Βενιαμίν Καρακωστάνογλου
Η αναβαθμισμένη δραματικά, με επιθετικές διακηρύξεις αλλά και πράξεις, τουρκική πολιτική απέναντι στην Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί πλέον έναν απροσχημάτιστο επεκτατισμό σε όλα τα επίπεδα των θαλασσίων και χερσαίων συνόρων. Μια σειρά γεγονότων διαμορφώνουν ένα νέο απειλητικό σκηνικό στις σχέσεις μας με τον πονηρό και πλεονέκτη γείτονά μας.
Πρώτον, η σύλληψη-απαγωγή των δύο Ελλήνων στρατιωτικών και η ανανεωμένη παράνομη είσοδος, με προφανή ευθύνη της Τουρκίας, μεταναστών (κατά 70%) και προσφύγων από την ελληνοτουρκική μεθόριο στον Έβρο, αλλά και τα ελληνοτουρκικά θαλάσσια σύνορα στο Αιγαίο. Δεύτερον, η εντεινόμενη παραβατικότητα των Τούρκων με εναέριες και θαλάσσιες παραβιάσεις των συνόρων μας στο Αιγαίο αλλά και η ρητή διεκδίκηση κατοικημένων και ακατοίκητων νησίδων και βραχονησίδων. Τρίτον, η παράνομη διεκδίκηση και επιχειρούμενη έμπρακτη ιδιοποίηση ελληνικών και κυπριακών περιοχών της υφαλοκρηπίδας / ΑΟΖ, τόσο στο Αρχιπέλαγος όσο και στην περιοχή μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου, αλλά και πέριξ της Μεγαλονήσου.
Η υπερβολική αυτοσυγκράτηση της Ελλάδος και οι παθητικές και αντανακλαστικές αντιδράσεις της στις τουρκικές μεθόδους πρέπει να εγκαταλειφθούν στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται και να αντικατασταθούν με αλλαγή τακτικής και έμπρακτες ανταποδοτικές πρωτοβουλίες. Μερικά μέτρα που μπορούν να προταθούν είναι και τα εξής:
Πρώτον: Άμεση κάλυψη όλων των κενών στην άμυνά μας στο Αιγαίο και στον Έβρο με βάση όλες τις διαθέσιμες δυνατότητές μας, ώστε να υπάρξει μεγιστοποίηση της αποτροπής με τις υπάρχουσες δυνάμεις.
Δεύτερον: Δραστική αλλαγή τακτικής και αποφασιστική αποτροπή των λέμβων και άλλων πλοιαρίων με τα οποία καταφθάνουν στα ελληνικά νησιά πρόσφυγες και μετανάστες από την Τουρκία προερχόμενοι όχι μόνο από την εμπόλεμη Συρία ή το Ιράκ, αλλά και από το Αφγανιστάν, την Αφρική και άλλες χώρες της Μέσης και Άπω Ανατολής.
Η Ελλάδα φιλοξενεί ήδη έναν μεγάλο αριθμό προσφύγων και βέβαια μεταναστών που υπερβαίνει την πληθυσμιακή ποσόστωση σε επίπεδο ΕΕ που οφείλει να διαχειριστεί η χώρα μας. Με δεδομένο αυτό είναι πλέον λογικό να σταματήσει η περαιτέρω υποδοχή των δύο αυτών κατηγοριών ξένων υπηκόων στη χώρα μας. Και αυτό γιατί: α) Η Τουρκία πρόσφατα ανέστειλε την ισχύ της Ελληνοτουρκικής Συμφωνίας επανεισδοχής, β) επειδή η βοήθεια που παρέχει η FRONTEX, αλλά και η ανάλογη δύναμη του ΝΑΤΟ (MSNG2), δεν καταφέρνει να κλείσει οριστικά τις διόδους προς τα ελληνικά νησιά του ανατολικού Αιγαίου.
