 |
| Η κλιμακωτή σε βάθος διάταξη μάχης της Τουρκικής 1ης Στρατιάς, του σχηματισμού που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στην περιοχή του Έβρου. |
H 1η Στρατιά (Birinci Ordu) με έδρα την Κωνσταντινούπολη θεωρείται ο σημαντικότερος Μείζων Επιχειρησιακός Σχηματισμός του Τουρκικού Στρατού (Türk Kara Kuvvetleri). Συγκροτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 1921 και συμμετείχε υπό τις διαταγές Nureddin İbrahim Paşa στις στρατιωτικές επιχειρήσεις που οδήγησαν στην Μικρασιατική Καταστροφή και τις θηριωδίες κατά του άμαχου Ελληνικού πληθυσμού της Σμύρνης. Έκτοτε μετακινήθηκε βόρεια, αναλαμβάνοντας ως Ζώνη Ευθύνης τα Στενά και την Ανατολική Θράκη.
Ο Σχηματισμός βρέθηκε στο επίκεντρο της σύγκρουσης με την ισλαμική κυβέρνηση Erdoğan καθώς είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στα πραξικοπηματικά σχέδια του κεμαλικού κατεστημένου. Συγκεκριμένα, η 1η Στρατιά είχε την ευθύνη εφαρμογής του Σχεδίου Balyoz που εκπονήθηκε υπό τη διοίκηση του Στράτηγου Çetin Doğan κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου Σχεδίων Επιχειρήσεων (5-7 Mαρτίου 2003) στην Κωνσταντινούπολη. Με βάση το απομαγνητοφωνημένο ηχητικό υλικό από τις συνομιλίες μεταξύ των επιτελών της 1ης Στρατιάς που αποκάλυψε η εφημερίδα Taraf στις 20 Ιανουαρίου του 2010, ο Στρατηγός Doğan εισηγήθηκε εισβολή στο βόρειο Έβρο και συγκεκριμένα στην περιοχή βόρεια του ποταμού Άρδα, γνωστής και ως «Τρίγωνο του Έβρου».
Η ανάληψη της διοίκησης της 1ης Στρατιάς (1′inci Ordu Komutanı) είναι περιζήτητη αναμέσα στις τάξεις των ανωτάτων αξιωματικών καθώς είθισται να οδηγεί μετά από θητεία ενός έτους στην ανάληψη της Αρχηγίας του Τουρκικού Στρατού (Kara Kuvvetleri ) και κατ΄επέκταση στην ηγεσία των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (Türk Silahlı Kuvvetleri: ΤSK). Είναι χαρακτηριστικό ότι το σύνολο των Αρχηγών του τουρκικού Γενικού Επιτελείου (Genelkurmay Başkanlığı) μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980 προέρχεται από την 1η Στρατιά, παράδοση που έσπασε το 2010 με την ανάληψη της Αρχηγίας από τον Στρατηγό Işık Koşaner (προερχόμενο από την 4η Στρατιά “Αιγαίου”), ο οποίος ως γνωστόνπαραιτήθηκε ένα χρόνο αργότερα. Οι Μονάδες του Σχηματισμού επανδρώνονται ως επί το πλείστον από τα μεσαία-ανώτερα στρώματα της τουρκικής κοινωνίας σε αντίθεση με τους γόνους κατώτερων κοινωνικών τάξεων (και μειονοτήτων) που υπηρετούν σε δυσμενείς θέσεις (Κουρδιστάν, Κατεχόμενα).
Η έδρα της 1ης Στρατιάς στο Selimiye της Κωνσταντινούπολης.
