Πως είναι η ζωή και οι συνθήκες εργασίας μας αποκαλύπτει ένας εργαζόμενος στο Κατάρ από τη Θεσσαλονίκη. Γύρισε για διακοπές στην Ελλάδα, πέντε μέρες πριν τον «αποκλεισμό» του Κατάρ και σύμφωνα με τα λεγόμενα του, δεν υπάρχει φόβος για την επιστροφή.
Συνέντευξη στον Θεολόγο Ηλιού
Το μικροσκοπικό και πάμπλουτο Εμιράτο του Κόλπου, το Κατάρ, έχει μπει στο παγκόσμιο μικροσκόπιο, μετά το εμπάργκο από αραβικές χώρες. Έχουν γραφτεί σενάρια ακόμα και για στρατιωτικές επεμβάσεις, ενώ μετά την απόρριψη της λίστας των 13 αιτημάτων από τέσσερεις αραβικές χώρες για να σταματήσουν το εμπάργκο, φαίνεται πως το μικρό κράτος, θα ακολουθήσει έναν διαφορετικό μοναχικό (;) δρόμο.
Ας δούμε όμως το Κατάρ, μέσα από τα μάτια, ενός Θεσσαλονικιού άφησε πίσω την πατρίδα και τα τελευταία πέντε χρόνια εργάζεται εκεί…
«Κατέβηκα κάτω τον Απρίλιο του 2012, την ημέρα που πέθανε ο Μητροπάνος, το θυμάμαι γιατί το είδα εκεί και στεναχωρήθηκα πολύ. Η θερμοκρασία ήταν 44 βαθμοί. Το πρώτο μου μέλημα ήταν να δω τι είναι η δουλεία που θα κάνω. Το μεγαλύτερο μου πρόβλημα ήταν πως δεν υπήρχε κανένας Έλληνας στην δουλειά και τα αγγλικά μου δεν ήταν πολύ καλά. Ενώ, επίσης, με προβλημάτιζε έντονα η κουζίνα τους και οι θερμοκρασίες. Έχουν πολλά καυτερά φαγητά και βάζουν πολύ σκόρδο. Ωστόσο προσαρμόστηκα κάπως και μετά από έναν μήνα ήρθα κάτι παιδιά από Ελλάδα και ήταν καλύτερα τα πράγματα» αφηγείται ο 51χρονος που εργάζεται στο Κατάρ τα τελευταία 5 χρόνια.
«Δεν φοβάμαι να γυρίσω»
«Στο Κατάρ, όλα κυλούν κανονικά, με μοναδικό πρόβλημα κάποιες προμήθειες και υλικά που εισάγονταν σε αυτό από τις χώρες που το απέκλεισαν» δηλώνει στο Seleo.
«Δεν φοβάμαι να γυρίσω πάλι. Τα σενάρια για παρέμβαση τα ακούω ως μυθεύματα. Όλα αυτά είναι ένα επικοινωνιακό τρικ. Αν γίνει κάτι, θα γίνει αναίμακτα, με εντολές» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον ίδιο, απ’ όσα ακούει από ντόπιους, το Κατάρ, δεν είναι το μόνο κράτος που χρηματοδοτεί οργανώσεις. «Το μεγάλο πρόβλημα το έχει η Σαουδική Αραβία, που φοβάται μήπως πέσει η βασιλεία της, και όπου δει κίνημα θεοκρατικό το κυνηγάει». Ενώ στην ουσία, το Κατάρ, ο,τι οργανώσεις χρηματοδοτεί, το κάνει με χρήματα από την Αμερική, καθώς το φυσικό αέριο του κράτους το διαχειρίζονται Αμερικάνοι. «Πολλές οργανώσεις χρηματοδοτούνταν και από την Σαουδική Αραβία και άλλα κράτη. Απλά το Κατάρ έμπαινε μπροστά, επειδή ήταν ο μπροστινός των Αμερικάνων. Το φυσικό αέριο που έχει το επινοικιάζει σε Αμερικάνους. Δηλαδή οι Αμερικάνοι έχουν στήσει τις εγκαταστάσεις και τους μηχανισμούς και δίνουν στο Κατάρ απλά ένα ποσό κάθε χρόνο, περίπου 50-55 δις, από ότι ακούμε από στόμα σε στόμα».