Περισσότερα πλοία
Τρίτον: Επειδή έχει αποδειχθεί περίτρανα ότι την «κάνουλα» των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών την ελέγχει απόλυτα η Τουρκία, η οποία, εργαλειοποιώντας αυτούς τους ανθρώπους που βρίσκονται στο έδαφός της, τους χρησιμοποιεί ως μέσο απειλής και πίεσης τόσο προς την Ελλάδα όσο και προς την Ευρώπη, για να επιτυγχάνει πολιτικούς και οικονομικούς σκοπούς. Πρόκειται ουσιαστικά για την ανοχή ή και διευκόλυνση της παράνομης μετάβασης σε ελληνικό έδαφος, στην οποία προβαίνουν κυκλώματα διακίνησης ανθρώπων της Τουρκίας, συχνά σε συνεργασία με τις τουρκικές Αρχές.
Αυτό βεβαίως θα απαιτήσει περισσότερα πλοία ή ταχύπλοα του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και του Λιμενικού Σώματος, τα οποία θα περιπολούν με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα στη μέση γραμμή που χωρίζει την ελληνική από την τουρκική αιγιαλίτιδα ζώνη. Μόλις θα γίνεται αντιληπτή η προσέγγιση (με ραδιοανίχνευση ή άλλα οπτικά μέσα και εναέρια μέσα) θα ενημερώνουν άμεσα την τουρκική ακτοφυλακή για να αποτρέψει την παράνομη μαζική είσοδο αυτών των μεταναστών ή προσφύγων στο ελληνικό έδαφος, δια θαλάσσης και να τους διαχειριστούν εντός της τουρκικής αιγιαλίτιδας ζώνης. Αυτό είναι απόλυτα νόμιμο από μέρους της Ελλάδας.
Είναι πιθανόν βέβαια να δημιουργήσει προσωρινά κίνδυνο απώλειας ζωών (οπότε θα υπάρχει διάσωση από τα ελληνικά πλοία, αλλά μόνο με τη λογική του κατ’ εξαίρεσιν), και επίσης είναι πιθανόν να υπάρξουν αντιπαραθέσεις μεταξύ ελληνικών και τουρκικών πλοίων. Ιδίως όταν τα ελληνικά πλοία θα εμποδίζουν την προσέγγιση στην ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη των λέμβων των προσφύγων και θα τους κρατούν στα τουρκικά χωρικά ύδατα μέχρις ότου τους αναλάβουν οι τουρκικές δυνάμεις ακτοφυλακής.
Η νέα αυτή τακτική απαιτεί συγκεκριμένους κανόνες εμπλοκής από τη μεριά των ελληνικών αρχών και θα πρέπει να υπάρξει συνέπεια για αρκετό διάστημα στην εφαρμογή της, ώστε να αντιληφθούν και να πληροφορηθούν οι πρόσφυγες-μετανάστες ότι τα ελληνικά θαλάσσια σύνορα είναι πλέον σε υψηλό βαθμό απροσπέλαστα και έτσι να μην επιχειρούν την παράνομη διάβασή τους.
Αν μια τέτοια απόφαση και νέα τακτική δεν αποφασιστεί, η Ελλάδα θα είναι συνεχώς υποχείριο των τουρκικών εκβιασμών που τείνουν να αποσταθεροποιήσουν την δημόσια τάξη, την ασφάλεια και την οικονομική ζωή της χώρας μας. Ιδίως στην ευαίσθητη περιοχή του Ανατολικού Αιγαίου όπου ο τουρισμός αποτελεί πολύτιμη πηγή εισοδήματος και μία αναντικατάστατη «βαριά βιομηχανία».
Καταγγελία επιθετικών ενεργειών
Τέταρτον: Οικονομικά και διπλωματικά αντίμετρα προς την Τουρκία με αφορμή τόσο τις θαλάσσιες και εναέριες παραβιάσεις των ελληνικών συνόρων, όσο και την επί πεντέμισι μήνες ομηρία χωρίς δίκη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών. Παραδείγματα τέτοιων αντιμέτρων θα ήταν η απέλαση του Τούρκου στρατιωτικού ακολούθου ή του ακολούθου Άμυνας ή, πιο δραστικά, περιορισμοί των ελληνοτουρκικών συνόρων (και της Εγνατίας Οδού) για τα τουρκικά διερχόμενα φορτηγά προς την Ευρώπη, αφού βέβαια ζητηθεί εξαίρεση με απόφαση ευρωπαϊκών οργάνων από τις προβλέψεις της Τελειωνειακής Ένωσης Τουρκίας, λόγω σοβαρών εθνικών λόγων που θα προβάλει η Ελλάδα.
