 |
| Γράφει η Σοφία Βούλτεψη |
Απίστευτο και όμως αληθινό! Για όσους κουράστηκαν να μετρούν ψέματα, αυτή ήταν η όγδοη φορά που οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ «ρύθμισαν οριστικά το χρέος». Και η τρίτη που ο κ. Τσίπρας επισκέφθηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να του ανακοινώσει τα… χαρμόσυνα νέα για την οριστική ρύθμιση του χρέους.
Όσα αποφασίστηκαν στο πρόσφατο Eurogroup και παρουσιάστηκαν ως «ιστορική συμφωνία για το χρέος», είχαν ήδη «αποφασιστεί» άλλες ΕΠΤΑ φορές – και την τελευταία είχε ακριβώς προσδιοριστεί τι θα… προσδιοριζόταν το 2018!
Η κυβέρνηση, δηλαδή, στο θέμα του χρέους έχει «νικήσει» ΟΚΤΩ συνολικά φορές:
Οι δύο «νίκες» του Μαΐου 2016
-Στα Eurogroup της 9ης και της 24ης Μαΐου 2016, όταν έλαβαν τον περίφημο «οδικό χάρτη» για το χρέος και παράλληλα υποχρεώθηκαν να υπογράψουν συμπληρωματικό μνημόνιο (η υπογραφή έπεσε στις 16 Ιουνίου 2016), που περιλάμβανε τον«κόφτη», το υπερταμείο των 99 χρόνων και την παράδοση όλων των δανείων των Ελλήνων (εξυπηρετούμενων και μη) στα ξένα funds, γνωστά και ως «κοράκια της καταστροφής». Τότε
αποφασίστηκε ότι οι συνολικές δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους θα πρέπει να παραμένουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ κατά την μεσοπρόθεσμη περίοδο και μετά το πρόγραμμα, και κάτω από το 20% του ΑΕΠ, έπειτα.
Τότε, τον Μάιο του 2016, είχαν πανηγυρίσει ότι έλυσαν το θέμα του χρέους, καθώς η Ελλάδα «μειώνει αποφασιστικά τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για τα επόμενα χρόνια».
Στις 24 Μαΐου 2016, από τη Σύρο, ο κ. Καμμένος θριαμβολογούσε: «Σήμερα είναι μια σημαντική ημέρα για όλους μας. Είναι η ημέρα όπου στο Eurogroup η Ελλάδα βγαίνει από την εποχή των μνημονίων και ρυθμίζει το θέμα του χρέους. Μπαίνουμε στην εποχή της ανάπτυξης».
Πανηγύριζαν επίσης ότι «ρυθμίζεται άμεσα το θέμα του χρέους με μέτρα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Δημιουργείται έτσι ένας σαφής οδικός χάρτης που θα εξομαλύνει τις συνθήκες ρευστότητας στην οικονομία. Και το σημαντικότερο: Ο οδικός χάρτης αρχίζει και τελειώνει εντός του προγράμματος χωρίς να παρατείνει την αβεβαιότητα για μετά».
Και περιχαρείς μας είχαν ανακοινώσει ότι οι «συμφωνηθείσες παρεμβάσεις για το χρέος επιτυγχάνουν την έξοδο στις αγορές» και «εξασφαλίζουν για μακρύ χρονικό διάστημα, την χρηματοδότηση της οικονομίας, υπό πολύ ευνοϊκούς όρους».
«Είναι μία σημαντική στιγμή για την Ελλάδα έπειτα από τόσο καιρό», είχε δηλώσει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Είχε μάλιστα προσθέσει ότι υπάρχει συμφωνία και για μέτρα σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, «τα οποία θα συγκεκριμενοποιηθούν το 2018, αλλά ήδη γνωρίζουμε τη μορφή τους, καθώς επίσης συμφωνία και για λήψη μέτρων σε μακροπρόθεσμο επίπεδο». Άρα αυτά που αποφασίστηκαν το 2018 τα γνώριζαν από το 2016 και τώρα μας τα σερβίρουν για καινούργια.
