ΑΠΟΣΤΟΛΗ Ν.ΚΟΤΖΙΑ
Προτάσεις για άμεση οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου κατέθεσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στον ομόλογό του Σαμέχ Σούκρι κατά την επίσκεψή του στο Κάιρο την περασμένη εβδομάδα.
Ο Ν.Κοτζιάς φαίνεται να αλλάζει προσέγγιση και να δέχεται την εισήγηση του υπουργού Εθνικής Αμυνας Π.Καμμένου για άμεση συμφωνία με την Αίγυπτο, χωρίς να έχει προηγηθεί η συμφωνία με την Ιταλία για καθορισμό ΑΟΖ.
Προϋπόθεση για τον καθορισμό ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ είναι η αναγνώριση από το Κάϊρο ότι το συγκρότημα των νησιών του Καστελλόριζου (Μεγίστη, Ρω και Στρογγύλη) συνιστούν ΑΟΖ.
Αν υπάρξει συμφωνία ο 30ός Μεσημβρινός μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμος, καθώς πρόκειται για το σημείο που συναντώνται οι ΑΟΖ Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας.
Θα έληγε, εν ολίγοις, μια εκκρεμότητα μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας, η οποία μετρά κάποιες δεκαετίες και έχει «παγώσει» λόγω της αντίδρασης της Τουρκίας.
Πρόσφατα, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ κατέθεσε ένα έγγραφο με το οποίο χαρακτηρίζει ως τουρκική την κυπριακή υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ δυτικά της Κύπρου και όλη την ελληνική υφαλοκρηπίδα νότια του Καστελόριζου και ανατολικά της Κρήτης.
Στο πολύ προκλητικό έγγραφό της η Τουρκία αναφέρει ότι έχει «ipso facto και ab initio νόμιμα , κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου που εκτείνονται δυτικά του 32°16’18″E» και προσθέτει:
«Τα εξωτερικά όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην θαλάσσια περιοχή συμπίπτουν με την μέση γραμμή μεταξύ των ακτογραμμών της Τουρκίας και της Αιγύπτου και στα δυτικά το όριο της θα είναι το σημείο που θα οριστεί σε συμφωνίες οριοθέτησης στο Αιγαίο και στην Μεσόγειο μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων χωρών, που θα λαμβάνουν υπόψη όλες τις σχετικές και ειδικές περιστάσεις».
Το έγγραφο αυτό προσπαθεί να οικειοποιήσει όλη την ελληνική υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου και αναφέρεται συνεχώς στην υφαλοκρηπίδα και όχι στην ΑΟΖ των κρατών της περιοχής και, φυσικά, δεν αναφέρεται καθόλου στην ελληνική ΑΟΖ, κάτι που πρέπει να υπενθυμίζουμε στους Έλληνες οπαδούς της υφαλοκρηπίδας.
Οι Τούρκοι ισχυρίζονται ότι το Καστελόριζο δεν διαθέτει υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ και συνεπώς η Τουρκία έχει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο αρνούμενη έτσι το δικαίωμα της Ελλάδας να έχει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο.
Επίσης με την ιδία ρηματική διακοίνωση η Τουρκία απέρριπτε την γνωστή ως “τροπολογία Μανιάτη” ,την οποία η Ελλάδα έχει καταθέσει στον ΟΗΕ ,σύμφωνα με την οποία για όσο διάστημα δεν υπάρχουν συμφωνίες οριοθέτησης στην περιοχή, η Ελλάδα θα θεωρεί ως εξωτερικό όριο των θαλάσσιων ζωνών της την μέση γραμμή.
Βέβαια, η Ελλάδα με την Μόνιμη Αντιπρόσωπό της στον ΟΗΕ, την πρέσβη Αικατερίνη Μπούρα, έδωσε μια σκληρή απάντηση στις αβάσιμες τουρκικές καταγγελίες που, αναμφίβολα, παραβιάζουν το Δίκαιο της Θάλασσας.
Πιο συγκεκριμένα, η επιστολή υποστηρίζει ότι «Τέτοιοι ισχυρισμοί ξεπερνούν κατά πολύ τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, με την άρνηση του δικαιώματος των ελληνικών νησιών να έχουν θαλάσσιες ζώνες, σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας» και τέλος αναφέρει «Επιπλέον, ο τουρκικός ισχυρισμός που αναφέρεται στις συμφωνίες οριοθέτησης στη Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος είναι εντελώς παραπλανητικός και αυθαίρετος, δεδομένου ότι αποσκοπεί στο να παρεμβαίνει στο δικαίωμα της Ελλάδας να πραγματοποιεί συμφωνίες οριοθέτησης των θαλάσσιων περιοχών της με τρίτες χώρες, βάσει του διεθνούς δικαίου, χωρίς να προκαταλαμβάνει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών. Σταθερή πολιτική στην Ελλάδα αποτελεί η επίλυση κάθε εκκρεμούς ζητήματος με τους γείτονές της, με καλή πίστη και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».