Πέμπτον: Καταγγελία με ιδιαίτερη σοβαρότητα και ένταση αλλά και τεκμηρίωση, όλων των επιθετικών ενεργειών της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο κατά της χώρας μας στις ΝΑΤΟϊκές αρχές και όργανα (αλλιώς δεν θα πείσουμε ως προς την σοβαρότητα της απειλής) και αίτημα για την αναστολή της συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ, εφόσον δεν πάψουν οι απειλητικές και επιθετικές ενέργειές της κατά της χώρας μας.
Μπορεί το ΝΑΤΟ να μην εμπλέκεται στις διαφορές και συγκρούσεις μεταξύ Κρατών-Μελών του με βάση την ερμηνεία που δίδεται παγίως στο θεμελιώδες άρθρο 5 του Καταστατικού της Συμμαχίας. Δεν είναι, όμως, δυνατόν για χώρες όπως η Ελλάδα, το ΝΑΤΟ να είναι χρήσιμο μόνον στην περίπτωση μελλοντικής εικαζόμενης στρατιωτικής απειλής παγκόσμιας κλίμακας, π.χ. από τη Ρωσία ή ισλαμιστικές απειλές, και να είναι άχρηστο ουσιαστικά όταν η πραγματική και υπαρκτή απειλή για την άμυνα, την ασφάλεια και την κυριαρχία της προέρχεται από μία θεωρητικά σύμμαχο χώρα όπως η Τουρκία.
Η δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ κ. Στολτενμπεργκ, ότι το ΝΑΤΟ δεν εμπλέκεται σε διαφορές των μελών του (που επιβεβαιώνει το γνωστό δόγμα Λουνς) δεν μπορεί να οδηγεί στην διατήρηση (δήθεν) συμμαχικών δεσμών μεταξύ χωρών που, η μία (Τουρκία) απειλεί την άλλη (Ελλάδα) και μάλιστα με σοβαρή παραβίαση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών, των οποίων μάλιστα ζητείται παράνομα η αναθεώρηση (Συνθήκη της Λωζάνης, Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας), καθώς βέβαια υπονοείται και αλλαγή συνόρων!
Το ΝΑΤΟ θα έπρεπε τουλάχιστον να διαθέτει μηχανισμούς εσωτερικής διαβούλευσης ώστε να αποφεύγονται οι τριβές, οι απειλές και η επιθετικότητα από μέλη του προς άλλα μέλη του. Όταν η Συμμαχία λοιπόν λειτουργεί σαν «Πόντιος Πιλάτος», πράγμα που επιβραβεύει τον απειλούντα και διεκδικούντα, τότε ή πρέπει να αναστέλλεται η συμμετοχή του παρανομούντος στην Συμμαχία, ή ο τελευταίος ακόμη και να εκδιώκεται από αυτήν.
Άλλωστε τα Κράτη-Μέλη του ΝΑΤΟ κατά την ένταξή τους ελέγχονται και εγκρίνονται με βάση την εφαρμογή των αρχών της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, της καλής γειτονίας και της συμμόρφωσης με το Διεθνές Δίκαιο. Συνεπώς, όταν οι όροι αυτοί παραβιάζονται θα πρέπει να παύει η δυνατότητα συμμετοχής στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο.
Μπλόκο χρηματοδοτήσεων
Έκτον: Ανάλογη καταγγελία μπορεί να κάνει η Ελλάδα και στην ΕΕ και να μπλοκάρει τις χρηματοδοτήσεις προς την Τουρκία και την ενταξιακή διαδικασία της (όπως ήδη έχει ζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ορισμένες χώρες και όπως ήδη έχει πράξει η Κύπρος, παγώνοντας ορισμένα Κεφάλαια του Κοινοτικού Κεκτημένου σε σχέση με την Τουρκία). Ανάλογες δυνατότητες θεσμικών αντιμέτρων και κυρώσεων υπάρχουν κατά της Τουρκίας και στον ΟΗΕ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, τον ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη) και σε άλλους Διεθνείς Οργανισμούς.
