Το πρόγραμμα για την απόκτηση περιπολικού ανοιχτής θαλάσσης είχε ξεκινήσει στα τέλη του 2007 και σύμφωνα με τις τότε προδιαγραφές το ΛΣ/ ΕΛΑΚΤ επιδίωκε να αποκτήσει ένα πλοίο μήκους μεγαλύτερου των 55 μέτρων, με πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα σε Κατάσταση Θαλάσσης 8, το οποίο θα μπορούσε να επιτύχει μέγιστη ταχύτητα 33 κόμβων και θα είχε ικανότητα προσνήωσης ελικοπτέρου AS-365N3 Αegean Dauphin. Η προμήθεια όμως του νέου σκάφους εμπεριέχει πολλά καυτά ερωτηματικά τα οποία θα θέσουμε παρακάτω.
Τελικά στις 23 Απριλίου του 2014 αναρτήθηκε στη Διαύγεια η κατακύρωση του διεθνούς διαγωνισμού για την προμήθεια ενός Περιπολικού Πλοίου Ανοικτής Θαλάσσης προϋπολογισμού 40 εκατ. ευρώ, στην ολλανδική εταιρεία Damen Shipyards Gorinchem έναντι του ποσού των 28,8 εκατ. ευρώ.
Εκτός από την ολλανδική εταιρεία προσφορές είχαν καταθέσει η ιταλική Cantiere Navale Vittoria και η Israel Shipyards. Το ολλανδικής ναυπήγησης πλοίο αναμένεται να παραδοθεί το αργότερο μέχρι τις 30/06/2015 ενώ εντός του χρόνου παράδοσης θα παρασχεθούν υπηρεσίες εκπαίδευσης στο προσωπικό του ΛΣ-ΕΛΑΚΤ. Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται κατά 75% από το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων και κατά 25% από εθνικούς πόρους.
Επιπλέον, στο τότε πρόγραμμα υπήρχε πρόβλεψη για τοποθέτηση πρόσθετου βάρους 4t στην πλώρη που παρέπεμπε στην εγκατάσταση πυροβόλου 30 χλστ. Σε μετέπειτα έγγραφο του ΛΣ/ ΕΛΛΑΚΤ με ημερομηνία 24/08/2011 οι προδιαγραφές για το πλοίο τροποποιήθηκαν, υποβαθμίστηκαν και επικαιροποιήθηκαν σε ένα σκάφος με μήκος 50 μέτρα, πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα σε Κατάσταση Θαλάσσης 6, μέγιστη ταχύτητα τουλάχιστον 28 κόμβων, ενώ η ικανότητα προσνήωσης ελικοπτέρου αντικαθίσταται από «κατάλληλο χώρο φωτιζόμενο και με κατάλληλη σήμανση για μετεώριση ελικοπτέρου (hovering) Super Puma ή ισοδύναμου, τόσο κατά την ημέρα όσο και κατά τη νύχτα για παράδοση-παραλαβή ναυαγών και αντικειμένων». Στο ίδιο έγγραφο δεν γίνεται καμία αναφορά ή κάποια πρόβλεψη για τοποθέτησης οπλισμού!
Υπενθυμίζεται πως το Λιμενικό Σώμα- Ελληνική Ακτοφυλακή διαθέτει ήδη στον στόλο του τρία περιπολικά ανοιχτής θαλάσσης κλάσης Saar 4 Ισραηλινής κατασκευής και προέλευσης και ένα περιπολικό ανοιχτής θαλάσσης Vosper Europatrol 250 MK1 ικανά να καλύψουν υπέρ αποτελεσματικά τις ανάγκες αστυνόμευσης των ελληνικών θαλασσών ακόμα και της Ανατολικής Μεσογείου που τόσος λόγος δικαίως γίνεται. Ειδικά τα Saar 4 εκτοπίσματος 450 τόνων έχουν την δυνατότητα πλεύσης μακριά από την βάση ανεφοδιασμού 4800 ναυτικών μιλίων με ταχύτητα 19 ναυτικών κόμβων. Τα πλοία αυτά είναι εφοδιασμένα με αισθητήρες και ραντάρ ερευνάς επιφανείας προκειμένου να μπορούν να επιτηρούν μεγάλες υδάτινες επιφάνειες με μεγάλη αποτελεσματικότητα.