Πως βρέθηκε να εργάζεται στο Κατάρ
Ο Θεσσαλονικιός οικονομικός μετανάστης, είχε μια επιχείρηση στη Θεσσαλονίκαι και ως ένα ακόμα θύμα της οικονομικής κρίσης, το 2011, αναγκάστηκε να την κλείσει και να αρχίσει να σκέφτεται τι μπορεί να κάνει. «Εδώ δεν έβρισκα κάτι άλλο να κάνω, με την έννοια πως ο,τι έβρισκα ο μισθός ήταν 600-700 ευρώ. Δεν μου έφταναν, οπότε έπρεπε να δοκιμάσω κάτι άλλο. Όχι ότι τα λεφτά εκεί είναι πολύ περισσότερα, αλλά είναι πιο πολλά από ότι θα έπαιρνα εδώ στην Ελλάδα. Μου ήρθε η πρόταση και είπα ας πάω».
Έτσι, από το 2012, άρχισε να δουλεύει σε μια κατασκευαστική εταιρεία στο Κατάρ. «Δεν ήταν δύσκολη απόφαση να φύγω, γιατί είχα εργαστεί ξανά στο εξωτερικό και τον είχα «δουλέψει» τον αποχωρισμό. Απλά τότε ήμουν ελεύθερος, ενώ τώρα παντρεμένος με δυο παιδιά. Όμως, όταν έχεις ανάγκη, δεν σκέφτεσαι τίποτα. Από το να είσαι άνεργος και να πνίγεσαι μέσα σε ένα σπίτι… Φεύγεις!».
Οι συνθήκες εργασίας
«Δουλεύω 10 ώρες, από τις 6:00 το πρωί μέχρι και τις 17:00 το απόγευμα. Δουλεύουμε 10 ώρες και έχουμε 1 ώρα καινό, αλλά όταν ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, το ωράριο είναι μικρότερο και αν πιάσει 50 βαθμούς, βγαίνουν μαύρες σημαίες και σταματάμε να δουλεύουμε» αναφέρει για τις συνθήκες εργασίας.
Επιστρέφει στην Θεσσαλονίκη κάθε Χριστούγεννα, Πάσχα και καλοκαίρι, «μπορεί να φαίνεται μια χαρά, αλλά όσους μήνες καθόμαστε, δεν τους πληρωνόμαστε» σχολιάζει σχετικά.
Οι μισθοί για την εργατική τάξη στο Κατάρ είναι 2.500 με 3.000 ευρώ το μήνα και οι εταιρείες παρέχουν σπίτια σε αυτούς. «Εμείς μένουμε σε σπίτια που μας παρέχει η εταιρεία, γιατί το νοίκι είναι πανάκριβο. Πέρυσι μέναμε σε ένα τριάρι διαμέρισμα, αξίας 2.500 ευρώ. Τώρα μένουμε σε μια βίλα, που έχει πέντε master δωμάτια, κάτω έχει γραφεία, δυο σαλόνια και κουζίνα. Αυτό κοστίζει 5.500 ευρώ. Γενικά οι συνθήκες διαβίωσης, μπορώ να πω πως είναι πολύ καλές όλο αυτό το διάστημα, εκτός από ένα μικρό διάστημα που μέναμε σε ένα σπίτι 8 άτομα».
Η μηδενική… φορολογία και οι πλούσιοι του Κατάρ!
Το Κατάρ μπορεί να θεωρηθεί ως ο «παράδεισος» της φορολογίας, καθώς δεν υπάρχει… φορολογία. Βέβαια, αυτό εκτός από τα θετικά, έχει και τις επιπτώσεις του σε εργαζόμενους από άλλες χώρες. «Δεν υπάρχει φορολογία, τα πάντα είναι αφορολόγητα. Μόνο για τις εταιρίες, υπάρχει μια τυπική φορολογία 1% με 2%. Όμως για εμάς, δεν υπάρχει ένσημο εκεί, με αποτέλεσμα η δουλειά μας να μην αναγνωρίζεται στην Ελλάδα. Για αυτό θέλω και να γυρίσω, για να μαζέψω ένσημα»αναφέρει.
Όσο για τους πλούσιους του Κατάρ, τα πράγματα είναι απλά. Ο μισός πληθυσμός ανήκει στην βασιλική οικογένεια και οι άλλοι μισοί εργάζονται στο δημόσιο και πληρώνονται αδρά.
