Τελικά ο Θησέας δεν τα κατάφερε, ή ίσως ο Μινώταυρος (o κρητικός, όχι αυτός ο άλλος) να κράτησε μακρυά τους Αμερικάνους. Η προχτεσινή ανάρτηση του ΦΕΚ 125 είχε σαν τίτλο το πολύ ενδιαφέρον «Παράταση κατά ένα έτος της Συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής». Κοινώς η Συμφωνία για την Σούδα, το «μάννα εξ’ ουρανού» έχει βάση μια παράταση για 1 μόλις έτος.
Η παράταση ήταν τελικά για ένα μόλις έτος, ούτε για 5 ούτε για 10. Από την στιγμή που ο καθένας από εμάς νοικιάσει ένα «ακίνητο» για ένα μόλις έτος (γιατί έτσι θέλει ο ιδιοκτήτης), για την οικονομία της συζήτησης ας πούμε ένα «διαμέρισμα», τότε είναι προφανώς πως δεν θα πληρώσει από την τσέπη του ούτε για ανακαίνιση, τοποθέτηση ηλιακού, ούτε θα βάλει νέα air-condition. Έτσι απλοϊκά, δεν πρέπει να περιμένουμε ούτε Arleigh Burke (σε hot transfer μάλιστα), ούτε F-15, ούτε μάλλον κι από αυτά τα «ρημάδια» τα F-35 (πόσα θέλαμε, 20 ή 30; και σε ποια βάση θα τα βάζαμε;)
Η αλήθεια είναι πως με την κατάσταση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων σήμερα, αλλά και την οικονομική κατάσταση της χώρας, κάθε προσφορά μεταχειρισμένου υλικου που θα κάλυπτε κενά θα ήταν ευπρόσδεκτη (αρκεί φυσικά να υπερθεμάτιζαν τα επιτελεία). Όπως γράψαμε και πριν λίγες μέρες (εδώ), έχουμε πραγματικά κουραστεί να συζητάμε αενάως για την πιθανότητα παραχώρησης μεταχειρισμένου υλικού, αλλά να μην βλέπουμε κάτι να έρχεται στις αποθήκες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Η βάση της Σούδας είναι σημαντική, καθώς είναι σε στρατηγικό σημείο στην Μεσόγειο, εξαιρετικά προστατευμένο, και σε ένα λιμάνι που μπορεί να δεχτεί από SSBN μέχρι και αεροπλανοφόρο. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ΗΠΑ συζητούσαν να μας παραχωρήσουν μεταχειρισμένο υλικό προκειμένου να υπογράψουμε μια συμφωνία πολλών ετών, που θα τους επέτρεπε να επενδύσουν σε αναβάθμιση των υποδομών. Υπενθυμίζουμε ένα προηγούμενο άρθρο μας, που γράφτηκε για έλληνα πολιτικό, και προσπάθησε να θυμίσει τι είχαμε πάρει σε παρόμοια διαπραγμάτευση μια άλλη εποχή, που το κομμουνιστικό μπλοκ της Ανατολικής Ευρώπης κατέρρεε, και οι ΗΠΑ ξανασχεδίαζαν την επόμενη μέρα. Το άρθρο θα το βρείτε εδώ, και αντί να διαβαστεί από πολλούς σαν μια υπενθύμιση για τον τρόπο που είχαν ενισχυθεί τότε οι Ε.Δ., διαβάστηκε σαν πολιτική παρέμβαση. Θεωρούμε ότι το γράψαμε εγκαίρως, αλλά οι εξελίξεις δεν μας δικαίωσαν.
Τι σημαίνει αυτό; πως ο αμερικανός πρέσβης, ο Υπουργός Άμυνας, το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ δεν μπορούν να πάνε στο Κογκρέσο με κάτι περισσότερο από μερικά Μ113 για δωρεάν παραχώρηση στην Ελλάδα, άντε ίσως για καλύτερες τιμές στον επιπλέον εξοπλισμό των Kiowa Warrior (που κι αυτά τα περιμένουμε, και τα περιμένουμε, και τα περιμένουμε…). Αν αυτό που εδώ στην Ελλάδα ονομάζουμε «αιτιολογική έκθεση» πάει στους αμερικανούς αντιπροσώπους με θέμα «Παραχώρηση 2 Arleigh Burke στην Ελλάδα, γιατί είναι καλά παιδιά, μάγκες και καραμπουζουκλήδες αυτοί εκεί κάτω» έχουμε την αμυδρά υποψία πως «δεν θα περάσει». Ίσως μερικά site να το πιστεύουν, αλλά εμείς θα μας επιτρέψετε να είμαστε λίγο πιο απαισιόδοξοι.
