Του Χρήστου Αλεξάνδρου*
Το οικοδόμημα, το «κατασκεύασμα» μάλλον μιας διζωνικής δικοινοτικής Κύπρου, θα μοιάζει με περίτεχνο πύργο στην άμμο το οποίο απλώς θα είναι ζήτημα χρόνου πότε θα πέσει. Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους θα καταρρεύσει είναι βασικά δύο. Ο πρώτος θα οφείλεται στον συνεχή ανταγωνισμό ο οποίος θα προκύπτει ανάμεσα στις δύο εθνικές ομάδες. Ένας ανταγωνισμός ο οποίος θα ξεκινά από τη κορυφή των τριών εξουσιών, εκτελεστικής, νομοθετικής και δικαστικής και θα φθάνει στα κατώτερα κλιμάκια και θα διαχέεται στην συνέχεια και στις μάζες.
Δυστυχώς ο ανταγωνισμός αυτός ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους θα είναι αναπόφευκτος και θα προκύπτει εν γένει από τη φύσει της ίδιας της συμφωνίας. Από το γεγονός δηλαδή ότι στην κάθε λήψη απόφασης σε κεντρικό επίπεδο θα χρειάζεται «επαρκή» βαθμό συναίνεσης της τουρκικής πλευράς, μια συναίνεση η οποία θα ισοδυναμεί με έμμεσα βέτο, πέραν από τα τυχόν άμεσα. Για αυτό δεν είναι τυχαία που προβλέπονται «επιτροπές επίλυσης διαφορών».
Ταυτόχρονα τα δύο κρατίδια θα λειτουργούν αναπόφευκτα στο αστερισμό του νομικοπολιτικού πλαισίου και της φιλοσοφίας του κεντρικού κράτους και της συμφωνίας, και κατ’ επέκταση από τη λήψη ή μη λήψη αποφάσεων από την κεντρική κυβέρνηση. Οι βαλβίδες ασφαλείας, δηλαδή οι επιτροπές επίλυσης διαφορών ή όπως αλλιώς θα λέγονται, και ο ξένος δικαστής στον οποίο θα καταλήγουν οι πλείστες υποθέσεις, σε καμία περίπτωση δεν θα είναι επαρκής για εξουδετέρωση αυτού του ανταγωνισμού. Και αυτό αφού ανταγωνισμός θα πηγάζει από το γεγονός ότι θα πρόκειται για τυπικά ή άτυπα για συλλογικές εθνοτικές διαφορές και όχι διαφορές ισότιμων πολιτών, οργανωμένων συμφερόντων, ή ομάδων όπου θα συμμορφώνονται με τους κανόνες του παιχνιδιού και θα αποδέχονται τις αποφάσεις ως αμερόληπτες, όπως θεωρητικά θα συνέβαινε σε μια «κανονική» φιλελεύθερη δημοκρατία. Με λίγα λόγια ο ανταγωνισμός αυτός θα είναι εγγενής, θα τον γεννά το ίδιο το σύστημα, δείχνοντας έτσι ότι αυτοί που διαπραγματεύονται τις τύχες μας δεν έμαθαν τίποτα από τα παθήματα της Ζυρίχης.
Ο δεύτερος λόγος που πιθανότατα θα οδηγήσει σε κατάρρευση το «κατασκεύασμα», και αποτελεί απόρροια και του πιο πάνω, είναι η έλλειψη νομιμοποίησης προς το νέο καθεστώς, κύρια από την πλειοψηφία, τους ξανά αδικημένους Έλληνες Κυπρίους. Σε καμιά περίπτωση η έγκριση της λύσης στο δημοψήφισμα δεν θα ξεπεράσει παρά μόνο ελάχιστα το 50%. Και από αυτό 50% και κάτι, γρήγορα ένας μεγάλος αριθμός, ο οποίος θα έχει εξαπατηθεί από την προπαγάνδα και θα ψηφίσει ναι, θα αποσύρει την νομιμοποίηση του και θα αδιαφορήσει για τη βιωσιμότητα της λύσης, όταν δει την συμπεριφορά των Τούρκων και πως αυτή θα διαμορφώνει τα πράγματα.
Ποια νομιμοποίηση θα έχει για παράδειγμα στους Έλληνες Κύπριους, την συντριπτική πλειοψηφία, ο Τουρκοκύπριος Πρόεδρος και οι αμφισβητούμενες αποφάσεις του ή ακόμα περισσότερο ο έποικος, αν τελικά επιβληθεί η εκ περιτροπής προεδρία; Ποια νομιμοποίηση θα έχει το νέο καθεστώς όταν ο πρόσφυγας μέσα από την πολυδαίδαλη πλεκτάνη του περιουσιακού δεν θα μπορεί να πάρει την περιουσία του ή να κατοικήσει στο χωριό του λόγω εγγυημένων πλειοψηφιών ενώ θα μπορεί ο οποιοσδήποτε Ευρωπαίος; Πόσο αμερόληπτες και αποδεκτές θα είναι οι αμφισβητούμενες αποφάσεις ενός έποικου υπουργού; Είναι πολύ καλά γνωστό ότι ένα καθεστώς που δεν έχει την ηθική νομιμοποίηση των πολιτών του, σχεδόν νομοτελειακά αργά ή γρήγορα διαλύεται. Τα παραδείγματα ουκ ολίγα στην νεότερη ιστορία, θα έλεγε κανείς ότι βοούν, πλην οι ημέτεροι «σοφοί» αποστρέφουν το πρόσωπο.
Το 2004 ο «στιβαρός» και «σοβαρός» Σημίτης μας είπε ότι το μέλλον της τότε προτεινόμενης συμφωνίας θα εξαρτιόταν από τη καλή βούληση των πολιτών! Δεν μας ανέφερε όμως ένα παράδειγμα! Ποτέ και πουθενά έθνη και κράτη δεν εξάρτησαν την επιβίωση των ίδιων και των λαών τους από την «καλή» ή «κακή» βούληση πολλών ή λίγων πολιτών τους!!
*Ιστορικός-Πολιτικός Επιστήμονας,Υποψήφιος βουλευτής με την ΕΔΕΚ στην Λεμεσό
ionfognomon politics