«Το μισό Κατάρ ανήκει στην βασιλική οικογένεια, αν βάλεις όλα τα ξαδέλφια κτλ. Αυτοί όλοι πριμοδοτούνται με 20.000 ευρώ τον χρόνο, χωρίς να δουλεύουν. Οι περισσότεροι Καταριανοί είναι δημόσιοι υπάλληλοι και μετά την Μουσουλμανική Άνοιξη, τους δόθηκε μια γενναία αύξηση. Σήμερα ένας αστυνομικός, παίρνει κοντά στις 10-12 χιλιάδες ευρώ, μια Καταριανή που δουλεύει σε μια υπηρεσία, παίρνει άλλα τόσα. Όποτε φαντάζεσαι πως ζει όταν μια οικογένεια βάζει 24.000 ευρώ το μήνα μέσα στο σπίτι…» .
Αν όμως κάποιος από εσάς, θέλει να πάει να ανοίξει μια επιχείρηση στο Κατάρ, λόγω της μηδενικής φορολόγησης, πρέπει να μάθει πως για το κάνει αυτό, θα πρέπει να έχει μέτοχο έναν Καταριανό. «Δεν μπορείς να πας στο Κατάρ και να ανοίξεις εταιρεία, αν δεν έχεις μέτοχο Καταριανό. Τι σημαίνει αυτό; Είναι μέτοχοι που ζητούν ποσοστό από τα καθαρά έσοδα της εταιρείας και υπάρχουν και αυτοί που ζητούν ένα μηνιάτικο που κυμαίνεται στις 3.000 με 5.000 ευρώ. Αυτό γίνεται ο,τι και να ανοίξεις, από εταιρεία μέχρι και περίπτερο» μας διευκρινίζει.
Οι φήμες για Τζιχαντιστές στην Ντόχα
Υπάρχουν έντονες φήμες, πως στο Κατάρ κυκλοφορούν πολλοί Τζιχαντιστές, χωρίς όμως να υπάρχει κάνενα πρόβλημα στην συμβίωση των ανθρώπων στο κράτος.
«Υπάρχουν φήμες πως υπάρχουν Τζιχαντιστές στη Ντόχα, όμως δεν έχουμε αντιμετωπίσει μέχρι στιγμής κάποιο πρόβλημα. Αντιλαμβάνεσαι μερικά περίεργα βλέμματα αλλά μέχρι εκεί. Σε κάποια φάση, είχαν ακουστεί πως μέσα σε σχολεία, παιδιά Ευρωπαίων δέχονταν «μπούλινγκ» από φανατικούς μουσουλμάνους. Έμπαιναν μέσα στις αίθουσες και έλεγαν εσείς δεν είστε δικοί μας, να σηκωθείτε να φύγετε. Προπηλάκιζαν παιδιά, με αποτέλεσμα πολύς κόσμος να φύγει. Μετά από παράπονα όμως, ηρέμισε αυτό».
Η θρησκευτική «σύγκρουση» με αδελφό Μουσουλμάνο
«Είναι μια πολύ κλειστή κοινωνία και παρόλο αυτά, δέχονται όλου του κόσμου τις θρησκείες, και μέχρι στιγμής επιβιώνουν ειρηνικά» σχολιάζει. Ωστόσο, υπήρχε μια φορά, που ήρθε σε μια μικρή σύγκρουση με συνάδελφο του, όταν πήγε να πιάσει το Κοράνι.
«Στην δουλειά μου, έχουμε ένα άτομο που έχει σχέση με το κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων. Μια φορά πήγα να πιάσω το Κοράνι και ήρθε μου το άρπαξε από τα χέρια, επειδή είμαι χριστιανός και απαγορεύεται σύμφωνα με αυτούς. Ξαφνιάστηκα, καθώς μετά από τόσο καιρό μαζί και την ανάπτυξη μιας πραγματικής φιλίας συμπεριφέρθηκε με αυτόν τον τρόπο. Εκείνη την στιγμή, πήγα και του έφερα το Κοράνι που έχω σε ελληνική μετάφραση –για να γνωρίζω πράγματα για αυτούς- και του είπα "αυτό επιτρέπεται να το πιάσω επειδή δεν το πήγες στο τζαμί;" Γούρλωσε τα μάτια και δεν είπε τίποτα!»αφηγείται.
Οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι», είναι ένα κίνημα που το Κατάρ κατηγορείται ότι χρηματοδοτεί. Όμως όπως μας εξηγεί ο Θεσσαλονικιός εργαζόμενος στο Κατάρ: «Oι Αδελφοί Μουσουλμάνοι μπορεί να είναι φονταμενταλιστές, αλλά δεν εμπλέκονται με πολέμους. Δεν είναι φανερό, αλλά ακούγεται πως κάποια υψηλόβαθμα μέλη των Αδελφών Μουσουλμάνων είναι σύμβουλοι του Εμίρη. Ο πατέρας του Εμίρη, ήταν πιο φιλελεύθερος και έγερνε περισσότερο προς τον τρόπο ζωής που υπάρχει Ντουμπάι και Αμπού Ντάμπι, ενώ ο γιος έρχεται πιο κοντά στις αξίες της Σαουδικής Αραβίας. Αυτό έχει αποτέλεσμα, να υπάρχουν σήμερα κάποιοι ενδυματολογικοί περιορισμοί».
H ζωή στο Κατάρ – Οι κοινωνικές τάξεις ξεχωρίζουν από τις πινακίδες αυτοκίνητων
«Το Κατάρ, παρόλο που είναι μια μουσουλμανική χώρα, σου δίνει το δικαίωμα σε κάποια ξενοδοχεία να προμηθευτείς αλκόολ, όμως είναι πανάκριβο, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι μετανάστες να μην μπορούν εύκολα να τα πληρώσουν. Εγώ, όσο διάστημα μένω στο Κατάρ, δεν έχω βάλει αλκοόλ στο στόμα μου γιατί, αν πιω και το πρωί πάω για δουλεία με την ζέστη που έχει δεν θα μπορέσω να αντεπεξέλθω, γιατί δουλεύουμε σε εξωτερικές συνθήκες». Όσοι ζουν στο μικρό κράτος, έχουν περιορισμούς και στο facebook. Υπάρχει μια λίστα με απαγορεύσεις, ανάμεσα σε άλλα, απαγορεύεται να χλευάζεις σε δημοσιεύσεις το Ισλά, να κάνεις «gossip» δημοσίως και να προσέχεις τις φωτογραφίες που ανεβάζεις.
Ο Θεσσαλονικιός μετανάστης, κάνει λόγο για ένα κράτος υψηλής προστασίας, καθώς σε παρακολουθούν συνεχώς και δεν μπορείς να ξεφύγεις. «Η ζωή εκεί είναι ένα μεγάλο «Big Brother», ο,τι και να κάνεις σε βλέπουν. Δεν υπάρχει φανάρι που να μην έχει κάμερα και ραντάρ. Ένας λόγος που δεν γίνονται ληστείες είναι αυτός, γιατί θα σε βρουν και θα σε πιάσουν» αναφέρει.
Οι Καταριανοί χαρακτηρίζονται από τον νεοπλουτισμό τους, είναι «σφιχτοί» στις συναλαγές τους, ώστοσο για τους εαυτούς τους μπορούν να ξοδέψουν αρκετά χρήματα. Επειδή λοιπόν, όλοι μπορούν να έχουν ακριβά αμάξια, βρήκαν ένα διαφορετικό τρόπο να ξεχωρίζουν, μέσω των πινακίδων. «Καταλαβαίνεις το πόσο πλούσιος είναι ο άλλος από την πινακίδα. Μια πινακίδα τριψήφια, όπως 777, μπορεί να κοστίσει πιο πολύ από ένα αυτοκίνητο και συνήθως τις έχουν Σεΐχηδες. Αν δεις τετραψήφιο με κοινά νούμερα, ξέρεις ότι είναι περίεργη κατάσταση… Τις απλές πινακίδες, τις έχουν όλοι οι υπόλοιποι».