Η 1η Στρατιά αναπτύσσεται σε βάθος στην Ανατολική Θράκη, έχοντας εγκαταλείψει τη γραμμή προκάλυψης, όχι όμως και την επιθετική της διάταξη. Η περιοχή της Ανατολικής Θράκης είναι γενικά πεδινή και διασχίζεται από δύο κύριους οδικούς άξονες, το βόρειο Αδριανούπολη-Λουλεμπουργάζ-Κων/πολη και το νότιο Γέφυρα Κήπων-Κεσσάνη-Σηλυβρία-Κων/πολη. Ο Τουρκικός Στρατός έχει τοποθετήσει στην Ανατολική Θράκη το 2ο Σώμα Στρατού (2. Kolordu) στο νότο και 5ο Σώμα Στρατού (5. Kolordu) κεντρικά με προσανατολισμό το βόρειο τμήμα του Έβρου. Πίσω από αυτά βρίσκεται το 3ο Σώμα Στρατού (3. Kolordu) με έδρα την Κωνσταντινούπολη που αν και NATOϊκό Στρατηγείο (NRDC-T) έχει αναβαθμισμένο εθνικό ρόλο και αποτελεί την εφεδρεία της 1ης Στρατιάς.
H διοικητική πυραμίδα της 1ης Στρατιάς έχει ως εξής:
Το οργανόγραμμα της 1ης Στρατιάς.
Αναλυτικά:
- Το 2ο ΣΣ με έδρα την Καλλίπολη/ είναι προσανατολισμένο προς τη νότια περιοχή του Έβρου όπου και ο τομέας της ΧΙΙ Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού του Ελληνικού Στρατού. Η 4η Μ/Κ ΤΑΞΠΖ εδρεύει στην Κεσσάνη/, η 8η Μ/Κ ΤΑΞΠΖ στη Ραιδεστό/Tekirdağ, η 18η Μ/Κ ΤΑΞΠΖ στο Τσανάκαλε/Çanakkale, η 95η ΤΘΤ στα Μάλγαρα/, το 102 Σύνταγμα Πυροβολικού στο Ουζουνκιοπρού/
- Το 5ο ΣΣ με έδρα τη Τυρολόη/ είναι προσανατολισμένο προς το βόρειο τμήμα του Έβρου όπου και ο τομέας της ΧVI Μ/Κ ΜΠ του ΕΣ. Η 54η Μ/Κ ΤΑΞΠΖ εδρεύει στην Αδριανούπολη/Edirne (βλ. προγεφύρωμα Κάραγατς), η 55η ΤΑΞΠΖ στο Σιούλογλου/Çerkezköy, το 105 ΣΠΒ στη Τυρολόη/
- Το 3ο ΣΣ με έδρα το Σισλί/
Η 1η Στρατιά υποστηρίζεται από το 4ο Σύνταγμα Αεροπορίας Στρατού που εδρεύει στην αεροπορική βάση Samandıra και την 15η Μεραρχία Πεζικού με έδρα το Κιοσεκιοϊ/Köseköy.
Θέατρο πολέμου Έβρος
Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, σε ελάχιστες περιοχές του πλανήτη υπάρχει τέτοια συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων, όση στο χερσαίο σύνορο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας:
- Ο Τουρκικός Στρατός παρατάσσει στην Ανατολική Θράκη 3 Σώματα Στρατού με ένα σύνολο 7 Μηχανοκίνητων και 4 Τεθωρακισμένων Ταξιαρχιών.
- O Ελληνικός Στρατός παρατάσσει στη Δυτική Θράκη το Δ΄Σώμα Στρατού με ένα σύνολο 5 Μηχανοκίνητων και 3 Τεθωρακισμένων Ταξιαρχιών. Η 1η Στρατιά ως εφεδρεία του Δ΄ΣΣ διαθέτει σε απόσταση άνω των 400km την 33η και 34 Μ/Κ ΤΑΞΠΖ (Πολύκαστρο Κιλκίς και Άσσηρο Θεσ/νικης, αντίστοιχα) καθώς και την ΧΧΙV TΘΤ ακόμα μακρύτερα (Λιτόχωρο Πιερίας). Με την αναδιοργάνωση του ΕΣ, προωθήθηκε επίσης μία ανεξάρτητη Επιλαρχία Αναγνωρίσεων (Α΄ΕΑΝ) στη Κομοτηνή.
