.jpg)
Η σύλληψη και η φυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την «προσήλωση της Τουρκίας στη μακρόχρονη δημοκρατική της παράδοση», διεμήνυσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου, του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, εγείρει ερωτήματα σχετικά με την "προσήλωση της Τουρκίας στη μακροχρόνια δημοκρατική της παράδοση", δήλωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, χωρίς να προβεί σε ρητή καταδίκη.
Ο Ιμάμογλου έχει φυλακιστεί εν αναμονή της δίκης.
"Ως υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, η Τουρκική Δημοκρατία πρέπει να τηρεί τις δημοκρατικές αξίες. Τα δικαιώματα των εκλεγμένων αξιωματούχων, καθώς και το δικαίωμα της ειρηνικής διαδήλωσης, πρέπει να γίνονται πλήρως σεβαστά", δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής τη Δευτέρα.
"Θέλουμε η Τουρκική Δημοκρατία να παραμείνει αγκυροβολημένη στην Ευρώπη, αλλά αυτό απαιτεί σαφή δέσμευση στους δημοκρατικούς κανόνες και πρακτικές. Και είναι βασικό να σέβεται η Τουρκική Δημοκρατία αυτές τις θεμελιώδεις αρχές", πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Οι τουρκικές αρχές φυλάκισαν τον Ιμάμογλου την Κυριακή, αφού του απήγγειλαν κατηγορίες για διαφθορά, εκβιασμό, δωροδοκία και ξέπλυμα χρήματος, καθώς και για παροχή βοήθειας σε τρομοκρατική ομάδα λόγω της εκλογικής του συμμαχίας με φιλοκουρδικό κόμμα. Ο Ιμάμογλου και οι δικηγόροι του απέρριψαν σθεναρά τις κατηγορίες, χαρακτηρίζοντάς τες κατασκευασμένες και πολιτικά υποκινούμενες.
Ο υπουργός Εσωτερικών τον απομάκρυνε αργότερα από το αξίωμά του ως "προσωρινό μέτρο".
"Σήμερα, η Τουρκική Δημοκρατία ξύπνησε μπροστά σε μια βαθιά προδοσία. Η εν εξελίξει δικαστική διαδικασία απέχει πολύ από το να είναι δίκαιη - είναι μια εκτέλεση χωρίς δίκη", έγραψε ο Ιμάμογλου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η κράτησή του προκάλεσε διαδοχικές μαζικές διαδηλώσεις σε ολόκληρη την Τουρκία, οι οποίες περιγράφονται ως οι μεγαλύτερες εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία.
Μέλος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), ο Εκρέμ Ιμάμογλου θεωρούνταν κορυφαίος υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές του 2028. Σε προκριματικές εκλογές που διεξήχθησαν την Κυριακή, λίγες ημέρες μετά τη σύλληψη, επιλέχθηκε ως επικεφαλής υποψήφιος του CHP με τις ψήφους 1,7 εκατομμυρίων μελών του κόμματος και 13,2 εκατομμυρίων μη κομματικών μελών.
Το CHP είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στο τουρκικό κοινοβούλιο μετά το κόμμα AKΡ του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Ερντογάν είναι δεσμευμένος ως προς τη θητεία του και δεν επιτρέπεται να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα το 2018, αν και το σύνταγμα θα μπορούσε να τροποποιηθεί ώστε να καταστεί δυνατή μια τρίτη θητεία.
Η αντιπολίτευση έχει περιγράψει τη φυλάκιση του Ιμάμογλου ως πράξη αντιποίνων του Ερντογάν για να εκτροχιάσει τις εκλογικές ελπίδες του μεγαλύτερου διεκδικητή του. Η κυβέρνηση απορρίπτει την κατηγορία αυτή και επιμένει ότι τα δικαστήρια της Τουρκίας λειτουργούν ανεξάρτητα.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, μια οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα με έδρα το Στρασβούργο, καταδίκασε τη σύλληψη του Ιμάμογλου και απαίτησε την "άμεση απελευθέρωσή" του.
"Πρόκειται για μια υπολογισμένη κίνηση που αποσκοπεί στην υπονόμευση της ακεραιότητας και της αμεροληψίας των εκλογικών διαδικασιών και ισοδυναμεί με επίθεση στη δημοκρατία", ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο πρόεδρος του Κογκρέσου των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, Marc Cools, προσθέτοντας ότι οι κατηγορίες για διαφθορά και τρομοκρατία "φαίνεται να είναι προσχηματικές".