Οι "εγκλωβισμένοι" Έλληνες στο Κατάρ
Βλέποντας γύρω, την οικονομική άνεση να «ξεχυλίζει», δεν είναι δύσκολο να ξεμυαλιστείς και να θες κάτι παραπάνω… Όπως μας αποκαλύπτει ο 51χρονος, υπάρχουν Έλληνες που τους έχει απαγορευτεί η έξοδος από το Κατάρ, επειδή πήραν δάνειο και δεν μπόρεσαν το ξεπληρώσουν! Μας εξηγεί ακριβώς πως μπορεί κάποιος να εγκλωβιστεί στο Κατάρ…
«Υπάρχουν και άτομα που κάποια στιγμή δεν μπόρεσαν να φύγουν από την Ντόχα γιατί το τραπεζικό σύστημα εκεί λειτουργεί διαφορετικά. Αν πάρεις κάποιο δάνειο και δεν το ξεπληρώσεις σου απαγορεύουν την έξοδο από την χώρα. Πολλοί την «πάτησαν» έτσι, πήραν δάνεια που δεν μπορούσαν να τα ξεπληρώσουν. Όπως σας ανάφερα οι ξένες επιχειρήσεις έχουν «χορηγούς» από το Κατάρ. Ένας εργαζόμενος σε αυτές τις εταιρείες, μπορεί να ζητήσει 70 φορές τον μισθό του σε δάνειο, αν μπαίνει επί 7 μήνες συνεχόμενα η μισθοδοσία στον λογαριασμό του. Όμως οι τράπεζες ρίχνουν μεγάλο βάρος, στο όνομα του «χορηγού» που βρίσκεται στην εταιρεία. Αν αποφασίσεις να αλλάξεις εταιρεία, επειδή σου δίνουν περισσότερα χρήματα, όμως μπορεί ο «χορηγός» στη νέα εταιρεία να μην είναι ισχυρός. Αν δεν τους κάνει ο νέος Καταριανός μέτοχος της εταιρείας σου, σου ζητούν το δάνειο σε μετρητά εκείνη την στιγμή και… εκεί αρχίζουν τα δύσκολα! Αν τα έχεις τα χρήματα, έχει καλώς. Αν δεν τα έχεις, υπάρχει πρόβλημα... Ξέρω περιπτώσεις Ελλήνων που δεν μπορούσαν για 5-6 χρόνια να βγουν από το Κατάρ».
Τα πανάκριβα Ελληνικά προϊόντα στα ράφια του Κατάρ
Στα ράφια του Κατάρ, υπάρχουν ελληνικά προϊόντα αλλά για κάποιο λόγο είναι πανάκριβα. «Υπάρχει συσκευασμένη φέτα γνωστής εταιρείας, που η τιμή της είναι 35 ευρώ το κιλό και η ποιότητα είναι χάλια. Ενώ πρόσφατα, ελληνική εταιρεία, πουλούσε αλλοιφές 5 ευρώ τα 200γρ».
Οι Έλληνες που ζουν σήμερα στο Κατάρ, είναι περίπου 3.000 άτομα. Σιγά – σιγά οι θέσεις τελειώνουν σε κατασκευαστικές εταιρείες και η χώρα ζητά επαγγελματίες σε άλλους κλάδους. «Οι μισθοί στην Ντόχα για τους Έλληνες είναι από 2.000 έως και 20.000. Βλέπεις μηχανικούς που έρχονται και παίρνουν 2.000 χωρίς προϋπηρεσία. Όμως, το Κατάρ, αυτή την στιγμή, ζητά δασκάλους, γιατρούς, φυσικοθεραπευτές, διατροφολόγους και εργαζόμενους στους κλάδους της επικοινωνίας και στις ξενοδοχειακές μονάδες. Οι κατασκευαστικές, πια έχουν σταθερό προσωπικό και τα περισσότερα έργα έχουν τελειώσει».
Ο συνεντευξιαζόμενος μας, που λείπει πέντε χρόνια από τη Θεσσαλονίκη, σκέφτεται αυτό τον Σεπτέμβριο, να μην γυρίσει πίσω στο Κατάρ, γιατί αρχικά του λείπει η οικογένεια του και θέλει να μαζέψει ένσημα στην Ελλάδα. Ενώ, παρουσιάζεται επιφυλακτικός να παροτρύνει κάποιον να πάει για δουλειά στο πλούσιο κράτος του Κόλπου. «Κατά την γνώμη μου, το Κατάρ είναι για τις δικές μας τις ηλικίες. Αν είσαι νέος και θες να κάνεις καριέρα, καλό είναι να έρθεις να κάτσεις 2-3 χρόνια, να κάνεις το βιογραφικό σου και να φύγεις. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν εργαζόμενοι που έχουν πετύχει επαγγελματικά και υπάρχουν κάποιοι λίγοι που λόγω συνθηκών δεν μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν».
***Ο συνεντευξιαζόμενος, για προσωπικούς λόγους, θέλησε να μην αναγραφεί το ονοματεπώνυμο του***
