ΑΦΙΕΡΩΝΕΤΑΙ
ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΣΤΡΕΒΛΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ
____________Με την βοήθεια του Θεού για μια ακόμη φορά εορτάζουμε αυτές τις ημέρες την επέτειο της εθνικής μας παλιγγενεσίας! Εορτάζουμε δηλ. το γεγονός, ότι -έπειτα από 400 χρόνων υποδούλωση στους Τούρκους κατακτητές μας- ξαναγεννηθήκαμε ως 'Εθνος!
_________Πρωταρχικό ρόλο στην διατήρηση της γλώσσης μας και της εθνικής μας αυτοσυνειδησίας έπαιξεν η Εκκλησία! Ένα από τά μέσα και από τα όπλα Της ήταν και το Κρυφό Σχολείο!
_________Η αριστερή και μισελληνική κουλτούρα αμφισβήτησε και το γεγονός αυτό! Δεν υπήρξε Κρυφό Σχολειό, είπαν!
_________Γι' αυτό κι εμείς σήμερα αφιερώνουμε το παρόν σημείωμα μας στο σωστικό αυτό όργανο, που -είτε το θέλουν οι αριστερόστροφοι Κουλτουριάρηδες, είτε όχι- απετέλεσε την Κιβωτό της σωτηρίας της εθνικής μας αυτοσυνειδησίας!
_________Αιωνία ας είναι η Μνήμη όλων εκείνων των Γενναίων Διδασκάλων, Ιερέων και Μοναχών, οι Οποίοι κάτω από τό φως μιάς κανδήλας και μέσα σε κάποια κρύπτη ενός ναού ή ενός Μοναστηριού και με αναγνωστικό τα λειτουργικά βιβλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, π.χ. την Οκτώηχο κλπ., διέσωσαν την ελληνική φυλή, που ήταν σκλαβωμένη επί 400 τόσα χρόνια, και αναστήσανε την Ελλάδα μας από την τέφρα της!
________Δόξα τω Θεώ!
Αίγιον, 20 Μαρτίου 2017
+ ο ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
******************
Υπήρξε κρυφό σχολειό;
Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Η παράθεση των πηγών από το βιβλίο του Γιώργου Κεκαυμένου «Κρυφό Σχολειό. Το Χρονικό μιας Ιστορίας» (30.11.2012, Εναλλακτικές Εκδόσεις) συνεχίζεται με πιο συγκεκριμένες αναφορές σε κρυφά σχολειά.
Ο Κωνσταντίνος Κούμας το 1777, μαθητής του Κοραή και έγκλειστος ως τα 10 του χρόνια για τον φόβο αρπαγής, αναφέρει ότι ο Μητροπολίτης Λαρίσσης Διονύσος Καλλιάρχος άνοιξε το 1794 το παλαιό ελληνικό σχολείο μετά από 24 χρόνια που ήταν κλειστό. Ο Άγγλος καθηγητής Noehden το 1828 αναφέρει το Γυμνάσιον Μηλιωτικόν (Μηλιές Πηλίου) ότι «ήταν αρκετά μακρυά από το φθονερό μάτι του Τούρκου κυβερνήτη». Ο Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων το 1821 γράφει ότι «Το σχολείον της Σμύρνης εδιώκετο, δια μόνον έν μεγάλον έγκλημα, ότι διδάσκει μαθηματικά και φιλοσοφία», ενώ ταυτόχρονα αναρωτιέται «ποίον σχολείον ηδύνατο να σταθεί εις την Ελλάδα;». Ο Σ. Τρικούπης στην Ιστορία της Ελ. Επαναστάσεως αναφέρει σχετικά με τα αλληλοδιδακτικά σχολεία Χανίων και Ρεθύμνου το 1821 ότι «εθεωρήθησαν σχολεία αποστασίας και πολέμου, εκλείσθησαν μεσούντος του Μαρτίου και οι διδάσκαλοι εφυλακίσθησαν». Ακόμη και το Σουλτανικό φιρμάνι Χάττι Χουμαγιούντο 1856 παραδέχεται ότι πολλοί Οθωμανοί αξιωματούχοι εμπόδιζαν τους πληθυσμούς να ανοίξουν ή να επισκευάσουν σχολεία.
Ο Μακάριος Χριστιανόπουλος (Μαριδάκης) το 1743 γράφει αναφερόμενος «εις σένα τέκνον όπου μήτε ελληνικήν, μήτε λατινικήν έλαβες μάθησιν. Έμαθες να διαβάζεις ελευθέρως, ίσως μήτε ελευθέρως, εις τα απλά της εκκλησίας μας βιβλία», παρόλο που ζούσε στη «χρυσή πεντηκονταετία» 1720-1770 όπου οι διωγμοί κατά της παιδείας ήταν ελάχιστες με άνθιση σχολείων. Ο Ευγένιος Βούλγαρις το 1771 αναφέρει ρητά ότι είναι «επικίνδυνο» να μαθαίνεις ελληνικά γράμματα. Να σημειωθεί ότι πρόκειται για κορυφαίο του ελληνικού διαφωτισμού, ο οποίος γνώριζε την κατάσταση της παιδείας των Ελλήνων στην Οθωμανική αυτοκρατορία όσο ελάχιστοι, διδάσκοντας Νεύτωνα, Καρτέσιο και Βολταίρο στα Γιάννενα, την Κοζάνη, το Άγιο Όρος και στην Κωνσταντινούπολη επί 20 έτη.
