Οι Πανελλαδικές, το «σύστημα» και τα…θύματα
Του Θανάση Νικολαΐδη
ΤΑ παρακάτω είναι σκέψεις που ισχύουν μόνο με την προϋπόθεση πως ο μαθητής/τρια είναι θύμα, βιώνει την τραγωδία του και άρα κάποιος έπρεπε να τον σκεφθεί και να τον βοηθήσει. Με εκπαιδευτικό σύστημα αντί «συστήματος» και με επαναφορά της μελέτης αντί της αποστήθισης. Τα λένε από χρόνια κι όταν έρθει η ώρα (εξετάσεις) το…θύμα προσέρχεται πάνοπλο. Για αγώνα άχαρο και με την ύλη «αχώνευτη». Με τις χιλιάδες σελίδες σωρευμένες βίαια στο μυαλό και τον εγκέφαλο σαν αποθήκη (πεπερασμένης χωρητικότητας), για ευκαιριακή χρήση.
ΚΑΙ το σχολείο; Κι εδώ πρόκειται για απαραίτητη, αλλά λανθασμένη επένδυση. Μαθητόκοσμος πάει κι έρχεται μοιράζοντας το χρόνο του με το φροντιστήριο, δάσκαλοι και καθηγητές λειτουργούν ανάμεσα σε μαθητέμπορους και το Υπουργείο κάνει το καθήκον του. Με την έγνοια του στα υλικοτεχνικά και με το «θύμα» να τα’ χει χαμένα τι να πρωτοθυμηθεί επιστρατεύοντας τη ΜΝΗΜΗ του στις εξετάσεις, και τον γονιό αγωνιώντα για θέματα «βατά».
ΚΑΙ, βέβαια, μετά το πρώτο, έρχεται και το δεύτερο «θύμα». Ο γονιός που ξενυχτάει με το παιδί κρατώντας το βιβλίο μη του φύγει λέξη, έχοντας αναγάγει (και καλώς) σε ύψιστο αγαθό τη μόρφωση του παιδιού του, που πιθανώς τη στερήθηκε ο ίδιος. Αλλά, δεν πρόκειται για μόρφωση και «παραγωγή» σκεπτόμενων ανθρώπων. Κι αν μας έλειπε η ευκολία του κομπιούτερ, θα ‘χε αποκαλυφθεί η γύμνια του μυαλού μας. Κι αν κάποτε ήσουν φαβορί για το πολυτεχνείο γιατί ήξερες μαθηματικά, σήμερα ίσως «παγιδευτείς» απ’ τη λίστα των σχολών προτίμησης. Κι αρχίζει το δράμα του φοιτητή που δεν θα νιώσει τη χαρά της γνώσης, γιατί δεν αγάπησε το αντικείμενο.
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ σήμερα κι αρχίζουν με την έκθεση. Κι εδώ το «σύστημα» σκότωσε τη φαντασία κι έκανε την έκθεση σαν έκθεση ιδεών να μη μοιάζει και την κατάντησε μια μικρή πραγματεία. Με τα όρια και τους κανόνες της, λες και οι μεγάλοι της σκέψης και του στοχασμού, της ποίησης και της πεζογραφίας μελετούσαν πρώτα τους κανόνες κι ύστερα δημιουργούσαν.
ΘΑ ξαναπάμε κεντρικό πρόσωπο. Στον πρωταγωνιστή της τραγωδίας. Τον μαθητή και την ψυχική του ηρεμία. Την προσπάθειά του να αποθηκεύσει στο μυαλό του αποστηθισμένες «γνώσεις», για να τις αδειάσει, την κατάλληλη στιγμή, στο γραπτό. Για τον βαθμό. Κι ύστερα; Θ’ αδειάσει την «αποθήκη» απ’ τα…άχρηστα. Δεν του’ μαθαν να «ψαρεύει» και η πείνα θα ‘ναι διαρκής. Με το «σύστημα» να μετράει κεφάλια υποψηφίων και επιτυχόντες.
