Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, μια ημέρα μετά τη συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν, δήλωσε πως «η απαίτηση της Μόσχας να πληρώσουν οι Ευρωπαίοι αγοραστές για το ρωσικό φυσικό αέριο σε ρούβλια δε θα οδηγήσει σε διακοπή του εφοδιασμού», αναφέροντας πως μία σειρά από ευρωπαϊκές χώρες έχουν ανοίξει λογαριασμούς για πληρωμή σε ρούβλια.
Αν και Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προειδοποιήσει ότι η συμμόρφωση με το αίτημα ενδέχεται να παραβιάσει τις κυρώσεις της ΕΕ, ο Ιταλός πρωθυπουργός επισήμανε ότι πρόκειται για μια «γκρίζα ζώνη», αναφέροντας συγκεκριμένα πως «στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι από τους εισαγωγείς αερίου έχουν ήδη ανοίξει τους λογαριασμούς τους σε ρούβλια με την Gazprom».
Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη «οι ΗΠΑ και η Ρωσία να έχουν συνομιλίες για να προσπαθήσουν να βάλουν ένα τέλος στις μάχες στην Ουκρανία». Πρόσθεσε ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο Μπάιντεν αναγνώρισαν ότι ο δρόμος προς την ειρήνη είναι πολύ περίπλοκος, αλλά είπε ότι όλοι πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να βοηθήσουν τη Ρωσία και την Ουκρανία να βρουν μια λύση.
«Υπάρχουν τόσες πολλές πιθανότητες, αλλά πριν φτάσουμε ακόμη σε αυτό το σημείο, πρέπει να γίνει μια προσπάθεια και είναι μια προσπάθεια που πρέπει να κάνουν όλοι οι σύμμαχοι, ιδιαίτερα η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες για να καθίσουν σε ένα τραπέζι», επισήμανε ο Ντράγκι.
Φραγή στην ροή αερίου από την Ουκρανία
Το Κιέβο ανακοίνωσε ότι διακόπτει από σήμερα τη ροή ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω του σταθμού της Σοχρανίφκα, ο οποίος περνά από το ελεγχόμενο στο μεγαλύτερο μέρος του από τους Ρώσους, Λουγκάνσκ. Από τον αγωγό μεταφέρονται 32,6 εκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου την ημέρα.
Η ανακοίνωση της ουκρανικής εταιρείας που διαχειρίζεται το σύστημα μεταφοράς αερίου (GTSOU), ότι διακόπτει τη ροή ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω του σταθμού της Σοχρανίφκα, αιφνιδίασε τις Βρυξέλλες. Η GTSOU υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει τον σταθμό συμπίεσης του Νοβοπσκόφ, λόγω «ανωτέρας βίας από την πλευρά των κατοχικών δυνάμεων στην τεχνική διαδικασία».
Η ποσότητα των 32,6 εκατ. κυβικών μέτρων αερίου, που μεταφέρει την ημέρα, είναι ίση με το ένα τρίτο του ρωσικού αερίου που μεταφέρεται στην Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας. Η αιφνιδιαστική απόφαση των ουκρανικών αρχών, αλλάζει άρδην τους υπολογισμούς της ΕΕ.
“Δεν υπάρχει ανωτέρα βία” λέει η Gazprom
Η ρωσική εταιρεία Gazprom, η οποία και στέλνει το αέριο στους Ευρωπαίους, δήλωσε από την πλευρά της ότι δεν είναι τεχνικά εφικτό να μεταφερθεί όλος ο όγκος του αερίου μέσω του σταθμού Σούτζα, όπως πρότειναν οι Ουκρανοί. Ισχυρίζεται δε ότι δεν υπάρχει καμία «ανωτέρα βία και κανένα εμπόδιο» στη μεταφορά του αερίου, όπως γινόταν μέχρι σήμερα, αφήνοντας αιχμές και επιρρίπτοντας ευθύνες στους Ουκρανούς για την εξέλιξη αυτή.