Ο «οδικός χάρτης»
Ο «οδικός χάρτης» περιλάμβανε τα εξής – διαβάστε για να διαπιστώσετε ότι και τότε και σήμερα πανηγυρίζουν για τα ίδια πράγματα.
-Βραχυπρόθεσμα μέτρα με εξομάλυνση των πληρωμών τόκων, μείωση επιτοκίων σε συγκεκριμένο κομμάτι του χρέους και σταθεροποίηση των επιτοκίων, προκειμένου να μειωθεί το ρίσκο, μέσω της αξιοποίησης εργαλείων του ESM. Δηλαδή δυνατότητα βελτιστοποίησης της διαχείρισης του χρέους.
-Μεσοπρόθεσμα μέτρα, με μερική εξόφληση των υφιστάμενων δανείων προς την Ελλάδα με την ενεργοποίηση αχρησιμοποίητων πόρων στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM με σκοπό να μειωθεί το κόστος των επιτοκίων και να επεκταθούν οι διάρκειες, χρήση των κερδών του 2014 από τον ESM και αποκατάσταση της μεταφοράς των κερδών από τα ομόλογα των προγραμμάτων ANFA και SMP στην Ελλάδα (από το οικονομικό έτος 2017) προς τον ESM για τη μείωση των μελλοντικών ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών και κατάργηση του περιθωρίου επιτοκίου που σχετίζεται με την επαναγορά χρέους του 2ου ελληνικού προγράμματος για το 2018. Σύμφωνα με αυτήν την πρόνοια, τα μεσοπρόθεσμα θα εφαρμοστούν «εφόσον καταστεί αναγκαίο και με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα» (όπως αναφερόταν) στο τέλος του προγράμματος.
-Μακροπρόθεσμα μέτρα, βάσει των οποίων συμφωνήθηκε ότι θα υπάρξει μηχανισμός έκτακτης ανάγκης για το χρέος που θα ενεργοποιηθεί μετά την λήξη του προγράμματος του ESM για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους μακροπρόθεσμα. Πρόκειται για πρόσθετα μέτρα που θα εφαρμοστούν «εφόσον καταστεί αναγκαίο και με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα», ώστε να διασφαλιστεί πως «οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα παραμείνουν σε ένα βιώσιμο δρόμο».
Όπως μας ενημέρωναν οι κυβερνητικοί με non paper, σύμφωνα με την απόφαση είναι δυνατόν να υπάρξει "μερική εξόφληση των υφιστάμενων δανείων προς την Ελλάδα με τη ενεργοποίηση αχρησιμοποίητων πόρων στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM με σκοπό να μειωθεί το κόστος των επιτοκίων και να επεκταθούν οι διάρκειες". Για παράδειγμα μπορούν να αγοραστούν δάνεια του ΔΝΤ, για τα οποία το σημερινό επιτόκιο είναι περίπου 3%, από τον ESM. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το επιτόκιο να πέσει στο 0,9%!
- Χρήση των κερδών του 2014 από τον ESM και αποκατάσταση της μεταφοράς των κερδών από τα ομόλογα των προγραμμάτων ANFA και SMP στην Ελλάδα (από το οικονομικό έτος 2017) προς τον ESM για τη μείωση των μελλοντικών ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών.
- Κατάργηση του περιθωρίου επιτοκίου που σχετίζεται με την επαναγορά χρέους του 2ου ελληνικού προγράμματος για το 2018. Δηλαδή να "πάμε" σε επιτόκια back-to-back, γεγονός που σημαίνει ότι η χώρα θα μπορεί να δανείζεται με χαμηλά επιτόκια. Σήμερα όταν ο ESM δανείζεται για τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας η Ελλάδα πληρώνει το μέσο επιτόκιο δανεισμού του ESM. Αν ισχύσει το back-to-back σημαίνει ότι η χώρα θα πληρώνει το επιτόκιο με το οποίο δανείστηκε ο ESM –που είναι αρκετά πιο χαμηλό!