Έβδομον: Επιβολή μέτρων με αίτημα της Ελλάδος από την ΕΕ σε βάρος της Τουρκικής Κρατικής Εταιρείας Πετρελαίου (TPAO), λόγω των παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου στην ΑΟΖ Κράτους-Μέλους (Κύπρου), αλλά και στην υφαλοκρηπίδα της Ελλάδος (μέχρι η χώρα μας να θεσπίσει την ΑΟΖ).
Όγδοον: Επείγουσα εξεύρεση κεφαλαίων ή άλλων τρόπων προμήθειας εξελιγμένων εξοπλιστικών μέσων, ώστε να αντιμετωπιστεί αναλογικά, ποιοτικά και στοχευμένα βέβαια, με βάση το ενδεχόμενο ελληνοτουρκικό θέατρο επιχειρήσεων, η τουρκική απειλή. Στο ζήτημα αυτό ήδη υπάρχει συσχέτιση, η οποία μπορεί και πρέπει να διευρυνθεί, με τις διευκολύνσεις και την ουσιαστική επέκτασή τους που βρίσκεται εν εξελίξει, που παρέχει η χώρα μας προς τις ΗΠΑ, στην βάση της Σούδας στην Κρήτη, αλλά και στην αεροπορική βάση της Ανδραβίδας στη δυτική Πελοπόννησο και ενδεχομένως σε νησιά του νοτιοανατολικού Αιγαίου.
Οι προμήθειες αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντισταθμιστικές παροχές προς την Ελλάδα από τις ΗΠΑ, ώστε να αναβαθμιστούν τα ελληνικά αεροσκάφη 4ης γενιάς F-16, ή να αγοραστούν σε χαμηλότερες τιμές τα αεροσκάφη F-35 5ης γενιάς και βεβαίως να υπάρξει προμήθεια υποστρατηγικών πυραύλων Scalp. Τα ανάλογα παραδείγματα μπορεί να είναι πολυάριθμα. Επίσης, πρέπει να υπάρξει επισήμανση προς τους Αμερικανούς και ΝΑΤΟϊκούς εταίρους μας ότι η αύξηση των τουρκικών εξοπλισμών είναι πλέον ή βέβαιον ότι θα χρησιμοποιηθεί κυρίως κατά της Ελλάδος και της Κύπρου και λιγότερο κατά των κουρδικών στόχων στη Συρία ή το Ιράκ κι όχι εναντίον των αντιπάλων του ΝΑΤΟ.
Υψηλά επίπεδα στελέχωσης
Ένατον: Καταληκτικά, ένα πολύ σοβαρό μέτρο που πρέπει να ληφθεί είναι να υπάρξει μία εθνική πολιτική (ανάλογη με αυτή που ισχύει στο Ισραήλ), η οποία να διατηρεί υψηλά επίπεδα στελέχωσης και ετοιμότητος στις Ένοπλες Δυνάμεις, και με την σύμπραξη δομών Παλλαϊκής Άμυνας, ιδίως στις ακριτικές περιοχές της χώρας.
Τελικά δε, να πάψουμε να καλλιεργούμε ψευδαισθήσεις και ευσεβείς πόθους για ειρηνική γειτονία με τον απρόβλεπτο συνεχώς εξοπλιζόμενο και επεκτατικό ανατολικό μας γείτονα και να αναπτύξουμε ισχυρότατη αμυντική αποτροπή απέναντί του. Έτσι θα διασφαλίσουμε δια αυτής την ειρήνη και αν χρειαστεί την αμυντική μας επάρκεια και κατίσχυση για όλη την αναμενόμενη μακρά περίοδο που στην Τουρκία δεν θα υπάρχει αληθινή δημοκρατία και άρα θα παραμένουν οι απειλές και οι επεκτατικές βλέψεις της.
Με δεδομένο ότι είναι απρόβλεπτη η δημοκρατική μετεξέλιξη του τουρκικού κράτους και ότι η πολιτική του κατευνασμού που ακολούθησε η Ελλάδα, αλλά και η Ευρώπη, απέναντί της απέτυχε παταγωδώς, για το προβλεπτό μέλλον μόνον η γλώσσα της ισχύος και της αποτροπής μπορεί να διασφαλίσει την ακεραιότητα, την ειρήνη και την ασφάλεια στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
