαρίδης, που απαγχονίστηκε στις 13 Μαρτίου 1957.
Οι σημερινοί αγώνες
Στην Κύπρο, οι μαθητές συνέχισαν να δίνουν τη μάχη τους και μετά την εισβολή και την κατοχή. Τον Νοέμβριο του 1995, μετά την σύλληψη του εθνοφρουρού Γ. Καροτσάκη, μαθητές γυμνασίων και λυκείων της Λευκωσίας, μπήκαν στη "νεκρή ζώνη", συγκρούσθηκαν με στρατιώτες του Ο.Η.Ε. και αστυνομικούς. Μάλιστα, όταν οι Τούρκοι άρχισαν να τους λιθοβολούν, οι μαθητές απάντησαν με τον ίδιο τρόπο, πραγματοποιώντας εφόδους κατά των οχυρωμένων στο τείχος Τούρκων.
Στον Άγιο Κασσιανό, δεκάδες μαθητών διέσπασαν τον κλοιό των ειρηνευτικών του Ο.Η.Ε. και προχώρησαν στο ερειπωμένο σχολείο Αγίου Κασσιανού, όπου ξέσπασαν σοβαρές συγκρούσεις. Στην ανατολική Λευκωσία, στη γραμμή Παλιουριώτισσας, περισσότεροι από 100 μαθητές, έφθασαν μέχρι τις θέσεις των Τούρκων στρατιωτών, με αποτέλεσμα νέο πετροπόλεμο. Διαδηλώσεις μαθητών και μαθητριών, γυμνασίων και λυκείων, έγιναν και στη Λεμεσσό, για την απελευθέρωση του εθνοφρουρού.
Τότε, οι τουρκοκυπριακές εφημερίδες χαρακτήριζαν τους Ελληνοκύπριους μαθητές «πολεμοχαρείς»…
Κάθε χρόνο, στις 15 Νοεμβρίου, στην Κύπρο, οι μαθητές και οι φοιτητές παίρνουν μέρος σε συλλαλητήρια καταδίκης της ανακήρυξης του ψευδοκράτους, με συγκεντρώσεις στο οδόφραγμα του Αγίου Κασσιανού και στο τέρμα της οδού Λήδρας.
Κάθε χρόνο, ο μαθητικός κόσμος της Κύπρου παίρνει μέρος σε ογκώδεις συγκεντρώσεις για να τιμήσει την επέτειο της δολοφονίας του μαθητή Πανίκου Δημητρίου τον Ιανουάριο του 1975 από τους Άγγλους.
Τότε, οι μαθητές είχαν φθάσει στην Πύλη των Βρετανικών Βάσεων, διαμαρτυρόμενοι κατά της πολιτικής των Βρετανών να μεταφέρουν Τουρκοκύπριους από τις ελεύθερες στις τουρκοκρατούμενες περιοχές. Ακολούθησε πετροπόλεμος με τα αγόρια να πετούν πέτρες και τα κορίτσια να ανεφοδιάζουν τους συμμαθητές τους.
Οι Βρετανοί απάντησαν με δακρυγόνα και τελικά έβγαλαν τα τανκς, με τους μαθητές να σαλτάρουν σε ένα τανκ και τον Πανίκο Δημητρίου να πεθαίνει κάτω από τους τροχούς του. Στην κηδεία του στη Λευκωσία, οι μαθητές πετούσαν στο δρόμο φωτογραφίες της Βασίλισσας Ελισάβετ.
Οι μαθητές στη Β. Ήπειρο
Τέλος, οι μαθητές βρίσκονταν πάντα στην πρωτοπορία στους αγώνες στη Β. Ήπειρο. Στις αρχές του αιώνα ξυλοκοπούνταν μαζί με όσους μιλούσαν ελληνικά, ενώ τον Ιούνιο του 2017, η Αστυνομία Αργυροκάστρου συνέλαβαν μαθητές του Λαογραφικού Ομίλου «Δερόπολη» και τους ανέκριναν για την αποχώρηση τους από το σόου των εγκαινίων της Κεντρικής Πλατείας των Τιράνων. Το ομογενειακό συγκρότημα είχε αποχωρήσει από την εκδήλωση όταν διαπίστωσε ότι τα αγάλματα το πρόγραμμα περιλάμβαναν εθνικιστικό και ανθελληνικό περιεχόμενο.
