Με σημαντικές αυξήσεις στο εφάπαξ που μεσοσταθμικά κινούνται στο 13% και σε απόλυτα νούμερα κυμαίνονται περίπου από 4.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με τον βαθμό αποστρατείας, αναμένεται να δικαιωθούν απόστρατοι αξιωματικοί του Στρατού, του Ναυτικού και της Αεροπορίας μετά την απόφαση-βόμβα του ΣτΕ.
Οι κερδισμένοι από τη δικαστική απόφαση υπερβαίνουν τους 4.500, όσοι δηλαδή έχουν αποστρατευτεί από τον Αύγουστο του 2012 και μετά. Αυτοί θα δούνε το εφάπαξ τους να αναπροσαρμόζεται, αφού βάση υπολογισμού θα είναι πλέον το μισθολόγιο πριν από τις περικοπές του 2012.
Σημειώνεται πως η επίμαχη δικαστική απόφαση δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί και γι' αυτό δεν είναι προς το παρόν εντελώς ξεκάθαρο αν η αντισυνταγματικότητα θα αφορά μόνο την αναδρομικότητα του επίμαχου νόμου (ψηφίστηκε τον Νοέμβριο αλλά ίσχυσε από 1/8/2012) ή την ουσία του που ήταν η μείωση του ειδικού στρατιωτικού μισθολογίου.
Το εφάπαξ βοήθημα των στρατιωτικών χορηγείται από τρία διαφορετικά Ταμεία (Ειδικοί Λογαριασμοί Αλληλοβοήθειας Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας), αλλά έχει τον ίδιο τρόπο υπολογισμού για όλους και είναι ευθέως συνδεδεμένο με τον βασικό μισθό της αποστρατείας.
Ειδικότερα, στη βάση υπολογισμού του συμμετέχουν ο βασικός μισθός κατά την ημερομηνία εξόδου, το χρονοεπίδομα, το υψηλότερο επίδομα εξομάλυνσης που έχει λάβει ο δικαιούχος και το επίδομα ευθύνης ή απασχόλησης.
Το άθροισμα το πολλαπλασιάζουμε επί τα πραγματικά χρόνια υπηρεσίας (δεν προσμετρώνται πλασματικά χρόνια), δηλαδή επί τα έτη που συμμετείχε ο δικαιούχος στον Ειδικό Λογαριασμό. Είναι λοιπόν ευνόητο πως η μείωση του ειδικού μισθολογίου που επεβλήθη στους στρατιωτικούς το 2012 επηρεάζει άμεσα και τον υπολογισμό του εφάπαξ.
Λόγω της αναδρομικής ισχύς που είχε ο νόμος, υπήρξαν περιπτώσεις ενστόλων από τους οποίους τα Ταμεία ζήτησαν πίσω χρήματα. Πρόκειται για την κατηγορία εκείνη των στρατιωτικών που έφυγαν μετά την 1/8/2012 και πρόλαβαν να εισπράξουν το εφάπαξ πριν από τον Νοέμβρη της ίδιας χρονιάς, όταν και ψηφίστηκε ο νόμος. Ολοι οι υπόλοιποι έλαβαν εφάπαξ μειωμένο κατά 13% μεσοσταθμικά (το ποσοστό είναι διαφορετικό ανάλογα με τον βαθμό), λόγω της μείωσης του στρατιωτικού μισθολογίου.
Ναυτικό - Λιμενικό
Για παράδειγμα, από Ναυτικό και Λιμενικό, από τον Αύγουστο του 2012 μέχρι σήμερα έχουν αποστρατευτεί συνολικά περίπου 1.000 άτομα. Οι μισοί από αυτούς (500 άτομα) είναι ένοπλοι που έφυγαν από τον Αύγουστο του 2012 μέχρι και τον Ιούνιο του 2013 και έχουν ήδη πληρωθεί.
Σε αυτούς πρέπει να προστεθούν άλλοι 450 περίπου, που έχουν φύγει από τον Ιούνιο του 2013 μέχρι και σήμερα και περιμένουν την είσπραξη του βοηθήματος.
Αντίστοιχα στην Αεροπορία οι κερδισμένοι από την απόφαση του ΣτΕ υπολογίζονται σε περίπου 1.500 άτομα, τα οποία έχουν αποστρατευτεί από τον Αύγουστο του 2012 μέχρι και σήμερα. Ειδικότερα, υπερβαίνουν τους 1.000 όσοι έχουν ήδη πληρωθεί, ενώ ακόμη 500 έχουν αποστρατευθεί μετά τον Σεπτέμβρη του 2013 και ακόμη δεν έχουν εισπράξει το βοήθημα. Ενδεικτικά αναφέρεται πως όλο το 2013 άνοιξαν την πόρτα της εξόδου από την Αεροπορία περίπου 1.100 άτομα.