- Εάν κριθεί απαραίτητο μπορεί να υπάρξει κάποια στοχευμένη αναδιαμόρφωση του EFSF [π.χ. επέκταση της μέσης σταθμισμένης διάρκειας, εκ νέου απόσβεση του προφίλ του EFSF, καθώς και μείωση ή αναβολή των πληρωμών τόκων], στο βαθμό που απαιτείται. προκειμένου να κρατηθεί το GFN [Gross Financing Needs] κάτω από το συμφωνηθέν σημείο αναφοράς, για να ικανοποιηθεί το ΔΝΤ, χωρίς, όμως, να συνεπάγεται κανένα επιπλέον κόστος για τις χώρες του προηγούμενου προγράμματος ή για τον EFSF.
Δηλαδή, λιγότερα είναι αυτά που αποφασίστηκαν στο τελευταίο Eurogroup!
Και το υπουργείο των Οικονομικών μας ενημέρωνε: «Μετά τη λήξη του προγράμματος, θα εξεταστούν περισσότερο συγκεκριμένα μέτρα, όπως η πιθανή επαναγορά των δανείων του ΔΝΤ (χωρίς να αναφέρεται ρητώς), η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων του EFSF και η παράταση της περιόδου χάριτος για την καταβολή τόκων, καθώς και η επιβολή πλαφόν στις δαπάνες για τόκους».
Δηλαδή, αυτά που αποφασίστηκαν το 2018 – με κάποιες… εκπτώσεις.
Η «νίκη» του Δεκεμβρίου 2016
-Στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου 2016, ηκυβέρνηση είχε συμφωνήσει να προνομοθετήσει μέτρα για μετά το τέλος του προγράμματος. Τότε εγκρίθηκαν όλα τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, δηλαδή:
-Την εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμής του EFSF βάσει των υφιστάμενων μέσων σταθμισμένων ωριμάνσεων που φθάνουν τα 32,5 έτη.
-Την επιβολή ορίου στην άρση του επιτοκιακού περιθωρίου που αφορά την εξαγορά χρέους του δεύτερου ελληνικού προγράμματος για το 2017 στις 200 μονάδες βάσης.
-Τη χρήση της χρηματοδοτικής στρατηγικής του ESM/EFSF ανάλογα με την κατάσταση των αγορών για την μείωση του ρίσκου των επιτοκίων χωρίς την επιβολή επιπρόσθετου κόστους στις χώρες που συμμετείχαν σε προγράμματα. Το μέτρο αυτό θα χρησιμοποιηθεί μέσω: α)της ανταλλαγής τίτλων του ESM/EFSF που στηρίζουν τα δάνεια για την τραπεζική ανακεφαλαιοποίηση στην Ελλάδα β)το swap επιτοκίων του ESM για τον περιορισμό του ρίσκου από υψηλότερα επιτόκια στις αγορές γ)την εισαγωγή αντίστοιχης χρηματοδότησης για μελλοντικές εκταμιεύσεις στην Ελλάδα υπό το τρέχον πρόγραμμα.
Μάλιστα, είχε δοθεί στη δημοσιότητα και συγκεκριμένη ανάλυση εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
Τότε πάλι μιλούσαν για «εθνική επιτυχία», καθώς, όπως έλεγαν, το χρέος μειώθηκε κατά τουλάχιστον 45 δις ευρώ και κλείδωσαν τα επιτόκια στο 1,5%. Ακολούθησαν το διάγγελμα του πρωθυπουργού για την απονομή της δήθεν «13ης σύνταξης», όταν και πάλι θριαμβολόγησε για το χρέος, και το πρωθυπουργικό πρωτοχρονιάτικο μήνυμα, πάλι σε θριαμβικούς τόνους.
