Στο Αιγαίο διεξάγεται τα τελευταία χρόνια ένας ακήρυχτος πόλεμος που ξεφεύγει από τα στενά όρια παραβατικών συμπεριφορών και λαμβάνει εθνικές διαστάσεις.
Και αυτό διότι η συγκεκριμένη μορφή πολέμου, που έχει όλα τα χαρακτηριστικά του πολέμου “χαμηλής έντασης”, απειλεί με διάρρηξη τον εθνικό και κοινωνικό ιστό ενώ έχει επισημανθεί από την αρμόδιες υπηρεσίες “ξένος δάχτυλος” πίσω από αυτόν. Αναφερόμαστε φυσικά στο πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης, όπως αυτό εκδηλώνεται στον χώρο του Αιγαίου με την παράνομη μεταφορά λαθρομεταναστών από τα τουρκικά παράλια προς τις ελληνικές ακτές και την προσπάθεια των ελληνικού κράτους και των μηχανισμών του να το αντιμετωπίσουν.
Την πρώτη γραμμή άμυνας απέναντι σ’αυτήν την μορφή απειλής συνιστά το Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή. To τελευταίο χρονικό διάστημα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο οι είσοδοι λαθρομεταναστών στην χώρα μας παρά τα όσα μέτρα έχει λάβει το Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος. Το defencenews.gr βρέθηκε στην Μυτιλήνη την υπ' αριθμόν 1 πύλη εισόδου και κατέγραψε αποκλειστικές εικόνες.
Αιχμή του δόρατος του τελευταίου αποτελούν οι άνδρες των Κλιμακίων Ειδικών Αποστολών, οι οποίοι είναι ταγμένοι στον αγώνα αντιμετώπισης του φαινομένου, υπό αντίξοοες συνθήκες και συχνά με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής. Οι τελευταίοι αποτελούν την ελίτ του Λ.Σ, αναλαμβάνοντας όλες τις δύσκολες αποστολές στις περιοχές ευθύνης τους, προσφέροντας έργο δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με το αριθμητικό τους μέγεθος. Οι αποστολές τους συνεχείς, με έντονο το στοιχείο του κινδύνου να τις διακρίνει. Οι εμπλοκές με εγκληματικά στοιχεία, αλλοδαπής κυρίως προέλευσης, που διακινούν λαθρομετανάστες συχνές και μόνο από καθαρή τύχη δεν έχουμε θρηνήσει ακόμα θύματα.Ο ακήρυχτος αυτός πόλεμος, του οποίου τις συνέπειες έχει αρχίσει να βιώνει εδώ και καιρό στο «πετσί» της η ελληνική κοινωνία, έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε παρακάτω.
Οι δουλέμποροι χρησιμοποιούν κυρίως ταχύπλοα σκάφη με κινητήρες μεγάλου κυβισμού (όπως αυτά που φαίνονται στις φωτογραφίες) που τους επιτρέπουν να αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες, συχνά μεγαλύτερες από αυτές των σκαφών του Λ.Σ. Συχνή είναι και η χρήση ιστιοπλοϊκών σκαφών ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που οι λαθρομετανάστες αφήνονται από τις τουρκικές αρχές μόνοι τους επί ελαστικών λέμβων και παλιών σκαφών πολιτικού τύπου ώστε οι δουλέμποροι να αποφύγουν την προσωπική εμπλοκή και κατά συνέπεια την σύλληψη. Ένα τυπικό προφίλ διακίνησης λαθρομεταναστών είναι αυτό της κίνησης σε νυχτερινές ώρες, όπου η ορατότητα είναι περιορισμένη, συχνά υπό άσχημες καιρικές συνθήκες, με πλήρη αδιαφορία για τις ζωές των μεταφερόμενων λαθρομεταναστών. Έχουν σημειωθεί περιστατικά όπου δουλέμποροι πέταξαν κυριολεκτικά στη θάλασσα λαθρομετανάστες,ανάμεσα τους και βρέφη(!), προκειμένου να διαφύγουν της σύλληψης. Η όλη επιχείρηση είναι άριστα μεθοδευμένη καθώς τα κυκλώματα δουλεμπόρων διαθέτουν συχνά άριστη ενημέρωση για τις κινήσεις του Λ.Σ κάτι που υποδηλώνει εκτός των άλλων και την παρουσία δικτύου πληροφοριών εγγύς των χώρων εξόρμησης των ελληνικών σκαφών.Οι δουλέμποροι είναι συχνά οπλισμένοι με βαρύ οπλισμό αφού από τις κατά καιρούς συλλήψεις έχει επισημανθεί η παρουσία στο οπλοστάσιο τους από τυφέκια εφόδου όπως AK-47 και όπλα ελεύθερου σκοπευτή SDV Dragunov έως και πολυβόλα PKM!
