2.4.25

ΕΡΧΕΤΑΙ ΚΡΙΣΗ; Ζεσταίνει τις μηχανές ο στόλος για να συνοδεύσει τα ερευνητικά στην περιοχή της Κάσου

- Οι Γάλλοι θα συμμετέχουν διακριτικά - Το Ισραήλ θα παρέμβει στις ΗΠΑ σε περίπτωση παρεκτροπής



Αντίστροφη μέτρηση για την επανέναρξη των ερευνών για το καλώδιο – Ο ρόλος Γαλλίας και Ισραήλ
-Η απόφαση είναι ειλημμένη σε ανώτατο επίπεδο: η Ελλάδα δεν μπορεί να παραιτηθεί από ένα έργο το οποίο είναι κρίσιμο για την ενεργειακή ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας-Οι Ισραηλινοί φέρονται να έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις στην Αθήνα ότι σε περίπτωση που η κατάσταση ξεπεράσει κάποια όρια, θα αναλάβουν να κινητοποιήσουν τον Λευκό Οίκο-

Οι Γάλλοι θα έχουν διακριτική στρατιωτική παρουσία με κάποια από τις πολλές ναυτικές μονάδες επιφανείας, που ούτως ή άλλως αυτή την εποχή είναι ανεπτυγμένες στην περιοχή-ο τρόπος με τον οποίο θα εξελιχθούν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες οι εργασίες για την ηλεκτρική διασύνδεση, θα επηρεάσουν και τις ελληνοτουρκικές επαφές


Βασίλης Νέδος
Θέμα ημερών είναι η επανεκκίνηση των ερευνών για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ (Great Sea Interconnector) και στην Αθήνα επικρατεί πυρετός προετοιμασιών προκειμένου το έργο να προχωρήσει ακόμη και στα ανατολικά της Κάσου και της Καρπάθου, όπου έως αυτή τη στιγμή έχει στην πραγματικότητα «παγώσει». Η απόφαση είναι ειλημμένη σε ανώτατο επίπεδο. Αν και εντός της κυβέρνησης υπάρχουν αποκλίνουσες απόψεις σχετικά με μια σειρά από λεπτομέρειες, άπαντες συμφωνούν στην κεντρική κατεύθυνση: η Ελλάδα δεν μπορεί να παραιτηθεί από ένα έργο το οποίο είναι κρίσιμο για την ενεργειακή ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και έχει την πλήρη στήριξη του Ισραήλ, που επιθυμεί τη σύνδεση με το δίκτυο ηλεκτρισμού της Ε.Ε. η οποία και το χρηματοδοτεί.
Επιπλέον, η Ελλάδα δεν μπορεί να εμφανιστεί ότι αποδέχεται την αντίληψη της Τουρκίας περί περιορισμού των δικαιωμάτων της στα 6 ναυτικά μίλια, ειδικά μάλιστα όταν πρόκειται για ένα έργο που δεν αφορά κυριαρχία ή κυριαρχικά δικαιώματα, καθώς αφορά δραστηριότητα στην ανοιχτή θάλασσα. Η περιοχή νοτίως της Κάσου και της Καρπάθου έχει οριοθετηθεί ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο τον Αύγουστο του 2020 με μια συμφωνία αδιαμφισβήτητης διεθνούς νομιμότητας και όχι με ένα αμφίβολης αξιοπιστίας μνημόνιο όπως το τουρκολιβυκό.
Η συζήτηση έχει πλέον προχωρήσει σε επίπεδο επιχειρησιακής σχεδίασης της επιστροφής των ερευνητικών σκαφών στην Κάσο, σε ανοιχτή θάλασσα. Εν ολίγοις, σχεδιάζεται σε επίπεδο υπουργείου Εθνικής Αμυνας ο τρόπος με τον οποίο οι Ενοπλες Δυνάμεις θα αναπτυχθούν ώστε να συνοδεύσουν τα ερευνητικά πλοία και, βεβαίως, να στείλουν το μήνυμα για την αποφασιστικότητα της Ελλάδας να προχωρήσει στον σχεδιασμό της, ακόμη και πέρα από τα νότια Κάσου και Καρπάθου, όπου το έργο ουσιαστικά διακόπηκε πέρυσι τον Ιούλιο έπειτα από μια κρίση 40 ωρών.
