Αυτές τις ημέρες, η Κύπρος ζει ιστορικές στιγμές. Το γεωτρύπανο “West Capella” των εταιρειών Εni-Total άρχισε ήδη την πρώτη Κυπριακή γεώτρηση “Ονησιφόρος” μέσα στο block 11, έξη σχεδόν χρόνια μετά την γεώτρηση “Αφροδίτη” στο block 12 της Κυπριακής ΑΟΖ που οδήγησε στην ανακάλυψη του πρώτου κοιτάσματος φυσικού αερίου της μεγαλονήσου.
Των Δρ. Ηλία Κονοφάγου (Μέλους της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών) & Τερέζας Φωκιανού (Προέδρου & Δ.Σ. FLOW S.A.)
Ο στόχος κοιτάσματος “τύπου Ζορ” “Ονησιφόρος” βρίσκεται 40 χιλιόμετρα απόσταση από το κοίτασμα “Ζορ” και μόλις 6 χιλιόμετρα από τα όρια με το block 10 των εταιρειών ExxonMobil-Qatar Petroleum.
Αναλύοντας τις χαρτογραφήσεις στόχων κοιτασμάτων (Εικ.1, με κίτρινο χρώμα οι στόχοι ασβεστολίθων “τύπου Ζορ” & με πορτοκαλί χρώμα οι στόχοι ψαμμιτών “τύπου Λεβιάθαν”) που παρουσίασαν πριν μόλις μερικούς μήνες οι γεωφυσικές Εταιρείες PGS και Spectrum στο Λονδίνο, διαπιστώσαμε ότι από επιστημονική άποψη η Total επέλεξε να διατρήσει τη δομή “Ονισηφόρος” διότι βαθύτερα και περιμετρικά περιβάλλεται εξ’ ολοκλήρου από μητρικά πετρώματα (πετρώματα που δημιούργησαν φυσικό αέριο) της καινοζωϊκής εποχής.
Είναι φανερό ότι εάν ανακαλυφθεί φυσικό αέριο στον “Ονησιφόρο” θα αναβαθμίσει πολλαπλά τις προοπτικές ολόκληρης της ΑΟΖ της Κύπρου καθώς και την αξία των παραπλήσιων 3 στόχων του block 10. Επί πλέον η γεωγραφική γειτνίαση τυχόν ομαδικών ανακαλύψεων στα blocks 10 & 11 θα διευκολύνει συνεκμεταλλεύσεις εγκαταστάσεων παραγωγής φυσικού αερίου οδηγώντας ταυτόχρονα στην ελαχιστοποίηση του κόστους αξιοποίησης των κοιτασμάτων.
Υπολογίσαμε τις αναμενόμενες ελάχιστες, μέσες και μέγιστες ποσότητες πόρων αερίων υδρογονανθράκων που θα μπορούσαν να προκύψουν από τα κοιτάσματα των blocks 10 &11. Στην περίπτωση που η Κύπρος σταθεί τυχερή και υπάρξουν τελικά επαναλαμβανόμενες ανακαλύψεις φυσικού αερίου στους παραπάνω 6 στόχους πιθανών κοιτασμάτων της Κύπρου, οι οποίες συνοδεύονται με αντίστοιχη πληρότητα των δομών σε υδρογονάνθρακες, παρόμοιες με αυτήν του κοιτάσματος “Zor”, η συνολική ποσότητα φυσικού αερίου που θα μπορούσε να προκύψει σε μία ελάχιστη 68 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδών (Tcf), μία μέση 116 Tcf και μία μέγιστη 180 Tcf., (με δεδομένες τις πρόσφατες συμφωνηθήσες συμβατικές τιμές πώλησης φυσικού αερίου από την ΕΝΙ στην Αίγυπτο, μεταξύ $ 4-6/ mbtu), η τοπική ακαθάριστη αξία της συνολικής αναμενόμενης ποσότητας φυσικού αερίου που θα μπορούσε να προκύψει στα blocks 10 & 11, κυμαίνεται μεταξύ μιας ελάχιστης 272 Δισεκατομμυρίων και $1,06 Τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Όσον αφορά τον πιθανό πλούτο που θα μπορούσε να περιέχουν το block 6, το οποίο παραχωρήθηκε στην κοινοπραξία Total-Eni, η χαρτογράφηση των PGS & Spectrum δείχνει παρουσία δύο υπεργιγάντιων στόχων κοιτασμάτων, έναν “τύπου Λεβιάθαν” διπλάσιο σε μέγεθος από το Λεβιάθαν και έναν δεύτερο στόχο “τύπου Ζορ” πενταπλάσιο σε μέγεθος από το “Zoρ”.
Σε περίπτωση ανακάλυψης φυσικού αερίου στους στόχους αυτούς, η αναμενόμενη ελάχιστη, μέση και μέγιστη συνολική ποσότητα πόρων αερίων υδρογονανθράκων των στόχων κοιτασμάτων που βρίσκονται στο block 6 αλλά και μέρους αυτών που βρίσκονται μέσα στο block 7 (Εικ.2) υπολογιζόμενες με ελάχιστες 75 Tcf, μέσες 130 Tcf, και μέγιστες 185 Tcf. Θα μπορούσαν να δώσουν τοπική ακαθάριστη αξία των αναμενομένων ποσοτήτων μεταξύ 300 και $1,09 Τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Με βάση τα παραπάνω είναι φανερό ότι η Τουρκία δεν διεκδικεί τυχαία -με παράνομο μάλιστα τρόπο- τον πλούτο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ευτυχώς όμως ο αναμενόμενος πιθανός Κυπριακός πλούτος υδρογονανθράκων φαίνεται να είναι πολύ μεγάλος (μη λαμβανομένων υπ’ όψη των βαθύτερων ποσοτήτων στόχων αργού πετρελαίου στην περιοχή) πράγμα που έχει δελεάσει σε υψηλό βαθμό τις Διεθνής Εταιρείες Πετρελαίων (IOC’s).
Πιστεύουμε, ότι αν στο τέλος του 2018 η Κοινοπραξία Τotal-Eni τοποθετήσει γεώτρηση στο block 6, -πιθανότατα στο κέντρο της δομής τύπου ψαμμίτη- όπως αυτό φαίνεται στην Εικ.2. , η Τουρκία μάλλον θα επιδιώξει μέσα στο 2018 να τοποθετήσει και εκείνη ταυτόχρονα γεωτρύπανο (εάν βεβαίως καταφέρει να αποκτήσει κάποιο πλωτό γεωτρύπανο) σε γεωγραφική θέση που βρίσκεται μέσα στην ίδια δομή “τύπου Λεβιάθαν”, επί της οποίας το 1/5 της έκτασης της θεωρεί ότι δικαιωματικά της ανήκει.
Θεωρούμε ότι όταν έρθει αυτή η ώρα της διάτρησης της δομής αυτής από την κοινοπραξία Eni-Total το γεγονός θα αποτελέσει την πιο κρίσιμη στιγμή για την Κυπριακή Δημοκρατία. Καταλήγοντας να προσθέσουμε ότι εάν η γεώτρηση “Ονησιφόρος” οδηγήσει τελικά σε θετικά αποτελέσματα υπάρχει πιθανότητα η Κύπρος να αποτελέσει μεσοπρόθεσμα ένα μεγάλο κέντρο υγροποίησης φυσικού αερίου προς εξαγωγή καθώς και κέντρο εξαγωγής φυσικού αερίου μέσω αγωγών.
defence-point