Έντονα επικριτικός ήταν και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος έκανε λόγο για "σοβαρή επίθεση στη δημοκρατία" και κάλεσε την Τουρκία να τηρήσει τις νομικές "δεσμεύσεις" που έχει "ελεύθερα αναλάβει" ως υποψήφια χώρα της ΕΕ.
Το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε τη σύλληψη ως πλήγμα για τη δημοκρατία. "Ο πολιτικός ανταγωνισμός δεν πρέπει να διεξάγεται μέσω δικαστηρίων και φυλακών", δήλωσε εκπρόσωπος. "Αναμένουμε οι ισχυρισμοί να διερευνηθούν με διαφάνεια το συντομότερο δυνατό και οι διαδικασίες να διεξαχθούν με βάση το κράτος δικαίου".
Σταδιακή προσέγγιση
Αλλά στην αίθουσα Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η αντίδραση ήταν σαφώς πιο συγκρατημένη, αντανακλώντας το τεντωμένο σχοινί που προσπαθούν να περπατήσουν οι Βρυξέλλες με την Άγκυρα.
Η στρατηγική σημασία της Τουρκίας για το μπλοκ έχει ενισχυθεί από δύο πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις: την πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία και τις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησε ο Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο πρόεδρος Ερντογάν έχει εκφράσει έντονο ενδιαφέρον για τον συνασπισμό των προθύμων που έχουν δημιουργήσει η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο για να παράσχουν εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο και να διασφαλίσουν μια πιθανή διευθέτηση με τη Μόσχα. Η Τουρκία διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ και απολαμβάνει μια στρατηγικά πολύτιμη θέση στη Μαύρη Θάλασσα.
Ο Ερντογάν έχει λάβει μέρος σε αρκετές εικονικές συναντήσεις με Ευρωπαίους ηγέτες, με πιο πρόσφατη την Παρασκευή, όταν ενημερώθηκε από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Αντόνιο Κόστα, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και την Ύπατη Εκπρόσωπο Κάγια Κάλλας για τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να πραγματοποιήσει δύο διαλόγους υψηλού επιπέδου με την Τουρκία τις επόμενες εβδομάδες με επίκεντρο την οικονομία και τη μετανάστευση.
Ερωτηθείς εάν η φυλάκιση του Ιμάμογλου και οι μαζικές διαδηλώσεις θα κάνουν τις Βρυξέλλες να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους με την Άγκυρα, εκπρόσωπος της Επιτροπής δήλωσε: "Παρακολουθούμε πολύ στενά την κατάσταση στην Τουρκία, αλλά δεν θα μπορούσα να σας πω περισσότερα για το τι σημαίνει αυτό για τη δέσμευσή μας σε αυτό το στάδιο. Η θέση μας είναι πολύ σαφής".
Η Τουρκία ανακηρύχθηκε υποψήφια χώρα το 1999, αλλά η ένταξή της εκτροχιάστηκε λόγω δημοκρατικής οπισθοδρόμησης και ανησυχιών σχετικά με την "ικανότητα απορρόφησης" του μπλοκ. Οι διαπραγματεύσεις τέθηκαν επισήμως σε αναμονή το 2018, δύο χρόνια μετά την απόπειρα πραξικοπήματος που είδε τον Ερντογάν να ενισχύει τη λαβή του στην εξουσία και να καταπνίγει τις φωνές της αντιπολίτευσης.
Στην τελευταία της έκθεση για τη διεύρυνση, η Επιτροπή διαπίστωσε πολυάριθμες ελλείψεις και εκτεταμένη έλλειψη μεταρρυθμίσεων στον τομέα της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
"Το προεδρικό σύστημα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από έλλειψη ελέγχων και ισορροπιών", αναφέρει η έκθεση. "Η πίεση της κυβέρνησης στους δημάρχους των κομμάτων της αντιπολίτευσης συνέχισε να αποδυναμώνει την τοπική δημοκρατία".
Άτεγκτος Ερντογάν κατηγορεί Ιμάμογλου και αντιπολίτευση
Ο ίδιος ο Ερντογάν πάντως απορρίπτει όλες τις κατηγορίες και είπε πως ο μοναδικός υπεύθυνος για τους βανδαλισμούς, τα επεισόδια και τους τραυματισμούς είναι ο Ιμάμογλου και οι συνεργάτες του που βγάζουν τον κόσμο στους δρόμους. Είπε μάλιστα πως άν είναι άντρας ο Ιμάμογλου, να ομολογήσει την ενοχή του για τη διαφθορά, τις δωροδοκίες και τις κλοπές.
