Αφού η σημερινή κυβέρνηση υπέγραψε την παράδοση – παραχώρηση εκμετάλλευσης του συνόλου της δημόσιας – κρατικής περιουσίας για 99 χρόνια στους δανειστές, αφού ψήφισε σειρά επαχθέστατων οικονομικών μέτρων ισοπεδώνοντας την επιχειρηματικότητα, αλλά και φορολογικών νόμων εξαθλιώνοντας ένα πολύ σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας, ξαφνικά εισήγαγε τα εθνικά θέματα προς «διαχείριση» προκειμένου να προχωρήσει στην «επίλυση» χρόνιων θεμάτων. Χρησιμοποιήθηκε μάλιστα η λέξη «ευκαιρία» και διαφημίστηκε δεόντως από τα φιλοκυβερνητικά «κανάλια επικοινωνίας» η υποχρέωση της Ελλάδας αλλά και οι δυνατότητες που υπάρχουν μέσα από αυτή την… «ευκαιρία». Είναι βέβαιο πως χρειάζεται να γραφτούν πολλά βιβλία για να καταγραφεί το «κυβερνητικό έργο» της παρούσας συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Το ιστολόγιό μας βρέθηκε στην ευχάριστη θέση να συνομιλήσει για όλα τα ανοιχτά θέματα της επικαιρότητας με τον Πρέσβη ε.τ., πρώην Διοικητή της Ε.Υ.Π. και πρώην Βουλευτή Επικρατείας κύριο Ιωάννη Κοραντή έναν άνθρωπο με τεράστια εμπειρία στη διαχείριση των Εθνικών μας Θεμάτων. Οι απαντήσεις που δόθηκαν από τον κ. Κοραντή είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες...
Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Τερζή
Εσείς, κύριε Πρέσβη, είστε ένας άνθρωπος που κατά τη διάρκεια της ζωής σας ασχοληθήκατε με τα Εθνικά μας Θέματα, πρωταγωνιστώντας σιωπηλά σε διπλωματικές "μάχες" και γεγονότα που ενδεχομένως δεν θα γίνουν ποτέ γνωστά.
Η πρώτη «ευκαιρία» την οποία έθεσε επί τάπητος το υπουργείο Εξωτερικών, ήταν η επίσκεψη του Προέδρου της Τουρκίας, κ. Ερντογάν. Πώς σχολιάζετε τα όσα συνέβησαν, αλλά και διαχειρίστηκαν από την πλευρά της κυβέρνησης, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του κ. Ερντογάν, από την Αθήνα έως και την Θράκη…;
Η επίσκεψη ενός Αρχηγού Κράτους, ειδικά εάν διαθέτει εκτελεστικές εξουσίες, αποτελεί -πρέπει να αποτελεί- μείζον γεγονός στις διμερείς σχέσεις: είτε επισφραγίζει μία περίοδο μεγάλης ανάπτυξης τους με την υπογραφή σειράς σημαντικών συμφωνιών είτε εγκαινιάζει μία θεμελιώδη μεταστροφή στις διμερείς σχέσεις (πχ επίσκεψη Προέδρου Νίξον στην Κίνα το 1976). Εύλογα συνεπώς θα περίμενε κανείς ότι η πρώτη επίσκεψη Τούρκου Προέδρου στην Ελλάδα ύστερα από 62 χρόνια και δη του κ. Ερντογάν -με τη γνωστή ιδιοσυγκρασία αλλά και τις πελώριες εξουσίες που του δίνει το τουρκικό Σύνταγμα- θα σηματοδοτούσε, αν μη τι άλλο, την αρχή μίας μείζονος μεταστροφής της στάσης της Άγκυρας έναντι της Ελλάδος, όπως αυτή εκδηλώθηκε, σταθερά και διαχρονικά, με την βουλιμική επιθετικότητα της γείτονος. Αυτό προϋπέθετε ότι θα είχε καλλιεργηθεί, αθόρυβα μεν αλλά επίμονα και συστηματικά, το έδαφος για την επίτευξη αυτού του στόχου. Δυστυχώς, όσον αφορά την ελληνική πλευρά, ουδεμία τέτοια ένδειξη προέκυψε. Η χώρα μας, με δική της πρωτοβουλία ή ακόμη χειρότερα, όπως ακούσθηκε, καθ’ υπόδειξη/προτροπή του «διεθνούς παράγοντα» (πολιτικό/δημοσιογραφικό ευφημισμό για τις ΗΠΑ) άνοιξε πρώτη την ευρωπαϊκή πόρτα στον μέχρι τότε αποσυνάγωγο κ. Ερντογάν και του επέτρεψε -πέραν από την προηγηθείσα συνέντευξη του όπου είχε δηλώσει με σαφήνεια τις θέσεις του- να μας προσβάλει χυδαία, μέσα στο σπίτι μας. Οι σαφείς δημόσιες αντιδράσεις -πέρα από κάποιες παραφωνίες- του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Πρωθυπουργού δεν ήσαν αρκετές για να μεταστρέψουν την εικόνα, την πολύ πικρή εικόνα, που άφησε στα μάτια των Ελλήνων αυτό το φιάσκο. Δηλωτικό άλλωστε της αμηχανίας και αβουλίας της ελληνικής πλευράς ήταν και το σκέλος της επίσκεψης Ερντογάν στη Θράκη όπου ο Τούρκος Πρόεδρος, που παρά τον ιδιωτικό χαρακτήρα της συνοδευόταν από Έλληνα Υφυπουργό, αναφέρθηκε εγκωμιαστικά, προς το πλήθος που τον επευφημούσε, στη δράση «των βουλευτών μας», αναφορά που την επόμενη μέρα τα φιλοκυβερνητικά παπαγαλάκια προσπαθούσαν απεγνωσμένα να αλλοιώσουν/διορθώσουν.
