Η ΑΥΤΑΡΧΙΚΗ ΕΞΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ, ΟΙ ΡΩΣΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΦΕΡΝΟΥΝ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ «ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ»
του Θεόφραστου Ανδρεόπουλου
Νέα και συνεχιζόμενη οικονομική υποχώρηση μετά την «παραίτηση» (ουσιαστικά αποπομπή) του Αχμέτ Νταβούτογλου από την πρωθυπουργία της Τουρκίας προβλέπει η ιαπωνική τράπεζα Nomura καθώς ο Τούρκος πρόεδρος Ρ.Τ.Ερντογάν και
απόλυτος κυρίαρχος της τουρκικής πολιτικής σκηνής επιθυμεί για την χώρα το συγκεντρωτικό ασιατικό μοντέλο ανάπτυξης στο οποίο οι αποφάσεις λαμβάνονται από τον Πρόεδρο και τους συμβούλους του και θα οδηγήσει σε πτώση της ποιότητας της δημόσια διοίκησης, τουτέστιν θα ευνοήσει την διαφθορά των πολτικών αξιωματούχων που νομοτελειακά επιβραδύνει την οικονομία και τους ρυθμούς ανάπτυξης.
απόλυτος κυρίαρχος της τουρκικής πολιτικής σκηνής επιθυμεί για την χώρα το συγκεντρωτικό ασιατικό μοντέλο ανάπτυξης στο οποίο οι αποφάσεις λαμβάνονται από τον Πρόεδρο και τους συμβούλους του και θα οδηγήσει σε πτώση της ποιότητας της δημόσια διοίκησης, τουτέστιν θα ευνοήσει την διαφθορά των πολτικών αξιωματούχων που νομοτελειακά επιβραδύνει την οικονομία και τους ρυθμούς ανάπτυξης.
Η τουρκική οικονομία κλονίζεται σοβαρά από τις ρωσικές κυρώσεις εδώ και έξι μήνες ενώ δεν παρουσιάζει πλέον προοπτικές ανάπτυξης όπως πριν και λόγω της μη χρηματοδότησης πλέον από το Ριάντ το οποίο αντιμετωπίζει και αυτό πολύ σοβαρές προκλήσεις. Το ζήτημα είναι τι επιπτώσεις θα έχει αυτό για την Ελλάδα και πως η Αθήνα θα μπορούσε να το εκμεταλευτεί.
H oικονομική αστάθεια θα οδηγήσει πολλές εθνότητες στην Τουρκία να ξαναθυμηθούν την καταγωγή τους που την είχαν ξεχάσει λόγω μιας σύντομης συμμετοχής στην μεσαία τάξη. Ο αναλυτής της Nomura, Timothy Ash αναφέρει χαρακτηριστικά για το οικονομικό μοντέλο του Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι «τα 14 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία έχει επικεντρωθεί σε επενδύσεις στις υποδομές, καθώς και στην αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης»
O Timothy Ash αναφέρει ότι ένας εκ των βασικών λόγων της «καρατόμησης» του πρώην πλέον πρωθυπουργού Α.Νταβούτογλου ήταν ότι ο Τούρκος καθηγητής ήταν αντίθετος με την οικονομική πολιτική του Ερντογάν και πίστευε ότι η Τουρκία έπρεπε να μπει σε μια φάση δημοσιονομικής πειθαρχίας και ναι ακολουθήσει οδυνηρές μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούσαν στην διατήρηση της σταθερότητας στην χρηματιστηριακή αγορά. Κάτι τέτοιο όμως δεν θα επέτρεπε στον Ρ.Τ.Ερνογάν να συνέχιζε να ελέγχει τον κρατικό μηχανισμό όπου μπορεί να χρηματοδοτεί τους «ημετέρους» του απαραίτητους όχι μόνο για την συνέχιση της πολιτικής του κυριαρχίας αλλά και για την ίδια την πολιτική του επιβίωση. Ο Ρ.Τ Ερντογάν διακατέχεται από σύνδρομο οθωμανικής μεγαλομανίας και σκοπεύει να παραμείνει στην εξουσία δια βίου.
Ο ρυθμός ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας μειώθηκε και άλλο από την στιγμή της παραίτησης του Α.Νταβούτοβλου δέιγμα του ότι οι αγορές εμπιστεύονταν κατά πολύ περισσότερο το οικονομικό μυαλό του πρώην πρωθυπουργού και όχι τους παρορμητισμούς του Ρ.Τ.Ερντογάν που ποτέ του δεν αντηλήγθηκε τους οικονομικούς συσχετισμούς.