Και μόνο από την παράθεση του οπλισμού που χρησιμοποιούν είναι προφανής η απειλή που αντιμετωπίζουν οι άνδρες και γυναίκες του Λ.Σ και καταδεικνύει την ανάγκη για τον εφοδιασμό των λιμενικών με σκάφη με βαρύτερο οπλισμό από τα υπάρχοντα και αλλαγή του θεσμικού πλαισίου σε ό,τι έχει να κάνει με την χρήση οπλισμού. Η όλη κίνηση είναι εξ’ορισμού ύποπτη καθώς αναρωτιέται κανείς πως οι μετακινήσεις των λαθρομεταναστών εντός τουρκικού εδάφους και οι χώροι φιλοξενίας (στην ουσία στοιβάγματος) λαθρομεταναστών στα τουρκικά παράλια διαφεύγουν της προσοχής των αρμόδιων αρχών του τουρκικού κράτους, όπως διαφεύγουν της επιτήρησης των τουρκικών αρχών και οι κινήσεις των δουλεμπόρων, των σκαφών που χρησιμοποιούν και αποκρύβεται τόσο εύκολα η ταυτότητα τους. Δεν είναι τυχαίο πως οι δουλέμποροι σε μεγάλο ποσοστό είναι Τούρκοι υπήκοοι και κατά συνέπεια είναι μάλλον εύκολος ο εντοπισμός και η σύλληψη τους από τις αρχές της γείτονος. Ένα ερώτημα προς απάντηση είναι αν θα μπορούσε το τουρκικό κράτος να σταματήσει ή έστω να μειώσει δραστικά την ροή λαθρομεταναστών προς την Ελλάδα και να συνεργαστεί με το ελληνικό κράτος για την καταπολέμηση του φαινομένου.
Φυσικά απάντηση δεν ελπίζουμε ότι θα πάρουμε και η ερώτηση έχει περισσότερο ρητορικό παρά ουσιαστικό χαρακτήρα. Η ελληνική απάντηση στο πρόβλημα επιχειρείται να δοθεί μέσω της δραστηριοποίησης του Λ.Σ και ειδικά των ΚΕΑ καθώς οι απειλές που αντιμετωπίζουν είναι τέτοιες που επιβάλλουν την ενεργότερη και συστηματικότερη εμπλοκή των τελευταίων. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τεχνικές και επιχειρησιακές προκλήσεις που τίθενται η ελληνική πλευρά οφείλει να κινητοποιήσει όλες τις δυνάμεις. Συνήθως τίθεται σε εφαρμογή ένα σχέδιο θαλάσσιας ενέδρας. Δύο ή και περισσότερα σκάφη του Λιμενικού ή/ και των ΚΕΑ περιπολούν σε μια ευρύτερη περιοχή. Μόλις εντοπιστεί κάποια ύποπτη κίνηση, που αφορά πιθανό δουλεμπορικό σκάφος, τα σκάφη του Λ.Σ κινούνται σε ένα είδος “λαβίδας” ώστε να αποκόψουν την πιθανή πορεία του σκάφους προς τα τουρκικά παράλια και να αρχίσουν την καταδίωξη η οποία μπορεί να έχει επιτυχή ή αποτυχημένη κατάληξη. Οι κύριοι λόγοι με την πιθανότητα αποτυχημένης κατάληξης είναι η μεγαλύτερη ταχύτητα που ίσως αναπτύξουν τα δουλεμπορικά σκάφη και οι υπέρ του δέοντος αυστηροί κανόνες εμπλοκής που στην ουσία λειτουργούν αφοπλιστικά προς του άνδρες του λιμενικού και υπέρ των δουλεμπόρων. Δεν λείπουν βέβαια και τα περιστατικά όπου δουλεμπορικά σκάφη πέφτουν πάνω σε τυχαίες περιπόλους μεμονωμένων σκαφών του Λ.Σ και αρχίζει ένα περίεργο παιχνίδι θαλάσσιου κυνηγητού με απρόβλεπτα αποτελέσματα.Στην όλη εξίσωση έρχεται να προστεθεί και η ύποπτη αδράνεια της τουρκικής ακτοφυλακή ενώ δεν απουσιάζουν και οι περιπτώσεις που σκάφη της τελευταίας έχουν επισημανθεί να συνοδεύουν τα δουλεμπορικά ή να παρέχουν έγκαιρη προειδοποίηση σε αυτά για τις κινήσεις των σκαφών του λιμενικού σώματος.
Aνακεφαλαιώνοντας, ο ιδιότυπος αυτός ακήρυχτος πόλεμος κοστίζει στη χώρα μας καθημερινά οικονομικά, κοινωνικά και κυρίως εθνικά.Ας πάψουμε επιτέλους να εθελοτυφλούμε σαν λαός και ας αρχίσουμε να αποδίδουμε στα πράγματα τις διαστάσεις που έχουν. Κανένας πόλεμος, οποιασδήποτε μορφής, δεν μπορεί να κερδηθεί σε συνθήκες συλλογικού τεοϊσμού και αποχαύνωσης. Εν κατακλείδι, δεν έχουμε παρά να τονίσουμε και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ΚΕΑ πανελλαδικά και ειδικότερα αυτά των ακριτικών περιοχών. Ειδικότερα, το βασικό πρόβλημα είναι η έλλειψη προσωπικού και συγκεκριμένα η άνιση κατανομή προσωπικού. Για παράδειγμα τα ΚΕΑ Θεσσαλονίκης προβλέπουν 29 οργανικές θέσεις και παραταύτα υπηρετούν 40 άτομα. Συνεπώς, μονόδρομος είναι η ανακατανομή του προσωπικού και η πριμοδότηση των ΚΕΑ με επιπλέον στελέχη. Τέλος, ένα άλλο πρόβλημα είναι η μη ύπαρξη σύγχρονης υλικοτεχνικής υποδομής και κυρίως στον τομέα των ταχύπλοων σκαφών. Δυστυχώς, η δημοσιονομική συγκυρία δεν επιτρέπει μεγάλες εξοπλιστικές αγορές όμως χρήματα μπορούν να βρεθούν από τα ΕΣΠΑ και γενικότερα τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε κάθε περίπτωση στα προβλήματα των ΚΕΑ και του Λ.Σ κατ' επέκταση θα αναφερθούμε σε προσεχές μας άρθρο.