Του Θεόδωρου Καρυώτη
Ο Πρωθυπουργός ήταν πρόσφατα στην Νέα Υόρκη, στην έδρα του ΟΗΕ και έκανε την παρθενική του ομιλία από το βήμα που μίλησαν τα τελευταία 70 χρόνια μερικές από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του πλανήτη Γη.
Στην ίδια αίθουσα, πριν 33 χρόνια, την Παρασκευή 30 Απριλίου 1982, έγινε η ιστορική ψηφοφορία για την Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας που δημιούργησε τους νέου κανόνες της παγκόσμιας κοινωνίας για το 71% της Γης που είναι οι θάλασσες και οι ωκεανοί. Εκείνη την ημέρα μόνο 4 κράτη ψήφισαν κατά της νέας Σύμβασης και δυο από αυτά τα κράτη ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία. Δυστυχώς, το επιτελείο του νεαρού πρωθυπουργού δεν είχε την εμπειρία να του υποδείξει ότι έπρεπε να αναφερθεί σε αυτή την σπουδαία Σύμβαση (UNCLOS) που είναι τόσο σημαντική για τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου.
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με των ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, ο κ. Κέρι τον πίεσε για το Κυπριακό και το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων. Ο κ. Τσίπρας δεν του ανέφερε καθόλου το θέμα της ΑΟΖ και δεν ζήτησε την υποστήριξη των ΗΠΑ για την τριεθνή οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο ανάμεσα στην Ελλάδα, στην Κύπρο και την Αίγυπτο. Αντίθετα ο Αμερικανός ΥΠΕΞ συζήτησε το θέμα αγωγών και μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω LNG και έμμεσα έδειξε ότι η Αμερική δεν θέλει την δημιουργία του αγωγού East Med και ο Πρωθυπουργός δεν πήρε χαμπάρι τι ακριβώς έγινε και συμφώνησε με τον κ. Κέρι στις προτάσεις του.
Ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε να αναφέρει στον κ. Κέρι την δήλωση που έιχε κάνει στην Ουάσιγκτον στις 23 Ιανουαρίου 2013 όταν είπε:
«Στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου η Ελλάδα δεν πρόκειται και δεν πρέπει να διαπραγματευθεί με κανέναν το δικαίωμά της στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και μάλιστα πιστεύουμε ότι αυτό το δικαίωμα, το αναφαίρετο δικαίωμα, πρέπει να υποστηριχθεί και από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής».
Βέβαια δεν σκέφτηκε να μιλήσει για το θέμα της ΑΟΖ ούτε με τον Πρόεδρο της Κίνας και να του ζητήσει την συμβουλή του μια και είναι παγκοσμίως γνωστές οι προσπάθειες της Κίνας για να αποκτήσει όσον τον δυνατόν μεγαλύτερη ΑΟΖ στην περιοχή της.
Η Τραγωδία της οριοθέτησης με την Ιταλία
Η Ελλάδα έχει αποφασίσει να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με αυτή της Ιταλίας από την περίοδο που στο ΥΠΕΞ ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος αλλά, τελικά ήρθε η ώρα να πραγματοποιηθεί τώρα και πολύ σύντομα πρόκειται να ανακοινωθεί. Η οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ιταλία είναι, θεωρητικά, η ευκολότερη γιατί ήδη, από το 1977, υπάρχει οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας μεταξύ των δυο κρατών και η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ πάντα συμπίπτει. Η οριοθέτηση αυτή έγινε από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στις 24 Μαΐου 1977 και ετέθη σε ισχύ μετά την επικύρωσή της από τα δυο κοινοβούλια στις 12 Νοεμβρίου 1980. Είναι σημαντικό ότι η μέθοδος οριοθέτησης ήταν αυτή της «μέσης γραμμής» και έχει μήκος 268 ναυτικά μίλια και το βάθος κυμαίνεται από 800 μέχρι 4.000 μέτρα. Υπάρχουν, επίσης, τρία σημεία απόκλισης από τη μέση γραμμή. Στα δυο από αυτά, η Ιταλία έχει μεγαλύτερη έκταση από ότι η Ελλάδα και σε ένα σημείο η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη έκταση από την Ιταλία.