Η δεύτερη «ευκαιρία», στην οποία υπήρξε η ανάλογη κυβερνητική (ενδεχομένως και κομματική) προετοιμασία, ήταν το άνοιγμα της υπόθεσης που αφορά την ονοματολογία των Σκοπίων… Είναι πραγματικά ευκαιρία;
Είναι λογικό ότι προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την Τουρκία, πρέπει να κλείσουμε προηγουμένως τα άλλα δύο «εθνικά μέτωπα», δηλαδή σχέσεις με Σκόπια και Αλβανία. Όχι όμως όπως - όπως. Διότι μία ανώριμη, βεβιασμένη, κακή λύση σε ένα πρόβλημα είναι χειρότερη από την μη-λύση. Καλλιεργήθηκε η εικόνα μίας νέας Κυβέρνησης στα Σκόπια, πολύ λιγότερο εθνικιστικής από εκείνη του ανεκδιήγητου Γκρουέφσκι, με ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία πράγμα που υποτίθεται πρέπει να εκμεταλλευθούμε πριν είναι αργά, που «κατεβάζει» αγάλματα και σύμβολα αλυτρωτισμού κλπ. Η πραγματικότητα όμως είναι σκληρή. Οι πρόσφατες δηλώσεις Ζάεφ, που κάποιοι εδώ θέλουν να εμφανίσουν ως «διαπραγματευτικά κόλπα», επαναλαμβάνουν με κάθε σαφήνεια τις πάγιες θέσεις της γειτονικής χώρας που αρνείται οιανδήποτε αλλαγή στο Σύνταγμα της, με ο,τι αυτό συνεπάγεται. Με τον καιρό να πιέζει μέχρι την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ διαγράφεται όλο και σαφέστερα η εικόνα αδιεξόδου και συνεπώς του γνωστού blame game, επί το ελληνικότερο «ποιός θα πάρει τον μουτζούρη».
Η αμέσως επόμενη «ευκαιρία» της κυβερνητικής εξωτερικής πολιτικής, ήταν η ακύρωση της υπάρχουσας διακρατικής συμφωνίας του 2009 μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, η οποία αφορούσε -διορθώστε με αν κάνω λάθος- κυρίως τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δύο χωρών. Πως σχολιάζετε αυτή την «εξέλιξη» και που μας οδηγεί αυτή η κυβερνητική πολιτική;
Και εδώ η Κυβέρνηση προσπαθεί, με ταχύρρυθμες διαδικασίες, να επιλύσει εκκρεμή προβλήματα. Κληρονόμησε μία καλή συμφωνία του 2009 που αποτελεί κεκτημένο, καθώς η Αλβανία την υπέγραψε -και τα κράτη έχουν την ευθύνη της υπογραφής τους- και τείνει να την κάνει χειρότερη, αλλάζοντας την μέθοδο οριοθέτησης, όπως ζητούν οι Αλβανοί, που ακολουθούν εν προκειμένω την τουρκική θέση για τις θαλάσσιες ζώνες.
Και ξαφνικά ένα πλοίο της Τουρκικής Ακτοφυλακής, παραβιάζοντας τα θαλάσσια σύνορα, αποπειράθηκε να εμβολίσει και να βυθίσει το πλέον σύγχρονο πλοίο του Ελληνικού Λιμενικού. Κανείς δεν μπορεί να χαρακτηρίσει «ατύχημα» το περιστατικό αυτό. Τι συνέβη από την πλευρά της Τουρκίας και πώς εξηγείτε εσείς αυτή την ενέργεια;
Ήταν μία προσχεδιασμένη πολεμική επιχείρηση εναντίον ενός άοπλου περιπολικού του Λ.Σ., ενέργεια που εντάσσεται στα πλαίσια της μακρόχρονης τουρκικής στρατηγικής για έλεγχο του Αιγαίου, με όλο το κατασκεύασμα περί «γκρίζων ζωνών» και άρα την αποτροπή παρουσίας της ελληνικής σημαίας -εν ευρεία εννοία- στις περιοχές αυτές.