Η «νίκη» του Ιανουαρίου 2017
Στις 23 Ιανουαρίου 2017, τα διοικητικά συμβούλια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) ενέκριναν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με ανακοίνωση του ESM.
Εκείνη την ημέρα εκδόθηκε και διθυραμβικό δελτίο Τύπου από το Γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού:
«Σε αντίθεση με τις προσδοκίες αλλά και την ακατάσχετη καταστροφολογία τους, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας ενέκρινε σήμερα τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το ελληνικό χρέος, τα οποία θα μειώσουν το δείκτη χρέους προς το ΑΕΠ κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες ως το 2060.
1) Ανταλλαγή ομολόγων
2)Swaps Επιτοκίων
3) Προσαρμογή χρηματοδότησης»
Η «νίκη» του Φεβρουαρίου 2017
Στις 10 Φεβρουαρίου 2017, ο ESM ολοκλήρωσε την εξομάλυνση του προφίλ αποπληρωμών των δανείων από το EFSF. Τότε πανηγυρικά μας είπαν πως η μέση διάρκεια αυξήθηκε στα 34,25 χρόνια.
Η «νίκη» του Απριλίου 2017
Στις 9 Απριλίου 2017, μετά το Eurogroup της Μάλτας της 7ης Απριλίου, ο κ. Τσίπρας δήλωνε πως «ανοίγει ο δρόμος για την οριστική έξοδο». Εκεί τους επέβαλαν τις περικοπές ύψους 1% του ΑΕΠ στο συνταξιοδοτικό το 2019 και μείωση 1% του ΑΕΠ στο αφορολόγητο το 2020 (με την υποσημείωση ότι θα εφαρμοστούν με το ίδιο χρονοδιάγραμμα τα αντισταθμιστικά, θετικά μέτρα αντίστοιχου ύψους, εφόσον υπάρχει διαθέσιμος «δημοσιονομικός χώρος». Και αυτό ως… λύση για το χρέος μας το παρουσίασαν όμως, επειδή πήραν την υπόσχεση ότι «αυτή η συμφωνία θα επιτρέψει στο Eurogroup να προχωρήσει στη συζήτηση για τους δημοσιονομικούς στόχους μετά το τέλος του προγράμματος καθώς για τη βιωσιμότητα του χρέους, προκειμένου να επιτευχθεί η «”συνολική πολιτική συμφωνία”» (Ντάισελμπλουμ).
Επομένως, πανηγυρίζουν σήμερα για δήθεν λύση στο χρέος, προκειμένου να μην καταργήσουν τις περικοπές του 2019, καθώς, ως γνωστόν, έλεγαν ότι χωρίς χρέος δεν υπάρχουν περικοπές!
Η «νίκη» του Ιουνίου 2017
Στις 15 Ιουνίου 2017, μετά το Eurogroup, οι κυβερνητικοί μας ανακοινώνουν ότι «για πρώτη φορά» έχουμε σαφή δέσμευση του Eurogroup ότι θα υποστηριχθεί η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές και η επιτυχής ολοκλήρωση του προγράμματος, με τη δημιουργία, μάλιστα, ενός σημαντικού αποθέματος ρευστότηταςγια να στηριχθεί η έξοδος της χώρας στις αγορές.
Δηλαδή από πέρσι είχαν αποφασίσει το «μαξιλάρι» ρευστότητας που μας το παρουσιάζουν φέτος ως καινούργιο!
Σύμφωνα με την απόφαση, προβλέπεται επιστροφή κερδών από ομόλογα της ΕΚΤ, η επιμήκυνση των ωριμάνσεων των δανείων θα είναι από 0 έως 15 χρόνια και έως 2% πρωτογενή πλεονάσματα από το 2022 και μετά. Δίνεται, επίσης, έμφαση στην αναπτυξιακή πολιτική.