Πρόσφατα ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ανέφερε ότι, εάν δεν είχαν μεσολαβήσει οι εκλογές, η συμφωνία οριοθέτησης των δύο κρατών θα είχε ήδη υπογραφεί. Βέβαια, για να γίνει αυτό ο κ. Κοτζιάς γνωρίζει ότι πρέπει πρώτα να υπάρξει η πολυπόθητη ανακήρυξη της ΑΟΖ της Ελλάδας. Το Δίκαιο της Θάλασσας ξεκάθαρα αναφέρει ότι πρώτα έρχεται η ανακήρυξη και μετά η οριοθέτηση.
Πολύ φοβούμαι, όμως, ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει κάτι άλλο στο μυαλό της. Δηλαδή δεν επιθυμεί να ανακηρύξει την ελληνική ΑΟΖ σε ολόκληρη την επικράτειά της αλλά να δημιουργήσει μια τμηματική ανακήρυξη της ΑΟΖ μόνο για το Ιόνιο! Εάν συμβεί αυτό θα είναι εθνικά επιζήμιο και απαράδεκτο, για να μην μπω κάτι πιο βαρύ. Το μόνο κράτος στον πλανήτη Γη που έχει κάνει τμηματική ανακήρυξη ΑΟΖ είναι η Τουρκία και αυτό ήταν ένα μεγάλο λάθος της που θα μπορούσε η Ελλάδα να αξιοποιήσει σε περίπτωση που η διαφορά τους έφτανε σε ένα από τα δυο Διεθνή Δικαστήρια που θα ασχολείτο με αυτή την υπόθεση. Εάν όμως η Ελλάδα κάνει μια τμηματική ανακήρυξη, χάνει αμέσως αυτό το πλεονέκτημα.
Εδώ πρέπει να αναφερθούμε στα γεγονότα που έλαβαν μέρος πριν σχεδόν 30 χρόνια για να καταλάβουμε για το τι είδος τραγωδίας μιλάμε. Το 1986, η τότε Σοβιετική Ένωση ήθελε να οριοθετήσει την ΑΟΖ της στη Μαύρη Θάλασσα και ζήτησε από τα τότε γειτονικά της κράτη, την Ρουμανία, την Βουλγαρία και την Τουρκία να ανακηρύξουν ΑΟΖ για να μπορέσουν μετά να τις οριοθετήσουν στη Μαύρη Θάλασσα, πράγμα που έγινε. Εκείνο, όμως, που ελάχιστοι γνωρίζουν είναι ότι και η Τουρκία έκανε μια ιδιότυπη μονομερή ανακήρυξη ΑΟΖ μόνο στη Μαύρη Θάλασσα, φοβούμενη να προβεί σε ανακήρυξη ολόκληρης της ΑΟΖ της. Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα διπλωματικά λάθη της Τουρκίας διότι, επιπλέον, οριοθέτησε την ΑΟΖ με βάση την μέθοδο της «μέσης γραμμής» που τόσο αντιπαθεί. Η Τουρκία, για πάνω από 30 χρόνια, επιμένει ότι η ελληνοτουρκική διαφορά στο Αιγαίο δεν μπορεί να βασιστεί στην μέθοδο της μέσης γραμμής διότι το Αιγαίο αποτελεί «ειδικές περιστάσεις» μια και είναι μια ημίκλειστη θάλασσα και ξέχασε ότι η Μαύρη Θάλασσα είναι πιο κλειστή από το Αιγαίο θάλασσα. Αποκάλεσα την ανακήρυξη ΑΟΖ της Τουρκίας ιδιότυπη διότι αποτελεί μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Κανένα κράτος στον κόσμο δεν έχει προβεί σε μια τμηματική ανακήρυξη ΑΟΖ κάτι που δεν προβλέπεται και από την Συνθήκη του Δίκαιου της Θάλασσας.
FRONTEX: Μια άλλη επικίνδυνη κατάσταση
Αυτή τη στιγμή εμφανίστηκε και ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα στο Αιγαίο Πέλαγος που έχει σχέση με την FRONTEX που είναι ο ευρωπαϊκός οργανισμός για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συστάθηκε το 2004. Το τεράστιο προσφυγικό πρόβλημα στο Αιγαίο Πέλαγος έχει αρχίσει να κινητοποιεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και έτσι, για πρώτη φορά, μιλά για την διαφύλαξη των εξωτερικών συνόρων της.