Παρασκευή 2 Μαρτίου και με 20 ώρες καθυστέρηση ανακοινώνεται η σύλληψη δύο Ελλήνων στρατιωτικών στον Έβρο. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις φαίνεται να παίρνουν «φωτιά». Ως πρώην διπλωμάτης, που υπηρετήσατε και ως Πρέσβης στην Άγκυρα, αλλά και ως πρώην Διοικητής της ΕΥΠ, γνωρίζετε αρκετά καλά την ιδιοσυγκρασία των Τούρκων. Ποιο είναι το σχόλιό σας για την σύλληψη και ομηρία –κατάσταση την οποία εσείς πρώτος δημόσια αναφέρατε-, όπως αποδεικνύεται πλέον και από την κράτησή τους που συνεχίζεται χωρίς να απαγγέλλονται κατηγορίες, των Ελλήνων στρατιωτικών, από την Τουρκία του Ερντογάν;
Η Ελλάδα δεν μπόρεσε να «διαβάσει» τις εξελίξεις στην Τουρκία μετά το αποτυχόν πραξικόπημα της 15/7/2016. Επεβλήθη κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε όλη την επικράτεια, εκατοντάδες χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, καθηγητές κλπ απολύθηκαν, χιλιάδες στάλθηκαν στα κάτεργα, αποκεφαλίσθηκαν οι Ένοπλες Δυνάμεις ενώ η Στρατοχωροφυλακή μετατράπηκε σε πραιτωριανό σώμα του κ. Ερντογάν. Στις διμερείς μας σχέσεις πολλαπλασιάσθηκαν οι τουρκικές προκλητικές δηλώσεις και ενέργειες, όπως η «επακούμβηση» της Φρεγάτας «Ναυαρίνο» και ο εμβολισμός του ΠΑΘ «Γαύδος». Μία μόλις εβδομάδα πριν το επεισόδιο με τους δύο στρατιωτικούς είχε περατωθεί μία μεγάλη στρατιωτική άσκηση στην Ανατολική Θράκη, την οποία μάλιστα προέβαλαν τα ελληνικά ΜΜΕ. Κανένας δεν είχε πάρει χαμπάρι τι γινόταν και τι άνεμοι φυσούσαν στη γείτονα; Οι Τούρκοι, πολύ απλά, μας την είχαν στημένη. Και αντί να διεθνοποιήσουμε ΑΜΕΣΩΣ το ζήτημα αυτό, η Κυβέρνηση το χειρίσθηκε όπως όλοι γνωρίζουμε. .Εύχομαι η ομηρία των δύο στρατιωτικών μας να έχει σύντομα τέλος. Φοβάμαι όμως ότι είναι απλά εργαλεία στα χέρια ενός αδίστακτου ηγέτη που θα τα χρησιμοποιήσει όταν και όπως κρίνει ότι τον συμφέρει στα πλαίσια του παραδοσιακού τούρκικου, ανατολίτικου, παζαριού.
Θα μπορούσε η Ελλάδα να προβλέψει και να αντιμετωπίσει παρόμοιου τύπου περιστατικά; Και αν ναι, πως θα μπορούσε κάτι τέτοιο να γίνει εφικτό;
Θα μπορούσε, εάν είχε «διαβάσει» σωστά τις εξελίξεις στην Τουρκία και είχε λάβει τα δέοντα μέτρα για την αντιμετώπιση τους επί του εδάφους, και όχι μόνο. Και εννοώ την κατάλληλη διάταξη δυνάμεων και χρήση κάθε διαθέσιμου τεχνικού μέσου.
Πως εξηγείτε την μη λειτουργία ενός ειδικού ηλεκτρονικού - δορυφορικού συστήματος για τον έλεγχο και επί της ουσίας την προστασία των συνόρων μας, με την μετέπειτα -όπως δημοσιεύθηκε πριν από δύο περίπου εβδομάδες σε ρεπορτάζ της εφημερίδας "Καθημερινή"- αγορά ενός τέτοιου συστήματος για τον έλεγχο του εντοπισμού και της μετακίνησης… κουνουπιών;
Γι αυτό το ζήτημα θα πρέπει να ρωτήσετε τον τότε (Οκτ.2009-Σεπτ.2010) Υπουργό Προστασίας του Πολίτη επί Κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ κ. Μ. Χρυσοχοΐδη ο οποίος, λίγες εβδομάδες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, αποφάσισε να πετάξει στα υπόγεια της ΕΥΠ -όπου και παραμένει έκτοτε αχρησιμοποίητο- το δορυφορικό σύστημα παρακολούθησης των συνόρων μας με τον τίτλο «Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών Διασυνοριακής Ασφάλειας κατά την Μετακίνηση Ανθρώπων και Αγαθών», γνωστό και ως GIS, που η ΕΥΠ είχε προμηθευθεί επί Κυβέρνησης Καραμανλή το 2008-2009.
Λίγο μετά το Πάσχα και ξαφνικά ένα Ελληνικό αεροσκάφος της Πολεμικής Αεροπορίας, πέφτει στα νερά του Αιγαίου, 9 ναυτικά μίλια έξω από τη Σκύρο, κατά την διαδικασία της προσέγγισης του αεροδρομίου και της προσγείωσής του. Ο πιλότος χάνει τη ζωή του και ενδεχομένως δεν θα μάθουμε ποτέ τα αίτια αυτής της πτώσης, ενδεχομένως όμως το ενδιαφέρον να βρίσκεται στο συλλυπητήριο τηλεφώνημα του Μπιναλί Γιλντιρίμ, κατά τη διάρκεια του οποίου δημοσιοποιήθηκε πως ο Τούρκος πρωθυπουργός συνέδεσε την τύχη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Αδριανούπολη, με το εάν η Αθήνα θα συνεργασθεί με την Άγκυρα και θα προχωρήσει σε διώξεις εναντίον του δικτύου Γκιουλέν στην Ελληνική επικράτεια… Η απλή προσέγγιση στην δημοσιοποίηση αυτής της «συνομιλίας» αφήνει «ίχνη» μιας παράξενης διάθεσης, από την Ελληνική πλευρά, για την γενικότερη διαχείριση των ελληνοτουρκικών.
Την επόμενη ημέρα Ερντογάν και Τσαβούσογλου αναφέρονται σε «Τούρκους της Δυτικής Θράκης», με καθαρά αλυτρωτικό τόνο.
