Στις 17 Ιουνίου το νέο πυρηνοκίνητο επιθετικό υποβρύχιο πολλαπλών ρόλων κλάσης Yasen (project885) εντάχθηκε επίσημα στο δυναμικό του ρωσικού υποβρυχιακού Στόλου.
Πρόκειται για το τελειότερο σήμερα πυρηνοκίνητο επιθετικό υποβρύχιο (SSN) στον κόσμο δίνοντας στο ρωσικό Ναυτικό ένα μεγάλο τεχνολογικό πλεονέκτημα ένα τι των ΗΠΑ στο υποθαλάσσιο θέατρο των επιχειρήσεων.
Η δημιουργία του θα αποτελούσε μια πραγματική τεχνολογική επανάσταση, στη δεκαετία του ΄90 εάν το φιλόδοξο σχέδιο δεν διακοπτόταν εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων της εποχής. Παρόλα αυτά σήμερα η κλάση Yasen έχει ενσωματωμένα όλες τις τεχνολογικές εξελίξεις που μεσολάβησαν από τότε με αποτέλεσμα σήμερα να αποτελεί μαζί με τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια κλάσης Borey τα πιο εξελιγμένα υποβρύχια παγκοσμίως.
Το βασικότερο χαρακτηριστικό του υποθαλάσσιου αυτού «αρπακτικού», το οποίο μέχρι σήμερα παρέμενε και εξακολουθεί εν πολλοίς να παραμένει ένα από τα πιο απόρρητα σχέδια του ρωσικού στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος, είναι η δυνατότητα χρήσης του σκάφους για πολλαπλούς ρόλους, κάτι που δεν ισχύει για τα άλλα ρωσικά υποβρύχια, αλλά δεν υπάρχει ούτε στα ανάλογα Δυτικά.
Το πρώτο υποβρύχιο κλάσης “Yashen”, K-560 Severodvinsk που παραδόθηκε στο ρωσικό Ναυτικό στις 17 Ιουνίου, στην πραγματικότητα, σηματοδότησε μια στροφή – ορόσημο στη ρωσική πολιτική ναυπήγησης υποβρυχίων.
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου από συστάσεως του πυρηνικού υποβρυχιακού στόλου, βασική αρχή ήταν η μη διαφοροποίηση των τύπων, στην ΕΣΣΔ υπήρξε ένας μεγάλος αριθμός διαφορετικών σκαφών και σχεδιασμών, που με πολύ δυσκολία θα μπορούσαν να ενοποιηθούν και που οι λειτουργίες τους συχνά αλληλο-επικαλύπτονταν.
Οι Ρώσοι, , αποφάσισαν να εγκαταλείψουν αυτή την πρακτική, όταν το 1977 ξεκίνησαν οι εργασίες σχεδιασμού για την ανάπτυξη του πυρηνικού υποβρυχίου τέταρτης γενιάς.
Τότε, αποφασίστηκε να εγκαταλειφθεί η αρχή της «στενής» εξειδίκευσης στη μάχη, που σημαίνει ότι το νέο πυρηνοκίνητο υποβρύχιο θα πρέπει να μπορεί να μάχεται εξίσου αποτελεσματικά σε διαφορετικές αποστολές: Να καταστρέφει εχθρικά υποβρύχια και πλοία επιφανείας, και να μπορεί εκτοξεύσει πυραύλους cruise. Μ' άλλα λόγια, να μπορεί να λύσει σχεδόν κάθε επιχειρησιακή αποστολή υποβρυχίων.
Για να επιλύσουν τα σύνθετα αυτά προβλήματα σχεδιασμού, οι Rώσοι ναυπηγοί προχώρησαν στην εφαρμογή πρωτότυπων μηχανικών λύσεων που άλλαξαν τον τρόπο σκέψης της εγχώριας ναυπηγοκατασκευαστικής βιομηχανίας.
Κατά το σχεδιασμό του “Yashen”, εγκαταλείφθηκε η ιδέα του «κτισίματος» του σκάφους με διπλό κύτος, που ήταν η χαρακτηριστική σχεδίαση όλων των ρωσικών υποβρυχίων εκείνη την εποχή. Ωστόσο, οι Ρώσοι ναυπηγοί-μηχανικοί δεν οδηγήθηκαν και στη λογική του μονού κύτους, που αποτελούσε το βασικό τύπο των αμερικανικών υποβρυχίων.
Διπλό περίβλημα, σημαίνει δύναμη και πλευστότητα, μονό κύτος, αθόρυβα σκάφη και διακριτικότητα στην κίνηση. Το “Yashen”, ήταν σχεδιαστικά στο ενδιάμεσο: Χτίστηκε με την λεγόμενη και ως αρχιτεκτονική του «ενάμιση κύτους», όταν ένα ελαφρύ περίβλημα «καλύπτει» μόνο ένα μέρος του δεύτερου, ανθεκτικότερου μεταλλικού κύτους του υποβρυχίου.