Κατά πόσο αυτό το σκάφος θα βελτιώσει τις υφιστάμενες δυνατότητες;
Η ύπαρξη τους στην θάλασσα του Αιγαίου δεν ωφελεί ιδιαίτερα πλην της ικανότητας να πλέει υπό αντίξοες συνθήκες σε περιστατικά έρευνας και διάσωσης (γι' αυτό όμως υπάρχουν τα ναυαγωσωστικά) σε κάτι δεδομένου πως το Αιγαίο όντας κλειστή θάλασσα αστυνομεύεται από τα κατά τόπους λιμεναρχεία των νήσων με τα μέσα που αυτά ήδη διαθέτουν. Το Αιγαίο επίσης, επιτηρείται 100% από τα ναυτικά παρατηρητήρια που καταγράφουν τις κινήσεις όλων των πλεούμενων. Εάν πάλι το Λ.Σ επιθυμεί να έχει παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο αρκούν τα τέσσερα ΠΑΘ αλλά και τα εναέρια μέσα που αυτό διαθέτει και είναι ιδιαίτερα υψηλής τεχνολογίας αλλά συν τις άλλοις η Ανατολική Μεσόγειος είναι περισσότερο τομέας ευθύνης του Πολεμικού Ναυτικού. Επιτέλους, να σταματήσει η λογική να χρησιμοποιούνται τα ΠΑΘ ως απλά ταχύπλοα σκάφη τα οποία μεταβαίνουν στα λιμεναρχεία του Ανατολικού Αιγαίου επειδή τα Lambro 57 εμφανίζουν χαμηλές διαθεσιμότητες.
Στην αστυνόμευση των θαλασσίων συνόρων πρωτοστατούν ως επί το πλείστον οι άνδρες των Κλιμακίων Ειδικών Αποστολών της Διεύθυνσης Ειδικών Αποστολών του Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος. Τα ΚΕΑ που διαθέτουν τις ομάδες ειδικών αποστολών (ΟΕΑ) με τα σκάφη τους κυρίως πνευστά (φουσκωτά σκάφη) περιπολούν νυχθημερόν στα νερά του Αιγαίου και αντιμετωπίζουν τους κάθε λογής ποινικούς οι οποίοι είναι αδίστακτοι και φέρουν βαρύ οπλισμό. Στην καλύτερη των περιπτώσεων ορισμένα ΚΕΑ διαθέτουν τις λεγόμενες «σφήνες» σκάφη με μεγάλη ισχύ πυρός (τρία πολυβόλα στην πλώρη, ένα κεντρικό των 12,7 και δύο εκατέρωθεν των 7,62) και επαρκή θωράκιση ενώ η υψηλή τους ταχύτητα που αγγίζει και τα 60 ναυτικά μίλια εγγυάται την ιδανική του χρήση για το Αιγαίο.
Τα ΚΕΑ Ηγουμενίτσας και Σάμου διαθέτουν στο «οπλοστάσιο» τους και δύο CB-90HCG που είναι τα πλέον κατάλληλα για καταδιώξεις. Αν και διαθέτουν δύο πολυβόλα των 7,62 στην πλώρη που αναρτώνται μέσα από ειδικές κρύπτες, ο χειριστής τους, τα χειρίζεται μέσα από το εσωτερικό του σκάφου από ειδικά χειριστήρια τα λεγόμενα joystick. Αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες των 40 ναυτικών μιλίων. Πλην όμως αυτών των σκαφών τα οποία δεν ξεπερνούν τα 10 στο σύνολο τους δεν υπάρχουν άλλα σκάφη καταδίωξης για τα ΚΕΑ. Αρκετά Κλιμάκια δεν έχουν καν σκάφος ενώ άλλα έχουν ιδιαίτερα καταπονημένα με αποτέλεσμα να χρειάζονται τακτικά συντηρήσεις/ επιθεωρήσεις.
Τα λιμεναρχεία του Ανατολικού Αιγαίο και των Δωδεκανήσων χρησιμοποιούν τα παράκτια περιπολικά ελληνικής κατασκευής Labro 57 τα οποία όμως εκτός του ότι είναι σκάφη γενικών καθηκόντων αδυνατούν να ανταπεξέλθουν σε καταδιώξεις υψηλής έντασης αφού ο χειριστής του πολυβόλου των 12,7 της πλώρης βρίσκεται εκτεθειμένος στα πυρά των δουλεμπόρων. Διαπιστώνεται λοιπόν, πως υπάρχει ανάγκη για σκάφη ειδικών επιχειρήσεων τα οποία θα έχουν επαρκή προστασία, θα αναπτύσσουν υψηλές ταχύτητες και θα φέρουν βαρύ οπλισμό. Επιπλέον, εν καιρώ κρίσης θα μπορούν να δράσουν και από κοινού με τον λόχο πλωτών των Αμφιβίων Μοιρών.
Πως θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αυτά τα χρήματα καλύτερα;
Κατά την ταπεινή μας άποψη με δύο τρόπους θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί μεγάλο όφελος στην σχέση κόστος- απόδοση. Αυτή είναι:
- Με την αναβάθμιση των Lambro 57.