Πως σχολιάζετε τόσο την πτώση του Ελληνικού Mirage (που επέφερε τον θάνατο του Σμηναγού Γιώργου Μπαλταδώρου), αλλά και την στάση Γιλντιρίμ και Τσαβούσογλου – Ερντογάν;
Από το 1990 έως σήμερα απωλέσαμε 81 αεροσκάφη διαφόρων τύπων και 125 στρατιωτικούς (εκ των οποίων οι 63 με την πτώση του C-130 στο όρος Όθρυς). Με εξαίρεση τις περιπτώσεις των ηρώων Σιαλμά και Ηλιάκη, οι απώλειες δεν οφειλόντουσαν σε πολεμικές ενέργειες σε στενή έννοια. Είναι όμως προφανές ότι η υπεροπλία της Τουρκίας και το υπεράριθμο προσωπικό της, σε συνδυασμό με τη μόνιμη επιθετικότητα της ειδικά στον αέρα έχουν τις αυτονόητες συνέπειες, από κάθε άποψη, για την πολεμική αεροπορία μας (κόπωση αεροσκαφών, έλλειψη ανταλλακτικών, οικονομική δαπάνη κλπ). Δυστυχώς έχει παγιωθεί η εικόνα των τουρκικών παραβιάσεων του ΕΕΧ. Σε όλο τον κόσμο είναι αυτονόητο πως όταν υπάρχει εσκεμμένη παραβίαση, ακολουθεί κατάρριψη. Αντιθέτως στο Αιγαίο έχουν καθιερωθεί οι εικονικές αερομαχίες που διαρκούν μέχρι να αποφασίσουν οι Τούρκοι να απομακρυνθούν, και οι πολίτες διαβάζουν στον καθημερινό Τύπο τα μονόστηλα περί του αριθμού των παραβάσεων/παραβιάσεων, λες και είναι στήλη διανυκτερευόντων φαρμακείων.
Ως προς τη στάση της τούρκικης ηγεσίας, νομίζω ότι είναι εκτός συζήτησης να προχωρήσει η Αθήνα σε διώξεις εναντίον Γκιουλενιστών στην ελληνική επικράτεια, ειδικότερα δε στη Θράκη μας. Ας κρατήσει η Τουρκία τα προβλήματα της στο έδαφος της και ας μην τα προσθέτει στις ήδη αρκούντως βεβαρυμμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Τουρκία και Μέση Ανατολή. Τουρκία και Κούρδοι. Τουρκία και Οθωμανισμός. Τουρκία, Ρωσία και ΗΠΑ… σε μία Μέση Ανατολή που μετατρέπεται σε κόλαση. Τι επιδιώκει η Τουρκία; Πως εξηγείτε εσείς τη «συμμαχική σχέση» με την Ρωσία;
Απλά ο Ερντογάν θέλει να γίνει και τύποις ο νέος Σουλτάνος, να επεκτείνει την επικράτεια της Τουρκίας μέχρι «τα σύνορα της καρδιάς της», όπως είπε, επιδιώκοντας να ανατρέψει το διεθνές καθεστώς της Λωζάνης και όχι μόνο, να παγιωθεί η χώρα του ως περιφερειακή υπερδύναμη στον γεωπολιτικό και στρατιωτικό τομέα, παράλληλα δε μέχρι το 2023, 100ετηρίδα της Τουρκικής Δημοκρατίας, η Άγκυρα να έχει γίνει μέλος του G-8 και όχι μόνο του G-20 όπως τώρα. ‘Έτσι παίζει σε όλα τα μέτωπα, χρησιμοποιώντας κατά το δοκούν έναντι πχ της ΕΕ την απειλή να ανοίξει τη στρόφιγγα της λαθρομετανάστευσης εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματα της, ενώ χρησιμοποιείται από τη Ρωσία ως οιονεί «Πέμπτη φάλαγγα» μέσα στο ΝΑΤΟ έναντι στρατιωτικών, γεωοικονομικών και γεωστρατηγικών ανταλλαγμάτων. Ο Ερντογάν βαδίζει πάνω σε τεντωμένο σχοινί, μέχρι στιγμής επιτυχώς, πλην όμως τα περιθώρια να φθάσει στο άκρο της γέφυρας στενεύουν.
Γεωπολιτική, γεωστρατηγική, γεωοικονομία… Η Τουρκία δείχνει να «παίζει» σε όλα τα μέτωπα. Δείχνει να απομακρύνεται από τη Δύση, από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Θα αντιδράσει η Ουάσιγκτον; Και αν ναι, πως πιστεύετε πως θα γίνει αυτό;
Σωστές οι διαπιστώσεις και εύλογο το ερώτημα σας. Απαντώ: Άλλο Ερντογάν, άλλο Τουρκία. Η Ουάσιγκτον ανέχεται τον Ερντογάν διότι χρειάζεται τη Τουρκία, για προφανείς λόγους. Πιστεύω ότι θα αντιδράσει όταν θεωρήσει ότι αυτός ξεπέρασε τα ανεκτά όρια. Δύσκολο να προσδιορίσω επακριβώς ποιά είναι αυτά. Πως θα αντιδράσει; Το αφήνω στη φαντασία των αναγνωστών σας.
