Η ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού και η πραγματικότητα που έρχεται για το 2018

του Γεωργίου Βασιλάκη (*)

Σε υψηλούς τόνους διεξήχθη η συζήτηση για τον Προϋπολογισμό του 2018 στο κοινοβούλιο, με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη, να ανταλλάσουν εκατέρωθεν βέλη, κυρίως για την πορεία της οικονομίας.

Εγκρίθηκε λοιπόν, από την Ολομέλεια της Βουλής ο Προϋπολογισμός του 2018, με 153 βουλευτές, να, υπερψηφίζουν το σχετικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών και 144, να το καταψηφίζουν.

Αυτός είναι, ο τελευταίος μνημονιακός Προϋπολογισμός που ψηφίζεται στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, δήλωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Κατά την τοποθέτησή του στη Βουλή, τόνισε, πρόκειται για τον πρώτο Προϋπολογισμό που κατατίθεται, μετά από οκτώ χρόνια, χωρίς την ανάγκη επιπρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων.

Η απάντηση του αρχηγού της Αντιπολίτευσης Κυριάκου Μητσοτάκη, ήταν απαξιωτική αναφορά, για τη φιλοσοφία που διέπει τον Προϋπολογισμό και τα μέτρα που αυτός προβλέπει.

Αναφερόμενος στον Προϋπολογισμό, είπε πως επαναλαμβάνει «την ίδια αποτυχημένη συνταγή, είναι προϋπολογισμός λιτότητας, αντιαναπτυξιακός, πολλών φόρων, άδικος και αντιλαϊκός», ενώ σημείωσε πως οι προβλέψεις για την οικονομία πέφτουν έξω, με κυριότερη αυτήν, για τον ρυθμό ανάπτυξης.

Ανέφερε ακόμη, ότι χάνονται θέσεις πλήρους απασχόλησης και δημιουργούνται θέσεις υποαπασχόλησης και τα έσοδα αυξάνονται συγκυριακά και όχι με βιώσιμο τρόπο.

Η αλήθεια βέβαια, βρίσκεται στα μεγέθη και στους αριθμούς και όχι στις λέξεις, τα οποία ορίζουν το μέλλον μας.

Σύμφωνα με το νέο προϋπολογισμό για το 2018 προβλέπεται ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης 2,5% του ΑΕΠ, η ανεργία να μειωθεί περαιτέρω στο 18,4%, το δημόσιο χρέος να διαμορφωθεί στο 179,8% του ΑΕΠ (332 δις. ευρώ) και το πρωτογενές πλεόνασμα να ανέλθει στο 3,82% του ΑΕΠ.

Την ίδια στιγμή όμως, νέα μέτρα με αυξήσεις φόρων και επιβολή νέων τελών έρχονται, από την πρώτη κιόλας μέρα του νέου χρόνου.

Ειδικότερα το «πακέτο» των μέτρων για το 2018 προβλέπει τα εξής:

·       Μείωση κατά 50% του επιδόματος θέρμανσης, με στόχο την εξοικονόμηση 58 εκτ. ευρώ.

·       Μη τιμαριθμική αναπροσαρμογή συντάξεων για εξοικονόμηση 328 εκατ. Ευρώ.

·       Αλλαγή τρόπου υπολογισμού των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, όπου στα έσοδα θα συμπεριλαμβάνονται και οι εισφορές, για την είσπραξη επιπλέον 59 εκατ. ευρώ (124 εκατ. το 2019).

·       Κατάργηση απαλλαγής 50% για οινοπνευματώδη στα Δωδεκάνησα, που θα αποφέρουν στο Δημόσιο 13 εκατ. ευρώ.

·       Φόρο διαμονής σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα, που θα αποφέρουν 74 εκατ. ευρώ.

·       Επιβολή φόρου επί των εισοδημάτων από περιστασιακές και βραχυπρόθεσμες μισθώσεις ακίνητης περιουσίας (Airbnb) για την είσπραξη 48 εκατ. ευρώ.

·       Κατάργηση απαλλαγής ιατρικών δαπανών, που θα στοιχίσει στους φορολογουμένους 121 εκατ. ευρώ. Η κατάργηση της σχετικής φοροαπαλλαγής ισχύει αναδρομικά από 1^η Ιανουαρίου 2017.

·       Κατάργηση έκπτωσης 1,5% στη παρακράτηση φόρου, με κόστος για μισθωτούς και συνταξιούχους 68 εκτ. Ευρώ.

·       Κατάργηση αφορολογήτου 25% σε βουλευτές – δικαστικούς, για είσπραξη 44 εκατ ευρώ.

·       Επέκταση για ένα χρόνο της εισφοράς στη ναυτιλία.

·       Κατάργηση όλων των άλλων επιδομάτων για τους δικαιούχους του κοινωνικού Επιδόματος Αλληλεγγύης.

·       Αυστηρότερη εφαρμογή των θεσμών rebate για τη δαπάνη φαρμάκου και του claw back για τα ιδιωτικά θεραπευτήρια και διαγνωστικά κέντρα.