Οι Γάλλοι έχουν ήδη συμφωνήσει να έχουν διακριτική στρατιωτική παρουσία στην ευρύτερη περιοχή με κάποια από τις πολλές ναυτικές μονάδες επιφανείας, που ούτως ή άλλως αυτή την εποχή είναι ανεπτυγμένες εκεί. Λεπτομέρειες για την επιχείρηση προφανώς δεν υπάρχουν, ωστόσο ανάμεσα στα υφιστάμενα σενάρια περιλαμβάνεται η διεξαγωγή κάποιας κοινής άσκησης των Ενόπλων Δυνάμεων (Πολεμικού Ναυτικού και Πολεμικής Αεροπορίας) στα διεθνή ύδατα, με πρόσκληση και σε κάποια από τις παρούσες μονάδες της Γαλλίας.
Το αεροπλανοφόρο «Charles de Gaulle» βρισκόταν τις προηγούμενες ημέρες στον Ινδικό Ωκεανό για ασκήσεις και συνεκπαιδεύσεις με τις ινδικές ένοπλες δυνάμεις.
Ως προς την ευρύτερη γεωπολιτική εξίσωση, ο ρόλος της Γαλλίας είναι προφανής και σημαντικός, καθώς αποτελεί στρατηγικό εταίρο της Ελλάδας, ενώ άμεσα συνδεδεμένη με τον Great Sea Interconnector (GSI) είναι η γαλλική εταιρεία Nexans, η οποία μισθώνει και τα πλοία (ιταλικά μέχρι πρότινος) για τις έρευνες. Στο πεδίο της περιφερειακής εξίσωσης σημαντική είναι η διάσταση της ισραηλινής εμπλοκής.
Το Ισραήλ, πέρα από τους στρατηγικούς λόγους για τους οποίους επιθυμεί την ολοκλήρωση του GSI (διασύνδεση με το ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρισμού, αλλά και γενικότερη λογική δημιουργίας μεγάλων σχημάτων συνεργασίας με το βλέμμα στραμμένο και στον διάδρομο IMEC για τη συνεργασία με την Ινδία), υποστηρίζει το έργο και για λόγους που σχετίζονται με τις ευρύτερες περιφερειακές τριβές ανάμεσα στην Ιερουσαλήμ και την Αγκυρα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα συμφέροντα Ελλάδας και Ισραήλ διασταυρώνονται και στο ζήτημα της πιθανής επιστροφής της Τουρκίας στο πρόγραμμα του F-35, ασχέτως αν τελικά η επιλογή αυτή ανήκει αποκλειστικά και μόνο σε έναν άνθρωπο: τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Σε αυτό το πλαίσιο εγγράφεται και η σημερινή, ολιγόωρη, επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ, όπου θα συναντηθεί με τον ομόλογό του Μπέντζαμιν Νετανιάχου και θα γίνει δεκτός από τον πρόεδρο της χώρας Γιτζάκ Χέρτσογκ. Αν και επισήμως ουδείς από την ελληνική κυβέρνηση συνδέει την επίσκεψη με το έντονο παρασκήνιο σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση, είναι απολύτως σαφές ότι το τετ α τετ Μητσοτάκη – Νετανιάχου αποτελεί ένα μήνυμα που έχει αποδέκτη και την Αγκυρα.