Όχι και τόσο ξαφνικά, ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ με δήλωσή του υπενθυμίζει πως το ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να εμπλακεί στις ελληνοτουρκικές διαφορές, τις οποίες «βλέπει» να επιλύονται… Αποτελεί εξέλιξη ή ένα μήνυμα προς τις δύο πλευρές. Πως θα πρέπει να κινηθεί η ελληνική πλευρά, με δεδομένη πλέον και επισήμως την αδιαφορία του ΝΑΤΟ;
Ουδεμία έκπληξη και ουδεμία εξέλιξη. Ο κ. Στόλτενμπεργκ επανέλαβε ξερά την πάγια θέση της Συμμαχίας. Από ΝΑΤΟ, ως συλλογικό όργανο, δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτε. Πρέπει συνεπώς να κινηθούμε επιλεκτικά και διμερώς προς τα κράτη-μέλη του, να αναπτύξουμε τις τριμερείς και τετραμερείς συνεργασίες μας με Ισραήλ, Αίγυπτο και Κύπρο και να συνεχίσουμε την προβολή των θέσεων μας στα πλαίσια της ΕΕ χωρίς να διατηρούμε αυταπάτες ως προς την επίδραση των όποιων αποφάσεων της, ψηφισμάτων κλπ επί της Τουρκίας. Μόνο όταν η ΕΕ σφίξει την οικονομική μέγγενη γύρω από την Άγκυρα θα υπάρξει φως από αυτή την πλευρά.. Δυστυχώς δεν βλέπω πιθανή μία τέτοια εξέλιξη διότι τα εκατέρωθεν οικονομικά -και όχι μόνο- συμφέροντα είναι πελώρια. Άρα πρέπει να αναπτύξουμε, πρωτίστως, την αμυντική αυτοδυναμία μας. Να το συζητήσουμε;
Μετά από όλα αυτά, με δεδομένη και μια έκρηξη εθνικισμού αλλά και ανησυχίας στα Βαλκάνια, και μια ισχυρή ένταση και διεθνή ανησυχία -μετά τον βομβαρδισμό δυτικών δυνάμεων σε Συριακές εγκαταστάσεις- που δημιουργείται στον χώρο της Μέσης Ανατολής, τι σχολιάζετε με την δική σας εμπειρία;
Κατά κύριο λόγο πρέπει να έχουμε ένα ισχυρό, ενιαίο, εσωτερικό μέτωπο για την αντιμετώπιση ΟΛΩΝ, το υπογραμμίζω, ΟΛΩΝ των εντάσεων και προκλήσεων στην περιοχή μας και στον ευρύτερο χώρο μας. Κακά τα ψέματα, δεν υπάρχει τη στιγμή αυτή τέτοια ενότητα. Όλα τα άλλα ακολουθούν.
Τέλος κύριε Πρέσβη, δεν είναι καθόλου λίγοι οι Έλληνες που ανησυχούν για την πιθανότητα σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Δικαιολογείτε αυτή την ανησυχία; Ποια περιθώρια ελιγμών υπάρχουν, ώστε να είναι ουσιαστική η αντιμετώπιση της συνεχώς αυξανόμενης -ποσοτικά αλλά και ποιοτικά- τουρκικής προκλητικότητας ή και επιθετικότητας;
Δεν πιστεύω ότι η Τουρκία επιδιώκει πολεμική σύρραξη με την Ελλάδα. Επιβάλλεται όμως να διαπιστώσουμε ότι με μία σταθερή και συνεπή στρατηγική, εδώ και δεκαετίες, η Άγκυρα με ένα συνδυασμό μέτρων πολιτικού, στρατιωτικού, οικονομικού, κοινωνικού και θρησκευτικού χαρακτήρα επιδιώκει να επεκτείνει την κυριαρχία της επί ελληνικών εδαφών, θαλάσσης και αέρος. Την αντιμετωπίσαμε με μία εξ ίσου συνεπή πολιτική κατευνασμού, κακώς κατ’ εμέ, στο όνομα της αποφυγής του πολέμου. Την εκ μέρους μας «ψύχραιμη και νηφάλια» στάση οι Τούρκοι εκλαμβάνουν ως υποχωρητικότητα. Συνεπώς κινήθηκαν, και θα συνεχίσουν να κινούνται, ανάλογα. Δυστυχώς, ο όρος «αποτροπή» ναι μεν διδάσκεται στις Στρατιωτικές Σχολές πλην όμως είναι άγνωστος στη πολιτική κουλτούρα και το πολιτικό λεξιλόγιο των ελληνικών Κυβερνήσεων εδώ και δεκαετίες. Δύο μόνο φορές αντιδράσαμε με τρόπο που οι Τούρκοι κατάλαβαν και έκαναν πίσω: μία το 1976 με το γνωστό «βυθίσατε το Χόρα» και άλλη μία τον Μάρτιο 1987 με αφορμή την έξοδο του «Σισμίκ» στο Αιγαίο. Έκτοτε ουδέν. Είναι αλήθεια ότι ο ΥΠΕΞ κ. Κοτζιάς, την επαύριο του εμβολισμού του ΠΑΘ «Γαύδος», αν θυμάμαι καλά, είχε δηλώσει πως τυχόν μελλοντική ενέργεια της Τουρκίας θα αντιμετωπιζόταν με λιγότερο ειρηνικό τρόπο. Πολύ σωστά. Ιδού λοιπόν η Ρόδος, ιδού και το πήδημα!
Ο κόσμος ολόκληρος αλλάζει. Και κάθε αλλαγή ενέχει κινδύνους για όσους βρεθούν απροετοίμαστοι. Διανύουμε μια παρατεταμένη περίοδο ισχυρών γεωπολιτικών αναταράξεων και ανακατατάξεων από την Ουκρανία, έως το Ιράν και την Σαουδική Αραβία. Στο γεωπολιτικό αυτό «τρίγωνο» ήδη συμβαίνουν ισχυρότατες αλλαγές και συγκρούσεις, έχουν δημιουργηθεί σύνθετες και αλλοπρόσαλλες συμμαχίες, ενώ Ρωσία και ΗΠΑ αντιπαρατίθενται σε πολλά επίπεδα δημιουργώντας έντονη ανησυχία για την περίπτωση που «ξεφύγει ο έλεγχος» προκαλώντας ένα ντόμινο συγκρούσεων.
