Οι Αμυντικές Δαπάνες και ο Χανς, ο γιος του Σόιμπλε… Το Σάββατο 31 Αυγούστου 2024, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας συμμετείχε στο GLOBSEC Forum 2024 στην Πράγα, όπου έθιξε επανειλημμένως τη σημασία των δημοσιονομικών κανόνων στην Άμυνα, θέτοντας μάλιστα το ρητορικό ερώτημα σχετικά με τη νέα θέση Ευρωπαίου Επίτροπου Άμυνας:
Του Ειδικού Συνεργάτη
“Τι θα κάνει ο Επίτροπος Άμυνας, αν εγώ δεν μπορώ να υπογράψω μια επιταγή; Γι’ αυτό, παρακαλώ, ας αλλάξουν οι δημοσιονομικοί κανόνες όσον αφορά την Άμυνα.” Η έκδηλη αγωνία του κ. ΥΕΘΑ περί των δημοσιονομικών κανόνων δημιουργεί αίσθηση και πολλά ερωτηματικά για τις προμήθειες απαραίτητων οπλικών συστημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Πέραν τούτου, τίθεται θέμα και για την βιωσιμότητα των υφιστάμενων οπλικών συστημάτων, καθώς οι συμβάσεις εν συνεχεία υποστήριξης (είτε διακρατικές FMS Cases υποστήριξης, είτε εμπορικές Follow On Support) εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία με τις κύριες προμήθειες, ως “Πάγια περιουσιακά στοιχεία”, περιοριζόμενες και συμπιεζόμενες εντός του δημοσιονομικού χώρου.
Τι είναι όμως αυτός ο περιβόητος “δημοσιονομικός χώρος” και ποιος τον καθορίζει; Αντιλαμβανόμεθα ότι αποτελεί έναν αναπόδραστο και ανυπέρβλητο περιορισμό, ο οποίος θέτει ένα άνω όριο στο ΥΠΕΘΑ (και όχι μόνο), τουλάχιστον όσον αφορά τις κύριες προμήθειες. Διαφαίνεται ότι, ακόμα κι αν είχαμε περισσότερα χρήματα να ξοδέψουμε στην άμυνα, αυτό δεν το επιτρέπει ο “δημοσιονομικός χώρος”.
Ως εκ τούτου, τόσο ο ΥΕΘΑ, όσο και ο Πρωθυπουργός, έχουν επιχειρηματολογήσει επανειλημμένως υπέρ της εξαίρεσης των αμυντικών δαπανών από τους οικονομικούς περιορισμούς της ΕΕ, ώστε να υπάρξει ο απαραίτητος “χώρος” για την άμυνα, στο βαθμό τουλάχιστον που επιτρέπουν τα χρηματικά διαθέσιμα.
Ας προσπαθήσουμε όμως να εξετάσουμε το θέμα και από την πλευρά των Ευρωπαίων αρμοδίων. Στο πλαίσιο αυτό, εννοούνται κατά βάση οι Γερμανοί, οι οποίοι θεωρούνται ως η οικονομική ατμομηχανή της ΕΕ (στο βαθμό που αυτό ισχύει ακόμα). Ας δούμε λοιπόν το “ελληνικό δράμα” μέσα από τα μάτια ενός “αυστηρού” Γερμανού και για να το κάνουμε πιο ενδιαφέρον, ας θυμηθούμε τον “αγαπημένο” μας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Και αφού αυτός έχει αποδημήσει εις Κύριον, ας υποθέσουμε ότι το θέμα το εξετάζει ο γιος του, Χανς (μιλάμε για ένα φανταστικό πρόσωπο, παρότι ο Σόιμπλε έχει όντως έναν γιο ονόματι Χανς!). Ο “Χανς” λοιπόν εκτιμάται ότι θα έλεγε τα ακόλουθα, για την ελληνο-γερμανική αμυντική συνεργασία και για το ενδεχόμενο αύξησης του αμυντικού “δημοσιονομικού χώρου”:
Αναμφισβήτητα, η καλύτερη περίοδος της ελληνογερμανικής αμυντικής συνεργασίας ήταν η χρυσή οκταετία 1996-2004, με Άκη και Γιάννο, υπό την πρωθυπουργία του Κώστα Σημίτη, ο οποίος και μας καταλάβαινε στην γλώσσα μας. Τότε, με αφορμή τα Ίμια, πουλήσαμε πολλά και καλά οπλικά συστήματα στην Griechenland.