Η απειρία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής είναι πλέον προφανής, για την κυβέρνηση των Αθηνών, μια και δεν κατάλαβε ότι η πρωτοβουλία της ΕΕ να έρθει σε επαφή με την κυβέρνηση της Τουρκίας για ένα σχέδιο δράσης για να ανακοπεί το κύμα των μεταναστών που κατευθύνονται προς την Ευρώπη που αποτελεί ένα θανάσιμο κίνδυνο για τα εθνικά μας συμφέροντα.
Ο κίνδυνος προέρχεται από το γεγονός ότι η FRONTEX επιζητά την συνεργασία της Ελλάδας με την Τουρκία στο θέμα της Έρευνας και Διάσωσης στο Αιγαίο Πέλαγος και αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία θα συμμετάσχει σε τέτοιες επιχειρήσεις όπου θα πραγματοποιεί έρευνες μέσα στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας, στην υφαλοκρηπίδα της και την μελλοντική της ΑΟΖ. Η Ελλάδα πολλά χρόνια πριν είχε δώσει ένα χάρτη στο IMO (International Maritime Organization) που έδειχνε ξεκάθαρα το χώρο που ανήκει στην Ελλάδα για Έρευνα και Διάσωση που κάλυπτε το FIR Αθηνών και ο χάρτης αυτός είναι παρόμοιος με τον χάρτη που δείχνει την ΑΟΖ της Ελλάδας. Βέβαια, ένα τέτοιο χάρτη παρέδωσε και η Τουρκία στον διεθνή οργανισμό αλλά αυτός ο χάρτης δείχνει ότι στην Τουρκία ανήκει το μισό Αιγαίο όπως πάντα κάνει και σε άλλες περιπτώσεις.
Η Τουρκία δεν είναι κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης επομένως δεν μπορεί η FRONTEX να συνομιλεί με την Τουρκία για θέματα που άπτονται των θαλάσσιων συνόρων της και να θέλει να την φέρει στο τραπέζι λες και είναι πλήρες μέλος της ΕΕ. Η FRONTEX θέλει η Τουρκία να συμμετέχει σε κοινές περιπολίες με την ελληνική ακτοφυλακή στο ανατολικό τμήμα του Αιγαίου. Η Ελλάδα θα αυτοκτονήσει εάν αποδεχτεί την συνδιοίκησηστο Αιγαίο μια και θα αρχίσει μια πλήρη αμφισβήτηση του ελληνικού θαλάσσιου χώρου και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στο Αιγαίο Πέλαγος. Η κυβέρνηση πρέπει, άμεσα, να αντιδράσει διαφορετικά η Τουρκία, μακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει ένα πολύ κακό προηγούμενο όταν θα έρθει η ώρα να συζητήσει μαζί μας την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο.
Μας έχουν περικυκλώσει οι υδρογονάνθρακες στην Ανατολική Μεσόγειο και εμείς χαζεύουμε τους Κύπριους, τους Αιγύπτιους και τους Ισραηλινούς που τους μαζεύουν. Εάν οι κυβερνήσεις του Κώστα Σημίτη και του Κώστα Καραμανλή δεν αντιπαθούσαν την έννοια της ΑΟΖ και την είχαν ανακηρύξει στην αρχή του 21ου αιώνα, ίσως η Ελλάδα θα απέφευγε την οικονομική τραγωδία των τελευταίων 5 ετών. Οι υδρογονάνθρακες που βρίσκονται στα βάθη των θαλασσών μας είναι η πιο σημαντική επένδυση της Ελλάδας που θα οδηγήσει σε μια πραγματική ανάπτυξη. Μπορεί οι αριθμοί του Φώσκολου να φαίνονται αστρονομικοί αλλά δεν θα μάθουμε ποτέ την αλήθεια, εάν δεν αρχίσουμε την εξερεύνηση για τις πιθανές μεγάλες ποσότητες που κρύβουν ιδιαίτερα οι περιοχές στα νότια της Κρήτης.
WWW.MIGNATIOU.COM/infognomonpolitics