Από αυτές τις κρίσιμες χρονικές περιόδους προκύπτουν νικητές και ηττημένοι. Και στους νικητές βρίσκονται πάντα όσες χώρες αντιληφθούν εγκαίρως τις ισορροπίες των δυνάμεων και τοποθετηθούν εγκαίρως έχοντας ολοκληρωμένο σχέδιο, διάθεση και ικανότητες υποστήριξής του, αλλά και –όπως πάρα πολύ σωστά επισήμανε ο κ. Κοραντής- έχοντας πρωτίστως εξασφαλίσει ένα αρραγές εσωτερικό μέτωπο, πολιτικό αλλά και κοινωνικό.
Η πραγματική πρόκληση για την Ελλάδα είναι στο να εγκαταλείψει την θέση του θεατή, να μπορέσει να "διαβάσει" σωστά τις εξελίξεις, να εκμεταλλευτεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα συμβαίνοντα, και να κινηθεί κατάλληλα ώστε να δημιουργήσει εκείνες τις συνθήκες που θα αποφέρουν οφέλη στη χώρα. Ο γεωπολιτικός χάρτης αλλάζει ταχύτατα και όσοι δεν προλάβουν να κινηθούν αποτρεπτικά ως προς τις απειλές, αλλά και έξυπνα ως προς τις εμφανιζόμενες συμμαχίες, τότε η παρούσα κυβέρνηση θα πρέπει να απολογηθεί και να αντιμετωπίσει τις ευθύνες των πράξεων ή και των παραλείψεών της που οδήγησαν σε μια νέα εθνική ήττα και καταστροφή. Και για να αποφευχθούν τα χειρότερα, για όλους αλλά πρωτίστως για τη χώρα, πρέπει οι σημερινοί υπεύθυνοι να κατανοήσουν πως απαιτείται πλήρης αλλαγή της σημερινής τους πορείας…
Λίγο μετά το Πάσχα και ξαφνικά ένα Ελληνικό αεροσκάφος της Πολεμικής Αεροπορίας, πέφτει στα νερά του Αιγαίου, 9 ναυτικά μίλια έξω από τη Σκύρο, κατά την διαδικασία της προσέγγισης του αεροδρομίου και της προσγείωσής του. Ο πιλότος χάνει τη ζωή του και ενδεχομένως δεν θα μάθουμε ποτέ τα αίτια αυτής της πτώσης, ενδεχομένως όμως το ενδιαφέρον να βρίσκεται στο συλλυπητήριο τηλεφώνημα του Μπιναλί Γιλντιρίμ, κατά τη διάρκεια του οποίου δημοσιοποιήθηκε πως ο Τούρκος πρωθυπουργός συνέδεσε την τύχη των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνται στην Αδριανούπολη, με το εάν η Αθήνα θα συνεργασθεί με την Άγκυρα και θα προχωρήσει σε διώξεις εναντίον του δικτύου Γκιουλέν στην Ελληνική επικράτεια… Η απλή προσέγγιση στην δημοσιοποίηση αυτής της «συνομιλίας» αφήνει «ίχνη» μιας παράξενης διάθεσης, από την Ελληνική πλευρά, για την γενικότερη διαχείριση των ελληνοτουρκικών.
Την επόμενη ημέρα Ερντογάν και Τσαβούσογλου αναφέρονται σε «Τούρκους της Δυτικής Θράκης», με καθαρά αλυτρωτικό τόνο.
Πως σχολιάζετε τόσο την πτώση του Ελληνικού Mirage (που επέφερε τον θάνατο του Σμηναγού Γιώργου Μπαλταδώρου), αλλά και την στάση Γιλντιρίμ και Τσαβούσογλου – Ερντογάν;
Από το 1990 έως σήμερα απωλέσαμε 81 αεροσκάφη διαφόρων τύπων και 125 στρατιωτικούς (εκ των οποίων οι 63 με την πτώση του C-130 στο όρος Όθρυς). Με εξαίρεση τις περιπτώσεις των ηρώων Σιαλμά και Ηλιάκη, οι απώλειες δεν οφειλόντουσαν σε πολεμικές ενέργειες σε στενή έννοια. Είναι όμως προφανές ότι η υπεροπλία της Τουρκίας και το υπεράριθμο προσωπικό της, σε συνδυασμό με τη μόνιμη επιθετικότητα της ειδικά στον αέρα έχουν τις αυτονόητες συνέπειες, από κάθε άποψη, για την πολεμική αεροπορία μας (κόπωση αεροσκαφών, έλλειψη ανταλλακτικών, οικονομική δαπάνη κλπ). Δυστυχώς έχει παγιωθεί η εικόνα των τουρκικών παραβιάσεων του ΕΕΧ. Σε όλο τον κόσμο είναι αυτονόητο πως όταν υπάρχει εσκεμμένη παραβίαση, ακολουθεί κατάρριψη. Αντιθέτως στο Αιγαίο έχουν καθιερωθεί οι εικονικές αερομαχίες που διαρκούν μέχρι να αποφασίσουν οι Τούρκοι να απομακρυνθούν, και οι πολίτες διαβάζουν στον καθημερινό Τύπο τα μονόστηλα περί του αριθμού των παραβάσεων/παραβιάσεων, λες και είναι στήλη διανυκτερευόντων φαρμακείων.