Ξεκινώντας από τα υποβρύχια τ.214, με 1,7 δισ. € οι Έλληνες απέκτησαν πολύ εξελιγμένα υποβρύχια με αναερόβια πρόωση, 3 εκ των οποίων μάλιστα με συμπαραγωγή. Το 2006 όμως οι Griechen μας εξέθεσαν διεθνώς, κατηγορώντας τα Υ/Β ότι “έγερναν”, ενώ τέτοιες παιδικές ασθένειες είναι ο κανόνας σε ένα πρόγραμμα ανάπτυξης.
Παρ’ όλ’ αυτά, σχεδόν 15 χρόνια αργότερα, στην κρίση του θέρους του 2020, τα εν λόγω Υ/Β ήταν αυτά που συνεισέφεραν σε μεγάλο βαθμό στην αποτροπή, αναγκάζοντας τους φίλους μας τους Τούρκους να το ξανασκεφτούν (στους οποίους μάλιστα καθυστερούμε να παραδώσουμε τα δικά τους τ.214).
Οσονούπω θα παραδώσουμε στους Έλληνες τις εξελιγμένες τορπίλες βαρέως τύπου SeaHake Mod4, τις οποίες σχετικά προσφάτως εδέησαν να παραγγείλουν. Να δω πότε θα θυμηθούν να αναβαθμίσουν τα τ.214 και να παραγγείλουν νέα U-Boot. Σημειωτέον ότι διατηρούν ακόμα παλαιά Υ/Β τ.209, ηλικίας άνω του μισού αιώνος…
– Άλλη δυνατή πώληση ήταν τα άρματα μάχης Leopard Leo 2HELL, αξίας 1,7 δισ. €. Ως συνήθως, τα πήραν χωρίς επιπρόσθετα πυρομαχικά, τα οποία αγόρασαν τουλάχιστον μια δεκαετία αργότερα. ΟΚ. Τους φτιάξαμε πάντως ολόκληρη βιομηχανική υποδομή για τη συμπαραγωγή των αρμάτων, κάτι το οποίο διαφεύγει σε πολλούς.
– Τους αναβαθμίσαμε τα Avionics των F-4E Phantom, όπου βέβαια υπήρξαν κάποιες καθυστερήσεις και μπερδέματα σε διαιτησίες. Τα ξεχάσαμε όλα, εν όψει της επικείμενης αγοράς 60+30 Eurofighter, όπως είχε αποφασίσει ο φιλέλλην Κ. Σημίτης. Το πάγωσε όμως ο επόμενος πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, γι’ αυτό και δεν του ξαναμίλησε η Άγγελα [Μέρκελ].
– Με τα αυτοκινούμενα πυροβόλα PzH 2000 δεν τα πήγαμε τόσο καλά, καθώς τους πουλήσαμε μόνο 24 κομμάτια, ενώ δεν προχώρησε η πώληση βλημάτων μεγάλου βεληνεκούς, με αποτέλεσμα οι Έλληνες να κηρύξουν την KMW έκπτωτη…
– Έκτοτε, τίποτα, nichts. Κωλυσιεργούν εδώ και μια δεκαετία με την σύμβαση εν συνεχεία υποστήριξης των ΝΗ-90 και μετά αναρωτιούνται γιατί αυτά δεν πετάνε… Επίσης, εδώ και μια πενταετία πελαγοδρομούν με την αναβάθμιση των φρεγατών ΜΕΚΟ και δεν βλέπουν το αντίστοιχο πρόγραμμα των γειτόνων τους, οι οποίοι έκαναν την Μπαρμπαρός “τούμπανο”.
Επίσης, γλυκοκοιτάζουν τα αμερικανικά σαπάκια Bradley, αντί να κάνουν μία καλή κίνηση με κάποιο ΤΟΜΑ “made in Deutschland” ή ευρωπαϊκό γενικώς… Άξιοι της τύχης τους. Όσον αφορά τα άρματα, περιμένω να δω πότε θα τα αναβαθμίσουν με σύστημα αυτοπροστασίας. Δεν βλέπουν στην τηλεόραση τι ζόρι τραβάνε στην Ουκρανία τα άρματα από τα drone;
Τι άλλο όμως έχουν κάνει οι Έλληνες στο μεταξύ, τα τελευταία 20 έτη, από το 2004; Κατ’ αρχάς, έχουν αγοράσει ό,τι αμερικανικό κυκλοφορεί, είτε καινουργές, είτε αποσυρθέν (με μηδαμινή επιχειρησιακή αξία, μόνο και μόνο για να βγάλουν μερικοί, μερικές φωτογραφίες, και τέλος). Πιο αναλυτικά:
– Προμήθεια 30 αεροσκαφών (Α/Φ) F-16 Block 52+ Adv.συν όπλα: συνολικά ~2 δισ. $ (2005).
– Αναβάθμιση Α/Φ Ναυτικής Συνεργασίας Ρ-3Β: 0,5 δισ. $ (2015).
