Η Πρέσβειρα του Ισραήλ απένειμε τα Βραβεία του Γιάντ Βασέμ στις οικογένειες Ελλήνων Ηρώων που διέσωσαν Εβραίους κατά την διάρκεια του Ολοκαυτώματος
Σε συγκινητική τελετή που πραγματοποιήθηκε στην οικία της, την Δευτέρα 15 Μαΐου, η πρέσβειρα του Ισραήλ στην Ελλάδα, κυρία Ιρίτ Μπέν Άμπα, απένειμε τα μετάλλια και τον τίτλο των «Δίκαιων των Εθνών» του Μουσείου του Ολοκαυτώματος «Γιάντ Βασέμ» στο Ισραήλ σε δύο οικογένειες Ελλήνων που διέσωσαν Εβραίους συμπατριώτες τους κατά την διάρκεια του Ολοκαυτώματος.
Συγκεκριμένα, βραβεύθηκαν οι Ιωάννης και Κατίνα Περράκη και η Δήμητρα Δημοπούλου για την διάσωση του Μωυσή Μπαττίνου και της Εσθήρ Μπαττίνου Μαλλάχ παιδιών της οικογένειας του Σολομών και Ρεβέκκας Μπαττίνου από τον Πειραιά, κατά την περίοδο της Κατοχής.
Ο Μωυσής Μπαττίνος και μέλη της οικογένειάς επισκέφθηκαν ειδικά την Ελλάδα από την Αμερική όπου διαμένουν μόνιμα για να παραστούν στην εκδήλωση.
Στην τελετή παρευρέθηκαν επίσης οι Χρήστος και Μαρία Λατανιώτη, ο εγγονός και η δισέγγονη των Ιωάννη και Κατίνα Περράκη, ο οποίοι παρέλαβαν το βραβείο εκ μέρους των εκλιπόντων συγγενών τους, ο Υφυπουργός Εξωτερικών, κ. Τέρενς Κουίκ, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, κ. Γιώργος Καλαντζής, ο βουλευτής και Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Φιλίας Ελλάδας-Ισραήλ, κ. Δημήτρης Σεβαστάκης, ο Γερμανός Πρέσβης, Δρ. Peter Schoof, ο εκπρόσωπος του Ιδρύματος Raoul Wallenberg, Μορίς Καράσσο, ο Ραββίνος Αθηνών, κ. Γκάμπριελ Νεγκρίν, εκπρόσωποι της Εκκλησίας της Ελλάδος, εκπρόσωποι του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδας, της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος, της Εβραϊκής Νεολαίας και παιδιά του Εβραϊκού Σχολείου της Αθήνας.
Η Τάλυ Μαϊρ και ο Σάκης Νεγρίν από την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών ερμήνευσαν τραγούδια στο φλάουτο και την κιθάρα αντίστοιχα.
Η Πρέσβειρα του Ισραήλ απονέμει τα βραβεία του Γιάντ Βασέμ στους Χρήστο και Μαρία Λατανιώτη, τον εγγονό και την δισέγγονη των Ιωάννη και Κατίνα Περράκη.
Κέντρο στη φωτογραφία, με το μπεζ κοστούμι, ο διασωθείς Μωυσής Μπαττίνος, ακριβώς αριστερά του η Πρέσβειρα του Ισραήλ. Τελείως Δεξιά κρατώντας το δίπλωμα του Γιάντ Βασέμ, ο Χρήστος Λατανιώτης και αριστερά δίπλα του η κόρη του Μαρία. Αριστερά ο Υφυπουργός Εξωτερικών, κ. Τέρενς Κουίκ.
Στον χαιρετισμό της η Πρέσβειρα του Ισραήλ χαιρέτισε το θάρρος των «Δίκαιων» λέγοντας ότι πρέπει να αποτελούν παράδειγμα για όλους.
Ο κ. Καράσσο από το Ίδρυμα Raoul Wallenberg περιέγραψε πώς το ίδρυμα συνέβαλε στον εντοπισμό τον απογόνων της οικογένειας Περράκη, χωρίς όμως να εντοπιστούν μέλη της οικογένειας Δημοπούλου.
Όμως όπως επεσήμανε εκπρόσωπος της Πρεσβείας του Ισραήλ, η Δήμητρα Δημοπούλου τιμήθηκε κανονικά και το όνομα της θα αναγραφεί στο «Τείχος των Δίκαιων» στο Γιάντ Βασέμ.
Σε φορτισμένο κλίμα συγκίνησης, ο Μωυσής Μπαττίνος περιέγραφε την ιστορία του, αναφέροντας ότι το 1944 σαν μικρό παιδί 10 ετών στον Πειραιά είχε πάει να πουλήσει τσιγάρα στο Λιμάνι, γλυτώνοντας εκ θαύματος από τους Ναζί οι οποίοι εν τω μεταξύ είχαν εισβάλλει στο σπίτι του για να συλλάβουν τον πατέρα του και μέλη της οικογένειάς του.