Ως προς τη στάση της τούρκικης ηγεσίας, νομίζω ότι είναι εκτός συζήτησης να προχωρήσει η Αθήνα σε διώξεις εναντίον Γκιουλενιστών στην ελληνική επικράτεια, ειδικότερα δε στη Θράκη μας. Ας κρατήσει η Τουρκία τα προβλήματα της στο έδαφος της και ας μην τα προσθέτει στις ήδη αρκούντως βεβαρυμμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Τουρκία και Μέση Ανατολή. Τουρκία και Κούρδοι. Τουρκία και Οθωμανισμός. Τουρκία, Ρωσία και ΗΠΑ… σε μία Μέση Ανατολή που μετατρέπεται σε κόλαση. Τι επιδιώκει η Τουρκία; Πως εξηγείτε εσείς τη «συμμαχική σχέση» με την Ρωσία;
Απλά ο Ερντογάν θέλει να γίνει και τύποις ο νέος Σουλτάνος, να επεκτείνει την επικράτεια της Τουρκίας μέχρι «τα σύνορα της καρδιάς της», όπως είπε, επιδιώκοντας να ανατρέψει το διεθνές καθεστώς της Λωζάνης και όχι μόνο, να παγιωθεί η χώρα του ως περιφερειακή υπερδύναμη στον γεωπολιτικό και στρατιωτικό τομέα, παράλληλα δε μέχρι το 2023, 100ετηρίδα της Τουρκικής Δημοκρατίας, η Άγκυρα να έχει γίνει μέλος του G-8 και όχι μόνο του G-20 όπως τώρα. ‘Έτσι παίζει σε όλα τα μέτωπα, χρησιμοποιώντας κατά το δοκούν έναντι πχ της ΕΕ την απειλή να ανοίξει τη στρόφιγγα της λαθρομετανάστευσης εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματα της, ενώ χρησιμοποιείται από τη Ρωσία ως οιονεί «Πέμπτη φάλαγγα» μέσα στο ΝΑΤΟ έναντι στρατιωτικών, γεωοικονομικών και γεωστρατηγικών ανταλλαγμάτων. Ο Ερντογάν βαδίζει πάνω σε τεντωμένο σχοινί, μέχρι στιγμής επιτυχώς, πλην όμως τα περιθώρια να φθάσει στο άκρο της γέφυρας στενεύουν.
Γεωπολιτική, γεωστρατηγική, γεωοικονομία… Η Τουρκία δείχνει να «παίζει» σε όλα τα μέτωπα. Δείχνει να απομακρύνεται από τη Δύση, από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Θα αντιδράσει η Ουάσιγκτον; Και αν ναι, πως πιστεύετε πως θα γίνει αυτό;
Σωστές οι διαπιστώσεις και εύλογο το ερώτημα σας. Απαντώ: Άλλο Ερντογάν, άλλο Τουρκία. Η Ουάσιγκτον ανέχεται τον Ερντογάν διότι χρειάζεται τη Τουρκία, για προφανείς λόγους. Πιστεύω ότι θα αντιδράσει όταν θεωρήσει ότι αυτός ξεπέρασε τα ανεκτά όρια. Δύσκολο να προσδιορίσω επακριβώς ποιά είναι αυτά. Πως θα αντιδράσει; Το αφήνω στη φαντασία των αναγνωστών σας.
Όχι και τόσο ξαφνικά, ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ με δήλωσή του υπενθυμίζει πως το ΝΑΤΟ δεν πρόκειται να εμπλακεί στις ελληνοτουρκικές διαφορές, τις οποίες «βλέπει» να επιλύονται… Αποτελεί εξέλιξη ή ένα μήνυμα προς τις δύο πλευρές. Πως θα πρέπει να κινηθεί η ελληνική πλευρά, με δεδομένη πλέον και επισήμως την αδιαφορία του ΝΑΤΟ;
Ουδεμία έκπληξη και ουδεμία εξέλιξη. Ο κ. Στόλτενμπεργκ επανέλαβε ξερά την πάγια θέση της Συμμαχίας. Από ΝΑΤΟ, ως συλλογικό όργανο, δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτε. Πρέπει συνεπώς να κινηθούμε επιλεκτικά και διμερώς προς τα κράτη-μέλη του, να αναπτύξουμε τις τριμερείς και τετραμερείς συνεργασίες μας με Ισραήλ, Αίγυπτο και Κύπρο και να συνεχίσουμε την προβολή των θέσεων μας στα πλαίσια της ΕΕ χωρίς να διατηρούμε αυταπάτες ως προς την επίδραση των όποιων αποφάσεων της, ψηφισμάτων κλπ επί της Τουρκίας. Μόνο όταν η ΕΕ σφίξει την οικονομική μέγγενη γύρω από την Άγκυρα θα υπάρξει φως από αυτή την πλευρά.. Δυστυχώς δεν βλέπω πιθανή μία τέτοια εξέλιξη διότι τα εκατέρωθεν οικονομικά -και όχι μόνο- συμφέροντα είναι πελώρια. Άρα πρέπει να αναπτύξουμε, πρωτίστως, την αμυντική αυτοδυναμία μας. Να το συζητήσουμε;
Μετά από όλα αυτά, με δεδομένη και μια έκρηξη εθνικισμού αλλά και ανησυχίας στα Βαλκάνια, και μια ισχυρή ένταση και διεθνή ανησυχία -μετά τον βομβαρδισμό δυτικών δυνάμεων σε Συριακές εγκαταστάσεις- που δημιουργείται στον χώρο της Μέσης Ανατολής, τι σχολιάζετε με την δική σας εμπειρία;
Κατά κύριο λόγο πρέπει να έχουμε ένα ισχυρό, ενιαίο, εσωτερικό μέτωπο για την αντιμετώπιση ΟΛΩΝ, το υπογραμμίζω, ΟΛΩΝ των εντάσεων και προκλήσεων στην περιοχή μας και στον ευρύτερο χώρο μας. Κακά τα ψέματα, δεν υπάρχει τη στιγμή αυτή τέτοια ενότητα. Όλα τα άλλα ακολουθούν.