Αν διαβαστεί το ΦΕΚ 125, θα δούμε αρκετά ενδιαφέροντα «πράγματα». Καταρχάς, η συμφωνία αυτή είναι ανανέωση της συμφωνίας που υπεγράφη το 1990. Στο αμερικανικό αίτημα που μνημονεύεται αναφέρεται ρητά «Η Πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής παρουσιάζει τις προσρήσεις της στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας και έχει την τιμή να αναφερθεί στις διατάξεις της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας, η οποία υπεγράφη στην Αθήνα στις 8 Ιουλίου 1990 και τέθηκε σε ισχύ στις 6 Νοεμβρίου 1990. Το άρθρο XII της Συμφωνίας προβλέπει ότι η Συμφωνία θα παραμείνει σε ισχύ για μία περίοδο οκτώ ετών, η οποία έληξε στις 6 Νοεμβρίου 1998.»
Κοινώς όλα αυτά τα χρόνια ανανεώναμε την συμφωνία για ένα έτος, με κάποια μικροανταλλάγματα από τις ΗΠΑ. Μόνο ο τότε πρωθυπουργός, με ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία μπόρεσε να πείσει την ελληνική βουλή για μια τέτοια παραχώρηση. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις τότε είχαν εγκαταλείψει την ρητορική κατά των ΗΠΑ (ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο κλπ) και έτσι η Συμφωνία πέρασε.
Τον τελευταίο καιρό σκεφτήκαμε ότι θα συνέφερε και τους δυο να κάνουμε την συμφωνία 5ετή ή 10ετή, προσπαθώντας να αντλήσουμε περισσότερα αμερικανικά ανταλλάγματα που θα κάλυπταν πάγιες ελληνικές ανάγκες των Ε.Δ. Εκεί κάπου ξεκίνησε το «πανηγύρι» των παραχωρήσεων δωρεάν υλικού, που ξεκίνησε από Μ1, F-15, Arleigh Burke και ευτυχώς σταμάτησε πριν ζητήσουμε το USS Kitty Hawk.
Θα πρέπει να ξαναπούμε ότι το 1990 «πήραμε» έναν μεγάλο αριθμό (28) μαχητικών τύπου F-4E (SRA) και (28) Α-7Ε/ΤΑ-7C Corsair, 4 αντιτορπιλλικά C.H. Adams καθώς και 6 Ρ-3, για επέκταση της συμφωνίας για 8 χρόνια. Δεν ξέρουμε αν η τότε εμπειρία μας άφηνε για πιο μεγάλα «όνειρα».
Δεν γνωρίζουμε επίσης αν συστάθηκε κάποια κοινή ομάδα εμπειρογνωμόνων από το Υπουργείο Εξωτερικών, το Οικονομικών και το Αμύνης, προκειμένου να «αξιολογήσουν» την «αξία» που θα είχε η Σούδα για τις ΗΠΑ. Μετά να συγκεντρώσουν τις ανάγκες των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, να τις ιεραρχήσουν σε ένα μικρό εξοπλιστικό πακέτο, και να το υποβάλλουμε στις ΗΠΑ και να αρχίσει μια διαπραγμάτευση. Ελπίζουμε ότι έγινε έτσι. Και να μην ξεκινήσαμε με «boys, 4 αντιτορπιλλικά Flight III και 40 F-35 και γρήγορα!»
Το αποτέλεσμα επίσης δεν ξέρουμε γιατί δεν ήταν το αναμενόμενο (εδώ κάποιος θα ρωτήσει, ποιο ήταν το αναμενόμενο;). Πολλοί είχαν σηκώσει πολύ ψηλά τον πήχη των αναμενόμενων οπλικών συστημάτων που ΘΑ παραχωρούνταν. Σε συζητήσεις στο blog ή το facebook με φίλες/ους του περιοδικού αισθανόμασταν την «κρυφή» ελπίδα για ενίσχυση σε αξιόλογο υλικό εν μέσω οικονομικής κρίσης για τις ΕΔ. Πρέπει εδώ να πούμε πως ποτέ δεν προσπαθήσαμε να ενισχύσουμε «προσδοκίες» μέσα από το περιοδικό ή το blog μας. Ελπίζουμε (γιατί αυτό μας έχει μείνει) πως η Ελλάδα δεν δέχτηκε τα αμερικανικά ανταλλάγματα γιατί δεν ήταν συμβατά με το αποτέλεσμα μιας διεργασίας -όπως αυτή που περιγράψαμε στην προηγούμενη παράγραφο- και για αυτό τον λόγο δεν υπογράψαμε μιας μεγάλης διάρκειας συμφωνία. Και να μην ήταν λόγω του ότι κάποιοι δεν θα μπορούσαν να παρουσιάσουν το αποτελεσμα της διαπραγμάτευση σε ένα περιορισμένο πολιτικό ακροατήριο (που θεωρούν τους Αμερικάνους φονιάδες των λαών). Το αποτέλεσμα της όποιας διαπραγμάτευσης πάντως μπορείτε να το διαβάσετε στο συνημμένο έγγραφο αμέσως παρακάτω.
ptisidiastima.com