Σε κατάσταση εκνευριστικής αναμονής βρίσκεται το ελληνικό Πεντάγωνο και το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, εν αναμονή της διεξαγωγής της δίκης των 2 Ελλήνων στρατιωτικών, μεθαύριο Δευτέρα, στο δικαστήριο της Αδριανούπολης.
Στα δημοσιογραφικά γραφεία της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας συζητείται έντονα το ενδεχόμενο να παραταθεί η κράτηση των 2 στρατιωτικών εν είδει διπλωματικού «καψωνιού», δεδομένου ότι τόσο στο τουρκικό γενικό επιτελείο όσο και κυρίως στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών κινούνται «νεοφώτιστοι» παράγοντες που επιδιώκουν να συνδέσουν το μικρό σε σοβαρότητα περιστατικό στις Καστανιές του Έβρου, με το μείζον για την Τουρκία ζήτημα που είναι οι 8 Τούρκοι στρατιωτικοί που διέφυγαν στην Ελλάδα με ελικόπτερο και ζήτησαν πολιτικό άσυλο.
Κανείς δεν είναι σε θέση στην Τουρκία να διατυπώσει με βεβαιότητα αυτή τη στιγμή το πώς τελικά θα κινηθεί η τουρκική διπλωματία. Αυτή η αβεβαιότητα είναι που προκαλεί και τον εκνευρισμό στην ελληνική πρωτεύουσα
Κανείς δεν είναι σε θέση στην Τουρκία να διατυπώσει με βεβαιότητα αυτήν τη στιγμή το πώς τελικά θα κινηθεί η τουρκική διπλωματία. Αυτή η αβεβαιότητα είναι που προκαλεί και τον εκνευρισμό στην ελληνική πρωτεύουσα. Για να είναι ακριβές το ρεπορτάζ, πρέπει να επισημανθεί πως τυπικά η δίκη της Δευτέρας θα αφορά τις ενστάσεις που θα καταθέσει ο Τούρκος δικηγόρος των 2 Ελλήνων στρατιωτικών τον οποίο προσέλαβε το ελληνικό προξενείο στην Αδριανούπολη. Νομικοί κύκλοι στην Τουρκία σημειώνουν πως αν όλα κυλήσουν ομαλά και η Τουρκία δεν επιθυμεί να διογκώσει την υπόθεση, τότε αμέσως μετά την υποβολή ενστάσεων και τις τυπικές διατυπώσεις, θα πρέπει να ακολουθήσει η πραγματική δίκη των 2 Ελλήνων στρατιωτικών με μοναδική ως φαίνεται κατηγορία την παράνομη διείσδυση σε απαγορευμένη στρατιωτική περιοχή πρώτου βαθμού.
Από το επίσημο κατηγορητήριο που απήγγειλε ο εισαγγελέας Αδριανούπολης την Παρασκευή που μας πέρασε δεν προκύπτει πως οι 2 Έλληνες στρατιωτικοί θα κατηγορηθούν για απόπειρα κατασκοπείας όπως προγενέστερα ανέφεραν δημοσιογραφικές πηγές στα τουρκικά ΜΜΕ.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως ο πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα συνομιλώντας με τον τομεάρχη εξωτερικών υποθέσεων της Νέας Δημοκρατίας κύριο Κουμουτσάκο ανέφερε πως κατά τη γνώμη του δεν υφίσταται ζήτημα σύνδεσης του προχθεσινού περιστατικού στον Έβρο με την υπόθεση των 8 Τούρκων στρατιωτικών που ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα. Και προκαλεί εντύπωση αυτή η διατύπωση εκ μέρους του Τούρκου διπλωμάτη, γιατί συνήθως, ιδιαίτερα τα 2 τελευταία χρόνια, οι Τούρκοι αξιωματούχοι είναι εξαιρετικά προσεχτικοί στη διατύπωση προσωπικών ερμηνειών. Πρόκειται για ευνόητη αυτοπροστασία τους λόγω των μαζικών διώξεων που υφίστανται και οι διπλωμάτες από την επόμενη ημέρα του αποτυχημένου πραξικοπήματος στην Τουρκία.
Αυτή η πραγματικότητα οδηγεί τους Έλληνες διπλωμάτες να εκτιμήσουν ακόμη περισσότερο τη διατύπωση αυτή του πρέσβη της Τουρκίας στην Ελλάδα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η ερμηνεία του Τούρκου διπλωμάτη καθησυχάζει απόλυτα την ελληνική πλευρά. Περισσότερη σημασία κατά τους Έλληνες διπλωμάτες έχουν οι δύο τηλεφωνικές επικοινωνίες μεταξύ των αρχηγών ΓΕΕΘΑ Ελλάδας και Τουρκίας που πραγματοποιήθηκαν κατά το 24ωρο της Παρασκευής. Κατά τη δεύτερη συνομιλία των δύο στρατηγών, ο Τούρκος αρχηγός ΓΕΕΘΑ διαβεβαίωσε τον Έλληνα ομολογό του πως θα κάνει ό,τι μπορεί για την όσο το δυνατόν συντομότερη επιστροφή των δύο στρατιωτικών στην Ελλάδα.
Αξίζει ωστόσο να επισημανθεί πως ακόμη και σε αυτό το επίπεδο ιεραρχίας, ο Τούρκος επιτελάρχης δεν διαθέτει απεριόριστες δυνατότητες. Η αλήθεια είναι πως οι αποφάσεις στην Τουρκία λαμβάνονται κατά αποκλειστικότητα από έναν πολύ στενό κύκλο που κινείται στο προεδρικό μέγαρο δίπλα από τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει και τον τελευταίο λόγο. Χθες, Παρασκευή, ο Ταγίπ Ερντογάν βρισκόταν στο Κογκό και άρα όλες οι συνεννοήσεις στην Άγκυρα διεξήχθησαν τηλεφωνικώς.