Τέλος κύριε Πρέσβη, δεν είναι καθόλου λίγοι οι Έλληνες που ανησυχούν για την πιθανότητα σύγκρουσης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Δικαιολογείτε αυτή την ανησυχία; Ποια περιθώρια ελιγμών υπάρχουν, ώστε να είναι ουσιαστική η αντιμετώπιση της συνεχώς αυξανόμενης -ποσοτικά αλλά και ποιοτικά- τουρκικής προκλητικότητας ή και επιθετικότητας;
Δεν πιστεύω ότι η Τουρκία επιδιώκει πολεμική σύρραξη με την Ελλάδα. Επιβάλλεται όμως να διαπιστώσουμε ότι με μία σταθερή και συνεπή στρατηγική, εδώ και δεκαετίες, η Άγκυρα με ένα συνδυασμό μέτρων πολιτικού, στρατιωτικού, οικονομικού, κοινωνικού και θρησκευτικού χαρακτήρα επιδιώκει να επεκτείνει την κυριαρχία της επί ελληνικών εδαφών, θαλάσσης και αέρος. Την αντιμετωπίσαμε με μία εξ ίσου συνεπή πολιτική κατευνασμού, κακώς κατ’ εμέ, στο όνομα της αποφυγής του πολέμου. Την εκ μέρους μας «ψύχραιμη και νηφάλια» στάση οι Τούρκοι εκλαμβάνουν ως υποχωρητικότητα. Συνεπώς κινήθηκαν, και θα συνεχίσουν να κινούνται, ανάλογα. Δυστυχώς, ο όρος «αποτροπή» ναι μεν διδάσκεται στις Στρατιωτικές Σχολές πλην όμως είναι άγνωστος στη πολιτική κουλτούρα και το πολιτικό λεξιλόγιο των ελληνικών Κυβερνήσεων εδώ και δεκαετίες. Δύο μόνο φορές αντιδράσαμε με τρόπο που οι Τούρκοι κατάλαβαν και έκαναν πίσω: μία το 1976 με το γνωστό «βυθίσατε το Χόρα» και άλλη μία τον Μάρτιο 1987 με αφορμή την έξοδο του «Σισμίκ» στο Αιγαίο. Έκτοτε ουδέν. Είναι αλήθεια ότι ο ΥΠΕΞ κ. Κοτζιάς, την επαύριο του εμβολισμού του ΠΑΘ «Γαύδος», αν θυμάμαι καλά, είχε δηλώσει πως τυχόν μελλοντική ενέργεια της Τουρκίας θα αντιμετωπιζόταν με λιγότερο ειρηνικό τρόπο. Πολύ σωστά. Ιδού λοιπόν η Ρόδος, ιδού και το πήδημα!
Ο κόσμος ολόκληρος αλλάζει. Και κάθε αλλαγή ενέχει κινδύνους για όσους βρεθούν απροετοίμαστοι. Διανύουμε μια παρατεταμένη περίοδο ισχυρών γεωπολιτικών αναταράξεων και ανακατατάξεων από την Ουκρανία, έως το Ιράν και την Σαουδική Αραβία. Στο γεωπολιτικό αυτό «τρίγωνο» ήδη συμβαίνουν ισχυρότατες αλλαγές και συγκρούσεις, έχουν δημιουργηθεί σύνθετες και αλλοπρόσαλλες συμμαχίες, ενώ Ρωσία και ΗΠΑ αντιπαρατίθενται σε πολλά επίπεδα δημιουργώντας έντονη ανησυχία για την περίπτωση που «ξεφύγει ο έλεγχος» προκαλώντας ένα ντόμινο συγκρούσεων.
Από αυτές τις κρίσιμες χρονικές περιόδους προκύπτουν νικητές και ηττημένοι. Και στους νικητές βρίσκονται πάντα όσες χώρες αντιληφθούν εγκαίρως τις ισορροπίες των δυνάμεων και τοποθετηθούν εγκαίρως έχοντας ολοκληρωμένο σχέδιο, διάθεση και ικανότητες υποστήριξής του, αλλά και –όπως πάρα πολύ σωστά επισήμανε ο κ. Κοραντής- έχοντας πρωτίστως εξασφαλίσει ένα αρραγές εσωτερικό μέτωπο, πολιτικό αλλά και κοινωνικό.
Η πραγματική πρόκληση για την Ελλάδα είναι στο να εγκαταλείψει την θέση του θεατή, να μπορέσει να "διαβάσει" σωστά τις εξελίξεις, να εκμεταλλευτεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα συμβαίνοντα, και να κινηθεί κατάλληλα ώστε να δημιουργήσει εκείνες τις συνθήκες που θα αποφέρουν οφέλη στη χώρα. Ο γεωπολιτικός χάρτης αλλάζει ταχύτατα και όσοι δεν προλάβουν να κινηθούν αποτρεπτικά ως προς τις απειλές, αλλά και έξυπνα ως προς τις εμφανιζόμενες συμμαχίες, τότε η παρούσα κυβέρνηση θα πρέπει να απολογηθεί και να αντιμετωπίσει τις ευθύνες των πράξεων ή και των παραλείψεών της που οδήγησαν σε μια νέα εθνική ήττα και καταστροφή. Και για να αποφευχθούν τα χειρότερα, για όλους αλλά πρωτίστως για τη χώρα, πρέπει οι σημερινοί υπεύθυνοι να κατανοήσουν πως απαιτείται πλήρης αλλαγή της σημερινής τους πορείας…
kostasxan.blogspot.gr