Επιπλέον, οι Ισραηλινοί φέρονται να έχουν παράσχει διαβεβαιώσεις στην Αθήνα ότι σε περίπτωση που η κατάσταση ξεπεράσει κάποια όρια, θα αναλάβουν να κινητοποιήσουν τον Λευκό Οίκο. Πάντως, τις προηγούμενες ημέρες καταγράφηκε και ένα μήνυμα υπερατλαντικής προέλευσης, καθώς ο ενεργειακός κολοσσός Chevron εκδήλωσε ενδιαφέρον για έρευνες υδρογονανθράκων στα νότια της Κρήτης, σε οικόπεδα που είχαν προκηρυχθεί το 2014 με μοντέλο τον νόμο Μανιάτη (4001/2011), αγνοώντας πλήρως το γεγονός ότι τμήμα τους βρίσκεται στη λιβυκή πλευρά των περιοχών που καλύπτονται από το αποκαλούμενο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Το ενδιαφέρον της Chevron, λίγο μετά από εκείνο που έχει εκδηλωθεί από την ExxonMobil, εκλαμβάνεται μεν ως μια αντανακλαστική αντίδραση των μεγάλων ενεργειακών κολοσσών των ΗΠΑ μετά την επάνοδο Τραμπ («drill baby drill»), γίνεται δε αντιληπτή και ως μια σαφής κίνηση αναγνώρισης της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με βάση τα διεθνώς ισχύοντα (με επήρεια των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες) και όχι τις ιδιόρρυθμες απόψεις της Αγκυρας περί νησιών δίχως άλλα δικαιώματα πέρα από 6 ν.μ. αιγιαλίτιδας ζώνης.
Είναι προφανές ότι ο τρόπος με τον οποίο θα εξελιχθούν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες οι εργασίες για την ηλεκτρική διασύνδεση, θα επηρεάσουν και τις ελληνοτουρκικές επαφές, ιδιαίτερα καθώς οι μέχρι πρότινος επικοινωνίες ανάμεσα σε Αθήνα και Αγκυρα δεν έδωσαν λύση στην εκκρεμότητα του Great Sea Interconnector. Οι εξελίξεις θα επηρεάσουν, βεβαίως, και το χρονοδιάγραμμα των επόμενων ελληνοτουρκικών επαφών και σε ανώτατο επίπεδο, σε μια περίοδο όπου γενικά η κατάσταση στην Αγκυρα έχει αποκτήσει και χαρακτηριστικά εσωτερικής πολιτικής αναταραχής.
Πηγή: kathimerini.gr
[iEpikaira: Οι ενέργειες οι οποίες έπρεπε να έχουν γίνει ήδη ίσως να μην αρκούν πλέον. Στην παρούσα φάση ο Ερντογάν μπορεί να θέλει να εκμεταλλευτεί την εξωτερίκευση των εσωτερικών προβλημάτων του. Σε κάθε περίπτωση, το ενδιαφέρον που έδειξε η Chevron νοτίως της Κρήτης, φαίνεται ότι λειτούργησε ως καταλύτης και ενεργοποιήθηκαν διαδικασίες διευθέτησης των ζητημάτων που άπτονται των θαλασσίων ζωνών όπως αναφέρθηκε ΕΔΩ και ΕΔΩ! Εάν η κυβέρνηση θέλει όντως να εξασφαλίσει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, μπορεί πολύ απλά αύριο να οριοθετήσει ΑΟΖ με την Κύπρο και να επεκτείνει στα 12νμ... Θα το κάνει; Ασφαλώς και όχι. Επομένως, κάτι άλλο "ψήνεται" στην περιοχή... Και κάτι τελευταίο, εφόσον το καλώδιο GSI θα καταλήξει στο Ισραήλ, γιατί η μόνη εμπλοκή του θα αφορά στην πίεση των ΗΠΑ εάν τα πράγματα εκτραχυνθούν; Μήπως η ηλεκτρική διασύνδεση είναι άλλο ένα πυροτέχνημα σαν τον EastMed ο οποίος εξυπηρετούσε ενδεχομένως άλλους σκοπούς; Περισσότερα ΕΔΩ!]