Δηλαδή, ό,τι αποφασίστηκε και φέτος! Και λιγότερα, καθώς τότε είχε αποφασιστεί ότι η απόσβεση των δανείων θα εξαρτάται και από τους ρυθμούς ανάπτυξης.
Εκείνη την ημέρα, έγραψε ο Τσίπρας στο τουίτερ: «Σήμερα η Ελλάδα γυρίζει σελίδα. Έχουμε μια συμφωνία που ανταποκρίνεται στις θυσίες του ελληνικού λαού. Με ενότητα και αποφασιστικότητα προχωράμε μπροστά για τη δίκαιη ανάπτυξη και την επούλωση των πληγών της κρίσης». Προηγουμένως είχε κάνει την περίφημη δήλωση «στο τέλος κερδίζουν οι καλοί!».
Τσακαλώτος με Χουλιαράκη έδιναν πανηγυρική συνέντευξη Τύπου. Έλεγε ο Τσακαλώτος: «Δημιουργούμε οδικό χάρτη για να γυρίσει η Ελλάδα σελίδα. Τώρα υπάρχει πολύ σημαντικότερη διαύγεια». Και ο Χουλιαράκης: «Για πρώτη φορά υπάρχει ένας καθορισμός των μέτρων για το χρέος αλλά και τα πρωτογενή πλεονάσματα».
Ό,τι δηλαδή υποτίθεται ότι έγινε «για πρώτη φορά» τον Ιούνιο του 2018!
Στις 16 Ιουνίου είχαμε διάγγελμα Τσίπρα. Μας είπε μεταξύ άλλων: «Χθες ήταν, μετά από καιρό, μια πολύ καλή μέρα για την Ελλάδα. Γιατί πήραμε τελικά αυτά που διεκδικούσαμε, αλλά και αυτά που δικαιούμασταν. Αναλάβαμε το ρίσκο, κινητοποιήσαμε τις συμμαχίες μας αλλά και την κοινή λογική στην Ευρώπη και πήραμε τελικά αυτό που ζητούσαμε: Μια συμφωνία διεξόδου. Πήραμε σαφείς δεσμεύσεις για τα αναγκαία μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που θα το καταστήσουν βιώσιμο. Πλεονάσματα στο 2% μακροπρόθεσμα, πολύ πιο κάτω δηλαδή από αυτά που θα οφείλαμε να έχουμε με βάση το Σύμφωνο σταθερότητας. Πήραμε 15ετή επιμήκυνση των ωριμάνσεων των ελληνικών ομολόγων και ισόποσο πάγωμα των επιτοκίων. Και ρήτρα ανάπτυξης, με την υιοθέτηση της γαλλικής πρότασης, που θα καθιστά τους εταίρους μας συνεταίρους στις προσπάθειές μας από εδώ και στο εξής να βάλουμε την οικονομία σταθερά και μόνιμα σε αναπτυξιακή τροχιά. Μπορούμε να ξανασταθούμε στα πόδια μας με τις δικές μας δυνάμεις. Μπορούμε να ξανακερδίσουμε την εργασία, το κοινωνικό κράτος. Να ξανακερδίσουμε την κυριαρχία και το μέλλον μας. Μπορούμε και θα τα καταφέρουμε».
Δηλαδή, τον Ιούνιο του 2017 η επιμήκυνση ήταν 15 και όχι 10 χρόνια και υπήρχε η ρήτρα ανάπτυξης, το «γαλλικό κλειδί» που εξαφανίστηκε. (Η αλήθεια είναι ότι η απόφαση έλεγε «ως 15 χρόνια», αλλά ο Τσίπρας δεν τόχει σε τίποτε να πει το ψέμα του).
Και η «νίκη» του Ιουνίου 2018
Στις 21 Ιουνίου, ως γνωστόν, ζήσαμε άλλη μια «ιστορική στιγμή». Μια «μεγάλη μέρα», όπου το Eurogroup δεν έκανε τίποτε άλλο από το να επαναλάβει όσα είχε πει άλλες… πέντε φορές!