Οι συμβατικές υποχρεώσεις της Gazprom για τη μεταφορά φυσικού αερίου προς ΕΕ μέσω Ουκρανίας ανέρχονται σε 40 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο, ή περίπου 109,6 εκατομμύρια κυβικά μέτρα την ημέρα. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης, η Gazprom έχει το δικαίωμα να μην προμηθεύει με αέριο την Ουκρανία αλλά να πληρώνει για τη διέλευση σε ρούβλια, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο RIA.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν από την ουκρανική εταιρεία GTSOU σήμερα το πρωί, οι όγκοι που περνούν από τη Σοχρανίφκα έπεσαν στο μηδέν και αυτοί από τη Σούτζα αναμένονται αυξημένοι αλλά όχι αρκετά για να αντισταθμίσουν τη μείωση. Η μείωση του αερίου που μεταφέρεται μέσω Ουκρανίας από τα σημεία αυτά μπορεί να φθάσει σήμερα τα 16,2 εκατ. κυβικά μέτρα, δηλαδή περίπου το 18%, με τους όγκους να προβλέπεται να διαμορφωθούν περίπου στα 72 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου συγκριτικά με 88 την προηγουμένη, σύμφωνα με την GTSOU.
Η Gazprom επιβεβαίωσε στο ρωσικό πρακτορείο Tass ότι οι όγκοι θα μειώνονταν στα 72 εκατ. κυβικά μέτρα, αλλά δήλωσε ότι την προηγούμενη είχαν παραδοθεί 95,8 εκατ. κυβικά μέτρα.
Από την πλευρά της, η διαχειρίστρια αερίου της Μολδαβίας, η Moldovagaz, ανακοίνωσε ότι δεν επηρεάζεται από την απόφαση του Κιέβου να αναστείλει τη μεταφορά αερίου από τη Ρωσία κατά μήκος μιας σημαντικής οδού. «Δεν έχουμε λάβει προειδοποιήσεις από τον προμηθευτή μας, τη (ρωσική κρατική εταιρία εξαγωγής αερίου) Gazprom, για πιθανή παύση των προμηθειών αερίου», δήλωσε εκπρόσωπος της Moldovagaz.
Σχέδια έκτακτης ανάγκης από Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Κομισιόν εξετάζει μέτρα για περιορισμό κατανάλωσης ενέργειας, όπως την επέκταση της τηλεργασίας, τον περιορισμό στη χρήση αυτοκινήτων, αλλά αυτά τα μέτρα μπορούν να περιορίσουν την κατανάλωση πετρελαίου. Για το φυσικό αέριο το πλάνο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν περιλαμβάνει μέτρα άμεσης εξοικονόμησης και τα κενά θα πρέπει να καλυφθούν με εισαγωγές από άλλες πηγές, κάτι που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επισημαίνουν ότι απαιτεί χρόνο.
Η ισπανική εφημερίδα, El Pais, επικαλούμενη κοινοτικές πηγές, αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται σχέδιο έκτακτης ανάγκης για τη χρήση φυσικού αερίου. Το σχέδιο θα παρουσιαστεί την προσεχή εβδομάδα και όπως αναφέρει η εφημερίδα τα μέτρα θα πλήξουν όλα τα κράτη-μέλη, καθώς αυτά με μεγαλύτερη επάρκεια φυσικού αερίου θα κληθούν να υποστηρίξουν τις πιο εξαρτημένες χώρες, μεταξύ άλλων ώστε να μη βρεθούν οι εταιρείες στις χώρες αυτές σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα.
Η Κομισιόν σχεδιάζει να ενεργοποιήσει τον κανονισμό για την Ασφάλεια του Εφοδιασμού Φυσικού Αερίου (2017/1938) ώστε να διασφαλίσει την επαρκή τροφοδοσία για οικιακούς καταναλωτές και βασικές δημόσιες υπηρεσίες. Χώρες που θα αντιμετωπίσουν ελλείψεις θα μπορούν να επικαλεστούν τη διάταξη του κανονισμού περί αλληλεγγύης, υποχρεώνοντας γειτονικά κράτη-μέλη να τις συνδράμουν. Η κήρυξη κρίσης εφοδιασμού σε περιφερειακό ή πανευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Aδιέξοδο για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο
Παρατείνονται οι διαπραγματεύσεις στην ΕΕ για το 6ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το οποίο περιλαμβάνει την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο μέχρι το τέλος του χρόνου, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, τις οποίες επικαλείται το ΑΠΕ. Βασική αιτία είναι η άρνηση της Ουγγαρίας να εγκρίνει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η πρόταση της Επιτροπής για εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο θα μπορούσε να καταστρέψει την ουγγρική οικονομία και δεν προσφέρει λύση στα τεράστια προβλήματα που θα δημιουργήσει για τη χώρα μας, διεμήνυσε ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών ενώ από την πλευρά του ο πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν είχε ζητήσει κατά τη χθεσινή συνάντηση με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν «το εμπάργκο να εφαρμοστεί σε όλες τις μεταφορές μέσω πλοίων και οι ποσότητες ρωσικού πετρελαίου μέσω αγωγών να εξαιρεθούν εντελώς».