Έτσι, έπρεπε να εγκαταλειφθεί ο παραδοσιακός σοβιετικός σχεδιασμός, ενώ στη «μύτη» του υποβρυχίου τοποθετήθηκε το νέο πανίσχυρο σύστημα σόναρ «Irtysh» («Ιρτίς») που μετατόπισε το σύστημα εκτόξευσης των τορπιλών προς το διαμέρισμα κεντρικού ελέγχου του σκάφους. Μια ναυπηγική καινοτομία, που τη χρησιμοποιούν ευρέως οι Aμερικανοί.
Το κύριο οπλικό σύστημα του υποβρυχίου θα είναι τα υπερηχητικά πυραυλικά βλήματα 3M55 “Onyks” (“Yakhont”) με εμβέλεια δράσης έως και 350 χιλιόμετρα. Μια καταιγίδα 24 τέτοιων βλημάτων μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα ακόμη και στα συγκροτήματα αεροπλανοφόρων των ΗΠΑ, παρ’ όλο που διαθέτουν ισχυρά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας
Στο “Yashen” υπάρχει χώρος και για τα σιλό των πυραύλων “Granat” του ρωσικού ανάλογου των αμερικανικών πυραύλων “Tomahawk” Οι ρωσικοί αυτοί πύραυλοι cruise έχουν εμβέλεια δράσης 3.000 χλμ. και όπως οι αμερικανικοί, μπορούν να εφοδιαστούν με πυρηνικές κεφαλές.
Η επιχειρησιακή, πάντως τακτική «γροθιά» του υποβρυχίου, θα είναι οι πύραυλοι 3M14 “Kalibr” με δραστικό βεληνεκές πάνω από τα 500 km. Τα ισχυρά οπλικά συστήματα με τα οποία είναι εφοδιασμένο το υποβρύχιο, δίνουν στο σκάφος τη δυνατότητα να εκτελέσει μαζικά χτυπήματα ακριβείας και εναντίον στόχων εδάφους.
Το υποβρύχιο διαθέτει τορπίλες 3M54 για την προσβολή πλοίων επιφανείας και τορπίλες 91R για ανθυποβρυχιακό πόλεμο, καθώς επίσης έχει δυνατότητα πόντισης ναρκών.
Για την αυτοπροστασία του, το “Severodvinsk” είναι εξοπλισμένο με ειδικές συσκευές που εκτοξεύουν μια ποικιλία δολωμάτων και απώθησης εχθρικών βλημάτων, και, ενδεχομένως, ένα ενεργό αμυντικό σύστημα κατά τορπιλών που είναι ικανό να καταστρέφει τις εχθρικές τορπίλες.
Στο βιβλίο του, «Υποβρύχια του Ψυχρού Πολέμου», ο διάσημος αμερικανικός αναλυτής του πολεμικού ναυτικού, Norman Polmar, ολοκληρώνει το κεφάλαιο για τα τελευταία έργα ναυπήγησης υποβρυχίων στις ΗΠΑ και την ΕΣΣΔ, με τα εξής λόγια:
«Είναι πολλά αυτά που αποδεικνύουν ότι τα σοβιετικά υποβρύχια τέταρτης γενιάς έχουν φτάσει σε ένα τεχνολογικό επίπεδο ίσο ή ακόμα και ανώτερο από αυτό των αμερικανικών ανταγωνιστών τους».
Τα αμερικανικά ανάλογα του “Yashen”, είναι τα υποβρύχια πολλαπλού ρόλου της κλάσης “Seawolf” και “Virginia”, αλλά τα “Yashen” προορίζονται για ένα ευρύτερο φάσμα επιχειρησιακών καθηκόντων στον πόλεμο στη θάλασσα.
Ο Ρώσος αμυντικός εμπειρογνώμονας Ίγκορ Κορότσενκο, περιγράφει παραστατικά τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν τα νέα σκάφη:
«Πρώτο καθήκον είναι οι αποστολές παρακολούθησης των αμερικανικών στρατηγικών υποβρυχίων της κλάσης “Ohio”. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθούν σε περιπολίες ελέγχου των θαλασσών σε περιοχές όπου το ρωσικό Ναυτικό δεν θέλει να επιτρέψει την παρουσία ξένων υποβρυχιακών δυνάμεων.
Ταυτόχρονα, τα σκάφη της κλάσης μπορούν να χτυπήσουν με βλήματα cruise στόχους στην ξηρά. Για παράδειγμα, στη διάρκεια κάποιων τοπικών συγκρούσεων σε εκείνες τις περιοχές, όπου η ανάπτυξη μιας μόνιμης δύναμης των ρωσικών χερσαίων δυνάμεων θα ήταν ασύμφορη», δηλώνει ο Ρώσος εμπειρογνώμονας.
Το σκάφος αναφέρεται και ως Κ-329 οι περισσότερες όμως ρωσικές πηγές το αναφέρουν Κ-560.
defencenet.gr