Αναζήτησε στέγη στην οικογένεια χριστιανών φίλων, του Ιωάννη και της Κατίνας Περράκη, οι οποίοι τον φρόντισαν και τον αντιμετώπισαν ως μέλος της δικής του οικογένειας.
Η μητέρα του Ρεβέκκα και ο πατέρας του, Σολομών, χάθηκαν στο Αούσβιτς.
Η μία αδερφή του, Εσθήρ, διασώθηκε από την οικογένεια Δημοπούλου. Η άλλη αδερφή του, Ρίτα, επέζησε από το Αούσβιτς. Η τρίτη αδερφή του, Καίτη, κρύφτηκε και επέστρεψε σπίτι της.
Και η τελευταία αδερφή του Στάμω, εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση, συνελήφθη από τους Γερμανούς και επέζησε αφού εστάλη σε κέντρο κρατουμένων στη Γερμανία.
Στον δικό τους χαιρετισμό οι Χρήστος και Μαρία Λατανιώτη, ο εγγονός και η δισέγγονη των Ιωάννη και Κατερίνα Περράκη, αναφέρθηκαν στους στενούς δεσμούς φιλίας μεταξύ της οικογένειας τους ακόμα και σήμερα με τον εβραϊκό λαό.
Η δε Μαρία Λατανιώτη επεσήμανε ότι η βράβευση είναι σημαντική όχι μόνο για λόγους μνήμης αλλά και για να μην ξεχαστούν ποτέ τα γεγονότα και η τραγωδία που υπέστη ο εβραϊκός λαός.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Γιάντ Βασέμ, είναι το ίδρυμα και μουσείο που δημιουργήθηκε από το Κράτος του Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ για την διαιώνιση της μνήμης των έξι εκατομμυρίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
Ο τίτλος των «Δίκαιων των Εθνών» του ιδρύματος απονέμεται σε άτομα τα οποία με κίνδυνο της ζωής τους έσωσαν διωκόμενους Εβραίους κατά την διάρκεια του Ολοκαυτώματος στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Για να δοθεί αυτή η διάκριση ύψιστου κύρους, απαιτείται διεξοδική έρευνα από το Γιάντ Βασέμ και έγκριση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ισραήλ.
Περισσότεροι από 300 Έλληνες «Δίκαιοι» έχουν τιμηθεί έως σήμερα.
Μεταξύ αυτών, ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Δαμασκηνός, ο πρώην Δήμαρχος Ζακύνθου Λουκάς Καρρέρ, οι Μακαριστοί Μητροπολίτες Ζακύνθου και Δημητριάδος, Χρυσόστομος και Ιωακείμ αντίστοιχα, ο αείμνηστος αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας, Άγγελος Έβερτ, η ηρωίδα της Εθνικής Αντίστασης, Λέλα Καραγιάννη, καθώς και πολλοί άλλοι αφανείς ήρωες του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Ακολουθεί ολόκληρη η ιστορία της διάσωσης ακριβώς όπως την περιγράφει το Γιάντ Βασέμ:
Αριθ. Φακέλου 13124 – Ελλάδα
Περράκης Ιωάννης και Κατίνα Δήμητρα Δημοπούλου
Οι διασωθέντες Μωυσής Μπαττίνος (1933) Εσθήρ Μαλλάχ (1929)
Η ιστορία των διασωθέντων:
Η οικογένεια Μπαττίνου καταγόταν από το Πειραιά αλλά την εποχή του πολέμου ζούσαν στην Αθήνα.
Την περίοδο της γερμανικής κατοχής οι Εβραίοι ήταν υποχρεωμένοι να παρουσιάζονται και να καταγράφονται κάθε Παρασκευή στη συναγωγή.
Ο πατέρας της οικογένειας, Σολομών, αρνήθηκε να παρουσιαστεί.
Την παραμονή του Πάσχα 1944 ένας φίλος του είπε να πάει για να πάρει τα άζυμα (ματσότ) και τον καθησύχασε πως δεν υπήρχε κανένας κίνδυνος από του Γερμανούς.
Ο Σολομών με τον κουνιάδο του Ιτζχάκ Μεντίνι πήγαν στη συναγωγή.
Εκείνη τη φορά οι Γερμανοί συνέλαβαν όλους τους Εβραίους που πήγαν στη συναγωγή και τους έστειλαν στο Άουσβιτς.
Ο Σολομών ήταν σίγουρος ότι επειδή γνώριζε γερμανικά θα σωζόταν, αλλά τελικά έχασε τη ζωή του.
Ο Ιτζχάκ Μέντινι εντάχθηκε στους Sonderkommando (ομάδα Εβραίων που αναγκάζονταν από τους Γερμανούς να παραλαμβάνουν τα πτώματα από τους θαλάμους αερίων και να τα τοποθετούν στους φούρνους για να καούν) και σκοτώθηκε στην εξέγερση τον Οκτώβριο 1944.
Η μητέρα Ρεβέκκα και τα παιδιά της Μωυσής (1933), Εσθήρ (1929), Ρίτα (1926), Καίτη (1928) και Στάμω (1925), έμειναν μόνοι.