Για το 2018, μειωμένες θα είναι και οι δαπάνες του προϋπολογισμού, καθώς προβλέπεται, να αναμορφωθούν στα 48,438 δις ευρώ, μειωμένες κατά 916 εκατ. ευρώ, σε σχέση με το στόχο στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018 – 2021.

Κυρίως λόγω της μείωσης της δαπάνης τόκων, της επανεκτίμησης της επιχορήγησης στον ΕΦΚΑ για τη πληρωμή των συντάξεών του Δημοσίου, της μείωσης του ελλείμματος του ΕΛΕΓΕΠ, της επανεκτίμησης των αποδιδόμενων πόρων στους οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και της επανεκτίμησης των δαπανών, για καταπτώσεις εγγυήσεων σε φορείς εκτός Γενικής Κυβέρνησης.

Το βασικό ζητούμενο, είναι η Ανάπτυξη, που μέσα στα 8 έτη μνημονίων, ούτε έρχεται ούτε ήρθε αυτή, θα συνέβαλε στη βελτίωση των δεικτών της Οικονομίας και θα περιόριζε τις επιπτώσεις της κρίσης, στα νοικοκυριά και στην επιχειρηματικότητα.

Ως προς την ανάπτυξη οι οικονομολόγοι θέτουν ερωτήματα, δεδομένου ότι και φέτος, οι προβλέψεις διαψεύστηκαν.

Αντί του 2,7% που προέβλεπε ο προϋπολογισμός του 2017, εκτιμάται πλέον ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά μόλις 1,6%, ενώ άλλοι φορείς την τοποθετούν στο 1% - 1,5%.

Για το 2018, ο προϋπολογισμός προβλέπει, εντούτοις, αύξηση κατά 2,5% βάσει της εκτίμησης ότι θα υπάρξει αίφνης εκτίναξη των επενδύσεων με ρυθμό 11,4%, αλλά και της κατανάλωσης, παρά τα νέα μέτρα.

Εννοείται πάντως, ότι όλες αυτέ οι εκτιμήσεις, τις έχουν υιοθετήσει οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, με την ελπίδα, ότι η Ελλάδα θα βγεί από το πρόγραμμα τον Αύγουστο.

Μια πιθανή αστοχία στην ανάπτυξη, θα οδηγήσει σε πτώση των προβλεπομένων εσόδων, οδηγώντας έτσι το προϋπολογισμό εκτός στόχων.

Ούτως ή άλλως, η πρόβλεψη ότι τα έσοδα του 2018 θα αυξηθούν κατά 1 δις ευρώ αμφισβητείται, δεδομένου ότι και φέτος υπήρξε υστέρηση 1 δις ευρώ.

Όλα τα παραπάνω μέτρα, οδηγούν σε ύφεση τη πραγματική οικονομία, με τίμημα σοβαρό για τη κοινωνία, που εξακολουθεί να οδηγείται στη μετανάστευση, στη φτωχοποίηση και στον εξαναγκασμό έκτισης ποινής δουλείας, προς χάριν αβέβαιων στόχων.

Όταν επιτυγχάνονται ταμειακοί στόχοι με μέθοδο τις κατασχέσεις λογαριασμών, τις απειλές αναγκαστικών μέτρων και την εγγραφή βαρών σε ακίνητα λόγω ΕΝΦΙΑ, με πλαστικές τιμές αξίας, για το φόρο και τιμές, απαξίας σαν αξία πλειστηριασμού, το οικοδόμημα είναι σαθρό και υπαγορευμένο.

Σωρεία νόμων ψηφίζονται, για να μπορέσουν να πετύχουν πλεονάσματα του 3,5%, σε μια χώρα σε ύφεση, με σοβαρή πτώση στο παραγόμενο Εθνικό Εισόδημα.

«Περισσότεροι νόμοι, λιγότερη δικαιοσύνη». Είπε ο Κικέρων, 106 - 43 π.Χ., Ρωμαίος ρήτορας και πολιτικός και…

«Όσο πιο διεφθαρμένο είναι το κράτος, τόσο περισσότεροι νόμοι υπάρχουν». Τάκιτος, 55 – 120 μ.Χ, Ρωμαίος ιστορικός.

Και οι δύο είναι επίκαιροι όσο ποτέ.

Το μόνο που έρχεται είναι ο εξαναγκασμός και η αδικία σε όλο και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού.

Το πολιτικό σύστημα ξέρει τι κάνει, φροντίζει για την επιβίωσή του, αδιαφορώντας για τη τύχη και τις συνθήκες ζωής του λαού και αυτό φαίνεται από τη σκληρότητα λόγων και έργων απέναντι στους πολίτες,

Ήρθε η στιγμή, όσοι ζούμε από την εργασία μας, να δείξουμε τη δύναμή μας απέναντι σε ότι ανάλγητο, μέσω των επιμελητηρίων και της οργάνωσής μας και να υποδείξουμε, τον εναλλακτικό δρόμο που μας αξίζει.

Διαφορετικά, η ζωή μας στην Ελλάδα της κρίσης, θα είναι μια περιδίνηση χωρίς τέλος.

(*)Ο Γεώργιος Βασιλάκης είναι Οικονομολόγος ΕΚΠΑ - Φοροτεχνικός