Η περίοδος προσαρμογής για την Ουγγαρία έχει αυξηθεί από ένα σε δύο χρόνια (έως το τέλος του 2024) στη συμβιβαστική πρόταση που βρίσκεται στο τραπέζι. Ωστόσο, ο Ορμπάν έχει ζητήσει πέντε χρόνια και κονδύλια για τον εκσυγχρονισμό των διυλιστηρίων της χώρας. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός είχε επίσης επικοινωνία χθες για το ζήτημα αυτό με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν (η Γαλλία είναι η χώρα που προεδρεύει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά το τρέχον εξάμηνο), αλλά δεν υπήρξε πρόοδος.
Η στάση της Βουδαπέστης δεν είναι το μόνο πρόβλημα για την ΕΕ. Η Σλοβακία, στην οποία έχει επίσης δοθεί παράταση έως το τέλος του 2024, ζητάει έναν επιπλέον χρόνο, επικαλούμενη κι αυτή την ανάγκη αναδιάρθρωσης της τεχνολογίας του βασικού της διυλιστηρίου. Όπως δήλωσε ο Σλοβάκος υπουργός Οικονομίας στους Financial Times, το έργο αυτό απαιτεί τέσσερα χρόνια και 250 εκατ. ευρώ. Η Μπρατισλάβα διεκδικεί κι αυτή κοινοτικούς πόρους για τον σκοπό αυτό. Η Βουλγαρία επιδιώκει και αυτή σε μία διετή περίοδο προσαρμογής, εάν δοθεί προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Λαβρόφ και Μεντβέντεφ κατά Δύσης
O πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι διεξάγουν έναν «πόλεμο δια πληρεξουσίων εναντίον της Ρωσίας», επειδή το αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε το νέο πακέτο βοήθειας για την Ουκρανία και πρόσθεσε πως η αμερικανική οικονομία θα υποφέρει.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε πως η Μόσχα δεν θέλει πόλεμο στην Ευρώπη, όμως οι δυτικές χώρες θέλουν να δουν την Ρωσία να ηττάται στη στρατιωτική επιχείρησή της στην Ουκρανία. «Αν ανησυχείτε για την προοπτική ενός πολέμου στην Ευρώπη – δεν το θέλουμε αυτό καθόλου», δήλωσε ο Λαβρόφ από το Ομάν όπου βρίσκεται σε επίσημη επίσκεψη. Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας υπογράμμισε επίσης πως η Ρωσία έχει αρκετούς αγοραστές για τους ενεργειακούς πόρους της πέραν των δυτικών χωρών και πρόσθεσε: «Η Δύση ας πληρώσει περισσότερα απ’ ό,τι πλήρωνε στη Ρωσική Ομοσπονδία και ας εξηγήσει στον πληθυσμό της γιατί θα πρέπει να γίνει φτωχότερος».
Κογκρέσο για βοήθεια στην Ουκρανία
Η Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ενέκρινε το βράδυ της Τρίτης (τα ξημερώματα σήμερα ώρα Ελλάδας) σχέδιο νόμου για το πακέτο δαπανών σχεδόν 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων που ζήτησε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν για στρατιωτική, ανθρωπιστική και οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία.
Το κείμενο, που εγκρίθηκε με τις ψήφους και των δύο κομμάτων, μένει να εγκριθεί από τη Γερουσία πριν καταλήξει στο γραφείο του Αμερικανού προέδρου. Με το «πρόγραμμα βοήθειας η Αμερική στέλνει στον κόσμο το μήνυμα πως είναι απαρασάλευτη η αποφασιστικότητά μας να υποστηρίξουμε τον θαρραλέο λαό της Ουκρανίας ως τη νίκη» επί της Ρωσίας, δήλωσε η Νάνσι Πελόσι, η Δημοκρατική πρόεδρος του σώματος, λίγες ώρες πριν από την ψηφοφορία.