Ισορροπία δυνάμεων; Όχι ακριβώς. Η σύγκριση της τυπικής οργάνωσης μίας Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας στις δύο πλευρές του Έβρου είναι αρκούντως διαφωτιστική. Ο Τουρκικός Στρατός παρατάσσει Ταξιαρχίες τετραγωνικής δομής, δηλαδή Σχηματισμούς τεσσάρων μονάδων ελιγμού με δύο Μ/Κ Τάγματα Πεζικού και δύο Επιλαρχίες Μέσων Αρμάτων (EMA) που παρέχουν μεγαλύτερη ισχύ πυρός και ευελιξία. Αντίθετα, ο Ελληνικός παρατάσσει Ταξιαρχίες τριγωνικής δομής, με σύνθεση τριών μονάδων ελιγμού η καθεμία, δηλαδή με ένα Μ/Κ ΤΠ και δύο ΕΜΑ. Επιπλέον:
- Η τυπική σύνθεση ΕΜΑ του Τουρκικού Στρατού περιλαμβάνει 54 άρματα μάχης ενώ οι ΕΜΑ του Ελληνικού Στρατού έχουν 41 άρματα μάχης.
- Οι Ταξιαρχίες του Τουρκικού Στρατού περιλαμβάνουν 2 Μοίρες Α/Κ Πυροβολικού με 24 πυροβόλα εκάστη ενώ οι Ταξιαρχίες του Ελληνικού Στρατού διαθέτουν 1 Μοίρα Α/Κ Πυροβολικού με 18 πυροβόλα.
- Οι Ταξιαρχίες του Τουρκικού Στρατού είναι πλήρως επανδρωμένες ενώ οι Ταξιαρχίες του Ελληνικού Στρατού πάσχουν από λειψανδρία.
Η τυπική σύνθεση μιας ΕΜΑ του Ελληνικού Στρατού περιλαμβάνει 41 άρματα μάχης.
Ο Αρματιστής (από τον οποίο δανείστηκα τον παραπάνω χάρτη) είχε επισημάνει δύο διαχρονικές αδυναμίες του ελληνικού αμυντικού μηχανισμού στον Έβρο:
Η άποψη μου (…) είναι ότι οι Μ/Κ Ταξιαρχίες έχουν συγκροτηθεί και διαθέτουν την οργάνωση (όχι κατά τη γνώμη μου και την απαιτούμενη ισχύ σε άρματα) για τη διεξαγωγή αγώνα κινήσεως. Θεωρώ λοιπόν ότι όταν μια Μ/Κ Ταξιαρχία είναι πάρα πολύ κοντά στο ΠΟΤ, στη πραγματικότητα έχει αγκιστρωθεί στο έδαφος. Ειδικά μάλιστα όταν δεν υπάρχει κάποια άλλη δύναμη για να αναλάβει τη τοποθεσία της αν απαιτηθεί να μετακινηθεί σε άλλο χώρο. Και το λάθος που βλέπω, μεγεθύνεται από το ότι και τα στρατηγεία των Ταξιαρχιών, οι Α/Κ ΜΜΠ, καθώς και οι Μονάδες και οι Υπομονάδες ΔΜ βρίσκονται και αυτές προωθημένες. Αν λοιπόν προσπαθήσουμε να φανταστούμε την εικόνα που θα επικρατήσει σε περίπτωση κινητοποίησης, θα δούμε ένα μεγάλο αριθμό μονάδων να κινούνται προς τα πίσω. Δεν νομίζεις ότι η υπόψη εικόνα θα μπορούσε να δημιουργήσει περίεργες εντυπώσεις και να προκαλέσει ακόμη πανικό ή φοβίες.