Η μεγαλύτερη κόρη, η Στάμω, είχε ήδη φύγει από το σπίτι , προσχώρησε στους αντάρτες κι έτσι διασώθηκε.
Η μητέρα διαισθανόταν πως πρέπει να φύγουν και, μη ξέροντας που να πάει, πήρε τα παιδιά της και πήγαν σε ένα δημόσιο πάρκο.
Από εκεί έβλεπε να παίρνουν ολόκληρες οικογένειες με παιδιά και να τους φορτώνουν σε φορτηγά. Χάρη στην επινοητικότητα της μητέρας, κατάφεραν να ξεφύγουν εγκαίρως.
Πήγαν στον Πειραιά, όπου η μητέρα είχε κάποιους γνωστούς.
Εκεί, της είπαν πως υπάρχει ένα εγκαταλειμμένο σπίτι, όπου και κρύφτηκαν.
Η κόρη Καίτη βρήκε άλλο μέρος. Η Εσθήρ αποφάσισε να ψάξει αλλού. Μια χριστιανή φίλη της, η Ζουζού Καμηλέρη, την πήγε στην οικογένεια Δημοπούλου, όπου έμεινε από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο 1944, που έφυγαν οι Γερμανοί από τη περιοχή.
Κατά το διάστημα αυτό δεν πήγαινε σχολείο, παρότι είχε πλαστά έγγραφα με το όνομα Λούλα Αυγερινού.
Συμπεραίνεται ότι ο πατέρας της οικογένειας, Σολομών Ματτίνος, είχε φροντίσει πριν τη σύλληψη του να έχουν όλοι πλαστά έγγραφα.
Η κυρία Δημοπούλου και οι κόρες της Νίνα (29) και Νέλλη (19) δεχτήκαν την Εσθήρ ως μέλος της οικογένειά τους, την φρόντιζαν και, εκτός από φαγητό και στέγη, της παρείχαν και συναισθηματική υποστήριξη.
Η ιστορία του διασωθέντα Μωυσή Μπαττίνου, όπως την αφηγήθηκε ο ίδιος:
«Μετά που πήραν τον πατέρα μου, ήρθαν κάποιοι στο σχολείο και μας είπαν να σκορπιστούμε.
»Πήγα σπίτι. Εγκαταλείψαμε το σπίτι και πήγαμε στο πάρκο.
»Πριν πάμε στον Πειραιά, κρυβόμασταν σε διάφορα μέρη. Στον Πειραιά μείναμε σε ένα εγκαταλειμμένο σπίτι, ήρθε όμως ο ιδιοκτήτης και μας έδιωξε.
»Πήγαμε σε άλλο μέρος όπου υπήρχε μια άλλη οικογένεια Εβραίων.
»Τον Αύγουστο 1944, η μητέρα μου και οι αδελφές μου Καίτη και Ρίτα συνελήφθηκαν. Εγώ δεν ήμουν στο σπίτι, πουλούσα τσιγάρα και γλυκά στους δρόμους.
»Όταν γύρισα σπίτι στις 9 το βράδυ δεν βρήκα κανέναν.
»Ένας χριστιανός μου είπε πως τις συνέλαβαν και με συμβούλευσε να εξαφανιστώ από εκεί γιατί ίσως θα ερχόντουσαν να με συλλάβουν.
»Δεν ήξερα τι να κάνω. Θυμήθηκα την οικογένεια Περράκη που ήταν φίλοι των γονέων μου πριν τον πόλεμο. Έμεναν κοντά. Χτύπησα την πόρτα, και αμέσως με έβαλαν στο σπίτι τους και με αγκάλιασαν.
»Το πρώτο βράδυ, κοιμήθηκα στη στέγη. Χάρη στα πλαστά έγγραφα που φρόντισε ο πατέρας μου να έχω, με το όνομα Μίμης Αυγερινός, μπόρεσα και πήγα σχολείο.
»Με φρόντιζαν με πολύ αγάπη, ειδικά η Κατίνα μου συμπεριφερόταν σαν παιδί της, αυτή με έστειλε και στο σχολείο.
»Αρκετές φορές έπρεπε να με μεταφέρουν σε άλλο μέρος, από φόβο μη με προδώσουν συνεργάτες των Γερμανών.
»Έμεινα κοντά τους από τον Αύγουστο 1944 μέχρι τον Ιούλιο 1945, δηλ. και μετά τον πόλεμο.
»Δεν θα ξεχάσω ποτέ την μεγάλη αγάπη που μου έδειξε η οικογένεια Περράκη. O Θεός να τους φυλάει πάντα και να τους δίνει χαρές».
Ο Σολομών και η Ρεβέκκα θανατώθηκαν στο Άουσβιτς. Η κόρη Ρίτα που επίσης στάλθηκε στο Άουσβιτς και πέρασε από διάφορα στρατόπεδα, επιβίωσε (πέθανε το 2002).
Και τα πέντε παιδιά, η Εσθήρ, ο Μωυσής, η Ρίτα, η Καίτη και η Στάμω επέστρεψαν σπίτι τους.
tribune
