10.10.15

Στηρίζοντας τους ορυκτούς πόρους για το μέλλον της Ελλάδας




Σωτήρης Καμενόπουλος Headshot


Με περισσή χαρά διάβασα το εξαιρετικό άρθρο της Περιφερειάρχη Αττικής κυρίας Ρένας Δούρου που δημοσιεύθηκε στο Huffington Post στις 6/10/2015. Το άρθρο είχε τίτλο «Στηρίζοντας την Αττική για το μέλλον της Ελλάδας».

Το άρθρο της κυρίας Δούρου συνοδευόταν από μία πολύ όμορφη φωτογραφία προερχόμενη από τη νότια πρόσταση του Ερεχθείου στην Ακρόπολη όπου στέκεται το ομοίωμα μίας εκ των Καρυάτιδων με φόντο την Αθήνα. (H επιλογή της φωτογραφίας φαντάζομαι πως δεν έγινε από την κ. Δούρου, ωστόσο αυτό δεν αλλάζει τη σημασία της παρουσίας της Ακρόπολης κάτω από καθάριο Αττικό ήλιο!).

Η Ακρόπολη, η οποία αποτελεί ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου και κοσμεί την πόλη της Αθήνας εδώ και αιώνες, κατασκευάσθηκε με χρήματα τα οποία προήλθαν αν όχι εξ ολοκλήρου, αλλά σε μεγάλο ποσοστό οπωσδήποτε, από την εκμετάλλευση των ορυχείων του Λαυρίου. Το μεγαλείο της Αρχαίας Αθήνας ως οικονομικό, φιλοσοφικό, και επιστημονικό μοντέλο, η δημιουργία του περίφημου Αθηναϊκού στόλου και η νίκη των Ελλήνων στους Περσικούς πολέμους στηρίχθηκαν στον πλούτο που δημιουργήθηκε από την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων. Αυτό το γεγονός είναι αναμφισβήτητο επιστημονικά. Έχετε σκεφθεί πως το πιο επιτυχημένο παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης ορυκτών πόρων αποτελεί το παράδειγμα των ορυχείων Λαυρίου και της Ακρόπολης; Όταν κάποιος/α κοιτάζει τη φωτογραφία της Ακρόπολης αμέσως στο νου του/της έρχονται λέξεις όπως: Φιλοσοφία, Αστρονομία, Λογική, Μαθηματικά, Θέατρο, Αρχιτεκτονική, Φυσική, Ψυχολογία, και Ιατρική. 
Έχετε σκεφθεί το μέγεθος του παγκόσμιου και Ελληνικού πλούτου, υλικού και άϋλου, που έχει παραχθεί, και συνεχίζει να παράγεται διαρκώς τα τελευταία 3500 χρόνια, από την Ακρόπολη; Έχετε σκεφθεί πόσες εκατομμύρια θέσεις εργασίας έχουν δημιουργηθεί ανά τους αιώνες από την ύπαρξη της Ακρόπολης; Πόσα εκατομμύρια οικογένειες, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχουν αποκομίσει έμμεσα ή άμεσα, κάποιο οικονομικό όφελος από την ύπαρξη της Ακρόπολης;
Για να κατανοήσετε πως θα ήταν η Αθήνα χωρίς την Ακρόπολη δείτε τις παρακάτω δύο εικόνες.
acropolis athens
Εικόνα 1. Αθήνα ΜΕ την Ακρόπολη -(ΜΕ αξιοποίηση των ορυκτών πόρων)
athens houses
Εικόνα 2. Αθήνα ΧΩΡΙΣ την Ακρόπολη (Χωρίς την αξιοποίηση των ορυκτών πόρων)