Το επίσημο κατηγορητήριο για τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς
Η επίσημη διατύπωση της απόφασης του δικαστηρίου της Αδριανούπολης για τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς είναι η κάτωθι:
«Επειδή εισήρθαν σε απαγορευμένη περιοχή πρώτου βαθμού, επειδή υπάρχει υποψία διαφυγής τους, επειδή υπάρχει υποψία αλλοίωσης πειστηρίων, επειδή δεν διαθέτουν μόνιμη κατοικία στην Τουρκία. Για τους παραπάνω λόγους αποφασίστηκε η σύλληψή τους. Το δικαστήριο επίσης αποφάσισε να εξεταστούν τα ψηφιακά δεδομένα των κινητών τηλεφώνων τους».
Το κατηγορητήριο στα τουρκικά: «Sulh Ceza Hakimliği, Yunan askerler teğmen Aggelos Mitretodis ile astsubay çavuş Dimitros Kouklatzis'in, '1'inci derecede askeri yasak bölge ihlali', 'kaçma şüphesi', 'delileri karartma şüphesi', 'ikametgahlarının Türkiye'de bulunmaması', 'yurtdışına kaçma olasılığı' gerekçeleriyle tutuklanmalarına karar verdi. Mahkeme ayrıca, askerlerin üzerinden çıkan dijital verilerin de incelenmesine karar verdi».
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στην επίσημη διατύπωση του κατηγορητηρίου δεν αναφέρεται πουθενά η λέξη ή η έννοια της «κατασκοπείας».
Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ στην απολογία τους οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί κατέθεσαν τα εξής:
«Ακολουθήσαμε ίχνη γιατί η περιοχή είναι δρόμος παράνομων μεταναστών». «Το χιόνι ήταν 20 με 25 εκατοστά. Βρεθήκαμε κάτω από ένα δένδρο και μας συνέλαβε η τουρκική περίπολος. Μας πήραν τα όπλα και τα κινητά» είπαν και συμπλήρωσαν: «Δεν περάσαμε τα σύνορα σκόπιμα αλλά λόγω των κακών καιρικών συνθηκών».
Διπλωματικός πυρετός
Η κατάσταση «ξέφυγε» από τη στιγμή που το περιστατικό δεν διευθετήθηκε επιτόπου και σε επίπεδο Ταξιαρχίας όπως συνηθίζεταιΑπό το πρωί της Παρασκευής, βρίσκεται σε εξέλιξη μία διπλωματική δραστηριότητα σε διάφορα επίπεδα μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας προκειμένου να επιτευχθεί η επιστροφή των δύο Ελλήνων στρατιωτικών όσο το δυνατόν συντομότερα. Η κατάσταση «ξέφυγε» από τη στιγμή που το περιστατικό δεν διευθετήθηκε επιτόπου και σε επίπεδο Ταξιαρχίας όπως συνηθίζεται.
Οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί μεταφέρθηκαν από το στρατιωτικό φυλάκιο στις Καστανιές και στην Στρατοχωροφυλακή της Αδριανούπολης, από εκεί στο νοσοκομείο και στη συνέχεια στο δικαστήριο όπου και ο εισαγγελέας τους απήγγειλε την κατηγορία. Από εκεί και πέρα η υπόθεση προσέλαβε νέα διάσταση ιδιαίτερα από τη στιγμή όπου σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ προστέθηκε και η κατηγορία της απόπειρας κατασκοπείας.
Η διάσταση αυτή ανησύχησε ιδιαίτερα το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών καθώς και την ανώτατη στρατιωτική ηγεσία στο Πεντάγωνο. Υπήρξαν έντονες διαβουλεύσεις και διαμηνύθηκε προς την Άγκυρα πως η κατηγορία απόπειρας κατασκοπείας ήταν απαράδεκτη, ψευδής και θα προκαλούσε σοβαρά προβλήματα στο άμεσο μέλλον.
Να επισημανθεί η δήλωση του αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα, κου Πάιατ, ο οποίος διαβεβαίωσε πως η αμερικανική πλευρά αναμίχθηκε ενεργά στην υπόθεση αυτήΤελικά στο επίσημο κατηγορητήριο δεν συμπεριελήφθη η κατηγορία της απόπειρας κατασκοπείας, εξέλιξη που καθησύχασε κάπως την ελληνική πλευρά. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να επισημανθεί η δήλωση του αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα, κου Πάιατ, ο οποίος διαβεβαίωσε πως η αμερικανική πλευρά αναμίχθηκε ενεργά στην υπόθεση αυτή.
Αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας (σ.σ.: Παρασκευή), συνομίλησαν οι δύο αρχηγοί ΓΕΕΘΑ Ελλάδας και Τουρκίας και στην τελική συνομιλία ο αρχηγός του τουρκικού γενικού επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων, δήλωσε στον Έλληνα ομόλογό του, πως θα κάνει ό,τι μπορεί για την όσο το δυνατόν συντομότερη επιστροφή των δύο Ελλήνων στρατιωτικών.
Ποιοι είναι οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί
Πρόκειται για τον υπολοχαγό Μηχανικού από το Κιλκίς, Άγγελο Μητρετώδη και τον 25χρονο, λοχία Μηχανικού, Δημήτρης Κούκλατζης, οι οποίοι είναι στελέχη της 3ης Μηχανοκίνητης Ορεινής Ταξιαρχίας «Ρίμινι».