και
Για ποιο λόγο διαχρονικά κάνουμε τα ίδια λάθη; Για ποιο λόγο παρατασσόμαστε γραμμικά για επιθεώρηση από τον εχθρό; Για ποιο λόγο αγκιστρώνουμε τις δυνάμεις μας και μάλιστα τις ισχυρές και ταχυκίνητες; Για ποιο λόγο, διαχρονικά ο εχθρός κλιμακώνεται σε βάθος; Διαβάστε τη διάταξή του στην Αν Θράκη. Είναι κλιμακωμένος σε βάθος από τον Έβρο μέχρι τη Κωνσταντινούπολη. Η πλησιέστερη προς τον Έβρο Ταξιαρχία, είναι η 54 στην Αδριανούπολη. Η αμέσως επόμενη, η 4η βρίσκεται στη Κεσσάνη 20 χλμ ανατολικά του Έβρου. Που θα στρέψει τη μάζα επίθεσης; ΑΓΝΩΣΤΟ.
Φωτογραφίες από τον εξοπλισμό της 1ης Στρατιάς:
Χαρακτηριστική όψη Τούρκου πεζικάριου. Οι συγκεκριμένοι της 55ης Μ/Κ ΤΑΞΠΖ φέρουν αντιβαλλιστικά κράνη και τυφέκια G3 ενώ διακρίνονται και ΑΚ-47.
Άρμα μάχης Leopard-2A4 της 4ης Μ/Κ ΤΑΞΠΖ στη Κεσσάνη. Το σύνολο των 339 αρμάτων που διαθέτει ο Τουρκικός Στρατός βρίσκεται στη Θράκη.
Τεθωρακισμένο Όχημα Μάχης AFV της 4ης Μ/Κ ΤΑΞΠΖ στη Κεσσάνη. Η πλειοψηφία των 650 ΤΟΜΑ του Τουρκικού Στρατού παρατάσσονται στη Θράκη.
Τεθωρακισμένο Όχημα Μεταφοράς Προσωπικού AAPC της 4ης Μ/Κ ΤΑΞΠΖ.
Αντιαεροπορικό σύστημα ATILGAN με 8πλο εκτοξευτή βλημάτων Stinger. To σύνολο των 70 ΑΤΙLGAN που διαθέτει ο Τουρκικός Στρατός εξοπλίζει την 1η Στρατιά ενώ με την κρίση στη Συρία, αδιευκρίνιστος αριθμός μεταφέρθηκε ανατολικά.
Αυτοκινούμενο πυροβόλο Τ-155 Firtina της 4ης Μ/Κ ΤΑΞΠΖ. Η πλειοψηφία των 272 Α/Κ πυροβόλων Firtina του Τουρκικού Στρατού αναπτύχθηκαν στη Θράκη. Με την έναρξη της κρίσης στη Συρία αρκετά μεταφέρθηκαν ανατολικά.
To σύνολο των 12 πολλαπλών εκτοξευτών M270 MLRS του Τουρκικού Στρατού εξοπλίζει το 105ο Σύνταγμα Πυροβολικού του 5ου ΣΣ στη Τυρολόη.
Oι πολλαπλοί εκτοξευτές Τ-300 Kasirga με τη σκουρόχρωμη παραλλαγή προορίζονται για επιχειρήσεις στα δυτικά της Τουρκίας. Ο Τουρκικός Στρατός διαθέτει συνολικά 54, με μία πυροβολαρχία στην Ίμβρο.
Ελικόπτερο S-70A Blackhawk του 2ου Συντάγματος σε υπόστεγο στη Samandıra.
Περιττό να αναφερθεί ότι λόγω της εδαφικής διαμόρφωσης στη Θράκη εκατέρωθεν, ο Τουρκικός Στρατός έχει τη δυνατότητα να συσσωρεύσει σε μικρό χρόνο πρόσθετες δυνάμεις ενώ ο Ελληνικός Στρατός έχει τη δυνατότητα αποστολής ενισχύσεων από ένα και μόνο οδικό άξονα (και μάλιστα μέσα από περιοχή με αργυρώνητους εγκάθετους της Άγκυρας). Το ζήτημα αυτό θα απασχολήσει επόμενη ανάρτηση προσεχώς.
strategyreports