Ο Νίκος Δραγούμης αναφέρει για τον πατέρα του Μάρκο Δραγούμη ότι «εκαυχάτο πάντοτε ότι εδάρη υπό Οθωμανού χάριν των ελληνικών γραμμάτων» και ότι πάντα υπήρχε ένας μαθητής ο οποίος πρόσεχε από το παράθυρο μήπως αντιληφθεί κανείς ότι γίνονταν μάθημα. Ο Στέφανος Κανέλλος, στην πιο γνωστή πηγή, γράφει στον Γερμανό συγγραφέα Iken ξεκάθαρα ότι «[οι Γραικοί] επροσπαθούσαν να συστένουν κοινά σχολεία κρυφίως». Ο Ιάκωβος Ρίζος-Νερουλός το 1826 γράφει ότι οι Τούρκοι απαγόρευαν αυστηρά την ίδρυση δημοσίων σχολείων». Τέλος, ο Φώτιος Χρυσανθακόπουλος (Φωτάκος), υπασπιστής του Κολοκοτρώνη γράφει στα απομνημονεύματά του ότι η παιδεία ήταν στα χέρια των ιερέων και ότι όλα αυτά «εγίνοντο εν τω σκότει και προφυλακτά από τους Τούρκους». Άλλες πηγές από τον Μισαήλ Αποστολίδη (1837), Γεώργιο Μαυροκορδάτο 1849,Κωνσταντίνο Φρεαρίτη 1863, Γεώργιο Χασιώτη 1881, μέχρι τονΓάλλο René Puaux (Πυώ) που μιλάει για κρυφό σχολείο το 1913 στην οθωμανοκρατούμενη ακόμα Βόρειο Ήπειρο.
Δύο πηγές εκτός του βιβλίου αφορούν στην περίοδο πριν από την Άλωση για την περιοχή της Μικράς Ασίας. Μία πρωτογενής, του Ιωσήφ Βρυέννιου, ο οποίος έγραφε ότι «το διδάσκειν τοις Γραικοίς κεκόλασθαι» και μία δευτερογενής, του Σπύρου Βρυώνη (στο βιβλίο «Για τον εξισλαμισμό της Μ.Ασίας») ο οποίος καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα ότι η παιδεία απαγορευόταν για τους Χριστιανούς.
Με όλα αυτά, ο Κεκαυμένος εκτός από την ανατροπή της αποδόμησης πέτυχε και κάτι σπουδαιότερο: κατέδειξε ποια πλευρά είναι με τις πηγές, την επιστήμη και την ιστορική έρευνα και ποια πλευρά είναι με τη καταφυγή στην αυθεντία και την κλικοκρατία.
Πηγή: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΕΣΤΙΑ» 5/4/2016.
**************
Το «Κρυφό Σχολειό»
Αγαπητή «Εστια»,
Για το θέμα του «Κρυφού Σχολείου», στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Ανδρεας, Σταλίδης στο φύλλο της 22ας Μαρτίου, έχω την τιμήν να καταθέσω μιαν ιστορικήν μαρτυρίαν, προερχομένην από τα «Απομνημονεύματα» του εκ πατρός Πάππου μου Ευθυμίου Ιωάννου Στύλιου, κατοίκου Βουργαρελίου Άρτης (1850-1918) και σχετιζομένην με το «Σχολείον», όπου έμαθε τα πρώτα (ίσως και τα μόνα γράμματα). Γράφει λοιπόν ο Πάππος μου:
«Ήμουν 11 ετών, όταν απεβίωσε ο πατήρ μου Ιωάννης. Ήμουν μαθητής όχι της παρούσης εποχής, αλλά εκκλησιαστικών γραμμάτων, ήτοι, μετά το αλφάβητον, μανθάναμε τα πινακίδια του Δαβίδ, ήτα την Οκτώηχον, κατόπιν το Ψαλτήριον και τελευταίον τους αποστόλους…» (7-1-1917).
Το «Σχολείο» αυτό λειτουργούσε προφανώς, στο ιστορικό Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, που υπάρχει ακόμη στο Βουργαρέλι. Το Μοναστήρι αυτό θεμελιώθηκε το 1690, και κατά την περίοδο 1750-1850 βρισκόταν σε ακμή και ήταν το θρησκευτικό και πνευματικό κέντρο των Χριστιανών των Τζουμέρκων, των «Αθαμανικών Ορέων», του Ραδοβιζίου, των Αγράφων και του Ασπροποτάμου.
Στο μικρό αυτό κείμενο μαρτυρία, παρατηρούμε τα εξής: Βέβαια, στο Μοναστήρι του Αγ. Γεωργίου δεν υπήρχε καμιά ταμπέλα «Κρυφό Σχολειό», για τον Πάππο μου όμως ήταν Σχολείο, και μάλιστα «κρυφό». Το «Κρυφό Σχολειό» είναι ασφαλώς μεταγενέστερη ονομασία. Επίσης, ο Πάππος μου δηλώνει σαφώς ότι επρόκειτο περί σχολείου «εκκλησιαστικών γραμμάτων». Η δήλωση αυτή φανερώνει ότι το μάθημα των Θρησκευτικών στην Ελλάδα αποτελεί ιστορικό κειμήλιο της ελληνορθοδόξου Παραδόσεως.
Μετά τιμής και ευχών
+ Ο Αχελώου Ευθύμιος
Μητροπολίτης της Αρχιεπισκοπής Αθηνών
Πηγή: Εφημέρίδα «ΕΣΤΙΑ» 6/4/2016
