Του Φώτη Κουτσαμπάρη
fkoutsamparis@makthes.gr
fkoutsamparis@makthes.gr
Σε άμεση διακοπή των αρχαιολογικών ανασκαφών στη βόρεια είσοδο του σταθμού “Αγίας Σοφίας” του μετρό και απομάκρυνση των εργαζομένων οδήγησε ο εντοπισμός ποσότητας υδραργύρου στο σκάμμα. Οι κηλίδες του τοξικού στοιχείου έγιναν ορατές από εργάτες κατά τις εργασίες καθαρισμού ευρημάτων και αμέσως σήμανε συναγερμός.
Ο συντονιστής αρχαιολόγος και ο τεχνικός ασφαλείας ειδοποίησαν την κατασκευάστρια εταιρεία, η οποία με τη σειρά της ενημέρωσε το ειδικό τμήμα ασφαλείας της Αττικό Μετρό Α.Ε. Τεχνικό συνεργείο έσπευσε στο σημείο για να κάνει αυτοψία και να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις για την ασφαλή απομάκρυνση του υλικού.
Στο βόρειο τμήμα του εργοταξίου εργάζονται περί τα 25 άτομα ανά βάρδια, τα οποία ενδέχεται να κάνουν προληπτικές εξετάσεις στο ενδεχόμενο να ήρθαν σε επαφή με το τοξικό υλικό. “Ήρθε αμέσως η ασφάλεια της εταιρείας και συνεργείο. Οι συνάδελφοι σταμάτησαν την εργασία και αναμένουν να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες”, αναφέρει στη “Μ” ο κ. Κωνσταντίνος Αργυράκης, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων και Λοιπών Ειδικοτήτων στο Μετρό Θεσσαλονίκης (ΣΕΛΕΜΘ). Η απομάκρυνση του υλικού θα γίνει από εξειδικευμένη εταιρεία προφανώς έπειτα από έγκριση των διαδικασιών που θα δώσει η Επιθεώρηση Εργασίας. Η Αττικό Μετρό Α.Ε. μέχρι χθες αργά το βράδυ δεν προέβη σε καμία ανακοίνωση για το θέμα. Κατά τις εκτιμήσεις ειδικών, η ανευρεθείσα ποσότητα είναι μικρή, για να εμπνεύσει ανησυχία.
Το χθεσινό περιστατικό επανέφερε στη μνήμη ανάλογες καταστάσεις που δημιουργήθηκαν προ πενταετίας, τον Φεβρουάριο του 2012, όταν εντοπίστηκαν ποσότητες υδραργύρου στο εργοτάξιο της “Βενιζέλου”. Ενέργειες για την απομάκρυνση του υλικού ξεκίνησαν από τις 12 Μαρτίου εκείνου του έτους και χρειάστηκε ένας μήνας για την απολύμανση του εδάφους. Οι εργαζόμενοι είχαν υποβληθεί και τότε σε εξετάσεις, χωρίς να προκύψει κανένα πρόβλημα για την υγεία τους. Ο υδράργυρος της Βενιζέλου πιθανολογήθηκε ότι προερχόταν από βυζαντινά εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας, που λειτουργούσαν κατά τον 10ο και 11ο αιώνα μ.Χ. στην περιοχή.
Σημειώνεται ότι στη βόρεια είσοδο του σταθμού “Αγίας Σοφίας”, όπου εντοπίστηκε ο υδράργυρος, και στη νότια, αποκαλύφθηκαν υπολείμματα μιας μαρμαρόστρωτης πλατείας, περικλειόμενης από κυκλική σιγμοειδή στοά. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) γνωμοδότησε στις 2 Μαΐου να διατηρηθούν και να αναδειχτούν οι δύο βυζαντινές ημικυκλικές πλατείες. Συγκεκριμένα, στη βόρεια είσοδο η πλατεία και οι αρχαιότητες που την πλαισιώνουν θα διατηρηθούν κατά χώραν, ενώ στη νότια είσοδο η πλατεία θα αποσπαστεί προσωρινά και θα επανατοποθετηθεί σε ειδικό επίπεδο.
Σημειώνεται ότι στη βόρεια είσοδο του σταθμού “Αγίας Σοφίας”, όπου εντοπίστηκε ο υδράργυρος, και στη νότια, αποκαλύφθηκαν υπολείμματα μιας μαρμαρόστρωτης πλατείας, περικλειόμενης από κυκλική σιγμοειδή στοά. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) γνωμοδότησε στις 2 Μαΐου να διατηρηθούν και να αναδειχτούν οι δύο βυζαντινές ημικυκλικές πλατείες. Συγκεκριμένα, στη βόρεια είσοδο η πλατεία και οι αρχαιότητες που την πλαισιώνουν θα διατηρηθούν κατά χώραν, ενώ στη νότια είσοδο η πλατεία θα αποσπαστεί προσωρινά και θα επανατοποθετηθεί σε ειδικό επίπεδο.