Ο ρυθμός ανάπτυξης ήδη είχε πάρει την κατιούσα από το 2013, όταν ξέσπασαν διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες για το Γεζί πάρκο στην Κωνσταντινούπολη και είδαν το φως της δημοσιότητας οι πρώτες βαρύτατες κατηγορίες διαφθοράς σε βάρος μελών της κυβέρνησης.
Το 2014-2015 η οικονομική αστάθεια είχε ως αποτέλεσμα την προκήρυξη εκλογών οι οποίες τελικώς κατέληξαν να είναι διπλές εν μέσω ενός εμφυλίου πολέμου με τους κουρδόφωνους πολίτες της ΝΑ Τουρκίας. Έναν εμφύλιο που ο Ρ.Τ.Ερντογάν ξεκίνησε για να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους του ΑΚΡ και να κερδίσει την αυτοδυναμία στις εκλογές του Νοεμβρίου. Τοποθέτησε το δικό του πολιτικό συμφέρον πάνω από αυτό της χώρας του.
Ο Α.Νταβούτογλου δεν ήταν σύμφωνος με όλα αυτά και του τα έλεγε συνεχώς και κατ'ιδίαν. Ο Ρ.Τ.Ερνογάν όπως όλοι οι μεγαλομανείς ηγέτες δεν συγχωρεί ούτε όταν του εκφράζουν απόψεις αντίθετες από τις κινήσεις που αυτός κάνει.
Έτσι γρήγορα δρομολογήθηκε η αποπομπή του Α.Νταβούτογλου που αποτελούσε μια φωνή λογικής στο παράλογο σύστημα Ερντογάν.
Η Τουρκία, για 50 χρόνια είχε ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 4,5%, ενώ τα τελευταία 3 με 4 χρόνια ο ρυθμός ανάπτυξης μειώθηκε στο 3%. Σύμφωνα με τους οικονομολόγους η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης συνέβη εξαιτίας των χειρισμών του Ερντογάν και στην έλλειψη δομικών μεταρρυθμίσεων.
Με την Nomura όμως συμφωνεί και ο καθηγητής του πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, Koc Kamil Yilmaz ο οποίος δεν διστάζει να περιγράψει τις οικονομικές εξελίξεις στην Τουρκία ως «αργό θάνατο», δηλώνοντας ότι οι πολιτικές εξελίξεις έχουν προκαλέσει την μείωση των επενδύσεων στην χώρα.
Βέβαια η μείωση των επενδύσεων προήλθε και απο την εσωστρέφεια του Ριάντ το οποίο έχει αρχίσει να «μαζεύεται» λόγω της οικονομικής ζημίας που προκάλεσε η πτώση των τιμών του πετρελαίου επί δύο συναπτά έτη.
Για την αποφυγή του «αργού θανάτου» οι Τούρκοι πολιτικοί προβαίνουν σε μέτρα που αρέσουν στον λαό και κερδίζουν ψήφους, όπως την μείωση των επιτοκίων. Παρ όλα αυτά, σύμφωνα με τον Yilmaz, τυχόν εξωγενείς αναταράξεις θα μπορούσαν να βυθίσουν την τουρκική οικονομία στην ύφεση, όπως έγινε και το 2001.
Η Ρωσία συνεχίζει να βρίσκει νέες κυρώσεις κατά της Τουρκίας και ειδικά χτυπάει τον τουρκικό γεωργικό τομέα καθώς η Ομοσπονδιακή Κτηνιατρική και Φυτοϋγειονομική Υπηρεσία (Rosselkhoznadzor) του Υπουργείου Γεωργίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, με ανακοίνωσή της στις 16 Μαΐου,αναφέρει ότι πρόκειται να απαγορεύσει προσωρινά τις εισαγωγές κολοκυθιών και κίτρινης κολοκύθας από την Τουρκία.
Το εμπάργκο μπαίνει σε ισχύ από τις 19 Μαΐου για λόγους δημόσιας υγείας.
Η Rosselkhoznadzor δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα προχωρούσε σε πλήρη απαγόρευση των εισαγωγών φρούτων και λαχανικών από την Τουρκία την εβδομάδα της 16ης Μαΐου και ενώ είχε ήδη επιβάλλει περιορισμούς στις εισαγωγές μελιτζάνας, μαρουλιού και άλλων γεωργικών προϊόντων.
Οι ρωσικές κυρώσεις, ο πόλεμος με τους Κούρδους που έχει πλέον εξελιχθεί σε full scale, αλλά και η διαφθορά του κρατικού συστήματος του Ρ.Τ.Ερντογάν σε συνδυασμό με την φίμωση των τουρκικών ΜΜΕ και την αυταρχική διακυβέρνηση (όπως και παλιότερα επί κεμαλικού καθεστώτος απλά άλλαξαν οι διαχειριστές) οδηγούν την τουρκική οικονομία σε νομοτελειακή κρίση.
pronews
