Χρονογράφημα του Ευάγγ. Αθανασιάδη
Το άρθρο μπορούσε να έχει τίτλο το «Τερπνόν μετά του Ωφελίμου».
Έγινε πολύ κουβέντα για τις σημαίες των πλοίων.
Ζητήθηκε και η γνώμη ειδικών και μάλιστα πολύ ειδικών, για ακριβέστερη ενημέρωσή μας.
Οπότε προέκυψε ένα μείγμα τερπνού και ωφελίμου.
Το ωφέλιμο.
Όταν ένα πλοίο πολεμικό ή εμπορικό οιασδήποτε εθνικότητας διέρχεται ξένη χωρική θάλασσα ή ακόμα περισσότερο όταν διέρχεται από ξένα εσωτερικά ύδατα, υψώνει τη σημαία του παρακτίου κράτους σαν μια φιλοφρόνηση προς στο κράτος που το φιλοξενεί και μια ένδειξη ότι υπακούει στους κανόνες του παράκτιου κράτους.
Χαιρετισμός μεταξύ πλοίων.
Επίσης κάθε εμπορικό πλοίο, οιασδήποτε εθνικότητας, όταν συναντά οποιοδήποτε πολεμικό πλοίο το χαιρετά υποστέλλοντας μεσιστίως την σημαία του, εις ένδειξη απόδοσης τιμής.
Τότε το πολεμικό αμέσως υποστέλλει μεσιστίως και την δικιά του σημαία και την επαίρει αμέσως τελείως, εις ανταπόδοση του χαιρετισμού και της φιλοφρονήσεως.
Στη συνέχεια και το εμπορικό επαίρει την σημαία του. Δηλαδή έχουμε ένα είδος ανταλλαγής σεβασμού και φιλοφρονήσεως.
Όλοι οι κανόνες αυτοί δεν υπαγορεύονται από κάποια διάταξη δίκαιου και είναι απλή έκφραση τιμής και αβρότητας. Είναι παραδοσιακοί κανόνες ναυτικής εθιμοτυπίας που οι ναυτικοί θέλουν να τηρούν πάντα.
Χαιρετισμός μεταξύ πολεμικών πλοίων.
Μεταξύ πολεμικών η διαδικασία έχει διαφοροποιήσεις. Το πλοίο που επιβαίνει νεότερος αξιωματικός (ή μεταξύ ετεροεθνών το μικρότερο, εκτός αν φέρει σημαιάκι διοικητού ή ναυάρχου) «σφυράει ακινησία» και παραμένουν όλοι σε στάση προσοχής, μέχρι να σφυρίξει το πλοίο του αρχαιοτέρου, με το προσωπικό του πάλι σε στάση προσοχής. Όταν στη συνέχεια, το αρχαιότερο σημάνει διάλυση κάνει το ίδιο και του νεότερου. Οι αξιωματικοί στη φάση αυτή χαιρετούν.
Ενίοτε οι τιμές αυτές αποδίδονται με σάλπιγγα. Οι ήχοι διαφέρουν σε περίπτωση αποδόσεως τιμών σε ναύαρχο.
Τα πολεμικά μας πλοία όταν πηγαίνουν στο εξωτερικό, σε ασκήσεις ή όπως παλιά τα αντιτορπιλικά που πηγαίνανε το καλοκαιρινό ταξίδι με τους Ναυτικούς Δόκιμους, πάντα και με εξαιρετική επιμέλεια ύψωναν πάντα στον ιστό τους τη σημαία του κράτους υποδοχής.
Επίσης όταν υπηρετούσα σε πολεμικά πλοία πάντα έβλεπα όλα τα εμπορικά να μας χαιρετούν.
Όταν το ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ερχόταν από την Αμερική στο πρώτο ταξίδι του, συνάντησε ένα αντιτορπιλικό αμερικάνικο που μόλις είδε το ελληνικό, απέδωσε τιμές υψώνοντας ταυτόχρονα και την ελληνική σημαία! Το ελληνικό ανταπόδωσε αλλά δεν είχε αμερικάνικη σημαία! Ο τότε Αντιπλοίαρχος Ο. Κ., μετέπειτα και Α/ΓΕΝ, πρώτος Κυβερνήτης του ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ στεναχωρήθηκε τόσο πολύ και θέλοντας να το διορθώσει διέταξε να παραταχθεί το πλήρωμα και ανέστρεψε, πρόλαβε το αμερικάνικο και διήλθε πλησίον του αποδίδοντας τιμές σε τάξη επιθεωρήσεως.
Και τα ευτράπελα
Σε μία άλλη περίπτωση ένας νεαρός Ανθυποπλοίαρχος ενώ εκτελούσα καθήκοντα Αξιωματικού Φυλακής στο Α/Τ ΑΙΓΑΙΟΝ, είδε από μακριά στον Κάβο Ντόρο, ένα αμερικάνικο καταδρομικό να πλησιάζει. Αμέσως ενημέρωσε τον Κυβερνήτη, ο οποίος εκμεταλλευόμενος τον λίγο χρόνο ανάπαυσης αναπαυόταν και επέλεξε να μην ανέβει στη γέφυρα και του είπε «Κοιμάμαι τώρα! χαιρέτα τον εσύ».
Ο νεαρός Ανθυποπλοίαρχος με την τρελίτσα που διαθέτει ο βαθμός και προκειμένου να ξεπεράσει και τον προβληματισμό της αρχαιότητος των πλοίων, διέταξε το σηματωρό να σηκώσει σημαιάκι Υποναυάρχου, για να τους χαιρετίσουν πρώτοι οι Αμερικάνοι.
Η διαδικασία αυτή σπάει και λίγο την ρουτίνα του πλου. Λίγο η διαδικασία, λίγο η ιδιορρυθμία των νερών του Κάβο Ντόρο και η συνάντηση με τον «Έλληνα Υποναύαρχο», οι Αμερικανοί πλησίασαν πιο κοντά. Όταν βρεθήκαμε δίπλα ο Ανθυποπλοίαρχος έπαθε την πλάκα του! Είχανε βγει σαλπιγκτές και είχαν παραχθεί οι Αμερικάνοι!
Ο Ανθυποπλοίαρχος ήταν προσοχή και χαιρέταγε και το πλοίο ανταπέδιδε με μακρόσυρτους συριγμούς τις τιμές. Τότε είδε στο παραπέτο τον Κυβερνήτη του, με τις ριγέ μεταξωτές μπιτζαμούλες του, που είχε ξυπνήσει από τη φασαρία, να κοιτάει μια τον Ανθυποπλοίαρχο, μια το Αμερικάνικο με τους σαλπιγκτές και τα ηχητικά του ανωτάτου, μια τον δικό μας ιστό και να μου κάνει μια απρεπή χειρονομία κουνώντας το χέρι του πάνω-κάτω με κλειστή την παλάμη!
Και το ευτραπελότερο.
Λέγεται, αναφέρεται σαν πραγματικό γεγονός, ότι μια νύχτα στη χωρική θάλασσα της Χίου, ένα δικό μας πολεμικό είδε μια σκιά πολεμικού πλοίου. Ενώ αναρωτιόντουσαν ποιο είναι, αυτό έστρεψε τον προβολέα και χείρησε: «who are you?».
Έξαλλος ο Κυβερνήτης του δικού μας χείρησε με τον προβολέα:
«Μι χου μι? Γιου χου γιου?».
Αυτά στα ναυτικά παραλειπόμενα μεταξύ μύθου και πραγματικότητας και μαζί με τις γοργόνες…
Έρρωσθε και ευδαιμονείτε.