Τι συμφώνησαν Μητσοτάκης - Νετανιάχου στο ραντεβού στην Ιερουσαλήμ - Οι συνομιλίες του Πρωθυπουργού με τον πρόεδρο του ΙσραήλΣειρά διπλωματικών επαφών είχε τα προηγούμενα 24ωρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε Παρίσι και Ιερουσαλήμ στην κατεύθυνση επαναβεβαίωσης των δεσμών της Αθήνας με ισχυρούς παίκτες στην Ανατολική Μεσόγειο, ενόψει δύο εξελίξεων που αναμένεται στις επόμενες εβδομάδες να δημιουργήσουν νέα δεδομένα: η ελληνική πλευρά αναμένεται να δώσει εντολή για συνέχιση των ερευνών εκτός των εθνικών χωρικών υδάτων για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ (Great Sea Interconnector – GSI) και να καταθέσει τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό.
Την ώρα που τα δύο θέματα θα δοκιμάσουν τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, στους σχεδιασμούς και στις επιδιώξεις της Ελλάδας παίζουν ρόλο τόσο η Γαλλία (ενδεικτική η αποστροφή του Μητσοτάκη από το Ελιζέ ότι η Γαλλία «είναι παρούσα στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο») όσο και το Ισραήλ, το οποίο αντιμετωπίζεται ως σύμμαχος-κλειδί με το βλέμμα της Αθήνας, όχι μόνο στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου, στην Αγκυρα, αλλά και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στην Ουάσιγκτον. Εξάλλου στις επαφές του Μητσοτάκη στην Ιερουσαλήμ, ιδίως στη μία ώρα των συζητήσεων με τον ομόλογό του Μπενιαμίν Νετανιάχου, διαπιστώθηκε κατά πληροφορίες συναντίληψη για τον ρόλο της Τουρκίας.
Συμπαραγωγή
Ο Μητσοτάκης συνάντησε τον Νετανιάχου και τον πρόεδρο της χώρας Ισαάκ Χέρτζογκ με ατζέντα περιφερειακών εξελίξεων (Ανατολική Μεσόγειος, Συρία, Λίβανος, Ερυθρά Θάλασσα), ενεργειακών, αλλά και άμυνας. Η αμυντική συνεργασία κλείδωσε στην κατεύθυνση αναζήτησης και αξιοποίησης ευκαιριών «σύμπραξης και συμπαραγωγής, με έμφαση στην τεχνολογική καινοτομία, την έρευνα και την απόκτηση στρατηγικών δυνατοτήτων».
Προηγήθηκαν συναντήσεις διάρκειας άνω της μιας ώρας του Μητσοτάκη με στελέχη του υπουργείου Αμυνας του Ισραήλ (SIBAT) και με ανώτατα στελέχη της ισραηλινής αμυντικής βιομηχανίας. Κυβερνητικές πηγές επιβεβαιώνουν ότι εξετάζονται οι προοπτικές «συμπαραγωγής με το ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα» και ότι υπάρχει βούληση για εμβάθυνση της συνεργασίας σε αμυντικά πρότζεκτ – για παράδειγμα, η Ελλάδα θέλει να είναι επιχειρησιακός ως το 2027 ο αντι-drone θόλος, όπως του Ισραήλ.
Το καλώδιο GSI
Ως προς τα ενεργειακά, συζητήθηκε ο ρόλος του καλωδίου GSI. Ο Μητσοτάκης υπογράμμισε συνολικά τη σημασία της συνδεσιμότητας και «των ενεργειακών έργων κοινού ενδιαφέροντος για τη σταθερότητα στην περιοχή». Η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει ότι η έρευνα και η πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης «θα γίνει σύμφωνα με τις ανάγκες του έργου και τον προγραμματισμό της εταιρείας», ενώ το Ισραήλ, που έχει άμεσο ενδιαφέρον για την ολοκλήρωση του έργου αλλά και προνομιακό δίαυλο με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση Τραμπ, έχει συνυπογράψει από τον περασμένο Δεκέμβριο συμφωνία για την ενίσχυση της στρατηγικής ενεργειακής συνεργασίας και της συνδεσιμότητας Ελλάδας – Ισραήλ.