Τα 6 δισεκ. προορίζονται για να αποκτήσει η Ουκρανία τεθωρακισμένα οχήματα, να ενισχύσει την αντιαεροπορική της άμυνα και να λάβει διάφορα όπλα και πυρομαχικά, την ώρα που μαίνονται μάχες στο ανατολικό και στο νότιο τμήμα της. Σχεδόν 9 δισ. δολάρια προορίζονται για την εξασφάλιση «της συνέχειας των ουκρανικών δημοκρατικών θεσμών», ενώ μέρος του ποσού προορίζεται για τη χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας.
Ο Τσακ Σούμερ, ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία, έκρινε χθες ότι «η γρήγορη υιοθέτηση της χρηματοδότησης είναι απαραίτητη για να βοηθήσουμε τον ουκρανικό λαό στον αγώνα του εναντίον του απάνθρωπου (προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ) Πούτιν», κάνοντας λόγο περί «ηθικού καθήκοντος των ΗΠΑ να σταθούν στο πλευρό των φίλων μας στην Ουκρανία». Η αμερικανική Βουλή αναμένεται να εκφραστεί για το νομοσχέδιο στα τέλη της τρέχουσας εβδομάδας, ή το αργότερο στις αρχές της επόμενης.
Υπηρεσίες των ΗΠΑ για Υπερδνειστερία
Η επικεφαλής των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών Άβριλ Χέινς υποστήριξε χθες ότι ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν, που ετοιμάζεται για παρατεταμένο πόλεμο στην Ουκρανία, λογαριάζει πως η βοήθεια που προσφέρει η Δύση στο Κίεβο θα αρχίσει να λιγοστεύει.
«Πιθανόν λογαριάζει στην εξασθένιση της αποφασιστικότητας των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω ελλείψεων διατροφικών ειδών και ανόδου των τιμών της ενέργειας που ενδέχεται να επιδεινωθεί», δήλωσε η Χέινς. Εκτίμησε επίσης ότι ο Πούτιν δεν πρόκειται να σταματήσει τον πόλεμο, ακόμα κι αν κατακτήσει το Ντονμπάς, αλλά προτίθεται να επιτεθεί και στην Υπερδνειστερία, η οποία έχει καθεστώς αυτονομίας στη Μολδαβία και η Μόσχα έχει ισχυριστεί ότι η ρωσόφωνη κοινότητα καταπιέζεται από την κυβέρνηση του Κισινάου.
Εξάλλου δύο γερουσιαστές με επιρροή, ο Λίντσεϊ Γκρέιαμ (Ρεπουμπλικάνοι) και ο Ρίτσαρντ Μπλούμενθαλ (Δημοκρατικοί), εισηγήθηκαν χθες, στο πλαίσιο των αμερικανικών αντιποίνων σε βάρος της Μόσχας, η Ρωσία να καταχωριστεί στη μαύρη λίστα των «κρατών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία». Στον κατάλογο αυτό σήμερα περιλαμβάνονται σήμερα τέσσερις χώρες: η Κούβα, το Ιράν, η Συρία και η Βόρεια Κορέα.
Στη Μολδαβία ο Γκουτέρες
Ο Αντόνιο Γκουτέρες επισκέφθηκε χθες στη Μολδαβία κέντρο φιλοξενίας προσφύγων του πολέμου στην Ουκρανία. «Είναι αδύνατον να συναντήσεις πρόσφυγες και να μη συγκλονιστείς από τις ιστορίες τους», τόνισε ο Γκουτέρες. Η τραγωδία αυτή δείχνει πως «ο πόλεμος είναι παράλογος και αυτός ο πόλεμος πρέπει να σταματήσει», πρόσθεσε.
Νωρίτερα, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ συναντήθηκε με την πρόεδρο της Μολδαβίας, τη Μάγια Σάντου, στην οποία εξέφρασε την εκτίμησή του για την αλληλεγγύη που δείχνει η χώρα της στους πρόσφυγες από την Ουκρανία, σύμφωνα με τον εκπρόσωπό του Φαρχάν Χακ.
Τόνισε πως η Μολδαβία υποδέχθηκε τους περισσότερους Ουκρανούς πρόσφυγες κατ’ αναλογία προς τον δικό της πληθυσμό. Η χώρα 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων έχει υποδεχθεί κάπου 450.000 Ουκρανούς πρόσφυγες. Αύριο αναμένεται να συνεδριάσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ανθρωπιστική κατάσταση στην Ουκρανία.
( Efenpress/ Μιχάλης Τσολάκης)