Σε ό,τι αφορά την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους το Eurogroup υπενθύμισε ότι «οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα πρέπει να παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και κάτω από το 20% του ΑΕΠ στη συνέχεια, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι το χρέος μειώνεται σταθερά».
Και ως μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους η δήλωση του Eurogroup παραθέτει:
-την κατάργηση από το 2018 του step-up επιτοκίου που σχετίζεται με τα δάνεια του δεύτερου ελληνικού προγράμματος.
-τη χρήση από τον ESM των κερδών των κεντρικών τραπεζών (SMPs, ANFAs) από τα ελληνικά ομόλογα του 2014 και τη σταδιακή επιστροφή τους στην Ελλάδα. Τα εν λόγω κεφάλαια θα μεταφέρονται στην Ελλάδα ισόποσα, σε εξαμηνιαία βάση (Δεκέμβριο και Ιούνιο), αρχής γενομένης από το 2018 μέχρι τον Ιούνιο του 2022 μέσω ξεχωριστού λογαριασμού του ESM και θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών ή για τη χρηματοδότηση άλλων συμφωνηθέντων επενδύσεων.
-την παράταση της περιόδου χάριτος για τα δάνεια του EFSF κατά 10 χρόνια και την επιμήκυνση της μέσης διάρκειας λήξης κατά 10 χρόνια.
Επίσης, σημειώνεται ότι «βάσει της ανάλυσης της βιωσιμότητας του χρέους από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, το Eurogroup θα επανεξετάσει στο τέλος της περιόδου χάριτος, το 2032 εάν χρειάζονται πρόσθετα μέτρα χρέους», ενώ γίνεται αναφορά στη συμφωνία του Μαΐου του 2016 για ένα «μηχανισμό, ο οποίος θα ενεργοποιείται στην περίπτωση πολύ δυσμενέστερου απρόοπτου μακροοικονομικού σεναρίου». Αυτός ο μηχανισμός, θα περιέχει μέτρα όπως την «περαιτέρω αναδιάρθρωση του χρέους με ανώτατο όριο και παρατάσεις των πληρωμών τόκων του δανείου του EFSF», στο βαθμό που είναι αναγκαία για τη βιωσιμότητα του χρέους.
Και τέλος, «με την ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών, τα όργανα διοίκησης του ESM αναμένεται να εγκρίνουν την εκταμίευση της πέμπτης και της τελευταίας δόσης του προγράμματος του ESM ύψους 15 δισ. ευρώ. Από το συνολικό αυτό ποσό, 5,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε ξεχωριστό λογαριασμό και θα χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους, ενώ τα 9,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε ειδικό λογαριασμό για τη δημιουργία ταμειακού αποθέματος, που θα χρησιμοποιηθεί για την εξυπηρέτηση του χρέους σε περίπτωση ανάγκης». Η χρήση των εν λόγω κεφαλαίων θα γίνεται μετά από συμφωνία με τους θεσμούς, ενώ σημειώνεται ότι «συνολικά, η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα με ένα σημαντικό ταμειακό απόθεμα ύψους 24,1 δισ. ευρώ, το οποίο θα καλύψει τις δανειακές ανάγκες της κυβέρνησης για περίπου 22 μήνες μετά το τέλος του προγράμματος».
Δηλαδή, πιο… προληπτική γραμμή δεν γίνεται!