Και ενώ άμεσο ζητούμενο είναι επίσης η αναθέρμανση του σχήματος συνεργασίας 3+1 μεταξύ Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και ΗΠΑ, στο φόντο υπάρχει η πρόσφατη εκδήλωση ενδιαφέροντος του αμερικανικού ενεργειακού κολοσσού Chevron για έρευνα σε δύο ακόμα ελληνικά θαλάσσια οικόπεδα. Μπορεί ο Μητσοτάκης να μη σχολίασε δημοσίως για τους στόχους ή το περιεχόμενο των συζητήσεων στην Ιερουσαλήμ, ωστόσο έκανε στην κυριακάτικη ανασκόπηση έργου εκτενή αναφορά στο επίσημο ενδιαφέρον της Chevron για είσοδο σε θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης, μετά την ήδη ανακοινωθείσα συμμετοχή της σε έρευνες υδρογονανθράκων δυτικά της Πελοποννήσου. Η Αθήνα δίνει στις εξελίξεις τη διάσταση της προάσπισης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, πέραν της ενεργειακής και της επενδυτικής.
Εξού και ο Μητσοτάκης μιλάει για αναγνώριση «στην πράξη» της ελληνικής ΑΟΖ, κρατώντας στα θετικά και την επιλογή της Λιβύης να οριοθετήσει θαλάσσια οικόπεδα προς έρευνα νοτίως της μέσης γραμμής, αποδεχόμενη προς το παρόν την ελληνική προσέγγιση. «Ξεκάθαρη απόδειξη ότι η Ελλάδα ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα (…) Απόδειξη ότι αναγνωρίζεται ως ενεργειακός κόμβος στην Ανατολική Μεσόγειο» έγραψε ο Πρωθυπουργός για τη Chevron, σημειώνοντας ότι νοτιοδυτικά της Κρήτης και της Πελοποννήσου δραστηριοποιείται ήδη η ExxonMobil, με ενδεχόμενες πρώτες έρευνες στο 2025.
Νέα κατάπαυση
Στον απόηχο της τετραμερούς στο Παρίσι (Ελλάδα – Γαλλία – Κύπρος – Λίβανος, με συμμετοχή μέσω τηλεδιάσκεψης και του μεταβατικού προέδρου της Συρίας) ο Μητσοτάκης ενημέρωσε τον Νετανιάχου για τις συζητήσεις στο Ελιζέ, επέμεινε στην τήρηση της εκεχειρίας στον Νότιο Λίβανο και υπογράμμισε την ανάγκη της απελευθέρωσης των ομήρων στη Γάζα αλλά και της παύσης των ισραηλινών επιχειρήσεων. «Επιτρέψτε μου να προσθέσω τη φωνή μου σε εκείνους που ζητούν την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων.
Αλλά επιτρέψτε μου, επίσης, να προσθέσω τη φωνή μου σε εκείνους που εκφράζουν την ειλικρινή ελπίδα ότι το συντομότερο δυνατό θα υπάρξει νέα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και ότι, επιτέλους, η απελευθέρωση των ομήρων θα συνοδεύεται από ένα πλαίσιο που θα επιτρέψει σε όλους μας να σκεφτούμε την επόμενη ημέρα» είπε ο Μητσοτάκης. Στη συζήτηση με τον Χέρτζογκ, προανήγγειλε πρόγραμμα υποτροφιών προς τιμήν του Ιωνά Καρούση (του νεκρού στην τρομοκρατική επίθεση στη Γιάφα του Τελ Αβίβ) «για να φέρουμε πιο κοντά νέους φοιτητές που θέλουν να σπουδάσουν είτε στο Ισραήλ είτε στην Ελλάδα».

Πηγή: tanea.gr

Πηγή: i-epikaira.blogspot.com