Πιο πρακτικού χαρακτήρα φαίνεται ότι ήταν οι πρόσφατες επαφές των Κυπρίων με τη νέα λιβανέζικη κυβέρνηση. Μάλιστα, πριν από λίγες ημέρες, οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Κύπρου, κ. Κοτζιάς και Κασουλίδης, πήγαν στη Βηρυτό για ευρεία γκάμα θεμάτων.
Ενα από τα ζητήματα που τέθηκαν είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα σε Κύπρο και Λίβανο, κάτι που θα οδηγούσε σε άμεση απεμπλοκή των διαδικασιών συνεκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων που βρίσκονται στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στις δύο χώρες. Κάτι τέτοιο θα παρείχε στη Λευκωσία μια ακόμη δέσμη «οικοπέδων» προς εκμετάλλευση.
Μένει απλώς να φανεί αν η νέα κυβέρνηση του Μισέλ Αούν στη Βηρυτό αποδειχθεί μακρόπνοη. Καλό ήταν και το κλίμα των συνομιλιών με τον Λιβανέζο ΥΠΕΞ Γκεμπράν Μπασίλ, ο οποίος το επόμενο χρονικό διάστημα θα μετακινηθεί από το συγκεκριμένο υπουργείο προκειμένου να αναλάβει κομβικής σημασίας ρόλο στο πλευρό του κ. Αούν.
Κάτι τέτοιο θεωρείται απαράδεκτο από την Aγκυρα, η οποία θεωρεί ότι το Καστελλόριζο δεν έχει απολύτως καμία επιρροή στη διαμόρφωση της ελληνικής ΑΟΖ. Προφανώς οι σχέσεις ανάμεσα σε Αίγυπτο και Τουρκία βρίσκονται σε ιστορικό ναδίρ, ωστόσο ακόμη και για τον κ. Σίσι μια τέτοια απόφαση θα περιείχε μεγάλα ποσοστά γεωπολιτικού ρίσκου. Hδη η Αίγυπτος διατηρεί πολύ σοβαρής και ουσιαστικής φύσης στρατιωτική (ναυτική και αεροπορική) συνεργασία με την Ελλάδα, μέσω (μεταξύ άλλων) κοινών ασκήσεων στην Κεντρική Μεσόγειο, που κάθε χρόνο γίνονται ακόμη πιο εκτεταμένες.
Διάφορα γεγονότα που καταγράφηκαν στην περιοχή νότια του Καστελλόριζου τις τελευταίες εβδομάδες δεν είναι καθόλου άσχετα με την κινητικότητα στο ζήτημα της ΑΟΖ.
Υπενθυμίζεται η NAVTEX 717/16 του Σταθμού της Υδρογραφικής Υπηρεσίας Αττάλειας, με την οποία το Καστελλόριζο «εγκλωβιζόταν» στις 12 Νοεμβρίου σε πεδίο βολής του τουρκικού πολεμικού ναυτικού (και αποσύρθηκε έπειτα από ελληνική διαμαρτυρία), αλλά και η γενικότερη ναυτική παρουσία των Τούρκων προκειμένου να διεκδικήσουν το δικαίωμα Eρευνας και Διάσωσης (SAR), αλλά και την παρακολούθηση ερευνητικών δραστηριοτήτων.
Επ’ αυτού, υπενθυμίζεται ότι μεταξύ 21 και 23 Οκτωβρίου μια τουρκική φρεγάτα αντιπαρατέθηκε με ελληνική φρεγάτα η οποία προστάτευε ερευνητικό σκάφος μισθωμένο από την ελληνική κυβέρνηση.
Δεν θα πρέπει, τέλος, να υποβαθμίζει κανείς την ενόχληση των Τούρκων για το γεγονός ότι το ρωσικό αεροπλανοφόρο «Κουζνετσόφ» ζήτησε (και έλαβε) άδεια για στρατιωτικές ασκήσεις στον 30ό μεσημβρινό, στα νοτιοανατολικά του Καστελλόριζου, από την Αθήνα.
pronews