- Mε την προμήθεια ταχύπλοων καταδιωκτικών σκαφών.
Αναφορικά με τις εξοπλιστικές επιλογές του Λ.Σ, απαιτείται ο εμπλουτισμός και αναβάθμιση των πλωτών μέσων του, σε όλους τους τομείς, δηλαδή της ταχύτητας, της επίγνωσης τακτικής κατάστασης και της ισχύος πυρός. Ενδεικτικά στα ήδη υπάρχοντα σκάφη τύπου Lambro 57 θα μπορούσε να προστεθεί τηλεχειριζόμενος πυργίσκος οπλισμού(STAMP) με πολυβόλο των 12,7 χλστ ή ακόμα και των 20 χλστ στη θέση της πλώρης αντικαθιστώντας το υπάρχον πολυβόλο των 12,7 που βασίζεται σε έστορα. Ένας STAMP προσφέρει ασφάλεια στον χειριστή του αλλά και μεγαλύτερη ακρίβεια πυρών ανεβάζοντας έτσι κατακόρυφα την μαχητική ικανότητα του σκάφους.
Δεύτερον, άμεσης προτεραιότητας είναι ο εφοδιασμός του Λ.Σ- Ελληνικής Ακτοφυλακής με καταδιωκτικά σκάφη με ικανότητα επίτευξης υψηλών ταχυτήτων καθώς τα σκάφη με ανάλογη ικανότητα στις τάξεις του Λ.Σ είναι ελάχιστα και με εξαιρετικά χαμηλές διαθεσιμότητες όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Στη διεθνή αγορά προσφέρονται σχεδιάσεις με ανάλογα χαρακτηριστικά, αποτελώντας μέρη ολόκληρων "οικογενειών" σκαφών, που θα μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες του Λ.Σ- ελληνικής Ακτοφυλακής. Ξεχωρίσαμε και προτείνουμε δύο περιπτώσεις: των οικογενειών σκαφών Interceptor των Γαλλικών ναυπηγείων CMN και την αντίστοιχη XSR Interceptor της Βρετανικής XSMGX Defence αλλά και της Ολλανδικής Madera Ribs. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα σκάφη, XSR HIGH SPEED INTERCEPTOR 13m ή DV 15. Λύσεις ωστόσο θα μπορούσε να δώσει και η εγχώρια ναυπηγική βιομηχανία.
Πρόκειται για σκάφη εξαιρετικά σύγχρονης σχεδίασης, με προηγμένα χαρακτηριστικά που περιλαμβάνουν σύγχρονης φιλοσοφίας σχεδίαση, ικανότητα επίτευξης υψηλής ταχύτητας, χαμηλό προφίλ, επαρκή θωράκιση, βαρύ οπλισμού, σύγχρονα ηλεκτροοπτικά μέσα.
Τα καυτά ερωτηματικά!
Δύο είναι τα ερωτήματα που μας ταλανίζουν από την πρώτη στιγμή.
- Ποιος είναι ο λόγος που το Λ.Σ επιδιώκει την απόκτηση τέτοιου σκάφους;
- Γιατί δεν αναφέρθηκε τίποτα για τον οπλισμό; Θα υπάρχει οπλισμός;
Εν κατακλείδι, εμείς πραγματικά απορούμε σε τι θα βοηθήσει αυτό το πλοίο το Λιμενικό Σώμα.
http://defencenews.gr/
1- Πιστεύουμε ότι η προμήθεια του σκάφους αυτού είναι χρήσιμη και σκόπιμη,γιατί σε κάθε συμβάν οι Τούρκοι παρίστανται με μεγάλα και ισχυρά σκάφη, ενώ το Λιμενικό με ..βαρκούλες, που δεν είναι σε θέση να αντιπαραταχθούν, με αποτέλεσμα να αποχωρούν αναγκαστικά, αφήνοντας στο χώρο τους Τούρκους να "θριαμβεύουν"!
2- Θεωρούμε ότι δεν αναφέρθηκε οπλισμός, γιατί η "φίλοι" μας Ευρωπαίοι δεν θα ήθελαν να αναφέρεται ούτε και να υπάρχει (θεωρητικά) τέτοιος οπλισμός που να "ενοχλεί" τους Τούρκους, τη στιγμή μάλιστα που το 75% της αξίας του θα καταβληθεί από αυτούς. Φυσικά, μετά την παραλαβή, όλο και "κάτι" ανάλογο θα τοποθετηθεί από εμάς...( και δεν εννοούμε μόνο πολυβόλα...)