Η Εικόνα 2 είναι η «Μεγάλη Εικόνα» της Αθήνας χωρίς την Ακρόπολη, χωρίς την αξιοποίηση των ορυκτών πόρων του Λαυρίου. Ας μην έχουμε αμφιβολίες: χωρίς την αξιοποίηση των ορυκτών πόρων του Λαυρίου στη θέση της Ακρόπολης στον Ιερό Βράχο θα υπήρχαν πολυκατοικίες...Αυτές θα αντικρύζαμε μέρα-νύχτα...
Το 2014, στα πλαίσια των προσπαθειών του ΟΗΕ για την αναζήτηση των νέων στόχων της παγκόσμιας Βιώσιμης Ανάπτυξης για-μετά-το-2015 είχε κατατεθεί (από τον υπογράφοντα του παρόντος άρθρου) σε σχετική πλατφόρμα του ΟΗΕ μία πρόταση με τίτλο "Sustainable Mining and the Acropolis as a Symbol: A Proposal for the establishment of a "Global Best Practice Sustainable Mining Development Heritage List and/or Award". Η πρόταση προέκυψε ύστερα από παρότρυνση/πρόσκληση του ΟΗΕ. (Θυμίζω πως η πρόσφατη επίσκεψη του κυρίου Πρωθυπουργού στην έδρα του ΟΗΕ πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της συγκεκριμένης ατζέντας του ΟΗΕ για την επίτευξη των στόχων της παγκόσμιας Βιώσιμης Ανάπτυξης). Στόχος της πρότασης ήταν να καταστεί η Ακρόπολη ένα μνημείο βέλτιστης βιώσιμης μεταλλευτικής πρακτικής ως πανανθρώπινο σύμβολο όχι μόνο της απαράμιλλης τέχνης αλλά και ως παγκόσμιο σύμβολο της μεταλλευτικής κληρονομιάς διαμέσου των αιώνων.
Όσοι είχαν/έχουν πρόσβαση/λογαριασμό στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα των Ηνωμένων Εθνών (η δυνατότητα πρόσβασης παρέχεται σε άτομα ή ομάδες ύστερα από πρόσκληση του ΟΗΕ), θα μπορoύσαν να μπουν και να τη στηρίξουν είτε με παροχή σχολίων είτε με δυνατότητα ψήφου (εφόσον τους αρέσει). Η πρόταση αναλυτικά εδώ: (ο αναγνώστης ας κάνει "scroll down").
Η πρόταση αφορά τη δημιουργία παγκόσμιας λίστας μνημείων, και όχι μόνο (π.χ. περιοχών/περιφερειών/projects κλπ.), τα οποία να αποτελούν παραδείγματα παγκόσμιας καλής πρακτικής αξιοποίησης/βιώσιμης ανάπτυξης του ορυκτού πλούτου. Η δημιουργία μίας τέτοιας λίστας προτύπων καλής πρακτικής για την εξορυκτική βιομηχανία θα δρούσε θετικά ως μέτρο σύγκρισης για εξορυκτικά έργα παγκοσμίως. Η δημιουργία της συγκεκριμένης λίστας θα ωφελούσε όλες τις πλευρές ("win-win"): τόσο το περιβάλλον όσο και τις εξορυκτικές επιχειρήσεις.
Πως θα κερδίσει το περιβάλλον: εξορυκτικά έργα (projects) τα οποία δεν εφαρμόζουν καλές πρακτικές, δεν έχουν ως υπόδειγμα τη λίστα που προτείνεται, δεν θα πρέπει να προχωρούν.
Πως θα κερδίσουν οι εξορυκτικές επιχειρήσεις: όσες εφαρμόζουν ορθές πρακτικές, όσες λαμβάνουν μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος, των εργαζομένων κλπ. τότε δεν θα έχουν να φοβηθούν για τα έργα τους.
Όπως αντιλαμβάνεστε, μία τέτοια πρόταση θέτει πολύ υψηλά πρότυπα προς όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές (stakeholders).
Η Αττική, της οποίας Περιφερειάρχης είναι η κυρία Δούρου, η Ελλάδα, και ο κόσμος ολόκληρος, χρωστά πολλά στο ορυχείο του Λαυρίου. Χρωστά πολλά στον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας. Αντί σήμερα να αναζητούμε ως λαός ισοδύναμα μέτρα για την αποφυγή επιβολής ΦΠΑ στην παιδεία, ας βοηθήσουμε όλοι στην αειφόρο αξιοποίηση των Ελληνικών ορυκτών πόρων και ας συμβάλλουμε ταυτόχρονα, από εδώ, από την Ελλάδα, στη διεθνή προτυποποίηση του ύψιστου συμβόλου του παγκόσμιου πολιτισμού ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της παγκόσμιας βιώσιμης ανάπτυξης. Ας κτίσουμε νέες Ακροπόλεις...
Είναι γνωστό πως στα πλαίσια μεγάλων οργανισμών όπως ο ΟΗΕ, τέτοιου είδους προτάσεις για να προχωρήσουν χρήζουν πολιτικής στήριξης.
Η προαναφερθείσα πρόταση δεν έχει λάβει μέχρις στιγμής πολιτική στήριξη από την Ελλάδα. Καλείται λοιπόν η κυρία Περιφερειάρχης Αττικής να στηρίξει τη συγκεκριμένη πρόταση στα πλαίσια των συνεχών διεργασιών που καταβάλλονται στον ΟΗΕ ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της παγκόσμιας Βιώσιμης Ανάπτυξης για-μετά-το-2015.
Με όλο το σεβασμό προς την κυρία Περιφερειάρχη, και ας με συγχωρέσει, θα τολμήσω να παραφράσω τον τίτλο του άρθρου της: «Στηρίζοντας τους ορυκτούς πόρους για το μέλλον της Ελλάδας».

huffingtonpost