Και οι επισκέψεις στο προεδρικό μέγαρο
Στις 9 Μαΐου 2016 ο κ. Τσίπρας επισκέπτεται τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και του ανακοινώνει την… σωτηρία μας. Λέει: «Ίσως να μην είναι τυχαίο, ότι σήμερα είναι η μέρα της Ευρώπης και στις ιδρυτικές συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αξία της αλληλεγγύης είναι νομίζω αναντικατάστατη και ιδιαίτερα σημαντική» / «Θέλω λοιπόν να πιστεύω, ότι ο οδικός χάρτης για την ελάφρυνση του χρέους, είναι η αναγκαία ένδειξη αλληλεγγύης από την πλευρά των Ευρωπαίων εταίρων σε έναν λαό που ταλαιπωρήθηκε, ίσως άδικα, και δικαιούται μιας θετικής είδησης και μιας θετικής εξέλιξης» / «Και ιδιαίτερα θετικό είναι το γεγονός ότι αποτυπώνεται στην απόφαση αυτή, ο οδικός χάρτης για την αναγκαία ελάφρυνση του χρέους και ένα μήνυμα θετικό τόσο ως προς τις αγορές και τους επενδυτές, όσο όμως και προς την Ελληνική κοινωνία».
Στις 16 Ιουνίου 2017, ο κ. Τσίπρας επισκέπτεται ξανά τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Και λέει: «Θέλω να σας ενημερώσω για τις χθεσινές αποφάσεις. Νομίζω ότι τα πολλά λόγια είναι φτώχεια. Αυτό που θα σας πω, σε λίγα λόγια, είναι ότι είχαμε ένα καθοριστικό βήμα χθες. Ένα καθοριστικό βήμα για την έξοδο της χώρας από την πολυετή κρίση. Δόθηκε ένα σαφές μήνυμα εμπιστοσύνης προς τις αγορές. Και ταυτόχρονα, νομίζω ότι αυτό που αφορά και τον ελληνικό λαό, που έχει υποστεί με ιώβεια υπομονή και ψυχραιμία, θυσίες, μεγάλες θυσίες, είναι ότι δόθηκε και μια σαφής δέσμευση για το οριστικό τέλος των προγραμμάτων, των μνημονίων, με το τέλος του τρίτου προγράμματος σε έναν χρόνο από σήμερα»
(Εκείνη την ημέρα, ο Ν. Παππάς, μιλώντας στον Αντέννα, διαβεβαιώνει: «Έχουμε απολύτως ξεκάθαρη λύση για το χρέος» - οπότε τι την ήθελαν την φετινή απόφαση;)
Η τρίτη φορά που ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την ρύθμιση του χρέους ήταν στις 22 Ιουνίου 2018. Μίλησε πάλι για «νέα σελίδα για τη χώρα» και χαρακτήρισε (πάλι) «ιστορική» τη συμφωνία.
Καθαρή λύση, καθαρός διάδρομος, λύση που οδηγεί στην απομείωση του χρέους, συνολική λύση, λύση για βιωσιμότητα (θυμίζω ότι όταν βρίσκονταν στην αντιπολίτευση κατηγορούσαν την τότε κυβέρνηση ότι… εκλιπαρεί για πιστοποιητικό βιωσιμότητας), λύση για έξοδο στις αγορές (θυμίζω ότι έλεγαν πως θα βαράνε τα νταούλια και θα χορεύουν οι αγορές, που είναι το «μαντρόσκυλο του συστήματος, κατηγορώντας τους πολιτικούς τους αντιπάλους ως… Ταλιμπάν των αγορών!»), λύση για ανάπτυξη.
Πρώτα έλεγαν ότι θα πάνε στη Σύνοδο των κρατών-μελών του ευρώ, μετά ότι δεν θα πάνε, μετά ότι θα ξαναπάνε, μετά ότι θα πάνε στη Σύνοδο Κορυφής, μετά ότι θα πάνε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Έλεγαν ότι δεν ψηφίζουν μέτρα χωρίς χρέος, μετά ότι ψηφίζουν για να πάρουν το χρέος, μετά ότι θα ξεψηφίσουν αν δεν πάρουν το χρέος, ότι θα βάλει γραβάτα, ότι δεν θέλει να βάλει φέσι…
Και τελικά, αυτός έβαλε τη γραβάτα και εμείς το φέσι!