– Αναβάθμιση F-16 Block 52+/Adv. σε Viper (χωρίς όπλα): 1,5 δισ. $ (2018).
– Προμήθεια 4+3 Ε/Π ΜΗ-60 Romeo συν υποστήριξη: συνολικά ~0,8 δισ. $ (2021-24)
– Προμήθεια 35 Ε/Π UH-60M Black Hawk συν υποστήριξη: ~1,2 δισ. $ (2024).
– Προμήθεια 20 F-35 συν υποστήριξη και υποδομές (χωρίς όπλα): ~4 δισ. $ (2024).
Άθροισμα: 10 δισ. $, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται αγορές Chinook, Kiowa κλπ, ή τα κόστη υποστήριξης των F-16, C-130, Patriot και λοιπού αμερικανικού εξοπλισμού, τα οποία συνήθως περνούν κάτω από τα ραντάρ, ελέω FMS (κατ’ εξοχήν παράκαμψη του νόμου περί αμυντικών προμηθειών).
Πάμε Γαλλία:
– 24 Rafale συν όπλα και υποστήριξη: ~3,3 δισ. € (2021-22).
– 4 φρεγάτες FDI συν όπλα και υποστήριξη: ~4δισ. € (2022-24).
– Εν συνεχεία υποστήριξη Mirage 2000-5: ~200 εκατ. € (2020-24).
Άθροισμα: 7,5 δισ. €, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται κόστη υποστήριξης των Mirage 2000 προ του 2010, καθώς και οι αναπροσαρμογές τιμών.
Πάμε Ισραήλ:
– Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο στην Καλαμάτα: 1,85 δισ. €.
– Προμήθεια πυραύλων Spike NLOS: 370 εκατ. €
– Αντιαεροπορικός θόλος, ο οποίος σύμφωνα με δημοσιεύματα θα ανατεθεί χωρίς διαγωνισμό σε ισραηλινές εταιρείες ( https://www.defence-point.gr/news/shopping-lgeetha-israil ), παρά τις ευρωπαϊκές προτάσεις, όπως το Iris-T SLM ή το SAMP/TNG: 2 δισ. €.
Άθροισμα: άνω των 4 δισ. €, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα κόστη για το Heron I ή την αναβάθμιση Ε/Π ΑΗ-64Α κλπ.
Συμπέρασμα: γιατί να τους αυξήσω τον δημοσιονομικό χώρο; Για να αγοράσουν κι άλλα αμερικανικά, γαλλικά ή ισραηλινά συστήματα, δανειζόμενοι από εμένα; Και καλά τα γαλλικά, είναι ευρωπαϊκά (και έχουμε κι εμείς μετοχές), τα άλλα σε τι μας ωφελούν; Να τους επιτρέψω να αγοράσουν ό,τι αμερικανικό σαπάκι κυκλοφορεί, το οποίο μετά απαιτεί εργοστασιακή συντήρηση (φυσικά στις ΗΠΑ), εξοπλισμό και μεταφορά; Που τελικά θα τους βγει ο κούκος αηδόνι, για τεχνολογία τριακονταετίας;
Εντωμεταξύ, οι Έλληνες έχουν αντιληφθεί ότι ό,τι αγοράζουν, απαιτεί και συντήρηση; Ή αγοράζουν ό,τι νά ‘ναι, σαν να μην υπάρχει αύριο; Και φυσικά, δεν θα υπάρχει αύριο, καθώς θα έχουν φάει όλα τα διαθέσιμα κονδύλια εντός του δημοσιονομικού χώρου.
Εν ολίγοις, η νυν κυβέρνηση έχει υπονομεύσει όλες τις επόμενες, έχοντας δαπανήσει όλα τα διαθέσιμα χρήματα σε αμφιλεγόμενες προμήθειες, βλ. F-35. Εντάξει, κι εμάς μας πίεσαν αφόρητα οι Amerikaner και υποκύψαμε παραγγέλλοντας 35 F-35, αλλά η Deutschland δεν θα πέσει έξω. Η Ελλάς όμως;
Καλή τους τύχη. Ο δημοσιονομικός χώρος θα μείνει ως έχει. Για το καλό τους.
Auf Wiedersehen.
Άντε γεια…
Σημείωση: ο Ειδικός Συνεργάτης δεν φημίζεται για τα φιλογερμανικά του αισθήματα, όπως ίσως προκύπτει εκ πρώτης όψεως. Απλά προσπαθεί να δει το θέμα της άμυνας πολύπλευρα, ρεαλιστικά και μακροπρόθεσμα.
https://www.defence-point.gr/
___________
Αναρτήθηκε από τον Στρατηγό κ. Αθαν. Καραντζίκο
