Οι παροιμίες αποτελούν ένα απ΄τα πνευματικά δημιουργήματα του λαού. Είναι δυνατόν να προέρχονται από ιστορικά γεγονότα , από λόγους ιστορικών προσώπων, απ’την Αγία Γραφή και αλλού. Στη συνέχεια θα διαβάσετε 21 παροιμίες της Τήνου.
1.Αγκάθια του καλοκαιριού, μαρούλια του χειμώνα.
Από την εποχή της αφθονίας που είναι το καλοκαίρι , έρχεται
ο χειμώνας που έχει λιγοσττά αγαθά και πολλά που τα περιφρονούσαμε τότε ,
τώρα τα θεωρούμε χρήσιμα.Δυστυχώς όμως τώρα δεν τα έχουμε.
2.Καλύτεροι οι οι αδελφοί της εκκλησίας παρά οι αδελφοί της
κοιλιάς.
Η ενότητα και η αγάπη που φέρνει η εκκλησία είναι πολλές
φορές πιο μεγάλη και πιο θερμή από το δεσμό της συγγένειας.
3.Μην απελπίζεις άνθρωπο με τη δική σου γνώση, γιατί δεν
ξέρεις ο Θεός τι έχει να του δώσει.
Πρέπει στο συνάνθρωπο μας να δείχνουμε συμπάθεια και αγάπη
και όχι να τον απογοητεύσουμε γιατί δεν γνωρίζουμε τι του επιφυλάσσει η χάρη
του Θεού.
4.Αμαρτίες πού’χεις άντρα μου, ή εγώ να χήρευα ή εσύ να
πέθαινες.
Κάποτε σ’ενα χωριό ήταν ένα αντρόγυνο. Ό άντρας ήταν μυλωνάς
αλλά όταν οι χωριανοί πήγαιναν ν’αλέσουν, ο μυλωνάς έκλεβε πολύ αλέυρι και έτσι
είχε γεμίσει πολλά τσουβάλια. Η γυναίκα του που τα έβλεπε αυτά, φοβόταν πολύ
μήν πεθάνει κι έλεγε: «Αμαρτίες πού’χεις άντρα μου, ή εγώ να χήρευα ή εσύ να
πέθαινες» κι ετσι βγήκε η παροιμία που
λέγεται σε ανάλογες περιστάσεις ή πειραχτικά.
5.Αρνί που βλέπει ο Θεός, ο λύκος δεν το τρώει.
Η προστασία του Θεού φυλάζει από τα κακά τους καλούς
ανθρώπους.
6.Δεμένος ο γαιδαρος, αναπαυμένος ο νοικοκύρης.
Μια φορά σ’ενα χωριό βλέπει ένας τον συμπέθερό του να τρέχει
πάνω κάτω ψάχνοντας να βρει τον γάιδαρο του και τον ρωτά:
-Ε συμπέθερε τι ψάχνεις;
-Ψάχνω να βρω τον γάιδαρό μου που τον είχα αφήσει να βοσκήσει
-Λυτό ή δεμένο τον είχες αφήσει;
-Λυτό
-Ε τότε συμπέθερε ψάχνε για να τον βρεις.
Αυτό λέγεται και για εκείνους που δεν ασφαλίζουν καλά από
πριν τις δουλειές τους και αναγκάζονται μετά να κοπιάζουν πολύ και να χάνουν
καιρό για να κάνουν τη δουλειά τους, ενώ δεμένος ο γαιδαρος, αναπαυμένος ο
νοικοκύρης.
7.Ο παπάς είναι σαν το κάρβουνο. Όταν το πιάσεις αναμμένο
καίγεσαι, όταν το πιάσεις σβησμένο μουντζώνεσαι.
Παραστατικά εκφράζει την προσοχή που πρέπει να έχουν οι άνθρωποι
και να μην κρίνουν και επικρίνουν τους κληρικούς, σε καμμία περίπτωση.
8.Καλύτερα πέντε κάρβουνα, παρά χίλια πρόβατα.
Σε έναν τεμπέλη γύφτο
δίνανε ένα χειμώνα χίλια πρόβατα αλλά αυτός έβλεπε δόπλα του το τζάκι κι
έλεγε "Καλύτερα πέντε κάρβουνα, παρά χίλια πρόβατα" λέγεται για τους τεμπέληδες και ανεπρόκοπους ανθρώπους που αφήνουν
τις ευκαιρίες να πάνε χαμένες.
9.Στους μήνες που δεν έχουν ρο θέλει το κρασί νερό
Οι μήνες αυτοί είναι ο Μάιος, ο Ιούνιος, ο Ιούλιος και ο
Αύγουστος.
Είναι όλοι καλοκαιρινοί μήνες που δεν τραβιέται εύκολα το
κρασί και ζαλίζει γρήγορα τον άνθρωπο.Με
αυτήν την παροιμία δίνεται η προτροπή αποφυγής του κρασιού, όταν η χρήση του
προκαλεί βλάβη.
10.Αχ υστερνέ μου λογισμέ, γιατί δε σ’είχα πρώτα, να κάνω
μπρούτζινα κλειδιά και σιδερένια πόρτα.
Ήταν μια φορά ένας γέρος και του ζητούσαν οι γείτονες πότε
σχοινί, πότε το κόσκινο, και πότε άλλα εργαλεία. Αυτός τους τα έδινε πολύ
συχνά. Μια μέρα όμως χτύπησε την πόρτα ένας και του ζήτησε το μύλο. Και αυτός
είπε ναι. Πήγε ο γέρος να τον πιάσει να του το δώσει και είπε τότε:΅Δεν κάθεσαι
πράμα μου στη θέση σου; Και κλείνοντας
την πόρτα σου λέει στον γείτονα: δε σου τον δίνω για να σε κάμω
νοικοκύρη.
Θέλει να δείξει η παροιμία αυτή οτι η βοήθεια μας πολλές
φορεές δεν χρειάζεται γιατί δεν ωφελεί θετικά τον άλλον.
(Από το βιβλίο του Γεωργίου Ν. Αμιραλή , Τηνιακές Πτυχές, εκδ. Αδελφότης των Τηνίων εν Αθήναις, Αθήνα 1991)