Από το στρατό ξηράς, από την πρώτη Αυγούστου του 2012 μέχρι και σήμερα έχουν φύγει 2.400 άτομα με αποστρατείες, αποχωρήσεις κλπ. Κάποιοι από αυτούς έχουν ήδη εισπράξει το εφάπαξ ενώ άλλοι βρίσκονται στην αναμονή για να πληρωθούν το βοήθημα.
Οι επιστροφές για τους αστυνομικούς
Το εφάπαξ των αστυνομικών και των πυροσβεστών δεν έμεινε ανεπηρέαστο από τον νόμο που εισήγαγε τα επείγοντα μέτρα του Μεσοπρόθεσμου. Το ΤΕΑΠΑΣΑ χορηγεί εφάπαξ σε αστυνομικούς που προέρχονται από την πρώην Αστυνομία Πόλεων, τη Χωροφυλακή και σε πυροσβέστες.
Αυτοί που επηρεάστηκαν περισσότερο από το «ψαλίδι» στα ειδικά μισθολόγια ήταν οι αστυνομικοί της πρώην Χωροφυλακής, καθώς στη βάση υπολογισμού του δικού τους εφάπαξ (κατά μέσο όρο έφτανε στα 50.000 ευρώ πριν από τις περικοπές) συμμετέχει ο βασικός μισθός του βαθμού αποστρατείας (τελευταίος μήνας).
Οι αστυνομικοί της πρώην Αστυνομίας Πόλεων θα έχουν μικρότερες αυξήσεις καθώς λαμβάνεται υπόψη για το εφάπαξ τους ο μέσος όρος τελευταίων 60 μηνών (5ετία) από τον βασικό μισθό.
Πάντως, πριν από τις περικοπές του ειδικού μισθολογίου το μέσο εφάπαξ τους άγγιζε τα 20.000 ευρώ (μετά το «κούρεμα» του Μεσοπρόθεσμου). Στο επίπεδο των 35.000 ευρώ κυμαινόταν το εφάπαξ των πυροσβεστών, για τον υπολογισμό του οποίου λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των αποδοχών των τελευταίων 12 μηνών πριν από την αποστρατεία.
Οι νέοι ασφαλισμένοι (καταταγέντες μετά την 1/1/1993) δεν θα πρέπει να περιμένουν σημαντικές αλλαγές από την απόφαση του ΣτΕ, καθώς γι' αυτούς το εφάπαξ υπολογίζεται με βάση κοινό τύπο, ο οποίος λαμβάνει υπόψη τον μέσο όρο του συνόλου των αποδοχών της τελευταίας 5ετίας.
Ποιοι είναι οι λιμενικοί που δικαιώνονται
Και τους λιμενικούς αγγίζει η απόφαση του ΣτΕ καθώς λαμβάνουν δυο εφάπαξ βοηθήματα, ένα από τον ΕΛΟΑΝ του Πολεμικού Ναυτικού και ένα από το ΤΑΛΣ (Ταμείο Αρωγής Λιμενικού Σώματος).
Το εφάπαξ από το ΤΑΛΣ, που είναι ένα καθαρά ανταποδοτικό ταμείο, έφτανε πριν από τις περικοπές των ειδικών μισθολογίων στις 25.000 ευρώ. Από τον Αύγουστο του 2012 μέχρι και σήμερα έχουν αποχωρήσει από το σώμα περίπου 250 λιμενικοί.
Σημειώνεται πως προγενέστερη απόφαση του ΣτΕ που δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ στις αρχές του 2014 προβλέπει αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του εφάπαξ βοηθήματος, προκειμένου να προστατεύσει τους αποστρατευθέντες από τις μειώσεις του ειδικού μισθολογίου.
Ειδικότερα, εκείνη η απόφαση προέβλεπε νέο μεικτό σύστημα υπολογισμού: τα έτη πριν από την 31/7/2012 υπολογίζονται με βάση τον μισθό του Ιουλίου του 2012 και τα υπόλοιπα με βάση τον μισθό του τελευταίου μήνα πριν από την έξοδο.
Οπως όμως τονίζουν συνδικαλιστές, η νέα απόφαση του ΣτΕ καθιστά επί της ουσίας ανενεργή τη συγκεκριμένη διάταξη, αφού αναμένεται οι μισθοί να επιστρέψουν στα προ των περικοπών επίπεδα. Σημειώνεται πως το ΤΑΛΣ χρησιμοποιεί γενικώς τα μισθοδοτικά στοιχεία του τελευταίου μήνα πριν από την αποχώρηση για το εφάπαξ.