Ο υδράργυρος
Ο υδράργυρος (Hg) είναι τοξικό βαρύ μέταλλο, το μοναδικό που απαντάται σε υγρή μορφή σε κανονικές θερμοκρασίες. Γνωστό από την αρχαιότητα, έχει βρεθεί και σε αιγυπτιακούς τάφους του 1500 π.Χ., ενώ ο Αριστοτέλης την αναφέρει ως “χυτό άργυρο”. Η πιο κοινή και γνωστή χρήση του ήταν σε θερμόμετρα υδραργύρου, η χρήση των οποίων έχει απαγορευτεί στην Ε.Ε. από το 2009. Η διαχείριση του υλικού απαιτεί ειδική γνώση και αυστηρούς κανόνες, καθώς ελάχιστα γραμμάρια υδραργύρου αρκούν για να ρυπανθεί μια ολόκληρη λίμνη. Σε αέρια μορφή, όταν εξατμίζεται, εισέρχεται με την αναπνοή στον ανθρώπινο οργανισμό και μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, από απλούς πονοκεφάλους μέχρι διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος και βλάβες στην όραση.
Σταματούν για ένα μήνα οι αρχαιολογικές ανασκαφές στο εργοτάξιο Αγ.Σοφίας
Σε περίπου έναν μήνα αναμένεται ν’ αρχίσουν και πάλι οι αρχαιολογικές ανασκαφές στο βόρειο τμήμα του εργοταξίου της Αγίας Σοφίας του Μετρό Θεσσαλονίκης, που διακόπηκαν λόγω εντοπισμού ποσότητας υδραργύρου στο σκάμμα όπως αποκάλυψε η «Μ», προκειμένου οι εργαζόμενοι να μην έρθουν σε επαφή με το τοξικό στοιχείο.
Μετά το ρεπορτάζ της «Μ» ο πρόεδρος της «Αττικό Μετρό ΑΕ», Γιάννης Μυλόπουλος, μίλησε στο ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ–ΜΠΕ «Πρακτορείο 104,9Fm», όπου εμφανίστηκε καθησυχαστικός για τις κηλίδες του υδραργύρου, υποστηρίζοντας πως «προτεραιότητα έχει η υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων».
«Πριν από χρόνια το ίδιο είχε συμβεί στο σταθμό της Βενιζέλου και τώρα στην Αγίας Σοφίας. Τα έργα περνούν από την καρδιά της αρχαίας Θεσσαλονίκης, εκεί όπου υπήρχαν εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας» δήλωσε ο κ. Μυλόπουλος, προσθέτοντας πως «δεν το περιμέναμε να συμβεί, όμως δεν ήταν εκτός σχεδιασμού και προγραμματισμού».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Αττικό Μετρό ΑΕ, διεκόπησαν οι εργασίες και εκλήθησαν οι ειδικοί για να περιχαράξουν τον τόπο όπου εντοπίστηκαν οι ποσότητες του υδραργύρου, ενώ η απομάκρυνση του υλικού θα γίνει από εξειδικευμένη εταιρεία.
«Καλείται ειδικό συνεργείο αποκατάστασης του εδάφους. Θα γίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα, υπολογίζεται περίπου ένας μήνας για να συνεχιστούν οι εργασίες. Ο υδράργυρος βρέθηκε σε συγκεκριμένο σκάμμα στο βόρειο μέρος, δεν σταματούν όλες οι αρχαιολογικές εργασίες. Στο υπόλοιπο βόρειο σκάμμα καθώς και το νότιο της Αγίας Σοφίας συνεχίζονται κανονικά» υπογράμμισε ο κ. Μυλόπουλος.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων και Λοιπών Ειδικοτήτων στο μετρό Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Αργυράκης, υποστήριξε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ πως ελήφθησαν όλα τα μέτρα και πως για προληπτικούς λόγους οι εργαζόμενοι υποβάλλονται σε ιατρικές εξετάσεις, καθώς στο βόρειο τμήμα του εργοταξίου της Αγίας Σοφίας εργάζονται περίπου 25 άτομα ανά βάρδια.
Για τη γενικότερη πορεία του έργου του μετρό στη Θεσσαλονίκη ο κ. Μυλόπουλος ανέφερε πως «η πρόοδος είναι αποκαλυπτική. Από το 2016 που αναλάβαμε ως νέα διοίκηση μέχρι σήμερα, σ’ έναν περίπου χρόνο, τρέξαμε τρεις φορές πιο γρήγορα από όσο έτρεχαν κατά μέσο όρο τα προηγούμενα δέκα χρόνια».
